А.В.Шатина МО 2012 версия 20.09.2013
.pdf141
Исследуем |
полученное |
решение. |
|
|
Рассмотрим |
разность |
||||||||||||||||||||||||||||||||
ˆ |
где x ,T |
- |
допустимый элемент, удовлетворя- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
I I , |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ющий ограничениям задачи: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
I I |
|
T |
|
|
|
|
|
|
|
|
T |
|
|
dt 4 T 1 x |
|
|
T . |
|
||||||||||||||||||||
|
x |
|
|
dt |
|
8 |
|
x |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Согласно неравенству Коши-Буняковского |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
T |
|
|
|
T |
|
|
|
|
|
|
T |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
T |
|
|
|
|
|
x |
2 |
T |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x t 1dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
x |
dt |
|
|
1dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
dt |
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
T |
|
|
|
|
|||
|
0 |
|
|
|
0 |
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
С учетом последнего неравенства |
x |
|
T |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x |
2 |
T |
4 T |
1 x |
2 |
T |
|
2 |
1 4T |
2 |
4T |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
I I |
|
|
T |
|
|
|
|
T |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
T |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
T |
|
1 2T |
0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Таким |
|
|
образом, |
|
|
для |
|
любого |
|
допустимого |
|
элемента |
||||||||||||||||||||||||||
x ,T |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Следовательно, |
|||||||
разность I I неотрицательна. |
|
найденный экстремальный элемент доставляет абсолютный минимум в рассматриваемой задаче.
Покажем, что Smax . Для этого рассмотрим допустимую последовательность элементов n xn ,Tn , где
xn
2n |
3 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t, Tn |
. Тогда |
|
|
|
|
|
|
||||||
n 1 |
n |
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
T |
|
3 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
I n |
n |
2n |
|
dt |
2n |
|
при n . |
|
||||||
n 1 |
|
|
|
|||||||||||
|
|
0 |
|
|
n 1 |
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
ˆ |
|
1 |
|
abs min з, |
Smin 8 |
, Smax .● |
|
Ответ: x t 4t, T |
2 |
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Пример 4. Решить задачу с подвижными концами:
T
I x ,T x2 x dt extr; x 0 0, x T 4 .
0
Решение: Составим функцию Лагранжа задачи
142
x ,T |
T |
|
x |
|
|
|
|
||
|
0 |
|
2 |
|
|
|
|
||
|
0 |
|
|
|
x dt
x 0 |
x T |
|
1 |
2 |
|
4
.
Выпишем необходимые а) уравнение Эйлера для
условия локального |
||
интегранта |
L 0 |
x |
|
|
|
экстремума: |
|
2 |
x |
|
|
|
d |
Lx Lx |
0 2 0 x 0 0 ; |
|||||
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
б) условия трансверсальности для терминанта |
|||||||||
|
|
|
l x 0 |
2 |
x T 4 |
|
|||
|
|
|
|
1 |
|
|
, |
||
|
|
|
Lx 0 lx 0 |
2 0 x 0 1 |
|||||
|
|
|
Lx T lx T |
|
|
|
|
||
|
|
|
2 0 x T 2 ; |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
в) условие стационарности функции Лагранжа по T |
|||||||||
T |
0 0 x |
|
T x T |
2 x T |
0 . |
||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
Если |
0 |
0 |
, то из б) следует, |
множителей Лагранжа обращается
ложим 0 |
1. Тогда |
|
|
|
|
|
|
2x 1 0, |
x |
1 |
, x |
t |
|
|
|
|
2 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
что |
1 |
0, 2 |
0 |
, т.е. |
|||
в ноль. Поэтому |
0 |
||||||
|
|
t |
2 |
|
|
|
|
C1 , |
x |
|
C1t C2 . |
||||
4 |
|||||||
|
|
|
|
|
Найдем неизвестные величины C1 |
,C2 ,T , 1, 2 : |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x 0 0 C2 0 |
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
x T |
|
|
|
|
T |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
4 |
|
|
C1T C2 4 |
; |
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
4 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
x 0 |
|
|
|
C1 |
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
T |
C1 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
x T |
2 |
|
|
2 |
2 |
|
; |
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
T x T 2 x T 0 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
T |
|
2 |
|
T 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
T |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
C |
|
|
|
|
|
C T C |
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
0 . |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
2 |
1 |
|
|
|
4 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
2 |
|
|
2 |
2 |
|
|
1 |
|
|
вектор
0 |
. По- |
143
Решая полученную систему уравнений, находим с учетом
условия T 0 |
: |
C |
0, C |
2 |
1 |
|
|
|
ˆ |
|
Следовательно,
0, T
ˆ ˆ x t ,T
,
4, |
0, |
2 |
|
||
1 |
|
|
|
||
|
|
t |
2 |
|
|
где |
ˆ |
|
, |
||
|
|
|
|||
x t |
|
4 |
|||
|
|
|
|
4 . |
|
ˆ |
|
T |
4
.
