Ларина
.pdfЭ
1) v - x v = 0 Þ |
v |
= |
x |
|
Þ ln | v |= 2ln | x | Þ v = x . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
НИ |
|||||||||||||||||||||
Решение. Это линейное уравнение первого порядка. Решим его методом |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Бернулли. Пусть y = uv, |
y/ = u/ v + v/ u . Подставляя в уравнение, имеем: |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
u/ v + v/ u - |
2 |
uv = 2x3 |
Þ u/ v + u(v/ - |
2 |
v) = 2x3 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
АГ |
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
x |
dv |
|
2dx |
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
/ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
2) u/ v = 2x3 Þ u/ x2 = 2x3 |
|
Þ u/ = 2x Þ u = x2 + C . |
|
|
|
|
|
|
|
ка |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
Отсюда получаем общее решение уравнения |
|
y = uv, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
y = (x2 + C)x2 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
Учитывая условие у(1)=2, получаем: 2 = (1 + С), т.е. С = 1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
Частное решение исходного уравнения |
у = (х2 |
+1)х2 . |
|
|
|
е |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
Пример 3. Проинтегрировать уравнение ( у4 + 2х) у/ |
= у . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
Решение. Данное уравнение можно легко проинтегрировать, |
|
сли принять за |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
аргумент у, а за неизвестную функцию х. Для этого нужно положить у |
/ |
= |
1 |
|
. |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тогда данное уравнение преобразуется в следующее: |
|
т4 |
+ 2х |
= |
/ |
у . |
|
|
|
|
х/ |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
у |
|
х |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
/ |
|
2х |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Это уравнение линейное относительно х. х |
|
- |
|
|
= уо. Решим его методом |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
у |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
б |
|
|
|
|
и |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
произвольной постоянной (метод Лагранжа). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
у |
|
|
ò |
x |
|
ò |
y |
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
л |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Интегрируем соответствующее однородное уравнение |
|
х/ - |
2х |
= |
0, |
|
dx |
= |
|
2dy |
; |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
имеем x = Cy2 . Решение исходного неоднородного уравнения ищем в виде |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x = C( y)y2 . Откуда x/ |
= C / ( y) y2 + |
|
б |
|
. Подставляя в уравнение, получаем |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
2C( y)y |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
/ |
|
|
2 |
|
|
|
2С( у) у2 |
|
|
3 |
|
/ |
и |
|
|
|
|
|
|
|
|
у2 |
|
+ С . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
С |
( у) у |
|
+ 2С( у) у - |
|
|
|
|
= у |
|
Þ |
С |
( у) |
= у |
|
Þ С(у) = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
у |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ая |
|
|
|
|
|
|
|
|
æ |
у2 |
|
|
|
ö |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Следовательно, решение исходного уравнения |
|
ç |
|
|
|
|
÷ |
у . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
х = ç |
2 |
С ÷ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
1.6. |
|
Уравнение Бернулли. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
è |
|
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
н |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(7), где P(x), Q(x) |
||||||||||
Определение. Урав е ие вида у/ + Р(х) у = Q(x) yn , n ¹ 0, n ¹ 1 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- непрерывные фу кциин , называется уравнением Бернулли. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Уравнение Бернулли решается, также как и линейное, подстановкой у = uv или |
|||||||||||||||||||
|
|
|
тр |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
вариацией пр изв льной постоянной. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
Приводится к линейномуо |
уравнению подстановкой z = y1−n . |
|
|||||||||||||||||
Пример 1. Решить уравнение у/ + |
у |
= -ху2 . |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
е |
|
|
|
|
|
|
|
|
х |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Р ш ние. Данное уравнение является уравнением Бернулли. Применим |
|||||||||||||||||||
л |
|
к |
|
|
|
/ |
/ |
/ |
|
|
|
/ |
|
/ |
|
uv |
|
2 |
|
подстановку у = uv, |
y |
|
= u |
v + v |
u . Имеем u |
|
v + v |
u + |
|
= -x(uv) |
|
. Или |
|||||||
|
|
x |
|
||||||||||||||||
u/ v + u(v/ + |
v |
) = -x(uv)2 |
. Откуда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Э
|
1) v/ + |
v |
= 0 Þ |
|
dv |
= - |
dx |
Þ ln | v |= -ln | x | Þ v = |
|
1 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
НИ |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
v |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
du |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
-1 |
|
|
|||||||||||||||
|
2) u/ v = -x(uv)2 |
Þ u/ = -xu2v Þ |
|
= -dx Þ - |
|
= -x + C Þ u = |
|
|
|
|
. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
u2 |
|
u |
|
- x + C |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
-1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
Следовательно, решение уравнения y = uv, |
|
|
|
y = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x(-x + C) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Пример 2. Решить уравнение y/ - 2xy = 3x3 y2 , |
у(0) = 1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Решение. Это уравнение Бернулли. Приведём его к линейному уравнению, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
