- •Беларуская мова
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы Мова як сістэма
- •Літаратураня мова і дыялекты
- •Тры славянскія моўныя групы
- •Агульнаславянская і агульнаўсходнеславянская мовы
- •Старажытная ўсходнеславянская народнасць і яе мова
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы Утварэнне беларускай народнасці і яе мовы
- •Беларусь у складзе Рэчы Паспалітай
- •Беларусь у складзе Расійскай імперыі
- •Развіцце беларускай літаратурнай мовы ў пачатку XX ст.
- •Вълчо и кума лиса
- •У вагоне
- •Мікола чытаў, стоячы сярод хаты…
- •Вось так, брат, і запісана. Зразумела?
- •Вот так, брат, и записано. Понятно?
- •Микола читав, стояч серед хати…
- •Отак, брат, і написано. Зрозуміло?
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы Слова як адзінка мовы
- •Асноўныя лексічныя значэнні слова
- •Сучасная беларуская лексіка паводле паходжання
- •Запазычаныя словы
- •Агульнаўжывальная лексіка і лексіка абмежаванага ўжывання
- •Лексікаграфія
- •9. Карыстаючыся этымалагічнымі слоўнікамі, выпішыце: а) агульнаславянскія; б) усходнеславянскія; в) уласна беларускія; г) запазычаныя словы.
- •1. Перакласці словы на беларускую мову. Паставіць націск, вызначыць адрозненні ў вымаўленні слоў у беларускай і рускай мовах.
- •2. Устаўце прапушчаныя літары ў беларускія словы і вызначце, які гук будзе вымаўляцца ў першым пераднаціскным складзе ў рускіх і беларускіх словах.
- •Тэма 5. Развіцце эканамічнай тэорыі і яе сучасныя накірункі Агульнае паняцце эканамічнай сістэмы.
- •Р/м Экалагічныя праблемы Беларусі.
- •4 Гадзіны
- •Тэарэтычны матэрыял па тэме Сістэма часцін мовы
- •Род назоўнікаў
- •Род некаторых назоўнікаў у беларускай і рускай мовах можа не супадаць:
- •Лік назоўнікаў
- •Скланенне назоўнікаў.
- •5. Растлумачыць правапіс канчаткаў.
- •6. Перакласці на беларускую мову. Вызначыць род назоўнікаў, падабраць да іх прыметнікі.
- •8. Прааналізаваць назоўнікі ў сказах.
- •Тэма 5
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы Лічэбнік
- •Разрады лічэбнікаў.
- •Сінтаксічная сувязь лічэбніка з назоўнікам.
- •Асаблівасці скланення лічэбнікаў.
- •Займеннік
- •Правапіс займеннікаў.
- •6. Перакладзіце тэкст на беларускую мову. Выпішыце лічэбнікі, вызначце іх разрад, граматычную форму, сінтаксічную функцыю.
- •Віды словазлучэнняў
- •Віды выказніка
- •Тыпы аднасастаўных сказаў
- •Знакі прыпынку пры аднародных членах сказа.
- •Аднародныя і неаднародныя азначэнні.
- •Складаны сказ
- •1. Прааналізуйце тэарэтычны матэрыял па тэме.
- •2. Зрабіце сінтаксічны разбор сказаў.
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы
- •Агульная характарыстыка стыляў.
- •Прааналізаваць тэаратэчны матэрыял па тэме.
- •Прааналізаваць тэксты. Вызначыць, да якога стылю яны адносяцца.
- •Размеркаваць словы паводле стылевай прыналежнасці.
- •Скласці сказы са словамі-штампамі.
- •Навуковы стыль.
- •Навуковы стыль
- •Анатацыя.
- •Рэцэнзія.
- •Рэферат
- •Афіцыйна-дзелавы стыль.
- •Змест ксрс (14 гадзін)
- •Тэма 4. Заняткі 2. Асаблівасці фанетычнай сістэмы мовы. Арфаэпія. Графіка. Арфаграфія. План
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы Фанетычная сістэма беларускай мовы
- •Класіфікацыя гукаў:
- •Галосныя гукі. Правілы іх вымаўлення .
- •Правапіс галосных Правапіс літар о, э - а.
- •Правапіс е, ë, я, і
- •Правапіс прыстаўных галосных Прыстаўная галосная і пішацца ў слове, якое пачынаецца збегам зычных, першыя з каторых л, р, м.
- •Правапіс літар і, ы, й пасля прыставак
- •Правапіс у –ў
- •Зычныя гукі. Правілы іх вымаўлення і перадачы на пісьме. Вымаўленне зычных
- •Вымаўленне спалучэнняў зычных
- •Правапіс зычных. Правапіс звонкіх і глухіх, шыпячых і свісцячых
- •Правапіс д –дз, т – ц
- •Правапіс спалучэнняў зычных
- •Правапіс прыстаўной літары в
- •Правапіс мяккага знаку
- •Правапіс апострафа
- •Ужыванне вялікай літары
- •Пытанні да тэмы
- •Тэрміналогія
- •Практычныя заданні да тэмы
- •1 Варыянт
- •3 Варыянт
- •Тэма 5 Заняткі 2. Асаблівасці ўжывання прыметнікаў у беларускай мове.