Проведем исследование полученного решения. Рассмотрим
допустимый элемент |
x , T , где |
ˆ |
ˆ |
. |
x t x t h t , T T |
Из ограничений задачи получим условия, которым должны удовлетворять h t и :
|
|
|
|
x 0 0 x 0 h 0 0 h 0 0 ; |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ˆ |
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
x T 4 x T |
h T |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
h 4 4 h 4 2 . |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
Рассмотрим разность |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
I I : |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
2 |
|
|
|
|
dt |
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
ˆ |
h |
|
dt |
|
ˆ |
|
|
|
ˆ |
|
|||||||||||||||||
|
I I |
|
|
|
|
x |
h |
|
x |
|
|
x |
|
x |
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
2xh h |
|
h dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x h |
dt |
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x h |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
2xh |
h |
|
h dt |
|
x |
|
|
x dt |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
4 |
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
t |
2 |
|
|
t |
2 |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
2xh |
|
|
|
2x |
1 hdt h |
|
|
4 |
|
4 |
dt |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
0 |
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
dt . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
h |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
12 |
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x , T , |
|
|||||||||||
Для |
|
|
допустимого |
|
|
|
|
элемента |
|
|
|
|
где |
||||||||||||||||||||||||||||||||
ˆ |
8 |
|
|
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ˆ |
при 0 , по- |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
x t x t 4 4 |
|
t, T T , |
сходящегося к |
|
лучим:
144
|
|
|
|
1 |
|
|
4 |
|
2 |
2 |
|
|
3 |
16 |
|
|
ˆ |
2 |
|
|
3 |
|
|
8 |
dt |
|
. |
||||
I I |
|
|
|
16 4 |
48 4 |
||||||||||
|
|
|
|
12 |
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Отсюда следует, что разность |
|
|
ˆ |
|
|
|
|
||||||||
|
I I положительна при |
||||||||||||||
0 и отрицательна при 0. |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
Таким образом, в окрестности найденного экстремального |
|||||||||||||||
элемента |
имеются |
допустимые |
элементы |
такие, |
что разность |
||||||||||
ˆ |
может быть как положительной, |
так и отрицательной. |
|||||||||||||
I I |
|||||||||||||||
|
ˆ |
|
ˆ |
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Следовательно, x t ,T locextr з . |
|
|
|
|
|
|
|
Для |
||
x |
|
t |
4t |
|
n |
n |
|||
|
|
|||
|
|
|
,
последовательности элементов
Tn n имеем:
n
x |
n |
,T |
|
n |
,
где
где
|
|
n |
16 |
|
|
4t |
|
|
16 |
|
|
|
|
|||
|
I n |
|
|
2n |
при n . |
|
||||||||||
|
|
2 |
|
|
dt |
|
|
|
||||||||
|
|
0 |
n |
|
|
|
n |
|
|
n |
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
~ |
|
Рассмотрим |
последовательность |
элементов |
~ |
|||||||||||||
n xn , Tn , |
||||||||||||||||
~ |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
T |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t, |
0 t 1, |
|
|
|
||||
|
|
|
~ |
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
xn |
1, 1 t n 1, |
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5t 4 5n, n 1 t n. |
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Получим, что I n |
|
при n . |
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
t |
2 |
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
Ответ: x t |
4 |
|
,T 4 locextr з, Smax , Smin . ● |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Пример 5. Найти допустимые экстремали в задаче с подвижными концами:
I x ,T |
T |
|
|
|
|
dt extr; |
|
|
2 |
x |
2 |
||
|
x |
|
|
|||
|
0 |
|
|
|
|
|
T
x T 1
0
.
Решение: Составим функцию Лагранжа задачи
T
x ,T 0 x2 x2 dt 1 T x T 1 .
