Устанавливаются источники шума и вибрации в помещении и оцениваются общие фактические их уровни на рабочих местах с учетомнаходящегося в немвсего виброакустически активногооборудования.
Определяются допустимые уровни звукового давления, уровни звука, эквивалентные уровни звука (табл.4), допустимые уровни виброускорения и виброскорости, а также корректированные, эквивалентныекорректированныезначения,ихуровни(табл.5).
Т а б л и ц а 4 Допустимыеуровнизвуковогодавления,уровнизвука иэквивалентныеуровнизвуканарабочих
меставпроизводственныхпомещенияхинатерриториипредприятия
Рабочие |
|
Уровнизвуковогодавления(дБ)воктавныхполосахсо |
Уровнизвукаи |
|||||||||
места |
|
|
|
|
среднегеометрическими |
|
|
эквивалентные |
||||
|
|
|
|
|
|
частотами,Гц |
|
|
|
уровнизвука,дБА |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
31,5 |
|
63 |
125 |
250 |
|
500 |
1000 |
2000 |
4000 |
8000 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
86 |
|
71 |
61 |
54 |
|
49 |
45 |
42 |
40 |
38 |
50 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
93 |
|
79 |
70 |
68 |
|
58 |
55 |
52 |
52 |
49 |
60 |
3 |
96 |
|
83 |
74 |
68 |
|
63 |
60 |
57 |
55 |
54 |
65 |
4 |
103 |
|
91 |
83 |
77 |
|
73 |
70 |
68 |
66 |
64 |
75 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
107 |
|
95 |
87 |
82 |
|
78 |
75 |
73 |
71 |
69 |
80 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Перечень рабочих мест:
1 - в помещении дирекции, проектно-конструкторских бюро, расчетчиков, вычислительных машин, лабораторий для теоретических работ и обработки данных, приема больныхи здравпунктов;
2- впомещенияхцехового управленческого аппарата, контор илабораторий;
3- в помещениях диспетчерской службы, кабинетах и помещениях наблюдения и дистанционного управления с речевой связью по телефону, в машинописных бюро, на участках точной сборки, на телефонных и телеграфных станциях, в помещениях мастеров, в залах обработки информации на вычислительных машинах;
4 -на пультахв кабинахнаблюдения и дистанционного управлениябезречевойсвязипо телефону,впомещенияхлабораторийсшумнымоборудованием,а такжедля размещения шумныхагрегатоввычислительных машин;
5 - на постоянных рабочих местах в производственных помещениях и на территории предприятий.
Та б л и ц а 5
Санитарныенормытехнологическихвибрацийнапостоянныхрабочихместахв производственныхпомещениях
Среднегеометри- |
|
Допустимые значения по осям X0,Y0,Z0 |
|
|||
ческие частоты |
виброускорения |
виброскорости |
||||
полос, Гц |
м/с2 |
|
дБ |
м/с∙10-2 |
|
дБ |
2,0 |
0,14 |
|
103 |
1,3 |
|
108 |
4,0 |
0,10 |
|
100 |
0,45 |
|
99 |
8,0 |
0,10 |
|
100 |
0,22 |
|
93 |
16,0 |
0,20 |
|
106 |
0,20 |
|
92 |
31,5 |
0,40 |
|
112 |
0,20 |
|
92 |
63,0 |
0,79 |
|
118 |
0,20 |
|
92 |
Корректированные и |
0,10 |
|
100 |
0,20 |
|
92 |
|
|
11 |
|
|
|
|
эквивалентные
корректированные значения и уровни
При уровнях шума или вибрации выше допустимых определяются требуемые уровни их снижения и исходя из этого разрабатываются меры воздействия на источник, применению средств звукоизоляции и звукопоглощения, виброизоляции и вибропоглощения, применению средств индивидуальной защиты.
2.7 Мероприятияпоснижениюзапыленностии/илизагазованностивоздуха
Наоснованиианализатехнологического процесса иоборудованияопределяются вредные вещества, которые могут выделяться в производственное помещение, их агрегатное состояние (пыль,газы,пары).
Устанавливаются их предельно-допустимые концентрации (ПДК) и класс опасности(табл.6).С учетом работыдругого оборудования,расположенноговэтомже
помещении, оценивается |
по указанию |
консультанта и принимается величинаинтенсивности |
||||||
выделения одноименных |
вредных веществ(пыли,газов,паровиливеществоднона- |
|||||||
правленного действия, для которыхдолжно соблюдаться неравенство): |
||||||||
|
|
С1 |
|
|
С2 |
.... |
Сн |
1, где |
|
|
СПДК1 |
СПДК2 |
|
||||
|
|
|
|
СПДКн |
||||
С1, С2,…, Сn – фактическая концентрация загрязняющего вещества в атмосферном воздухе, мг/м3.