используя подстановку |
|
z = y−1 , |
|
|
z / |
|
= -y−2 y/ . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
АГ |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Разделим обе части данного уравнения на |
|
y2 : |
|
|
у−2 у/ - 2ху−1 = |
|
2х3 . |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Выполняя указанную подстановку, получим линейное уравнение |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
z / + 2xz = -2x3 |
(1). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
Решим это уравнение методом вариации произвольной постоянной. |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dz |
|
|
|
|
ка |
|
|
||||||||
Сначала решаем однородное уравнение z / |
+ 2xz = |
0 Þ |
= -2xdx Þ z = Ce−2x . |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
z |
|
|
|
|
е |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение неоднородного уравнения будем искать в виде |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
z = C(x)e−2x , тогда |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
z / = C / (x)e−2x - 2C(x)e−2x . Подставляя z, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
т |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
z/ |
|
в уравнение (1), имеем |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
С |
/ |
(х)е |
−х2 |
- 2хС(х)е |
− х2 |
+ 2хС(х)е |
− х2 |
|
|
= -2х |
3 |
Þ С |
/ |
(х)е |
− х2 |
|
|
|
|
о |
|
3 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= -2х |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Интегрируя, находим С(х): |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
и |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
С(х) = ò- 2х3 |
|
|
2 |
dx |
|
|
x |
2 |
|
= t, |
|
= -òtet dt |
|
|
|
t = u, |
|
|
du = dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
(1- x2 ) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ех |
|
|
|
|
|
|
e |
t |
dt = dv, |
б |
|
|
|
л |
|
|
|
t |
|
|
|
= -tet + òet dt = -tet + et = ex |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2xdx = dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
v = e |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Решение уравнения (1) имеет вид |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
− x |
2 |
, тогда общее решение |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
z = |
1- x |
2 |
+ Ce |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
исходного уравнения будет у = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
и |
|
|
|
. |
Так как у(0) = 1, имеем |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1- |
|
х |
2 |
+ Се |
−х2 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
б |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
= 1 Þ С = 0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
С + |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
Следовательно, частное решение исходного уравнения |
у = |
|
|
|
|
. |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1- х2 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ая |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
/ |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- 4у = х |
|
у . |
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
Пример 3. Решить диффере циальное уравнение ху |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Решение. Приведем уравн ение к виду: у/ |
- |
|
|
4у |
|
= х |
|
|
|
. Это уравнение Бернулли. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
у |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
х |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Полагаем y = uv, |
|
|
|
|
y / |
= u/ v + v/ u . Получаем уравнение |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4uv |
|
|
|
|
|
|
|
|
н |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
/ |
|
|
|
/ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
/ |
æ |
/ |
|
|
|
4 |
|
|
ö |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
uv . |
Решаем первое уравнение с |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
u |
|
v |
+ v |
u - |
|
|
|
|
= x |
|
|
uv или u |
|
v + uçv |
|
- |
|
|
|
v |
÷ |
|
|
= x |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
о |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
è |
|
|
|
|
|
x |
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
разделяющимися переменными: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1) v/ - |
4 |
v = 0 Þ |
dv |
|
= |
4dx |
|
Þ ln | v |= 4ln | x |Þ v = x4 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x |
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
тр |
|
v |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
Р ша м второе уравнение с разделяющимися переменными: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2) u/ x4 |
|
|
к |
|
|
|
× x2 , т.е. |
du |
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
ln 2 | cx |. |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
= x |
u |
= |
|
Þ 2 |
u |
= ln | x | |
+ln | c | Þ u = |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x |
4 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
л |
|
|
е |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ C
Э
Следовательно, |
|
|
у = |
|
1 |
х4 ln 2 | cx | |
- общее решение заданного уравнения. |
НИ |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
4 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Пример 4. Найти решение задачи Коши для дифференциального уравнения |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1) v |
/ |
|
|
|
|
|
|
|
y/ |
- ytgx + y2 |
cos x = 0, |
y(0) = 1. |
|
|
|
|
1 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
АГ |
|
|
|||||||||||||||||||||||
- vtgx = 0 Þ dv |
= tgxdx Þ ln | v |= -ln | cos x | Þ v = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Решение. Представим уравнение в виде: |