0
145
Выпишем необходимые условия локального |
|
а) уравнение Эйлера для интегранта L 0 |
x |
|
|
экстремума: |
|||
2 |
x |
2 |
|
|
|
|
d |
Lx |
Lx 0 2 0 x 2 0 x 0 |
; |
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
б) условия трансверсальности для терминанта |
|
l |
|
T x T 1 |
|
|
|||
|
Lx 0 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
lx 0 2 0 x 0 0 , |
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Lx T lx T 2 0 x T 1 ; |
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
в) условие стационарности функции Лагранжа по |
T |
||||||
|
T 0 0 x |
|
T x |
|
T 1 1 x T 0 . |
|
||
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
Если 0 0, то из б) следует, что 1 0 |
, т.е. вектор множи- |
||||||
телей Лагранжа обращается в ноль. Поэтому |
0 0 . Положим |
|||||||
0 |
1. Тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
x x 0, x C1cht C2 sht, x C1sht C2cht . |
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Найдем неизвестные величины C1,C2 ,T , 1: |
|
; |
||||||||||||||
x 0 0 C2 |
0 x C1cht, x C1sht |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x T T 1 0 C1chT T 1 0 |
; |
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
1 |
C1shT |
|
1 |
; |
|
|
|||
|
|
x T |
2 |
2 |
|
|
||||||||||
x |
|
T x |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
T |
1 x T 0 |
|
|
|||||||||||
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
2 |
|
|
|
|
2 |
2 |
|
C1shT 0. |
|||||
C1 sh T |
C1 ch T 1 1 |
|||||||||||||||
Из равенств (2) и (3) выразим C1, 1 |
через T : |
|
|
|||||||||||||
|
|
C1 |
|
1 T |
, |
1 2 T 1 thT . |
|
|
||||||||
|
|
chT |
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Подставим полученные выражения в равенство (4):
T 1 2 2 T 1 thT T 1 2 th2T 0 ,
откуда следует, либо T 1, либо
T 1 2thT T 1 th2T 0 sh2T 1 T .
(2)
(3)
(4)
(5)
146
|
Получаем |
два |
||||
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
ˆ |
1 T |
|
ˆ |
, |
|
|
|
|
|
|||
x t |
|
ˆ |
cht, T |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
chT |
|
|
|
экстремальных элемента: |
ˆ |
ˆ |
1 |
и |
|
x t 0, T |
|||||
ˆ |
определяется однозначно из равенства |
||||
где T |
(5). Заметим, что
ˆ 1 T
ˆ chT
|
ˆ |
ˆ |
|
sh2T |
|
ˆ |
2shT |
|
|
|
|
|
chT |
|
|
|
ˆ |
Ответ: x t
.
ˆ 0, T
1
и
ˆ |
ˆ |
ˆ |
, |
x t 2shTcht, T |
ˆ |
sh2T 1 T . |
где T определяется однозначно из равенства |
Задачи для самостоятельного решения
Решить задачи с подвижными концами:
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 1. |
|
|
|
|
2 |
dt extr, |
|
|||||||
11.1. x |
|
|
||||||||||
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 extr, |
x 0 0 . |
|
|
|
|
2 |
dt 2x |
2 |
|||||||
11.2. x |
|
|
|
|||||||||
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
T |
|
|
|
|
|
|
x dt extr, x T |
T . |
|||
|
|
|
|
2 |
||||||||
11.3. x |
|
|
||||||||||
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
T |
|
|
|
|
|
|
x dt extr, x 0 0, x T T . |
||||
|
|
|
|
2 |
||||||||
11.4. x |
|
|
||||||||||
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
x dt extr, x 1 0 . |
||||
11.5. |
|
|
|
2 |
||||||||
|
x |
|
|
|||||||||
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
T |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 8, |
x T 2T 4 0 . |
|
|
|
2 |
dt extr, |
||||||||
11.6. x |
|
|
0
В следующих задачах найти допустимые экстремали:
T |
|
|
|
dt extr; |
x 0 0, T x T 1 0. |
|
2 |
x |
2 |
||
11.7. x |
|
●
0
147
11.8.
T |
|
|
|
|
|
2 |
dt extr, |
1 x |
|
||
0 |
|
|
|
x 0 0,
x T |
1 |
||
T |
2 |
||
|
|||
|
|
.
|
T |
|
|
|
|
|
|
11.9. |
|
2 |
dt |
x |
|
||
|
0 |
|
|
T 1 x
11.10.
0
x
extr, |
x 0 0, x T |
2
dt extr, x 0 1,
2 |
. |
|
1 T |
||
|
x T T 1 0 .