СПДК1, СПДК2, …, СПДКn – ПДК этого загрязняющего вещества в атмосферном воздухе, мг/м3.
Для каждого из поступающихв помещение вредныхвеществ определяется показатель их опасности и выявляется доминирующее вещество, по которому должен производиться расчет производительностиобщеобменнойвентиляции.Показательопасности(мг/м3)
Ро =М/СПДК, где М-суммарнаяинтенсивностьпоступлениявпомещение рассматриваемоговредного вещества,мг/м3; Спдк-егоПДК,мг/м3.
ДоминирующеевеществоопределяетсяпонаибольшемузначениюРо.
|
Предельнодопустимыеконцентрациивредныхвеществ |
Т а б л и ц а 6 |
||
|
|
|||
|
|
|
|
|
№ |
Наименование вещества |
ПДК, |
|
Класс опасности |
|
|
мг/м3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Газы и пары |
|
|
|
1 |
Азота окислы NO2 , NO |
2 |
|
II |
2 |
Акролеин |
0,2 |
|
II |
3 |
Амилацетат |
100 |
|
IV |
4 |
Аммиак |
20 |
|
IV |
5 |
Ангидрид серный |
1 |
|
II |
6 |
Ацетон |
200 |
|
IV |
7 |
Бензин и керосин (в пересчете на С) |
300 |
|
IV |
|
|
|
|
|
8 |
Бензол |
5 |
|
II |
12
9 |
Двуокись хлора |
0,1 |
I |
10 |
Дихлорэтан - |
10 |
II |
11 |
Ксилол |
50 |
III |
12 |
Кислота серная |
1 |
II |
13 |
Кислота соляная |
5 |
II |
|
|
|
|
14 |
Кислота уксусная |
5 |
III |
15 |
Ртуть металлическая |
0, 01 |
I |
16 |
Сероводород |
10 |
II |
17 |
Скипидар (в пересчете на С) |
300 |
IV |
18 |
Сода кальцинированная |
2 |
III |
19 |
Спирт метиловый (метанол) |
5 |
III |
20 |
Спирт этиловый |
1000 |
IV |
21 |
Толуол |
50 |
III |
22 |
Уайт-спирит (в пересчете на С) |
300 |
IV |
23 |
Углерода оксид (окись углерода) |
20 |
IV |
24 |
Углерода диоксид (углекислый газ) |
9000 |
IV |
25 |
Углерод четыреххлористый |
20 |
II |
26 |
Щелочи едкие (растворы в пересчете на аОН) |
0,5 |
II |
27 |
Эфир этиловый |
300 |
IV |
28 |
Эфир диэтиловый |
300 |
IV |
|
Пыли |
|
|
|
|
|
|
29 |
Зерновая |
4 |
IV |
30 |
Известняка |
6 |
IV |
31 |
Мучная |
6 |
IV |
32 |
Крахмальная |
6 |
IV |
33 |
Сахарная |
10 |
IV |
|
Растительная с примесью двуокиси кремния |
|
|
34 |
Более 10% (зерновая) |
2 |
IV |
|
|
|
|
35 |
От 2 до 10% |
4 |
IV |
|
|
|
|
36 |
Менее 2% |
6 |
IV |
|
|
|
|
|
Угольная: |
|
|
37 |
Коксовая и сланцевая |
6 |
IV |
|
|
|
|
38 |
С содержанием двуокиси кремния менее 2% |
10 |
IV |
|
|
|
|
2.8МероприятияпозащитеобъектаприЧСтехногенногоили природногохарактера
Вданном разделе необходимо оценить опасность обращающихся в производстве веществ с точки зрения возникновения вторичных факторов поражения, запасы сырья, промежуточных продуктов и готовой продукции, надежность и безопасность их хранения
ивозможность вывоза.
