- •7.Лекция. Комбинациялық типті цифрлық құрылғылар. Екілік сумматорлар (қосқыштар). Бір разрядты сумматорлар (қосқыштар)
- •7.1Екілік сумматорлар (қосқыштар)
- •7.1.1 Бір разрядты сумматорлар (қосқыштар)
- •7.1.2 Көпразрядты сумматорлар. Көпразрядты сумматорлар жасау әдістері:
- •Параллель тасмалдауы бар параллель сумматорлар
- •8. Кодтайтын және декодтайтын құрылғылар. Шифраторлар. Дешифраторлар (декодерлер).
- •8.1 Шифраторылар
- •4.2.2 Дешифраторлар (декодерлар)
- •. Цифрлық сигналдардың коммуторлары. Мультиплексорлар. Дешифраторлар-демультиплексорлар.
- •9.1Мультиплексорлар
- •9.2Дешифраторлар-демультиплексорлар
- •10.Кодтарды салыстыру құрылғысы.Цифрлік компараторлар.Кодтарды түрлендіргіштер.ИндикаторларПреобразователикодов. Индикаторы.
- •10.1 Кодтарды түрлендіргіштер. Индикаторлар
- •11.Тізбекті(реттілік) типті цифрлық құрылғы. Триггерлер. Rs-триггерлер. D-триггерлер (кідіріс триггерлері). Jk-триггерлер. Симметриялы емес триггерлер.
- •11.2 Rs-триггерлері
- •Логикалық элементерлі rs-триггерлері
- •Синхроннды rs-триггерлер
- •S,r и e-типті rs-триггерлер
- •11.2.1D-триггерлері (кешеуілдетін триггерлер)
- •Тактылатын d-триггерлер. Dv-триггерлер
- •11.2.2 Т-типті триггер (Санауыш триггер)
- •11.2.3 Jk-триггерлер
- •11.2.4Симетриялыеместригерлер
- •13. Импульсті санағыштары.Қосатын санағыштар. Алатын және реверсивті санауштар. Еркін санау коэффициентті санауштар. Интегралдық түрде орындалған әмбебап санауыштар(мысалдар)
- •13.1 Санауыштарға қойылатын талаптар
- •13.2 Қосқыш санауыштар
- •13.3 Алатын және реверсивті санауыштар
- •13.4 Санауының еркін коэффициенті бар санауыштар
- •13.5 Тізбектеп-параллель ауыстыруы бар санауыштар.
- •13.6 Интегралдық түрде істелген (мысалдар) әмбебап санауыштар к155ие2, к155ие4 и к155ие5,санауыштардың микросхемалары.
- •Реверсивті санауыштар к155ие6 және к155ие7 (65сурет)
- •Айнымалы бөлу коэффициенті бар жиілік бөлгіш-санауыш к155ие8 (66сурет).
- •14. Еске сақтайтын құрылғылар.ЭеМеске сақтау құрылғыларның иерархиясы. Еске сақтайтын құрылғылардың құрлым сұлбасы. Оперативные запоминающие устройства. Типы оперативных запоминающих устройств.
- •14.1 Эем еске сақтау құрылғыларның иерархиясы.
- •14.2Еске сақтайтын құрылғының құрлымдық сұлбасы
- •2D құрлымы
- •3D құрлымы
- •Үш өлшемді сипаттамасы бар түрде 3d құрылымы тек қана көп разрядты ұйымдастырылған есқ қолданылады.Бұл жағдайда бірнеше матрицаға байланысты параллель қосылған екі дешифратормен басқарылады
- •2Dм құрлымы(67 сурет)
- •14.3Оперативті еске сақтайтын құрылғы
- •14.3.1 3Оперативті еске сақтайтын құрылғы типтері
- •15. Жқ негізгі параметрлері. Статикалық оесқ сыртқы ұйымдастыруыжәне уақыт диаграммалары. ОесҚмикросхемалары.
- •6.3.3 Статикалық оперативті сақтау құрылысының сыртқы ұйымдастыруы және уқыт диаграммалары.
- •15.1 Оесқ микросхемалары
- •Список использованных источников
15.1 Оесқ микросхемалары
Соңғы уақытта КМОП технолгиясы бойынша дайындалған статикалық ОЕСҚ интенсивті дамып келе жатыр.Технологиялық үрдістің топологиялық нормалары азайған сайын өзінің қасиетерін сақтай отырып тезәсерлігі жоғары болып бара жатыр
В последнее время наиболее интенсивно развиваются статические ОЗУ выполненные по технологии КМОП, которые по мере уменьшения топологических норм технологического процесса приобретают всё более высокое быстродействие при сохранении своих традиционных преимуществ.
МС К155РУ2—ТТЛ технологиясымен дайындалған МС, ұйымы 16×4=64 (70,асурет)және 2Dқұрылымы бар ОЕСҚ .ЭЖ(электрондық жады) массиві 16 жолдан және 4 бағанадан тұратын матрица
Әр бағанның элементтері берілгенің ішкі разрядтық сызығымен қосылған және барлық сөздердің бір атты биттерін сақтайды.
Жады ұяшығы жалпы сигналмен басқарылатын 4 тригерден тұрады.