y/ |
- ytgx = -y2 cos x. Это уравнение |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Бернулли. Решим его с помощью подстановки: y = uv, |
|
y/ = u / v + v/ u. |
Тогда |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
уравнение примет вид: u/ v + v/ u - uvtgx = -(uv)2 cos x. |
Или |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
u/ v + u(v/ - vtgx) = -(uv)2 |
cos x. Откуда имеем: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
v |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
du |
|
|
|
-1 |
|
|
cos x |
|
|
|
-1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
2) u/ v = -(uv)2 cos x Þ u/ |
= -u2 |
Þ |
= -dx Þ |
= -x + C Þ u = |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
u |
- x + C |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
т |
-1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Следовательно, общее решение уравнения: |
|
|
|
|
|
|
|
ка |
. |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
y = uv, |
y = |
(-x + C) cos x |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
-1 |
|
|
|
|
о |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|||
Учитывая условие у(0)=1, имеем: 1 = |
Þ С = -1, |
следоваеельно, y = |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
С |
(x +1) cos x |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
есть решение задачи Коши. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Задания для самостоятельной работы. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
1. |
xy/ |
+ y - ex |
= 0, |
|
|
|
|
y(0) = 1 |
|
|
|
|
|
|
|
б |
л |
иОтвет: y = |
ex |
-1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
и |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
2. |
y |
/ |
- ytgx = |
|
|
1 |
|
|
, |
|
y(0) = 0 |
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: |
y = |
|
|
x |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
cos x |
|
|
|
|
|
|
б |
|
|
|
|
cos x |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
y/ |
- ythx = ch2 x, |
y(0) = 0 |
|
|
|
|
|
|
|
y = chxshx |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4. |
y |
/ |
sin x - y cos x |
|
= 1, |
|
|
|
|
æ π |
ö |
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: |
y = −cos x |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
yç |
2 |
÷ = 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
8. |
xy |
|
+ y = y |
|
|
ln x, |
|
|
|
|
|
è |
ø |
ая |
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: y = 1+ ln x |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
y(1) = 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5. |
y |
/ |
- 2xy = |
3x2 - |
|
2x4 |
, |
|
|
y(0) = |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: |
y = x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
6. |
xy/ |
- 2y = 2x4 , |
|
|
|
y(1) = 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: |
y = x4 - x2 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
7. |
y |
/ |
+ y cos x = esin x , |
|
y(0) = 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: |
y = xe− sin x |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
/ |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
н |
|
н |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
9. |
y |
/ |
+ 2y = ex y2 , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: y = e− x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
y(0) = 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
10. |
y/ |
+ y = xy2 , |
|
|
о |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
y(0) = 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y = |
1 |
+ x |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
тр |
|
sh2x |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
Ответ: y = |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
y/ shx + ychx = |
y2 , |
y(0) = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
sh1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: |
|
|
shx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
y = x(y/ - x cos x) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y = x(C + sin x) |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
13. |
y |
/ |
- |
|
|
|
y |
|
|
= tg |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: y = (x + C)tg |
x |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
sin x |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
е |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
14. |
x |
dy |
+ y = 4x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: y = x3 |
+ |
C |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
л |
|
|
dx |
к |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
||||||||||
15. |
y |
/ |
- |
y |
|
= -y2 , |
|
|
|
y(1) = -1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: |
y = |
|
|
2x |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- 3 |
|
|
|
|
|
|
Э
1.7. Уравнение в полных дифференциалах. |
|
|
|
НИ |
||
|
|
|
|
|||
Определение. Уравнение вида P(x; y)dx + Q(x; y)dy = 0 |
(8) называется |
|
||||
уравнением в полных дифференциалах, если |
¶P |
= |
¶Q |
. |
АГ |
|
|
|
|
||||
|
¶y |
¶x |
|
|||
|
|
|
Если уравнение (8) является уравнением в полных дифференциалах, то его можно представить в виде: dU (x; y) = 0. Откуда следует, что общее решение
уравнения (8) имеет вид U (x; y) = C . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
Функция U(x,y) может быть найдена по |
|
|
формуле |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
U = òP(x, y)dx + |
òQ(x0 , y)dy , |
|
(9) |
|
|
|
е |
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x0 |
|
|
|
|
|
|
y0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
т |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
где (x0 ; y0 ) - произвольная |
|