Далее следует описать район расположения объекта (рельеф местности, наличие лесных массивов - источников возможных пожаров, для предприятий, расположенных на берегах рек ниже плотин - возможность затопления, наличие автомобильных и железных дорог, водного транспорта и т.д.). Указать характер застройки территории производства (структуру, плотность и тип застройки, возможность возникновения и распространения
13
пожаров, образования завалов входов в убежищах и проходов между зданиями), характер размещения оборудования (в зданиях, на открытых площадках, на этажерках), технические характеристики зданий и сооружений (этажность, размеры, стеновое заполнение, световые проемы, кровля, перекрытия, огнестойкость здания, наличие встроенных в здание и расположенных вблизи него убежищ).
Привести количество работающих в наибольшей смене с указанием постоянных рабочих мест и мест вероятного нахождения персонала, характер энергетических сетей и коммуникаций (наземные, подземные, проложенные по эстакаде, в траншеях, по грунту, по стенам зданий), наличие внутренних источников энергоснабжения, наличие возможности при необходимости (например, по сигналам ГО) дистанционного отключения отдельных участков или всей системы от энергоснабжения.
Обосновать наличие защитных сооружений и водозаборов на подземных источниках воды от заражения и оценку надежности функционирования системы пожаротушения.
Проанализировать возможность автоматического отключения производства от системы газоснабжения (если таковая имеется), сведения о надежности и безопасности функционирования систем снабжения производства СДЯВ, кислородом, взрывоопасными и горючими веществами.
Дать оценку надежности системы управления производством, связи с районом рассредоточения персонала, системы оповещения, возможности пополнения рабочей силы
ивзаимозаменяемости руководящего состава.
Сцелью снижения потерь работающих для своевременного оповещения персонала производства об угрозе ЧС в проекте следует предусмотреть передачу сигналов гражданской обороны (ГО) по радиотрансляционной сети, средства для подачи звуковых (сирены) и световых (табло) сигналов.
В разделе необходимо перечислить места установки громкоговорителей, сирен, табло (координаты разметочных осей производственных зданий, этажерок и территории производства, наименование помещений административно-бытовых зданий), а также помещения, в которых находятся микрофоны трансляционной сети, включатели сирен и световых табло, используемые начальниками формирования по ЧС и ГО цеха для дублирования подачи сигналов штаба ЧС и ГО предприятия.
В проекте следует предусмотреть прекращение работы производства по сигналам ГО в соответствии с инструкцией по безопасной остановке производства, которую необходимо привести в составе раздела, и укрытие персонала в защитных сооружениях. В случаях невозможности в соответствии с технологическим процессом или по соображениям безопасности остановить производство должны быть предусмотрены индивидуальные убежища для дежурного персонала.
По сигналу «Отбой воздушной тревоги» в случае реализовавшейся опасности следует предусмотреть проведение разведки пожарной, радиационной, химической обстановки вблизи укрытий и защитных сооружений и вывод персонала производства в безопасную зону.
2.9 Ликвидация последствий ЧС
Ликвидация чрезвычайной ситуации осуществляется силами и средствами предприятий, учреждений и организаций независимо от их организационно-правовой формы, органов местного самоуправления, органов исполнительной власти субъектов, на территории которых сложилась чрезвычайная ситуация, под руководством соответствующих комиссий по чрезвычайным ситуациям.
Ликвидация ЧС выполняется Вооруженными силами РК, силами Гражданской Защиты, специальными и невоенизированными формированиями Гражданской Защиты.
Ликвидация чрезвычайной ситуации считается завершенной по окончании проведения спасательных и других неотложных работ. (табл.7)
14
|
Таблица 7 |
Ликвидация ЧС |
|
|
|
Аварийно-спасательные работы |
Другие неотложные работы |
1. Разведку маршрутов движения |
1. Прокладка колонных путей и |
формирований и участков предстоящих |
устройство проездов (проходов) в завалах |
работ. |
и на зараженных участках. |
2. Тушение пожаров на путях |
2. Локализация аварий на |
движения формирований и участках |
коммунально-энергетических и |
работ. |
технологических сетях. |
3. Розыск пораженных и извлечение |
3. Укрепление или обрушение |
их из завалов, поврежденных и горящих |
угрожающих обвалом конструкций |
зданий, загазованных, задымленных и |
зданий (сооружений) на путях движения к |
затопленных помещений. |
участкам проведения работ. |
4. Оказание первой доврачебной |
|
помощи пораженным и эвакуация их в |
|
лечебные учреждения. |
|
5. Санитарная обработка людей, |
|
обеззараживание их одежды, территории, |
|
сооружений, техники, воды и |
|
продовольствия. |
|
Организация ликвидации последствий ЧС включает:
-разведку очага поражения, сбор необходимых исходных данных;
-оценку руководителями различного уровня сложившейся обстановки (пожарной, радиационной, химической, аварийной и их сочетанием);
-принятие решений руководителем по организации проведения аварийноспасательных работ.
