- •2. Мемлекет және құқық теориясының заңгер-құқықтанушылар, Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарының қызметкерлері үшін тәжірибелік маңызы.
- •Мемлекеттің пайда болуының экономикалық және әлеуметтік алғы шарттары.
- •6. Мемлекет ұғымы және оның белгілері.
- •7. Мемлекеттің мәні. Мемлекеттің мәніне деген таптық және жалпы әлеуметтік көзқарастар.
- •8. Мемлекеттің типологиясының формациялық және өркениеттік көзқарастары.
- •9. Мемлекет нысанының (құрылысы) түсінігі, оның элементтері.
- •10.Басқару нысаны: түсінігі және түрлері.
- •Республика белгілері :
- •11. Мемлекеттік құрылым нысаны: түсінігі және түрлері.
- •12. Мемлекеттік (саяси) режим :түсінігі , түрлері.
- •13. Демократия : түсінігі және оның нысандары.
- •14.Мемлекеттің міндеттері және функциялары: түсінігі, мазмұны және жіктелуі.
- •Мемлекеттің функцияларын жүзеге асыру нысаны – бұл оның функцияларын жүзеге асырушы мемлекеттік органдар қызметінің түрлері.
- •Қызмет аясына қарай мемлекет функциялары сыртқы және ішкі болып бөлінеді.
- •Мемлекеттің сыртқы функциясы – алдында тұрған ішкі мақсаттарын орындаумен байланысты мемлекет қызметінің негізгі бағыты.
- •16.Мемлекеттің сыртқы функциялары. Қызмет аясына қарай мемлекет функциялары сыртқы және ішкі болып бөлінеді.
- •17.Мемлекеттің функциясын жүзеге асырудағы Қазақстан Республикасының ішкі істер орғандарының рөлі.
- •18. Мемлекеттік аппарат түсінігі. Қазақстан Республикасының мемлекеттік аппарат құрылымы.
- •19.Мемлекеттік орған: түсінігі және белгілері.
- •20.Қазақстан Республикасының мемлекеттік аппаратын ұйымдастыру қағидалары және қызметі.
- •21. Қазақстан Республиканың ішкі істер органдарының мемлекет аппаратындағы орны.
- •22. 1994 Жылдан осы уақытқа дейін Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарының реформалануы.
- •24. Қазақстан Республикасының заң шығару билігі.
- •27. Саяси жүйе: түсінігі және құрылымы.
- •28. Құқық түсінігінің негізі тұжырымдары.
- •29. Құқықтың мәні және оның қоғам мен мемлекет өміріндегі рөлі.
- •30. Әлеуметтік және техникалық нормалар. Әлеуметтік нормалардың түрлері.
- •31. Құқық нормасы: түсінігі және белгілері
- •32. Құқық нормасының құрылымы.
- •33. Құқық нормасы мен нормативтік акт баптарының ара қатынасы
- •34. Құқық нормасының жіктелуі
- •35. Құқықтың нысандары (қайнар көздері)
- •36. Құқықтық әдет – ғұрып.
- •37. Сот (әкімшілік) прецеденті
- •38. Келісім шарт құқық қайнар көзі ретінде
- •39. Нормативтік - құқықтық акт: түсінігі және түрлері
- •40. Заң: түсінігі, белгілері және түрлері
- •41. Нормативтік актілердің уақыт, кеңістік жағынан және тұлғалар бойынша әрекет етуі.
- •42. «Нормативтік құқықтық актілер туралы» Қазақстан Республикасының 24.03.1998 жылғы заңына жалпы сипаттама
- •43. Қазақстан Республикасының қолданылатын құқығының түсінігі
- •А. Заңнамалық актілерге және заңнамаға мыналар жатады:
- •44. Қазақстан Республикасы ішкі істер органдары қызметінің нормативтік – құқықтық негізі.
- •45. Қоғамның құқықтық жүйесі: түсінігі мен құрылымы. Құқықтық семья
- •46. Романо – германдық құқықтық семья
- •47. Англосаксондық құқықтық семья
- •48. Мұсылман құқығы
- •49. Құқықшығармашылық: түсінігі және түрлері.
- •50. Заңшығарушылық үрдіс: ұғымы мен кезеңдері.
- •51. Нормативтік актілерді жүйелеу: ұғымы мен түрлері.
- •52. Құқық жүйесі: ұғымы және элементтері.
- •53. Құқықтық институт.
- •54. Құқық саласы.
- •55. Құқықтың реттеу пәні.
- •56. Құқықтық реттеудің әдістері.
- •57. Материалдық және процессуальдық құқық
- •58. Құқықтық қатынас түсінігі.
- •59. Заңды факт
- •60. Құқықтық қатынас құрамы (элементтері)
- •61. Құқықтық қатынас субъектілері
- •62. Құқықтық қатынас объектілері
- •63. Құқықтық қатынас мазмұны
- •64. Құқықты іске асыру: түсінігі және нысандары
- •65. Құқықты қолдану.
- •66. Құқықтық нормалар қолдану актілері: түсінігі, түрлерінің ерекшеліктері
- •67. Құқықтағы ақаулық және оның орнын толтыру әдістері
- •68. Құқықтағы мирасқорлық және жаңару. Құқық рецепциясы.
- •69. Құқық нормасын талқылау
- •70. Талқылау әдістері (тәсілдері)
- •71. Субъект бойынша талқылау түрлері
- •72. Құқықтық сана түсінгі, құрылымы және түрлері
- •73. Құқықтық сана, құқықтық тәртіп және құқықтық мәдениет
- •74. Құқықтық нигилизм түсінігі және нысандары
- •75. Заңдылық түсінігі және қағидалары
- •76. Заңдылық жағдайына әсер етуші факторлар.