точка , в которой интегралы в правойкачасти формулы |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
имеют смысл. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
Пример 1. Решить уравнение 2x cos2 ydx + (2y - x2 sin 2y)dy = 0. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Решение. Это уравнение в полных дифференциалах. Здесь |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
P = 2x cos2 y, |
|
Q = 2y - x2 sin 2y. |
|
¶P |
= -2xsin 2y, |
|
|
¶Q |
= -2оxsin 2y Þ |
¶P |
= |
¶Q |
. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¶y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
л |
|
и |
|
|
|
¶y ¶x |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¶x |
|
|
|
|
|||||||
Значит, существует функция U, |
такая, что |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dU = 2x cos2 |
ydx + (2y - x2 sin 2y)dy. |
|
|
|
и |
|
б |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
Поэтому |
|
|
¶U |
= 2x cos2 |
y Þ U = ò2xcos2 |
|
|
= x2 cos2 y + f ( y), f (y) - const. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
ydx |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
¶x |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Дифференцируя найденную функц ю по у, получим выражение |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
¶U |
= -x |
2 |
sin 2y + f |
/ |
(y) = Q Þ -x |
2 |
sin 2y + f |
/ |
( y) = |
|
2y - x |
2 |
sin 2y Þ |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
¶y |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ая |
|
|
б |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
f / ( y) = 2y Þ f ( y) = y2 + C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
Следовательно, |
U = x2 cos2 y + y2 + C |
|
или |
x2 cos2 |
|
y + y2 |
= C. |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
Пример 2. Найти общий и теграл уравнения (х + у - 2)dx + (ey + x)dy = 0. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Решение. Здесь, |
|
|
н |
|
|
|
|
|
Q = e y + x, |
¶P |
|
|
|
|
¶Q |
= 1;т.е. данное уравнение |
||||||||||||||||||||||||||||||
P = x |
+ y |
- 2, |
|
|
|
= 1, |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
н |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
¶y |
|
|
|
|
|
¶x |
|
|
|
|
|
|
|
||
является уравнением в полных дифференциалах. |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
тр |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
х |
|
|
|
|
|
0 |
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Найдём общий интеграл по формуле òP(x, y)dx + òQ(x0 , y)dy = C . |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
о |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
х0 |
|
|
|
|
|
|
|
y0 |
|
|
|
|
|
|
|
|||
Пусть x0 |
|
= 0, |
|
y0 |
= 0 , тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
|
y |
|
|
|
|
|
é1 |
|
2 |
|
|
|
|
|
ù x |
|
|
|
|
y |
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
ò |
|
|
е |
|
|
|
|
|
|
|
ò |
|
|
|
|
|
|
|
|
ê |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ú |
+ (e ] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
(x + y - 2)dx |
+ |
|
e dy = C Þ |
|
|
|
x + xy - |
2x |
|
|
= C |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
0 |
|
|
|
к |
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
ë2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
û0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
л |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
1 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
2 |
x |
|
+ xy |
- 2x |
+ e |
|
|
-1 = C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Э
Пример 3. Решить уравнение (x2 + y2 + y)dx + (2xy + x + e y )dy = 0, |
y(0) = 1. |
НИ |
|||||||||||||
Решение. Уравнение в полных дифференциалах, так как |
|
||||||||||||||
|
¶P |
= 2y +1, |
¶Q |
= 2y +1 Þ |
¶P |
|
= |
¶Q |
. Вычислим |
|
|||||
|
|
|
¶y |
|
|
||||||||||
|
¶y |
¶x |
|
|
|
¶x |
|
|
|||||||
|
òPdx = ò(x2 |
+ y2 |
+ y)dx = |
x3 |
+ y2 x + yx + ϕ( y), |
ϕ( y) = const. |
|
||||||||
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
òQdy = ò(2xy + x + e y )dy = xy2 |
+ xy + e y +ψ (x), |
ψ (x) = const. |
|
|
Далее составляем окончательное выражен е функции U (дописываем к
Беря все известные члены первого результата, и дописывая к ним недостающие |
|||||||||||||||||||
члены, зависящие только от у, второго результата, |
|
|
АГ |
||||||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||
получаем общее решение исходного уравнения |
x3 |
+ xy2 + xy + e y = C. |
|
|
|||||||||||||||
3 |
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Учитывая, что у(0)=0 имеем: С = 1. Следовательно, частный интеграл |
|
||||||||||||||||||
исходного уравнения |
х |
3 |
+ ху2 |
+ ху + е у = 1. |
|
|
|
|
е |
ка |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= 0. |
||||
Пример 4. Решить уравнение (ex + y + sin y)dx + (ey + x + x cos y)dy = 0, y(0) |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
т |
|
|
|
|
Решение. Уравнение в полных дифференциалах, так как |
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
¶P |
= 1+ cos y, |
¶Q |
= 1+ cos y, т.е. |
¶P |
= |
¶Q |
. Найдём функциюо |
U , интегрируя каждый |
||||||||||
|
|
|
¶y |
¶x |
|||||||||||||||
|
¶y |
¶x |
|
|
|
|
|
|
и |
|
|
|
|
|
|||||
её частный дифференциал отдельно: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
òPdx = ò(ex + y + sin y)dx = ex + yx + xsin y + ϕ( y), где ϕ( у) = const. |
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
л |
|
|
|
|
|
|
|
òQdy = ò(e y + x + x cos y)dy = ey + xy + xsin y +ψ (x), гдеψ (х) = const. |
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
и |
б |
|
|
|
|
|
|
|
известным членам первого выражения недостающие члены, зависящие от у, из
второго выражения) и, приравняв его произвольной постоянной С, находим |
||||||||||||||||
общий интеграл данного уравненияб: |