В результате оценки обстановки руководители ГЗ и объектов, на которых проводятся аварийно-спасательные работы, определяют какие мероприятия и в какой последовательности провести в установленные сроки, а также необходимые для этого силы и средства ГЗ.
Для организованного проведения аварийно-спасательных работ создаётся группа сил и средств ГЗ. В группировку сил включаются объектовые и территориальные формирования и воинские части ГЗ. Группировку сил ГЗ объекта обычно составляют: сводный отряд, спасательный отряд, формирования служб.
Группировка сил и средств ГЗ должна обеспечить:
-быстрый выход в очаг поражения;
-развертывание и проведение аварийно-спасательных работ в сжатые сроки;
-непрерывность их проведения;
-наращивание усилий по мере расширения фронта работ;
-манёвр силами и средствами в ходе выполнения, своевременную замену формирований, широкое и умелое использование высокопроизводительной техники и аппаратуры для розыска и извлечения людей из-под завалов и разрушенных защитных сооружений;
-удобство в управлении.
Для проведения аварийно-спасательных работ могут применяться все имеющиеся в народном хозяйстве типы и марки строительных и дорожных машин и механизмов, техники коммунального хозяйства.
15
2.10 Жұмыс орнындағы микроклиматтың нормативті көрсеткіштерінқамтамасыз ету
Жұмыс орындарында микроклиматтың тиімді (ЭЕМ бөлмелері, программистер, конструкторлар, зертханалар бөлмелері үшін) немесе рұқсат етілген (қоймалар, ашыту цехтары, дәнді дақылдарды өсіру орындарынан басқа, өндірістік ғимараттарда) көрсеткіштері қамтамасыз етілуікерек.Денегекүштүсетінжұмыстаркатегориясыолардыңауырлығыбойыншаанықталады және 8-кестеде жылдың салқын және жылы мезгіліндегі өндірістік ғимараттардың жұмыс аймағындағы температураның, салыстырмалы ылғалдылықтың және ауа қозғалысының жылдамдығышамаларысалыстырылады.
Жұмыс шарты мен орындалатын жұмысқа, сонымен бірге жұмыс істейтін жабдықтың тұрған орнына байланысты (жылытылатын бөлме, жылытылмайтын бөлме немесе көшеде тұрып жұмыс істеу) адам ағзасына суықтық жарақат туындататын кері температуралардың әсерін төмендету бойынша шаралар жасалынады: микроклиматтың көрсеткіштерін еңбек жағдайы бойынша қамтамасыз ету үшін, сонымен бірге жұмыскерлерді ЖҚҚ қамтамасыз ету үшін техникалық сипаттағы құрылыстық, жылыту жүйелері, калориферлерді пайдалану, жылулық шатырлар және т.б. пайдалану, қарастырылады.
Азық –түліктік өндірістердің мекемелерінде көптеген өндірістік үрдістерді төмендетету жабдықтардан және материалдардан бөлінетін жылу бөлумен қатар жүреді. Өндірістік ғимараттарда температураның жоғарлауы нәтижесінде қоршаған ортамен адам денесінің жылу алмасуы бұзылады, ол жұмыскерге қолайсыз жағдай туындатады, оның жұмыс қабілеттілігін төмендетеді, ал микроклиматтың жоспарланған көрсеткіштерінен көп мөлшерде ауытқу болған кезде кәсіби аурулар туындайды және кейде жылулық соққының салдыранан есінен де танып қалады. Сонымен бірге жабдықтардың сыртқы беттері немесе қоршауыш құрылымдардың сыртқыбеттерініңтемпературасырұқсатетілгенмөлшерден(450С)артқанкездесолжабдықтарға жақындаған жұмыскерлердің қорғалмаған бөлігінде, тері қаптамаларында күйік пайда болады. Жабдықтардың немесе коммуникациялардың беттерінің жоғары температураға дейін қыздырылғандағы инфрақызыл сәулеленудің әсері, адам ағзасындағы морфологиялық және функционалды өзгерістерге алып келеді. Осыған байланысты дипломдық жобада жұмысшы орындарында микроклиматтың қажетті көрсеткіштерін қамтамасыз ететін шаралар жасалуы керек: желдету (жалпы-алмастырушы, жүйелі, ағымды, сорушы немесе аралас) кедергілерден қорғайтынқондырғылар,ауаныжелдетужәнет.б.
