7.Культура Беларуси 17-18 ст.

Культурнае жыццё у другой палове XVII — пачат-ку XVIII у Беларуй характарызавалася 1мкнен-нем захаваць ва умовах шматл1к1х войн здабытт ча-соу эпох! Адрадж. i Рэфар. На 2-пал. XVIII ст. прыходз1цца распаусюджванне на Бел. 1дэй Асвет-ва.

Школ.адукац. да сяр. XVIII ст. кан-цэнтравалася у асноуным у руках шматлш1х манас. ордэнау. Болынасць школ належала езу1там. Выкладанне вялося на лац. мове, традыцыйным1 прад-меты- граматыка,рыторыка, дыялектыка, арыфметыка, геаметрыя, музы¬ка, астраномпя. Цэнтрам адукацы! i навук1 на Бел.- Вшенская езущкая акадэм1я, ме¬ла статус утверштэта. Высок1м узроунем адукацьп слав1лася таксама Полацкая езу1цкая калег1я. Езу1ты брал1 на выхаванне прадстауншоу не тольк1 катал1цкага веравызнання i шляхецкага стану, a i простае насел. Вядома- Слуцкая пратэст. Рэфармат. школа. Заснавана магнатам Янушам. Пачатковыя школы 1снавал1 пры цэрквах i касцёлах. Вучыл1ся- шляхец. Дзец1. У ш-лахвучыл1ся тольк1 хлопчык!. Дзяучаты ат-рымл1вал1 хатнюю адукацыю.

3 сярэдз1ны XVIII ст. пачалкя змены у школьнай адукацы1. У1773 Адукацыйная кам!с1я,вяла работу па распаусюджванню асветы i шсьмен. Першае у Еуропе м1н. адукац. За 20 гадоу дзейнаспд кам1с. у Бел было адкрыта 20 школ,был1 сярэд.ступен. навучання. Па-спяховае заканчэнне- магчымасць паетуплення уВНУ. На тэрыторьп РПix было дзве — Кракауск1 i В1л1н. Ун- даступ-най, мова, якая атрымала у канцы XVII ст. статус С1мяон Полацк1. Для 8гад. Пятра- надрукавау «Буквар языка славенска». Ён арган1завау друкарню у Маск.Крамл1. Па яго 1н1цыятыве была створана першая у Маск. Выш. адук.установа — Славяна-грэка-ац1нскаяакадэм. Шырокую вядомасць атрымал1 атэ1стычныя по-гляды Лышчынскага. Haпicay трактат «Аб не1наванн бога». У Kaземipa Семянов!ча «Вялжае мастацтва артылеры!»

Пашыралася кн1гадрук. 1776 выходзщь у свет 1 на бел. зямл1 газета — « Газета Гродненска » (на польс.мове). У XVIII ст: магнацк1я рэз1дэнцьп становяцца цэнтрам! культурнага жыцця Бел.:Радз1в1лы,Caпег1,Храптов1чы,Тазенгаузы запраш. на службу лепшых арх1т., мастакоу. Палацы пабудаваны у Ру-жанах, Слошме, Гародш, Шчорсах.

Прыгонны тэатр. Вядомыя у Бел прыгон.тэатры Радз1в. у Нясв1жы i Слуцк1,Слон1мск1тэатрАг1нскага,Ружанск1-Сапёгау,.

8.Палiтычны крызiзiс рп

На сейме 1764 г. Каралём РП стау Аугуст Панятоуск1, як1 прадоужыу правядзенне рэформ, нак1раваных на узмацненне улады. Аднак умацаванне цэнтр. улады у РП не адпавядала 1нтарэсам суседн!хдзяржау—Аустр, Пpycii,Pacii.Асабл1вае незадавальненне пачала праяуляць Прус: яна дауно !мкнулася захапщь польс. зем Скарыстаушы нестабтьнае станов!шча у Пол, Прус прапанавала Pacii i Аустр план падзелу РП . Рас1я спачатку не падтрымала гэты план. Яна л1чыла, што лепш мець на сваей заходняй мяжы слабую i залежную ад яе Р П, чым агрэс. Прус. Каб умацаваць уплыу у Р П, рус. Урадпрапанавау з 1764 урауняць.праваслауныхiпратэстантау,у правах з катол!кам1..Аднак сейм яе адх1л1у. Тады дысiдэнты пры падтрымцы рускага пасла Рэпн1на утварыл! у 1767 дзве канфедэра-цьн: праваслауную у Слуцку i пратэстанцкую у Торуне. Разамздыодэнцмми канфедэрацыям1 у Радоме была створана канфедэрацыя каталщкай шляхты, схтьнай да саюза з Рааяй.Кацярына II узяла гэтыя канфедэрацьн пад свой пратэктарат. На дапамогу iM была даслана 40-тысячная руская арм!я. Пад намекам канфедэратау i pyewx войск сейм Рэчы Паспалггай у 1768 г.вымушаны бы}/ прыняць пастанову аб ураунанн! у правах некатол1кау з католном!.Найбольш шырокага размаху канфедэратыуны руху Беларуа дасягнуу у 1770—1771 гг. Летам 1771 па дамаганню Прус пачал1ся перамовы адносна палзелу РП. Фрыдрых II 1мкнууся атрымаць частку тэрыторы1 Польшчы. Аднак без згоды Pacii зраб!ць гэта было немагчыма. Кацярына II спачатку супрац1улялася, але у сувяз! з абвастрэннем м1жнароднага станов!шча, выкл!канага руска-турэцкай вайной, рус урадycтуп1yПрус.Пазнейда ix далучылася i Аустрыя.5 жн!уня 1772 г. у Пецярбургу п\ж названым! кранам! была падп1сана канвенцыя:Прус атрымала пау-зах частку П, Аустрыя — пауд i частку зах Укр з Львовам. Да Pac. адышлк Л1фляндскае ваяводства, большая частка Полацкага (па правым беразе Зах. Дзв.), амаль усё В1цебскае ваяводства (за выключэннем яго заходняй частга), усё Мсц!слаускае i усходняя частка Рэчыцкага павета, Менскаге ваяводства. Згодна з загадам сената ад 23 кастр. 1772 на гэтай тэрыторь» был! утвораны дзве губерн1 — Пскоуская i Маплёуская.