ех + е у + ху + х sin y = C . |
|
||||||||||||||
Учитывая условие у(0)=0, находим С: 1+1=С, т.е. С = 2. |
|
|
|
|
||||||||||||
Тогда частный интегр л исходного уравнения : ех + е у + ху + хsin y = 2 . |
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
Зада ия для самостоятельной работы. |
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
ая |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Найти интеграль ые кривыен |
дифференциальных уравнений. |
|
||||||||||||||
1. |
|
|
|
|
|
н |
|
|
Ответ: |
x |
2 |
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
(x + y)dx + (x + 2y)dy = 0 |
|
|
|
|
+ xy + y2 |
= C |
||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
о |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
||
2. |
(3x2 |
|
|
|
|
|
Ответ: x3 + 3x2 y2 + y4 = C |
|||||||||
+ 6xy2 )dx + (6x2 y + 4y3 )dy = 0 |
||||||||||||||||
3. |
(2x + 5y)dx + (5x + 3y2 )dy = 0 |
|
Ответ: x2 + 5xy + y3 |
= C |
||||||||||||
4. |
(2xy + 3y2 )dx + (x2 |
+ 6xy - 3y2 )dy = 0 |
Ответ: x2 y + 3xy2 - y3 = C |
|||||||||||||
5. |
(3y2 |
|
тр |
|
|
|
|
Ответ: 3xy2 + x2 y + 3y + x2 = C |
||||||||
+ 2xy + 2x)dx + (6xy + x2 + 3)dy = 0 |
||||||||||||||||
6. |
|
|
к |
|
|
|
|
|
Ответ: |
x |
3 |
|
+ xy2 + x2 |
|
||
(x2 + y2 |
+ 2x)dx + 2xydy = 0 |
|
|
|
|
= C |
||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||
л |
е |
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7. |
(x3 - 3xy2 + 2)dx - (3x2 y - y2 )dy = 0 |
Ответ: |
|
x4 |
|
|
3 |
x2 y2 + 2x + |
y3 |
|
НИ |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
2 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|||
8. |
(xchy + shy)dx + (xchx + shx)dy = 0 |
Ответ: yshx + xshy = C |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
9. |
2x(1+ |
|
x2 - y)dx - |
|
x2 - ydy = 0 |
|
Ответ: x2 |
+ |
2 |
(x2 |
+ y2 )3 / 2 |
= C |
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
АГ |
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
æ |
1 |
|
|
y2 |
|
ö |
æ |
x2 |
|
|
1 |
ö |
|
|
xy |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
||
10. ç |
|
- |
|
|
|
|
÷dx + ç |
|
|
- |
|
÷dy = 0 |
Ответ: |
|
|
|
|
|
+ ln |
|
= C |
|
|
|
|
||||
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
ç |
|
|
(x - y) |
÷ |
ç |
(x - y) |
|
y |
÷ |
|
|
x - y |
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
||||||
|
è x |
|
|
ø |
è |
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
11. (3x2 + 2y)dx + (2x - 3)dy = 0 |
|
|
|
|
|
|
Ответ: x3 + 2xy - 3y = C |
|
|
|||||||||||||||||||||
|
15. (x cos2y - 3)dx - x2 |
sin 2ydy = 0 |
|
|
|
|
Ответ: |
|
|
x2 |
cos 2каy - 3x = C |
= C |
|||||||||||||||||||
|
12. |
(3x2 y - |
4xy2 )dx + (x3 |
- 4x2 y + |
12y3 )dy = 0 |
|
Ответ: |
|
x3 y |
- 2x2 y2 + |
3y4 |
||||||||||||||||||||
|
13. (x + sin y)dx + (x cos y + sin y)dy = 0 |
|
|
Ответ: |
|
1 |
x2 |
|
+ xsin y - cos y = C |
||||||||||||||||||||||
|
14. (y + ex sin y)dx + (x + ex cos y)dy = 0 |
|
|
Ответ: |
2 |
|
|
е |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
xy + ex sin y = C |
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
т |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
1.8. |
|
Уравнение Лагранжа. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
Определение. Уравнением Лагранжа называется дофференциальное |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
л |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
уравнение первого порядка, линейное относ тельно х и у, коэффициентами |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
которого служат функции от у/ |
: |
|
|
|
|
и |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
P( y/ )x + Q( y/ )y + R(y / ) = 0 |
(10). |
и/ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
/ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
Разрешим его относительно y |
, полагая |
у/ = р : |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
у = хf ( p) + ϕ( p) . |
|
|
б |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
Дифференцируя полученное уравнение и заменяя dy = pdx , приходим к |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
уравнению pdx = f ( p)dx + xf |
|
( p)dp +ϕ ( p)dp . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
ая |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
Оно линейное относительно |
x |
, егобрешение есть х = F( p,C). |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
Тогда общее решение уравнения Лагранжа имеет вид: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
ì |
|
x = F( p,C), |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
í |
|
н |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
îy |
= F( p,C) f ( p) +ϕ( p). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
н |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ у/ 2 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Пример 1.Проинтегрировать уравнение у = ху/ 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ р |
|
. |
|||||||||||||||
|
Решение. Это- урав е ие Лагранжа. Полагая у |
/ |
= р, |
имеем у = хр |
2 |
2 |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
Дифференцируя это равенство и заменяя dy = pdx , приходим к уравнению с |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
тр |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
2dp |
|
|
|
|
|
|
||||
|
разделяющимися переменными (1- p)dx = 2(x |
+1)dp, |
x +1 |
= |
|
|
. |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
о |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1- p |
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
к |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+1|= -2ln |1- p | |
+ln C, |
x +1 = ( p -1)2 . |
|
|
|
||||||||||||||||||
|
Интегрируя его, находим ln | x |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
Э |
л |
е |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Э