Дипломдық жобада инфрақызыл сәулеленуден қорғауды қарастыру қажетыстық беттерді жылу оқшаулау, жылу бөлетін беттерді салқындату, сәулелену көздерін экрандау, ауалы суландыру, жұмыспендемалыстыңтиімдірежимін ұйымдастыру.
8-кесте Өндірістік ғимараттардағы микроклимат көрсеткіштерінің рұқсат етілген шамасы
Жыл |
Энергия шығыны |
Ауа |
Беттердің |
|
Ауаның |
|
Ауа |
|
мезгілде |
деңгейі бойынша |
темпера- |
темпера- |
|
салыстырмал |
|
қозғалысының |
|
рі |
жұмыс |
турасы °С |
турасы, |
|
ы |
|
жылдамдығы, |
|
|
категориясы, Вт |
|
°С |
|
ылғалдылығы |
|
Кем емес, |
|
|
|
|
|
, |
|
м/с |
|
|
|
|
|
|
% |
|
|
|
|
Салқын |
Iа(до 139) |
20-25 |
19-26 |
|
15-75 |
|
0,1 |
|
|
Iб (140-174) |
19-24 |
18-25 |
|
15-75 |
|
0,1-0,2 |
|
|
IIа(175-232) |
17-23 |
16-24 |
|
15-75 |
|
0,1-0,3 |
|
|
IIб(233-290) |
15-22 |
14-23 |
|
15-75 |
|
0,2-0,4 |
|
|
III(более 290) |
13-21 |
12-22 |
|
15-75 |
|
0,2-0,4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Жылы |
Iа(до 139) |
21-28 |
20-29 |
|
15-75 |
|
0,1-0,2 |
|
|
Iб (140-174) |
20-28 |
19-29 |
|
15-75 |
|
0,1-0,3 |
|
|
IIа(175-232) |
18-27 |
17-28 |
|
15-75 |
|
0,1-0,4 |
|
16
|
IIб(233-290) |
16-27 |
15-28 |
15-75 |
0,2-0,5 |
|
III(более 290) |
15-26 |
14-27 |
15-75 |
0,2-0,5 |
2.11 Жұмыс орындарын аттестациядан өткізу
Еңбек жағдайы бойынша өндірістік объектілерді аттестациядан өткізу, бұл өндірістік объектілерді, цехтарды, учаскелерді қауіпсіздікті, зияндылықты, оларда жұмыс істейтін ауырлығы мен қауіпсіздік пен еңбек қорғау облысындағы жүргізілетін ісәрекеттер.
Өндірістік объектілерді аттестациядан өткізуге кіретіндер:
-қауіпсіздік пен еңбек қорғау облысындағы нақты нормативтермен сәйкес ұйымдардың жұмыс орындарын аттесттациядан өткізу;
-қауіпсіздік пен еңбек қорғау облысындағы олардың нормативтерімен сәйкестігі бойынша ұйымдардың өндірістік объектілерін кешенді бағалау:
-еңбектің қауіптілігі мен зияндылығы дәрежесін бағалау; -жарақат қауіпсіздігі дәрежесін бағалау мен ұжымдық қорғаныс құралдарымен
қамтамасыз ету; -жеке қорғаныс құралдарымен жұмыскерлердің қамтамасыз етілуін бағалау.