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы Прыметнік
- •Пытанні да тэмы
- •Тэрміналогія
- •1. Прааналізаваць тэарэтычны матэрыял да тэмы:
- •3.Перакласці на беларускую мову.
- •Тэма 5. Заняткі 4. Асаблівасці ўтварэння і ўжывання дзеясловаў і форм дзеясловаў у беларускай мове.
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы
- •Дзеепрыметнік
- •Утварэнне дзеепрыметнікаў
- •Спосабы перакладу дзеепрыметнікаў на беларускую мову
- •Дзеепрыслоўе як дзеяслоўная форма
- •Пытанні да тэмы
- •Тэрміналогія
- •Практычныя заданні
- •2. Перакласці на беларускую мову. Звярнуць ўвагу на адрозненні ва ўтварэнні форм інфінітыву.
- •3. Утварыць форму 3-й асобы адз. Ліку цяперашняга часу ад рускіх і беларускіх дзеясловаў.
- •4. Перакласці на бел. Мову. Вызначыць адрозненні ва ўжыванні дзеепрыметнікаў
- •5. Перакласці на беларускую мову. Звярнуць увагу на ўтварэнне дзеепрыслоўяў.
- •6. Напісаць паведамленне па тэмах:
- •Тэма 6. Заняткі 2. Асаблівасці кіравання дзеясловаў у беларускай мове
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы
- •Пытанні да тэмы
- •Практычныя заданні
- •Тэма 6. Заняткі 3. Асаблівасці спалучэння лічэбнікаў у беларускай мове.
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы
- •Сінтаксічная сувязь лічэбніка з назоўнікам.
- •Пытанні да тэмы
- •1. Дапасаваць назоўнікі да лічэбнікаў.
- •2. Перакласці на бел. Мову.
- •3. Перакласці, раскрываючы дужкі. Вусна прааналізаваць асаблівасці сінтаксічнай сувязі назоўнікаў з лічэбнікамі.
- •Тэма 10. Справавыя лісты: моўнае афармленне і рэдагаванне (4 гадзіны)
- •Тэарэтычны матэрыял да тэмы
- •Узоры афармлення листоў
- •Прыкладныя тэксты службовых лістоў
- •Дырэктару Мінскага станкабудаўнічага завода
- •Аўтабіяграфія
- •Службовы ліст
- •Пытанні да тэмы
- •2 Варыянт
- •3 Варыянт
- •4. Патрабаванні да заліку па беларускай мове
- •Пералік тэарэтычных пытанняў да заліку па беларускай мове:
- •5. Асноўная і дадатковая літаратура
- •6. Тэксты для развіццыя мовы. Беларусь
- •Симеон полоцкий
- •Белорусский народ
- •Знаменитые белорусы
- •Сказ аб Беларусі.
- •Наш Францыск Скарына.
- •Бацька гарадоў беларускіх.
- •Чарнобыльская катастрофа
- •Сведка часу
- •7 . Тэксты для перакладу Экономическая теория. Задачи и функции экономической теории.
- •Отрасль и сфера деятельности – галіна і сфера дзейнасці
- •Частные предприниматели – прыватныя прадпрыймальнікі
- •Сократить производство – скараціць вытворчасць
- •История развития экономической теории
- •Развитие экономики и общества – развіцце эканомікі і грамадства
- •Понятие экономической системы
- •Экономичеческая система – эканамічная сістэма
- •Налоговая ставка – падатковая стаўка
- •Производство и потребности. Классификация потребностей. Их структура.
- •Запросы стимулируют производство – запросы стымулююць вытворчасць Потребность – патрэбнасць
- •Понятие хозяйствования. Хозяйствование и хозяйствующий субъект. Классификация форм хозяйствования
- •Хозяйствование – гаспадаранне
- •Факторинг – фактарынг
- •Менеджмент – менеджмент Маркетинг - маркетынг
- •Продукт как итог производства
- •Рынок: условия возникновения и развития. Сущность и функции рынка
- •Условия возникновения - умовы ўзнікнення
- •8. Краткий словать экономических терминов
Пытанні да тэмы
1. Вызначце асаблівасці сінтаксічнай сувязі назоўнікаў з лічэбнікамі.
Практычныя заданні
1. Дапасаваць назоўнікі да лічэбнікаў.
Два (тыдзень, падручнік, мужчына);
Чатыры (хвоя, дзяўчына, дакумент, плошча, будынак);
Пяць (студэнт, камп’ютэр, сшытак);
Паўтара (паўтары) (год, тона, рубель, кілаграм);
Абодва (абедзьве) (сяброўка, сын, афіцэр, выкладчыца).
2. Перакласці на бел. Мову.
Три длинных колонны, метрах в четырехстах, пять лучших студентов, две неразлучные подруги, четыре новых книги, в двух шагах от станции, сегодня – девятнадцатое марта, в полутора метрах от института.