|
î |
|
( р -1) |
|
|
|
Ср2 |
НИ |
|||
Используя уравнение |
у = р2 (х +1) |
, получим у = |
( р -1)2 |
. Итак, общее решение |
|||||||
|
ì |
|
|
С |
|
|
|
|
|
|
|
|
ïх +1 = |
( р - |
1) |
2 |
|
|
|
||||
данного уравнения |
ï |
|
|
|
. |
|
|
||||
í |
|
|
Ср |
2 |
|
|
|
|
|
||
|
ï |
у = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
ï |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Если в общем уравнении исключить параметр р, |
то его можно привести к виду: |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
( |
|
+ |
|
)2 = С. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
АГ |
|
||||
у |
х +1 |
|
|
|
/ |
|
|
|
|
|
dp |
|
|
|
|
|
|
dx |
|
/ |
|
|
ка |
|
|||||||||||
/ |
|
|
|
|
|
|
/ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
Данное уравнение имеет и особое решение у = 0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
Пример 2. Решить уравнение y = x(1+ y/ ) + y/ 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
Решение. Положим |
|
у/ = р . Тогда имеем у = х(1+ р) + р2 . Дифференцируя по х , |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
приходим к уравнению |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
т |
е |
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
у |
= (1+ р) + хр |
|
+ |
2 рр |
|
Þ (х + 2 р) |
|
= -1 Þ x + 2 p = - |
|
, |
x |
+ x = -2 p . Уравнение |
|||||||||||||||||||||||
|
|
dx |
dp |
||||||||||||||||||||||||||||||||
линейное, |
решим его методом Бернулли. Полагая |
о |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
х = uv, получаем |
|
u |
/ |
v + u(v |
/ |
+ v) = -2 p. |
|
ò |
|
|
|
и |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
1) v/ + v = 0 Þ |
|
|
dv |
= -dp Þ ln | v |= - p Þ v = e− p |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
v |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2) u/ e− p = -2 p Þ u/ = -2 pe p Þ u = -2 pe p dp = -2( pe p - e p ) + C . |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
Следовательно, |
|
|
|
|
|
î |
|
|
|
|
|
|
|
|
б |
- 2 p + Ce− p . Тогда общее решение |
|||||||||||||||||||
x = uv = e− p (-2 pe p + 2e p + C) = 2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
и |
|
л |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
уравнения имеет вид |
|
ì |
|
|
x = 2 - 2 p + Ce− p , |
2 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
í |
|
|
|
|
|
б |
− p |
)(1+ p) |
+ p |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y = (2 - 2 p + Ce |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
1.9. Уравнение Клеро. |
|
ая |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
/ |
|
|
|
|||
Определение. Уравнением Клеро называется уравнение вида |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
у = ху/ |
|
+ϕ(у / ) |
(11) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
н |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Это уравнение является ч стным случаем уравнения Лагранжа. |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
Его общее решение имеет вид: у = Сх +ϕ(С). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
н |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Особое решение урав е ия Клеро , если оно существует, ( ϕ ( р) ¹ const) |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
определяется урав |
е |
|
иями |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
ì |
|
о |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
х = -ϕ / ( р), |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
í |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
тр |
|
|
|
|
|
( р) +ϕ( р). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
î |
у = - рϕ |
/ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
Пример 1. Решить уравнение у = ху/ |
+ у/ - у/ 2 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
Решение. Э о - |
у авнение Клеро. Положим у/ = р и перепишем уравнение в |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
виде |
|
к |
2 |
|
|
|
р2 . Дифференцируя его и заменяя dy = pdx , получим |
|
2 |
||||||||||||||||||||||||||
у = хр + р |
- |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
е |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(x +1− 2 p)dp = 0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
pdx = pdx + (x +1)dp − 2 pdp, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
Если положить dp = 0, то р = С . Подставляя это значение р в равенство |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
л |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
у = С(х +1) - С . |
||||
у |
= хр + р - р , получаем общее решение данного уравнения: |
|
Э
Если положить х = 2 р −1, то у = р2 , и приходим к особому решению исходного
уравнения íìх = 2 р -1. Исключая параметр р = |
х +1 |
, находим особое решение в |
||||||||||||||||
2 |
|
|||||||||||||||||
î |
у = р2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
НИ |
||||||
явном виде: |
у = |
(х +1)2 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Пример 2. Решить уравнение х = ух/ + х/ 2 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
Решение. Это- уравнение Клеро. Полагая х/ = р и дифференцируя полученное |
||||||||||||||||||
уравнение, имеем: х = ур + р2 , dx = pdy + ydp + 2 pdp . |
|
|
|
|
ка |
АГ |
|
|||||||||||
Заменяя dx = pdy, |
ì |
|
= pdy + ydp + 2 pdp, ( y + 2 p)dp = 0. |
|
|
|
|
|
||||||||||
|
pdy |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
Если положить dp = 0, |
то р = С Þ х = Су + С 2 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Если положить у = -2 р, то х = - р2 . |
|
|
|
|
|
|
е |
|
|
|
||||||||
Таким образом, общее решение уравнения х = Су + С 2 , |
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
íх = - р |
2 |
|
|
|
у |
|
|
|
|
|
|||||
особое решение |
. Исключая параметр р = - |