Өндірістік объектілерді аттестациядан өткізу нәтижесі келесідей мақсаттарда қолданылады:
-нормативті құқықтық актілердің талаптарымен сәйкес жұмыс орындары үшін еңбек қауіпсіздігі мен жағдайын жақсарту бойынша ұйымдық –техникалық шаралар кешенін өткізу;
-жұмыс орындарында еңбек қауіпсіздігі мен өндірістік ортаның нақты жағдайының шарттарын бағалау;
-жұмыскерлерді қажетті жеке қорғаныс құралдарымен және ұйымдық қорғаныс құралдарымен қамтамасыз етілуін анықтау, олардың нақты жұмыс шартымен және оларға қойылатын стандарттар талаптарымен сәйкес келуін анықтау;
-кәсіби аурулар мен кәсіби аруларға диагноз қоюға қауіп туындаған кезде орындалатын жұмыс пен кәсіпке байланысты аурумен байланыстылығын анықтау үшін қауіпті немесе зиянды жұмыс жағдайында жұмыс фактісін тағайындау, сонымен бірге дау-дамайлы жағдайларды шешу мен басқада жағдайларда сот түрінде шешу кезінде жұмыс фактілерін анықтау қажет;
-өндірістік объектілерді немесе жабдықтарды пайдалануды (тоқтату), сонымен бірге технологияның өзгеруі туралы шешім қабылдау;
-еңбек жағдай туралы статистикалық есеп беруді жасау;
-жұмыскерлердің еңбектік міндеттерін (қызметтерін) орындауы кезінде, жұмыскердің денсаулығы мен өміріне келтірілген зиянына жұмыс берушінің жауаптылығын сақтандыру кезінде сақтандырушының (жұмыс берушінің) сақтандыру тарифін анықтау;
-Қазақстан Республикасының еңбектік заңнамаларымен қарастырылған, зиянды және қауіпті еңбек жағдайындағы жұмыстарда жұмыскерлерге жеңілдіктер мен жәрдем ақылар төлеуді негіздеу;
-зиянды өндірістік факторлар мен олардың әсерінен қорғау бойынша жүргізілетін шаралар туралы еңбек қорғау мен қауіпсіздік шарттары туралы жұмыскерлермен нақты ақпарат алу.
Алғашқы мәндері өндірістік және диплом алдындағы тәжірибеден өту кезінде жиналуы мүмкін. Алғашқы мәліметтер жоқ болған жағдайда бөлімнің кеңесшісімен келісуі қажет.
17
2.12 Техникалық регламенттің талаптарын енгізу
Техникалық реттеу – санитарлық және фитосанитарлық («Техникалық реттеу туралы» ҚР Заңы 1.46 ст) шаралардан басқа, бекітілген талаптарды сақтай отырып, мемлекеттік бақылау мен аккретизациялау жағдайларын дәлелдеу бойынша іс-шараларды қоса отырып, үрдістерге, қызметтерге, өнімдерге қойылатын ерікті және міндетті түрдегі талаптарды орындау және қабылдаумен, бекітумен, анықтаумен байланысты құқықтық және нормативті қарым-қатнасты реттеу.
Техникалық регламент - ИСО, МЕСТ, ТР және басқа стандарттармен салыстырғанда, техникалық реттеу (өнімдерге, сонымен бірге ғимараттарға, құрылыстарға, үймереттерге, өндіріс үрдістеріне пайдалануға, сақтауға, тасмалдауға, жүзеге асыруға және жоюға) объектілеріне қойылатын талаптарды орындау мен қабылдауға арналған міндетті түрдегі орындалатын құжат (нормативті құқықтық акт).
Техникалық регламенттер міндетті түрде сипатталынады, бірақ қауіпсіздік облысында минималды қажетті талаптар ғана бекіте алады, кейде белгілі бір мақсаттарда ғана қолданылуы мүмкін, әсіресе:
а) азаматтардың денсаулығы мен өмірін, жеке тұлғалар мен заңды тұлғалардың мүлігін, мемлекеттік немесе муниципалды мүлігін қорғауда; б) қоршаған ортаны, жануарлар мен өсімдіктердің денсаулығы мен өмірін қорғауда;
в) тұтынушыларды адастыруға алып келетін іс-әрекеттердің алдын-алуда; г) энергетикалық тиімділікті қамтамасыз етуде.
Техникалық реттеу мен метрология облысындағы регламенттейтін жұмыстар, нормативті құқықтық актілері, болатын:
-«Техникалық реттеу туралы» Қазақстан Республикасының Заңы; -«Өлшем бірліктердің бірлігін қамтамасыз ету туралы» Қазақстан
Республикасының Заңы; -«Сәйкестікті бағалау облысындағы аккредитация туралы» Қазақстан
Республикасының Заңы;
-2010 – 2014 жылдардағы Қазақстан Республикасының индустриалдыинновациялық дамуы бойынша мемлекеттік бағдарлама;
-2010 – 2014 жылдардағы Қазақстан Республикасының сапа инфрақұрылымын құру мен техникалық реттеу бойынша салалық бағдарлама.
Өнім шығаратын жұмыстарда, технологиялық үрдістердің қауіпсіздігінде, шығарылатын өнімде және т.б. нақты техникалық регламенттермен сәйкестігі дәлелденуі қажет, кейде олар жоқ болсастандарттармен немесе басқа нормативті құжаттармен дәлелденуі қажет. 3 –қосымшада ҚР қабылдаған, техникалық регламенттерінің тізімі келтірілген.
