3.3. Публiцыстычныя творы XVI – XVIII ст.

Публици́стика— род произведений, посвященных актуальным текущей жизни и общества; как средство выражения плюрализма общественного мнения,. книгопечатание Проникновение с XIV века католицизма и с XVI века идей Реформации гісторыка-літаратурныя творы на рукапісныя і друкаваныя. Да рукапісных ў асабістым архіве пісьменніка незалежна ад таго, надрукаваныя яны ці не трапілі ў друк. Асноўным відам рукапісаў называюць аўтографы – уласнаручныя творчыя рукапісы пісьменніка, якія маюць пераважнае значэнне пры вырашэнні спрэчных пытанняў аб сапраўднасці тэксту, складзе твора, даціроўцы мастацкая літаратура грунтуецца на гістарычным матэрыяле. лiчыўся выхаваўчым. павучальны змест. (Сiмяон Полацкі). публіцыстычную накіраванасць Тыпізацыя і мастацкі вымысел, але да дакладнасці і адпаведнасці гіст фактам. в начале XVI века новолатй поэзии, Ян Вислицкий и Николай Гусовский

Ян ВісліцкІ (1480–1520-е гг.) «Пруская вайна» (1516) в Кракове В первой части история Польши от легендарного Леха и ВКЛ. Во второй Великая война с орденом 1409—1411 гг. и Грюнвальдская битва 1410 г антич образы. боги жену Ягайло Софью Гольшанскую.. аб «траіснасці Русі» (Чырвоная, Белая, Чорная), з павагай ролю беларусаў якія карыстаюцца лукам. карыстаўся выпіскамі з гістарычных крыніц аб Грунвальдскай бітве упоминается Клецк 1874, В.Сыракомля, польский язык, отрывок из поэмы Я. Вислицкого Парэцкі Я.І., Прэнская Ю.І. Паэма Яна Вісліцкага «Пруская вайна» (1516)//Беларуская літаратура і літаратуразнаўства. Вып.1. Мн., 1973. Николай Гусовский «Песня о зубре» Краков,1523 г, латин. Сінтэзам гістарычнага апавядання і публіцыстыкі з'явілася паэма Мікалая Гусоўскага(1470-е–1533), в Риме в составе посольства к папе Льву Х, в 1520—1522 ва ўзаемадзеянні з пэўнай сацыяльна-палітычнай рэчаіснасцю ВКЛ.. природу Литвы, охоту на зубра, случай нападения зубра на помост князя Александр со свитой, образ Витовта. о: христианских ценностях: вере Христовой, почитании и боготворении Девы Марии Мiкола Гусоускi.Песня пра зубра (на латин, белм и рус) Мн., 1980, 180 с. (переводы Порецкого и Семижона) Мн.:Наука и техника,1984.В п п XVII в. сатирические публицистические произведения:. «Прамова Мялешки» в форме речи на Варшавском сейме 1589 г. смоленского каштеляна Ивана Мялешки (стал в 1615 умер в 1622) Жигимонта III Вазы. Автор – служилый белорусский шляхтич, настроенный против поляков и немцев. положительно относился к Жигимонту I, отрицательно к Жигимонту II Августу, за Подляшье

«Лист к Обуховичу» Ц. Комуняка,1655 г. адресован Филиппу Казимиру Обуховичу (около1600 – 1656), сдал русским Смоленск в 1654 г. е

защите национальных интересов тогдашнего общества борьбе против Люблинской унии 1569 Критикуют:отрицательные черты всего шляхетского сословия грабительскую политику королевского правительства Определяются:«Речь» и «Письмо» как памятники «сатиры шляхетской

Прадмовы і пасляслоўі Ф.Скарыны, С.Буднага, В.Цяпінскага.

Их літаратурна-публіцыстычная спадчына характэрныя рысы грамадскай думкі Беларусі XVI ст. книгопечатания и перевод Библии на древнебелорусский язык. В 1491 г. в Кракове Швайтпольд Фиоль кирилическое издание Библии,. Ф. Скорина (перед 1490–после 1551) у Кракаўскі універсітэт у 1504, у 1506 ступень бакалаўра Падуанскага 1512 в 1517–1519 гг. в Праге 23 книги Библии, 6.8.1517 Псалтыр, предисловия и послесловия. объяснить содержание каждой книги «людям простым посполитым». сведения по истории, географии, литературе, философии и праву античных народов. объяснял почему решил издать Библию на старобелорусском языке, У пач. 1520-х г. у доме Бабіча першую ва Усходняй Еўропе друкарню 1522 «Малую падарожную кніжку», з 23 частак У 1525 у Вільні Апостал. У пражскіх выданнях 21 прадмова і 4 сказанні, у віленскіх — адпаведна 2 і 21 экзагеза — тлумачэнне алегарычнага зместу кніг Старога Запавету калафоны — пасляслоўі классификация А. Мальдиса:эпиграмма, посвящение, предисловие к книге, молитва-послесловье

идей Реформации Будный (1530–1593) 1544 Кракаўскага ўнівэрсытэту, 1558 у Вільню, пасаду катэхізіста 1560 прапаведнік ў Клецку[1.В 1562 г. с Лаврентием Крышковским и Матеем Кавячинским «Катехизис» М.Лютера предисловие. пытаньні на рэлігійную тэму і адказы. побач з рускаю моваю цытаты на царкоўна-славянскай мове, 1562 г «Пра апраўданьне грэшнага чалавека перад Богам».У 1564 «Гутаркі сьвятога Юсьціна, філёзафа і пакутніка з Трыфанам-іудзеем». У 1572 у Заслаўе (пад Менскам). Біблія Сымона Буднага. 1573 пасаду міністра (прапаведніка) у Лоску, У 1574 у Лоскай друкарні Новы запавет з прадмовай і каментарыямі «Аб дзьвюх прыродах Хрыста», «3 нагоды аргумэнтаў Сімлера», «Кароткі доказ, што Хрыстос не зьяўляецца такім жа богам, як бацька» і інш. У 1576 у Лоску «Пра найважнейшыя палажэньні хрысьціянскай веры», радыкальныя ідэі дыскутуе з трынітарыямі, і з В 1583 г. Будный «Про светскую власть», историю споров левых и правых антитринитариев по вопросам отношения к собственности и власти синод в Ивье в 1568 г., дисскусии с левым антитринитарием Мартином Чаховицом в 1578 г. исключен из общины антитринитариев. . дапамогу аказалі Мікалай Радзівіл «Чорны» Астафі Валовічадзін Антитринитарий Василий Тяпинский в имении Тяпино Полоцкого воеводства Евангелие на церковнославом и древнебел в 1570-е около 1580 г.).: тэкст ў два слупкі са шматлiкiмi спасылкамi -предисловие, в проводить образование на национальном языке печатать книги на старобелорусском языке. заняпад у палянізацыі:В. Ластовский «История беларускай (крыўскай) книги» Скарына Ф. Прадмовы i пасляслоўі. Мн., 1969. (КоршуновГ. Я. Голенчанко «Стародрукаваныя кірылічныя изданиі XVI—XVIII ст.т Лукьяненко B. H. Каталог белорусских изданий кирилловского шрифта XVI—XVII вв. Л„ 1973. Вып. 1 (1523—1600 гг.); Л., 1975. Вып. 2 (1601—1654 гг) Белорусские предисловия и послесловияСымон Будный. Предисловие к «Катехизису» (1562), В.Н. Тяпинский. Предисловие к Евангелию (1540-1604) «...зацный, славный, острій, довстипный народ» М.Кавячынский и Л.Крышковский посвятили издание «Катехизиса» князьям Радзивилам