Занятие 12. Задача Лагранжа
Все задачи, рассмотренные ранее, являются частными случаями или могут быть сведены к задаче, поставленной Лагранжем в сочинении «Аналитическая механика» в 1788 году. Для ее решения Лагранж использовал метод неопределенных множителей, который впоследствии стали называть методом множителей
Лагранжа. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Постановка задачи. Рассмотрим пространство C1 , Rn - |
||||||||||||||||||||||
множество вектор-функций |
x t x1 t , |
x2 |
t ,..., xn t , где функ- |
|||||||||||||||||||
ции xk t k 1,..., n |
имеют непрерывные производные на конеч- |
|||||||||||||||||||||
ном отрезке . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Задачей Лагранжа называется следующая экстремальная |
||||||||||||||||||||||
задача: |
|
|
|
B |
inf; |
|
0, i 1,...,l, |
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
B |
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
0 |
|
|
i |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B j 0, j l 1,..., m, |
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x t t, x t 0. |
|
|
|
|
(1) |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, R |
|
|
, t |
|
|
|
|
|
||
Здесь |
x ,t |
|
,t , x C |
1 |
n |
|
,t |
, t |
|
t , − за- |
||||||||||||
0 |
|
|
|
|
0 |
0 |
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
1 |
|||
данный конечный отрезок, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B |
1 |
f |
t, x t , x t dt |
|
t |
|
|
, x t |
|
|
,t , x t |
|
i 0,1,..., m . |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
i |
|
i |
|
|
|
|
i |
|
|
0 |
|
0 |
|
1 |
|
1 |
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Условие (1), называемое дифференциальной связью, может быть наложено не на все координаты вектор-функции
|
|
|
|
148 |
|
|
x t x1 |
t , x2 t ,..., xn t , а только на некоторые, |
например, |
на |
|||
первые k координат: |
|
|
|
|||
|
|
|
xi t i t, x t 0 i 1,..., k . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Обозначим x t x t , x t , где |
|
|
||||
|
|
x t x1 t ,..., xk t , |
x t xk1 t ,..., xn t . |
|
||
Если |
дифференциальная |
связь отсутствует, |
то k 0 |
и |
||
x t x |
|
t |
|
|
|
|
|
|
. Так как вместо x t в функции fi t, x t , x t можно |
||||
подставить |
t, x t , то в дальнейшем считаем, что |
|
|
|||
|
|
|
fi fi t, x, x . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Определение. Элемент |
|
нены все указанные условия
стимым.
и
x ,t0 ,t1 , для которого выпол-
ограничения, называется допу-
▲
|
Определение. |
Говорят, |
|
|
что |
|
допустимый |
|
элемент |
||||||||||
ˆ |
ˆ |
ˆ |
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x ,t0 ,t1 доставляет слабый локальный минимум в постав- |
|||||||||||||||||||
ленной задаче, |
если 0 такое, |
что для любого допустимого |
|||||||||||||||||
элемента |
x ,t0 ,t1 , |
|
|
удовлетворяющего |
условиям |
||||||||||||||
|
ˆ |
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
, t0 |
t0 , |
|
t1 t1 |
, выполнено неравен- |
||||||||||
x x 1 |
|
|
|||||||||||||||||
|
|
C |
,R |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ство B0 |
|
B0 |
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
▲ |
||
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
ˆ |
ˆ |
ˆ |
|
ˆ |
|
доставляет слабый локальный |
|||||||
|
Теорема. Пусть x ,t0 |
,t1 |
|||||||||||||||||
минимум в задаче, |
функции |
f |
, f |
ix |
, f |
ix |
i 0,1,..., m непрерывны |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
i |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ˆ |