- •77. Заңдылық және тәртіп. Тәртіп түрлері.
- •78. Құқықтық тәртіп және қоғамдық тәртіп түсініктері, олардың қатынасы.
- •79. Құқықтық мінез-құлық түсінігі, оның түрлері.
- •80. Құқықбұзушылық түсінігі, оның белгілері, түрлері.
- •81. Құқықбұзушылық құрамы
- •82. Заңды жауапкершіліктің түсінігі және қағидалары.
- •83. Заңды жауапкершілік түрлері.
- •85. Мемлекет пен құқық, олардың арақатынасы.
- •86. Тұлғаның құқықтық мәртебесі.
- •87. Азаматтық қоғам: ұғымы мен құрылымы.
- •88. Азаматтық қоғам және Қазақстандағы мемлекет.
- •89. Құқықтық мемлекет: ұғымы және негізгі тұжырымдамалары.
- •90. Қазақстан Республикасы Президентінің «Қазақстан – 2030» жолдауындағы мемлекет және құқық мәселелері
42. «Нормативтік құқықтық актілер туралы» Қазақстан Республикасының 24.03.1998 жылғы заңына жалпы сипаттама
«Нормативтік құқықтық акт туралы» (НҚА) заң 24 наурыз 1998 жылы ҚР Парламентімен қабылданды. Ол 48 бапты қамтитын 8 тараудан тұрады.
1 тарау. «Жалпы ережелер» 6 баптан тұрады.
1 бапта заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдардың тізімі берілген: нормативтік құқықтық актінің, заңнама, заң, заңға бағынышты актілердің, құқық нормаларының түсінігі және т.б.
3 бап нормативтік құқықтық актілерді негізгі және туынды түрлеріне жіктейді. Негізгі түрлеріне мыналар жатады:
Конституция, конституциялық заңдар, кодекстер, заңдар;
ҚР Президентінің Конституциялық Заң күші бар Жарлықтары; ҚР Президентінің Заң күші бар жарлықтары; ҚР Президентінің өзге де нормативтік құқықтық Жарлықтары;
ҚР Парламенті мен оның палаталарының нормативтік қаулылары;
ҚР Үкіметінің нормативтік қаулылары; және т.б.
Нормативтік құқықтық актілердің туынды түрлеріне мыналар жатады:
регламент – қандай да бір мемлекеттік орган мен оның құрылымдық бөлімшелері қызметінің ішкі тәртібін реттейтін нормативтік құқықтық акт;
ереже – қандай да бір мемлекеттік органның немесе оның құрылымдық бөлімшесінің мәртебесі мен өкілеттігін белгілейтін нормативтік құқықтық акт;
қағида – қандай да бір қызмет түрін ұйымдастыру және жүзеге асыру тәртібін белгілейтін нормативтік құқықтық акт;
нұсқаулық–заңдардың қоғамдық қатынастардың қандай да бір саласында қолданылуын егжей-тегжейлі көрсететін нормативтік құқықтық акт.
Заңның 4 бабы нормативтік құқықтық актілер сатысын бекітеді. Онда олардың заңдық күшіне байланысты нормативтік құқықтық актілердің тізімі көрсетіледі.ҚР Конституциясы, Конституцияға өзгерістер мен толықтырулар енгізетін заңдар жоғары заң күшіне ие, содан кейін ҚР конституциялық заңдары және ҚР Президентінің Конституциялық заң күші бар жарлықтары келеді. 17 қазан 2001 жылы заңға енгізілген өзгертулерге сәйкес ҚР кодекстерінің заң күшінің деңгейі кәдімгі заңдардан жоғары. ҚР заңдары және ҚР Президентінің заң күші бар жарлықтары. ҚР Президентінің нормативтік жарлықтары. ҚР Парламентінің нормативтік қаулылары және т.б.
Түрлі деңгейдегі нормативтік құқықтық актілердің құқықтық нормаларында қайшылықтар байқалған жағдайда әлде қайда жоғары деңгейдегі нормалар әрекет етеді. Егер бір деңгейдегі нормативтік актілер бір біріне қайшы келсе кейін қабылданған актінің нормалары қолданылады.
2 тарау. «Нормативтік құқықтық актілердің жобаларын дайындауды жоспарлау»
3 тарау. «Нормативтік құқықтық актілердің жлбаларын әзірлеу және рәсімдеу»
Бұл тарауда нормативтік құқықтық актілердің жобаларын әзірлейтін мемлекеттік органдарын атайды; НҚА әзірлеу тәртібі көрсетіледі; НҚА- де болуға тиіс реквизиттердің тізімі көрсетіледі – мемлекеттік елтаңба, актінің нысаны (заң, жарлық, әкім шешімі...), НҚА қабылдану орны мен уақыты, НҚА тіркеу нөмірі, уәкілдік берген адамның қолы, елтаңбалы мөр; НҚА мәтінін жазу мәнеріне, НҚА құрылымына қойылатын талаптар.
4 тарау. НҚА жобаларына ғылыми сараптама
5 тарау. НҚА қабылдау мен оны күшіне енгізу тәртібі.
6 тарау. НҚА жариялау
7 тарау. НҚА уақыт, кеңістік жағынан және тұлғалар бойынша қолданылуы.
8 тарау. НҚА ресми түсіндіру
Демек, бұл құжатты заңдар туралы заң деп атауға болады. Берілген заңмен танысу және қолдану барысында 6 наурыз 2002 жылы енгізілген өзгертулер мен толықтыруларды ескеру қажет.