, им м особое решение |
||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||
|
|
|
îу = -2 р |
|
|
о |
2 |
|
|
|
|
|
||||||
в явном виде х = - |
у2 |
. |
|
|
и |
|
|
т |
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Таким образом, чтобы решить уравнения первого порядка надо знать его вид и |
|||||||||||||||||||||||||
способ решения. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
л |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
уравнение |
|
|
|
|
|
|
|
|
вид |
|
|
|
|
|
|
решение |
|
|
||||||
1 |
с разделёнными |
|
Р(x)dx + Q(y)dy = 0 или |
òP(x)dx + òQ( y)dy = C |
|||||||||||||||||||||
переменными |
|
|
|
|
|
|
y |
/ |
= f (x) |
|
|
|
y = ò f (x)dx |
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
б |
|
|
|
|
|
||||||
|
с разделяющимися |
P1 (x)Q1 (y)dx + P2 (x)Q2 (y)dy = 0 |
|
P1 (x) |
|
Q2 (y) |
|
||||||||||||||||||
2 |
переменными |
|
|
|
|
|
|
|
|
и |
|
|
|
ò |
|
dx + |
ò |
|
dy = C |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
P (x) |
Q ( y) |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
ая è a2 x + b2 y + c2 ø |
(α, β ) - решение системы |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
б |
2 |
|
|
|
1 |
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
P(x, y)dx + Q(x, y)dy = 0 или |
y = ux, y/ |
= u / x + u |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
/ |
|
|
æ y ö |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
3 |
однородное |
|
|
|
|
y |
|
= f ç |
|
÷ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
н |
|
|
|
|
|
|
è x |
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
/ |
æ |
|
|
|
|
|
|
ö |
x = u +α, y = v + β; |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
ç |
|
a1 x + b1 y + c1 ÷ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
о |
н |
y |
|
= f ç |
|
|
|
|
|
|
|
÷ |
ì a x + b y + c = 0 |
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
í 1 |
|
1 |
1 |
|
или |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
îa2 x + b2 y + c2 = 0 |
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
z = a1 x + b1 y |
|
|
|||||||
|
|
тр |
|
|
|
y/ |
+ p(x) y = q(x) |
|
|
y = uv, y/ = u/ v + v/ u |
|||||||||||||||
4 |
линейное |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1) v/ + p(x)v = 0, |
|
|
|||||||
|
к |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2) u/ v = f (x) |
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
5 |
Б рнулли |
|
|
|
y/ + p(x)y = q(x) yn , n ¹ 0, n ¹ 1 |
y = uv, y/ = u/ v + v/ u |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
или z = y1−n |
|
|
|
|
|||||||
л |
в полных |
|
|
|
P(x, y)dx + Q(x, y)dy = 0, |
|
|
x |
|
|
|
|
y |
|
|||||||||||
|
едифференциалах |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
6 |
|
|
/ |
|
|
|
|
/ |
|
|
|
|
U = |
ò |
P(x, y)dx + |
ò |
Q(x, y)dy + C |
||||||||
|
Py |
(x, y) |
= Qx (x, y) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x0 |
|
|
|
|
y0 |
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Э
Одним из методов интегрирования дифференциальных уравнений высших порядков является метод понижения порядка. Суть его состоит в том, что с помощью замены переменной (подстановки) данное уравнение сводится к уравнению, порядок которого ниже.
§2. Уравнения высших порядков, допускающие понижение порядкаНИ.
Рассмотрим наиболее типичные случаи: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
АГ |
|||||||||||||||
№ |
|
уравнение |
|
подстановка |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
е |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
примечание |
||||||||||||||
1 |
|
уn |
= f (x) |
|
|
|
yn−1 = ò f (x)dx + C |
|
|
|
|
|
|
последоват льноекаинтегрирование |
||||||||||||||
|
|
F(x, y / ,y // |
) = 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
о |
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
уравнение не содержит искомой |
|||||||||||
2 |
|
или |
|
|
|
у/ |
= р, |
у// |
= р/ |
|
|
|
|
|
|
функции |
т |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
y// |
= f (x; y/ ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
л |
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
y// |
= f ( y/ ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
б |
|
|
уравнениеи |
|
|
|
|||||||||
|
|
F(y, y / ,y // |
) = 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
не содержит |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
3 |
|
y// |
= f ( y; y / ) |
|
|
у/ |
= р, |
у// |
= рр/ |
|
|
|
|
|
|
переменную х |
||||||||||||
|
|
y// |
= f ( y) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
б |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2.1. Уравнение вида |
у |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
= f (x) решается последовательным |
|||||||||||||||||||||||||||
|
ò |
|
|
|
|
|
(n) |
|
ая |
|
|
и |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
интегрированием. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Пример 1. Найти общее решение уравнения у// |
= sin 4x + 2x - 3 . |
|||||||||||||||||||||||||||
Решение. Интегрируем д нное уравнение два раза: |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
у/ |
= (sin 4x + 2x - 3)dx = - |
1 |
cos4x + x2 - 3x + C , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y = ò(- |
1 |
cos 4x + x2 - 3x + Cн1 )dx = - |
1 |
sin 4x + |
x3 |
|
- |
3x2 |
+ C1 x + C2 . |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
4 |
|
о |
н |
|
|
|
16 |
|
|
3 |
|
2 |
|
x3 |
|
|
2 |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
3x |
|
||||||||
Следовательно, решение уравнения: y = - |
|
sin 4x + |
|
- |
|
|
+ C1x + C2 . |
|||||||||||||||||||||
16 |
3 |
2 |
|
В некоторых случаях удаётся понизить порядок дифференциального уравнения второго порядка. Зачастую оно приводится к дифференциальному уравнению первого порядка изученных ранее типов.