|
|
|
функции |
|
в некоторой окрестности множества t, x t , x t t , |
|||||||||||||||||||
j , jx |
j 1,..., k |
непрерывны в некоторой окрестности множе- |
|||||||||||||||||
ства |
|
ˆ |
t , а функции |
|
i |
i 0,1,..., m |
непрерывно диф- |
||||||||||||
t, x t |
|
||||||||||||||||||
ференцируемы в некоторой окрестности точки |
ˆ |
ˆ ˆ |
ˆ |
ˆ ˆ |
|||||||||||||||
t0 |
, x t0 ,t1 |
, x t1 . |
|||||||||||||||||
|
Тогда |
|
|
|
найдутся |
|
|
|
|
множители |
|
Лагранжа |
|||||||
, p Rm 1 C1 , Rk |
, , p 0 |
такие, |
что для функции Ла- |
гранжа задачи
149
t1 f t, x t , x t
t0
p t x |
t t, x t dt |
|
|
|
|
l t |
0 |
, x t |
0 |
|
|
,t |
, |
1 |
|
x t1
,
где
|
m |
m |
,t1 , x t1 , |
f t, x, x i fi t, x, x , l t0 , x t0 |
,t1 , x t1 i i t0 , x t0 |
||
|
|
|
|
|
i 0 |
i 0 |
|
выполнены условия:
а) стационарности по
x
− уравнение Эйлера для лагранжиа-
на
L f |
t, x, x |
|
p t x |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
d |
ˆ |
t |
|
ˆ |
|
t 0 |
|
L |
L |
x |
||||
|
dt |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tt
, x;
:
б) трансверсальности по |
x |
|
|
m |
|
l |
i |
|
|
||
|
i 0 |
|
для терминанта
i t0 , x t0 ,t1, x t1 :
ˆ |
t |
|
ˆ |
|
, |
|
L |
0 |
l |
x t |
|
||
x |
|
|
|
|||
|
|
|
|
0 |
|
|
L |
t |
|
ˆ |
x 1 |
|
|
|
ˆ |
|
lx t |
|
1 |
|
;
в) стационарности по |
t0 , t1 |
(только для подвижных концов |
отрезка интегрирования): |
|
|
ˆ |
|
|
ˆ ˆ |
ˆ |
|
ˆ |
|
ˆ |
ˆ |
|
0, |
t |
|
0 f t0 |
lt |
|
lx t |
|
x t0 |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
0 |
0 |
|
|
0 ; |
||
ˆ |
|
0 |
ˆ ˆ |
ˆ |
|
ˆ |
|
ˆ |
ˆ |
||
t |
f t1 |
lt |
|
lx t |
x t1 |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
1 |
1 |
|
|
|
|
|
|
г) дополняющей нежесткости: |
|
|
|
|
|
|
|||||
i Bi 0, |
i 1,...,l ; |
|
|
|
|
|
д) неотрицательности: i 0, i 0,1,..., Рассмотрим примеры решения задач.
l
.
■
Пример 1. Решить задачу классического вариационного исчисления:
1 |
|
dt extr; |
1 |
I x x |
|
txdt 0, x 0 1. |
|
|
2 |
|
|
0 |
0 |
150
Решение: Рассматриваемая задача не является изопериметрической, так как отсутствует граничное условие для функции x в точке t 1. Будем решать поставленную задачу как задачу Лагранжа. Составим функцию Лагранжа задачи:
|
1 |
|
0 |
|
|
|
|
x |
|
||
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
2 |
|
0 |
|
|
|
|
1tx dt
2
x 0
1
.
Выпишем необходимые условия локального экстремума: а) уравнение Эйлера для лагранжиана L 0 x2 1tx
|
d |
Lx |
Lx 0 2 0 x 1t 0 |
; |
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
б) условия трансверсальности для терминанта l
|
|
Lx |
0 lx 0 |
2 0 x 0 |
2 |
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Lx |
1 lx 1 2 0 x 1 0 . |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
Если |
0 |
0, то из а) и б) следует, что |
0, |
2 |
|||
|
|
|
|
1 |
|
|
2 |
x 0 |
|
|
0 |
, т.е. |
1
век-
тор множителей Положим 0 1
Лагранжа обращается в ноль. Поэтому
2 |
. Тогда из уравнения Эйлера получим |
0
0
.
|
1t, |
|
t 2 |
C1 , x |
t 3 |
C1t C2 . |
1 |
1 |
|||||
x |
x |
2 |
6 |
|||
|
|
|
|
|
Найдем неизвестные константы C1,C2 , 1, 2 из ограничений задачи и условий трансверсальности:
x 0 1 C2 1;
|
|
|
|
|
x 1 0 |
|
C1 |
0 |
; |
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 2 C1 2 ; |
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
txdt 0 |
1 |
t |
4 |
C |
|
|
|
|
|
C |
C |
|
||
|
|
|
1 |
C t 2 |
t dt 0 |
1 |
1 |
|
2 |
||||||
|
|
6 |
1 |
|
2 |
|
|
|
|
30 |
3 |
2 |
|||
0 |
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решая полученную систему уравнений, находим:
0
.