2.13 Нормативті жарықтандыруды қамтамасыз ету
Жобаланатын немесе қайта құрылатын объектілер немесе нақты тұрақты жұмыс орындары үшін, ажырату объектісінің ең кіші өлшемдері бойынша көру жұмыстары разряды мен сипаттамасын бекіту қажет. Фонмен бірге объекті контрасы мен фонның сипаттамасы бойынша жасанды жарықтандырудың нормативті мәндерін бекітуді лк және табиғиды –КЕО деп бекіту қажет.
Жобаланатын объектілер үшін табиғи жарықтандырудың рационалды түрін (жанындағы, жоғарғы немесе аралас), ал жасанды жарықтандыру үшін жарық көздерін және жарықшамдарды пайдалану қажет. Нақты жұмыс істеп тұрған өндірістерде жарықтандыру жүйесін жақсарту бойынша ұсыныс жасау қажет. Апаттық және эвакуациялық жасанды жарықтандыру сұрақтарын қарастыру қажет.
2.14Өртжарылысқауіпсіздігі
18
Жобаланатын өндіріс ғимараттарының (9 және 10-кесте) жарылыс өрт қауіпсіздігі категориясына және жарылыснемесе өрт қауіптіғимараттар аймағы класына, ғимараттар мен үймереттердің өрттұрақтылықдәрежесіне жатқызуға болатындығынанықтау.
Осы мәліметтер негізінде жарылыс пен өрттің таралуы мен алдын-алу, жарылыстан қорғану құралдары, өртті сөндіру құралдары, электрлік және басқада арнайы жабдықтар түрлерін өшіру құралдары, майлар, жанғыш сұйықтар бойынша шараларды жасау және дәлелдеу қажет.
|
9-кесте |
Жарылысөртжәнеөртқауіпсіздігібойыншағимараттардыкатегорияғабөлу |
|
|
|
Ғимарат |
Ғимараттағы заттар мен матриалдардың сипаттамалары |
категориясы |
|
А Жарылысөрт |
а) Жанғыш газдар, тұтану температурасы 280С –дан жоғары жеңіл |
қауіпті |
тұтанатын сұйықтар, осындай көлемде олар бу-газ ауалы жарылыс |
|
қауіпті қоспалар түзуі мүмкін, тұтану кезінде ғимараттағы |
|
жарылыстың артық есептік қысымы 5 кПа асып кетеді; |
|
б) сумен, ауадағы оттегімен немесе бір-бірімен өзара байланысқа |
|
түскен кезде жарылуыға қабілетті материалдар мен заттар, сондай |
|
мөлшерде ғимараттағы жарылыстың артық есептік қысымы 5 кПа |
|
асып кетеді. |
Б Жарылыс өрт |
Жанғыш шаңдар немесе мақта, тұтану температурасы 280С- дан |
қауіпті |
жоғары жеңіл тұтанатын сұйықтар, сондай мөлшердегі сұйықтар |
|
жарылыс қауіпті шаң ауалы немесе бу ауалы қоспалар түзуі |
|
мүмкін, олар тұтану кезінде ғимаратта жарылыстың артық есептік |
|
қысымы 5 кПа асып кетеді |
В1 – В4 |
Жанғыш және қиын жанатын жанғыш сұйықтар, қатты жанғыш |
Өрт қауіпті |
және қиын жанғыш заттар мен материалдар (сонымен бірге шаңдар |
В1-В4 |
және талшықтар), сумен, оттегімен немесе бір-бірімен өзара |
категориялары |
байланысы кезінде жануға қабілетті заттар мен материалдар, |
бойынша |
ғимаратта ондай заттар болады және олармен жұмыс істеледі, А |
ғимараттарды |
және Б категориясына жатпайды. |
бөлу НПБ 105-03 – |
|
мен сәйкес |
|
меншікті өрттік |
|
жүктеме шамасы |
|
бойынша |
|
жүргізіледі |
|
Г |
а) Жанбайтын заттар мен материалдар жанған, еріген немесе |
|
балқыған күйінде өңдеу үрдістерінде сәулелі жылудың, жалынның, |
|
ұшқынның бөлінуімен қатар жүреді; |
|
б) отын ретінде жанатын және жойылатын жанғыш газдар, |
|
сұйықтар және қатты заттар. |
|
|
Д |
Суық күйіндегі жанбайтын заттар мен материалдар; Д |