Пример 2. Найти частное решение уравнения, удовлетворяющего заданным
условиям: у/// = |
|
|
6 |
, у(1) = 2, у/ (1) = 1, у // (1) = 1. |
|
|
||||||||||||||||
|
х3 |
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
е |
|
|
|
|
|
|
|
данное уравнение три раза: |
|
|
|||||||||
Решение. Проинтегрируемтр |
|
|
||||||||||||||||||||
у |
// |
= |
|
|
|
6 |
|
кdx = 6 |
x−2 |
|
|
+ C . Þ y// = - 3 + C . Так как y// (1) = 1, то C |
|
= 4, y = - 3 + 4. |
||||||||
л |
ò х3 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
- 2 |
|
|
1 |
x2 |
|
|
1 |
|
1 |
x2 |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
y |
/ |
= |
ò |
( |
- 3 |
+ 4)dx = |
3 |
+ 4x + C2 |
Þ y |
/ |
= |
3 |
+ 4x + C2 . |
|
|
|||||||
|
x2 |
|
x |
|
x |
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Э
Так как y/ (1) = 1, то C2 = -6, y/ |
= |
3 |
|
+ 4x - 6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
НИ |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
æ |
|
|
|
|
|
|
ö |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
y = òç |
|
|
+ 4x |
- 6÷dx |
= 3ln | x | +2x |
|
- 6x + C, |
|
|
y = 3ln | x | +2x |
|
|
- 6x + C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
è x |
|
|
|
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
АГ |
|
|||
Так как y(1) = 2, то С = 6, |
|
у = 3ln | x | +2x2 |
- 6x + 6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Пример 3. Решить уравнение y/// = 8sin 2x . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Решение. Интегрируя уравнение последовательно. Получим |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
y// |
= -4cos 2x + C , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ка |
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
y/ |
|
= -2sin 2x + C x + C |
2 |
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
y = cos2x + |
C1 |
|
x2 |
+ C2 x + C3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
е |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2.2. Уравнения вида F(x, y/ , y// ) = 0 , явно не содержащие искомой функции y . |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Такие уравнения допускают понижение порядка подс ановкой у/ = р, |
у// |
= р/ . |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
о |
+т2ху/ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Пример 1.Найти общее решение уравнения (1+ х2 ) у// |
= 12х3 |
|
|
|
= р/ . |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Решение. Так как уравнение не содержит у, то полагая у/ = р , имеем у// |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
л |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Получаем линейное дифференциальное уравнен е первого порядка |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
/ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
/ |
|
|
|
2х |
|
|
|
|
12х3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1+ х |
|
|
) р |
|
+ 2хр = |
12х |
|
|
, р |
|
+ |
|
|
|
р = |
|
и |
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
+ х2 |
1+ х2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
Решим его методом вариации произвольной постоянной: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
/ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
и |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
/ |
|
|
|
|
2х |
|
|
|
|
|
|
|
|
dp |
|
|
2xdx |
Þ ln | p |= -ln |1б+ x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
р |
|
|
+ |
|
|
|
р |
= 0 Þ |
|
|
|
= - |
|
|
|
|
| |
+ ln | C |Þ p = |
|
|
. |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
1+ х2 |
|
p |
1+ x2 |
|
|
1+ x2 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
б |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Решение неоднородного уравнения ищем в виде |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
p = |
C(x) |
, |
|
p/ = |
C (x)(1+ x ) - 2xC(x) |
. Подставляя p, p/ |
|
в уравнение, имеем: |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
1+ x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ая |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(1+ x2 )2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
С / (х)(1+ х2 ) - 2хС(х) |
+ |
|
2хС(х) |
= |
12х3 |
|
|
Þ С / (х) = 12х3 Þ С(х) = 3х4 |
+ С . |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
(1+ х2 )2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
(1+ х2 )2 |
|
1+ х2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
н |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3х4 + С |
|
|
|||||
Тогда общее решение линей ого неоднородного уравнения р = |
|
, т.е. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
3х4 |
|
+ |
С |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1+ х2 |
|
|
|||||
|
у/ |
|
= |
|
|
|
. Интегрируя, получим общее решение уравнения |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
1+ х |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
у = (С + 3)arctgx + x3 - 3x + C . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
// |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
/ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
трdp |
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
у |
|
(х -1) - у |
|
|
= |
0, |
|
|
|
|
|
||||||||||
Пример 2. Найти частное решение уравнения: |
|
/// |
// |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
удовлетворяющеео |
|
|
|
н |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
начальным условиям у(2) = 2, у/ (2) = 1, у// |
(2) = 1. |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Решение. Данное уравнение не содержит явно у, у/ . Поэтому положим |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
к |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
у// = р, у/// = р/ . Получаем уравнение с разделяющимися переменными |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
р (х -1) - р = 0, |
|
= |
|
Þ ln | p |= ln | x -1| + ln | C1 | Þ p = C1 (x -1) Þ y = C1 (x -1) . |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
p |
x -1 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
л |
|
|
|
|
|
|
|
y// |
(2) = 1, 1 = C (2 -1) Þ C |
|
|
|
= 1. |
|
Тогда y// |
|
= x -1. Интегрируя это |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Так как |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
е |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
/ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
уравнение, получаем: |
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
= ò(x -1)dx = |
|
|
|
- x + C2 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|