3. Перакласці, раскрываючы дужкі. Вусна прааналізаваць асаблівасці сінтаксічнай сувязі назоўнікаў з лічэбнікамі.
А1. Книга издана с (83 иллюстрации). 2. Если к 489 прибавить 311, то получится ровно 800. 3. Варенье сварили из (1.5 стакана) земляники. 4. Учителя пришли на экскурсию с (240 учеников). 5. Организовали встречу с (38 ветеранов) войны с (3 писателя), писавшими о войне.
Б1. Дэнарый літоўскі з канца (15 стагоддзе) роўны 1/10 гроша літоўскага і 1/3 гроша польскага. 2. Кожная група складалася з (17 чалавек). 3. У асабістай гаспадарцы былі (4 ягня) і (3 цяля). 4. Настаўнік дадаткова займаўся з (4 вучні). 5. З (1793 год) Слуцк уваходзіць у склад Расіі.
Тэма 10. Справавыя лісты: моўнае афармленне і рэдагаванне (4 гадзіны)
План
1. Класіфікацыя справавых лістоў.
2. Кампазіцыя, моўныя канструкцыі справавых лістоў.
Літаратура
-
Организация работы с документами: Учебник/В.А. Кудряев и др. – М., 1998.
Тэарэтычны матэрыял да тэмы
Афіцыйны ліст – адзін з важнейшых каналаў сувязі прадпрыемстваў, арганізацый, устаноў. Праз лісты вядуцца перагаворы, выясняюцца адносіны паміж прадпрыемствамі, выкладаюца прэтэнзіі.
Афіцыйныя лісты пішуцца на бланках для лістоў.
Фармуляр – сукупнасць рэквізітаў дакумента.
Так, у афіцыйных лістах рэкамендуюецца наступны склад рэквізітаў:
-
Герб РБ.
-
Код арганізацыі.
-
Асноўны дзяржаўны рэгістрацыйны номер юрыдычнай асобы.
-
Ідэнтафікацыйны номер падаткаплацельшчыка/код прычын пастаноўкі на ўлік.
-
Найменне арганізацыі.
-
Дадзеныя аб арганізацыі.
-
Дата дакумента.
-
Рэгістрацыйны нумар дакумента.
-
Ссылка на рэгістрацыйны номер і дату дакумента.
-
Адрасат.
-
Загаловак да тэкста.
-
Тэкст дакумета.
-
Адзнака аб наяўнасці прыкладанняў.
-
Подпіс.
-
Адзнака аб выканаўцы.
-
Ідэнтыфікатар электроннай копіі дакумента.
-
Рэзалюцыя.
-
Адзнака аб кантролі.
Службовыя лісты можна класіфікаваць на простыя і складаныя.
Простыя – малааб’емны дакумент, у якім разглядаецца толькі адно пытанне.
Складаныя –дакументы, у якім разглядаюцца некалькі пытанняў.
Віды лістоў
-
Цыркулярныя лісты – звычайна высылае галоўная арганізацыя, якая паведамляе падначаленым прадпрыемствам пэўныя звесткі, якія датычацца дзелавых пытанняў або задач і носяць распараджальны характар.
-
Лісты-просьбы – выкладаюць якую-небудзь просьбу, сцісла падкрэсліваюць зацікаўленасць арганізацыі ў яе хутчэйшым выкананні, загаддзя выражаюць падзяку за намаганні па яе выкананню.
-
Суправаджальныя лісты - складаюцца пры адпраўцы адрасату якой-небудзь дакументацыі або матэряльных каштоўнасцей. Яны могуць утрымліваць дадатковую інфармацыю па прыкладаемых дакументах. Суправаджальныя лісты з’яўляюцца таксама сродкам кантролю за рухам дакументаў і матэрыяльных каштоўнасцей.
-
Лісты-напамінанне – накіроўваюцца ў тых выпадках, калі не ўдаецца з дапамогай тэлефонных перамоў або асабістага кантакту атрымаць неабходны вынік.
-
Інфармацыйныя лісты – лісты, якія своечасова інфармуюць зацікаўленую асобу або арганізацыю аб здзейсненым факце.
-
Лісты-запрашэнні - могуць адрасовывацца індывідуальнаму і калектыўнаму адрасату. Пры вялікай колькасці адрасатаў мэтазгодна выкарыстоўваць друкарскія трафарэта, у якіх ад рукі запаўняюцца прозвішча, імя, імя па бацьку запрошанага, час і дату падзеі, на якую запрашаецца адрасат.
-
Гарантыйныя лісты – накіроўваюцца з мэтай пацвярджэння дадзеных раней абяцанняў або агавораных умоў.
-
Рэкламны ліст - дае апісанне рэкламіруемых тавараў або паслуг. Даецца поўная або частковая інфармацыя аб прадмеце рэкламы, указваецца адрас арганізацыі і тэлефон для даведак.
-
Лісты-пацвярджэнні – высылаюцца для пацвярджэння атрымання дакументаў або матэрыяльных каштоўнасцей.
-
Міжнародныя лісты.