CS=0 тең болғанда шығарылып қойған адреске сәйкес бір ұяшығы жұмыстық күйге өтеді де, оның сигналдары И(7…10) элементтерінің кірісіне түседі.
CS=1 тең болғанда дешифратордың барлық шығысында төменгі деңгейлер болады да , барлық триггерлер жинақтауыштың кіріс шиналарынан ажыратылады.
При CS=1 на всех выходах дешифратора низкие уровни и, следовательно, все триггеры отключены от входных шин накопителя.
CS=0 және W=0 болғанда таңдап алған ұяшыққа D1…D4 кірістерінен ақпараттық сигналдар түседі және И1 элементінде «жазу» сигналы шығарылады.D1…D4кірістерінен кіріс а
При CS=0 и W=0 на выбранную ячейку поступают информационные сигналы с входов D1…D4и элементом И1вырабатывается сигнал «Запись». Входная информация со входов D1…D4 записывается в ячейку.
При CS=0 и W=1 формируется сигнал «Чтение» и информация из выбранной ячейки читается с выходов Q1…Q4.
70 сурет МС К155РУ2: а)Құрылымдық сұлба, б) шарты белгісі
Микросхемы К176РУ2, К561РУ2256×1 ұйымдастыруыменКМОП технологиясы бойынша дайындалғанжәне 3Dқұрылымымен еске сақтау құрылғысы(71,а сурет).
71суретМикросхема К176РУ2: а)Құрылымдық сұлба; б)Жады элементі.
МС К176РУ2 құрлымдық сұлбасы 71,а суретте келтірілген.Сұлба екі дешифратордан тұрады: DC бағаны бар, DC жолы бар.Дешифраторлардың 8разрядтан тұратын адрестен 4 разряды берілетін 4 кірісі баржәне 16 шығысы бар.Әр бір жады ұяшығы бағанамен жолдадың қиылысында тұратын болғандықтан, екі дешифратор 16×16=256 жады элементіне қарауға мүмкіндік береді.
Структурная схема МС К176РУ2 приведена на рисунке 71,а. Схема содержит два дешифратора: DC столбцов и DC строк. Дешифраторы имеют по 4 входа, на которые подаётся по 4 разряда из общего 8-разрядного адреса, и по 16 выходов. Каждая ячейка памяти находится на пересечении строки и столбца, поэтому два дешифратора обеспечивают обращение к 16×16=256 элементам памяти.
Жадының әр элементі статикалық RS-триггерболып саналады.(71,б сурет). Тригердің екі парафазалық кіріс/шығысы бар. РШ0 және РШ1 разрядты шиналармен тригер VT5 және VT6 кілтері арқылы қосылған. Парафазалық пішінде ақпарат РШ1өзінің мәнінің тура түрінде, ал РШ0 инверсті түрде разрядтық шиналар арқылы тригерге жазылар кезде беріледі де , ал оқылған кезде басқа жаққа бұрылады
Каждый элемент памяти представляет собой статический RS-триггер (рисунок 71,б). Триггер имеет два парафазных входа/выхода. С разрядными шинами РШ0 и РШ1 триггер соединён через ключи VT5 и VT6. По разрядным шинам к триггеру подводится при записи и отводится при считывании информация в парафазной форме представления по РШ1 своим прямым значением, а по РШ0 — инверсным.
В режимах «Запись» и «Чтение» при возбуждении строки сигналом выборки Xi=1, снимаемым с дешифратора адреса строк, ключи VT5 и VT6 открываются и подключают триггер к разрядным шинам.
При Xi=0 ключи закрыты и триггер отключён (изолирован) шин, а информация в них хранится.
При считывании информации ключи подключают элемент памяти к разрядным шинам, они принимают потенциалы выходов триггера и через устройство ввода/вывода передают их на выход микросхемы.
РШ охватывают все элементы одного столбца, а переходит в активное состояние только один ЭП, соответствующий выбранной строке. Из него и считывается информация.
СНГ шығарылған микросхемалар сериясында жақсы дамыған болып, КМОПтехнологиясы мен дайындалған ақпараттық сиымдылығы 1024×1 (К537РУ1)ден 8192×8 (К537РУ17)дейін және К537ақпараттық сиымдылығы 1024×1 (К537РУ1) ден 8192×8 (К537РУ17)дейін және n-МОПтехнологиясымен n-МОПтехнологиясымен дайындалғанК132ақпараттық сиымдылығы 1024×1 (К132РУ2)ден 65536×1 (К132РУ10)дейін.
Әр түрлі технологиямен жасалған ОЕСҚ негізгі параметрлері 10 кестеде келтірілген. 10 кестеОЕСҚ негізгі параметрлерінің мәні
Ақпараттық сиымдылығы, кбит |
Іріктеу уақыты, нс |
Пайдалатын қуат , жүгіну режимінде мкВт/бит |
Технологиясы |
64 |
2.7–15 |
0.02–0.5 |
ЭСТЛ |
16 |
35–100 |
0.05–0.1 |
ТТЛ |
16 |
100–200 |
0.03–0.05 |
И²Л |
64 |
25–300 |
0.01–0.2 |
n-МОП |
256 |
25–200 |
0.005–0.02 |
КМОП |
16 |
1.7–4.5 |
0.1–0.2 |
GaAs |