|
категориясына жатқызуға болады. |
|
Майлау, салқындату және гидрожетекті жабдықтарда 60 кг |
|
бірліктегі 0,2 МПа мөлшердегі жанғыш сұйықтары бар |
|
ғимараттарды, жабдықтарды, жұмыс орындарындағы жеке |
|
мүліктік заттарды, кабельді электрлік желілерді |
|
|
19
|
10-кесте |
|
Жарылыс қауіпті және өрттік аймақтарды топтау (ӨБЭ) |
|
|
Аймақтар |
Аймақтардың сипаттамалары |
класы |
|
|
Жарылыс қауіпті аймақтар |
В-I |
Ғимараттардағы орналасқан, аймақтарда белгілі мөлшерде және белгілі |
|
қасиеттерімен бөлінетін ЖТС булары немесе жанғыш газдар қалыпты |
|
жұмыс режимінде ауамен жарылыс қауіпті қоспалар түзуі мүмкін. |
В-Iа |
Ғимараттардағы орналасқан аймақтар, жарылыс қауіпті жанғыш газдар |
|
қоспаларын немесе ЖТС буларын қалыпты жағдайда пайдаланған |
|
кезде ауамен өзара байланысқан кезде жарылыс туындамайды, тек апат |
|
пен ақаулардың салдарынан ғана болуы мүмкін. |
В-Iб |
Ғимараттардағы орналасқан аймақтар, жарылыс қауіпті жанғыш газдар |
|
қоспаларын немесе ЖТС буларын қалыпты жағдайда пайдаланған |
|
кезде ауамен өзара байланысқан кезде жарылыс туындамайды, тек апат |
|
пен ақаулардың салдарынан ғана болуы мүмкін, ол келесі |
|
ерекшеліктерімен ерекшеленеді: |
|
- жанғыш газдар ЖТТКШ 15% және жоғары, тұншықтырғыш исі бар; |
|
- газ түріндегі сутегімен жұмыс істеумен байланысты өндіріс |
|
ғимараттарында технологиялық үрдістердің шарты бойынша жарылыс |
|
қауіпті қоспа ғимараттың бос көлемінен 5% асып кетсе ғимараттың |
|
жоғарғы бөлігінде ғана жарылыс қауіпті аймақ түзуі мүмкін |
В-Iг |
Сыртқы қондырғылардағы кеңістікте: жанғыш газдар немесе ЖТС бар |
|
технологиялық қондырғылар |
В-II |
Ғимараттағы орналасқан, шаңдар немесе талшықтар қалқыған күйінде |
|
бөлінетін, аймақтарда қалыпты жұмыс режимінде ауамен жарылыс |
|
қауіпті қоспа түзуі мүмкін. |
В-IIа |
Қауіпті жағдайы В-да көрсетілген, ғимаратта орналасқан, аймақ, апат |
|
немесе ақаулардың салдарынан ғана жарылыс болуы мүмкін. |
|
Өрт қауіпті аймақтар |
П-I |
Жанғыш сұйықтармен жұмыс істейтін, ғимаратта орналасқан аймақ. |
П-II |
Ауа көлеміне 65г/м3-тан жоғары ТКПР –мен жанғыш шаңдар мен |
|
талшықтар бөлінетін, ғимараттағы орналасқан, аймақтар. |
П-IIа |
Қатты жанғыш заттармен жұмыс істейтін, ғимараттағы орналасқан, |
|
аймақтар. |
П-III |
Жанғыш сұйықтар немесе қатты жанғыш заттармен жұмыс істейтін, |
|
ғимараттың сыртындағы орналасқан аймақ. |
2.15 Қоршаған ортаға жобаланатын өндірістің жағымсыз әсері мәселелері
Осы бөлімді жазған кезде «Экология және тұрақты даму», «ТҚН» курстарынан өткен кездегі алған білімдерін пайдалану қажет. Студент жобаланатын өндірістің төмендегі келтірілген схемамен (1-сурет) сәйкес қоршаған ортаны ластау көздеріне сипаттама берулері қажет, өндіріс пайдаланатын шикізаттық, отындық, энергетикалық ресурстарды көрсету; өнімді даярлау кезіндегі алынған қоршаған ортаны ластау өнімдері; оларды тазалау немесе жою әдістері, қайта пайдалану әдістері; олардың қауіптілік класстары; өндірістің қауіптілік класын анықтау және нормативті құжаттармен сәйкес нормативті санитарлы-қорғаныстық аймағының өлшемдері.
20