Kolokvium_1_morf_i_fiziol_kaz
.doc1Микробиологиядағы негізгі таксономиялык бірлік://
+ түр//
туыстық//
тұқымдас//
қатар//
класс
***
2Жағынды-препаратты дайындау және оны микроскоппен көру қандай әдіске жатады://
молекулалық-генетикалық//
биологиялық//
серологиялық//
аллергиялық//
+бактериоскопиялық
***
3Прокариоттық жасушаның айрықша белгісі://
митохондриясы бар//
мейоз жолымен көбейеді//
ядросы бар//
+ядролық субстанцисы бар (нуклеоид)//
рибосоманың көлемі 80S
***
4Диплококтар жағындыда орналасады://
біpеулеп//
+жұптасып//
пакет, тюк түрінде//
тізбектеліп//
жүзім дәндері түрінде
***
5Тетракоктар жағындыда орналасады://
біpеулеп//
+төртеулеп//
пакет, тюк түрінде//
тізбектеліп//
жүзім дәндері түрінде
***
6Талшыктардың атқаратын қызметі://
+қозғалу//
қоректену//
адгезивтік//
көбеюге қатысады//
энергетикалық
***
7Пилидің атқаратын қызметі://
+адгезивтік//
қозғалу//
қоректену//
энергетикалық//
тыныс алуға қатысады
***
8Спораны түзеді://
хламидиялар//
+бациллалар//
коктар//
риккетсиялар//
вирустар
***
9Риккетсиялардың морфологиялық қасиеті://
спиральді иілген қозғалғыш бактериялар//
ірі спора түзетін таяқшалар//
+полиморфты ұсақ грамнегативті бактериялар//
ұзын бұтақты грампозитивті бактериялар//
тізбектеліп орналасқан грампозитивті коктар
***
10Сыртқы ортада бактерия спораларының сақталу ұзақтығы://
бірнеше сағат//
бірнеше минут//
+бірнеше жыл//
бірнеше тәулік//
бірнеше апта
***
11Микробиологиядағы Пастердің еңбегі://
вирустарды ашты//
+пастеризацияны ашты//
туберкулез қоздырғышын ашты//
тәжірибе жүзінде мерез қоздырғышын ашты//
тырысқақ қоздырғышын ашты
***
12Кейбір бактериялар қолайсыз жағдайда түзеді://
протопластар//
цисталар//
капсулалар//
+споралар//
сферопластар
***
13Бактериялардың адгезия мен коньюгация процестеріне қатысатын органелласы://
+кірпікшелер//
капсула//
талшықтар//
споралар//
мезосомалар
***
14Рибосома – бұл://
қоректік заттың қоры//
цитоплазмалық мембрананың туындысы//
+белок синтезінің орталығы//
түрді сақтауға қажет//
жасушаны қолайсыз сыртқы әсерлерден қорғайды
***
15Талшықтардың қызметі://
жасушаны қолайсыз сыртқы әсерлерден қорғайды//
бактерияларға белгілі пішін береді//
+қозғалысты қамтамасыз етеді//
еріген заттарды жасушаға тасымалдайды//
жасушалар бөлінуіне қатысады
***
16Спирохетаның пішіні://
шар тәрізді//
жіпше тәрізді//
таяқша тәрізді//
конус тәрізді//
+иілген
***
17Тізбектеліп орналасқан коктар://
сарциналар//
микрококтар//
+стрептококтар//
стафилококтар//
бациллалар
***
18Бактериялардың спора түзуінің маңызы://
көбеюге қабілеті//
+сыртқы ортада сақталу қабілеті//
қоректенуге қатысады//
қозғалуға қабілеті//
адам организмін қорғау қабілеті
***
19Жүзім тәрізді орналасқан коктар://
стрептококтар//
+стафилококтар//
сарциналар//
бациллалар//
микрококтар
***
20Хламидиялар мен риккетсиялардың басқа бактериялардан айырмашылығы://
жасуша қабырғасы болмайды//
олар оттегісі бар ортада көбейе алмайды//
қолайсыз жағдайларда споралар түзеді//
адамдарда жұқпалы ауруларды туындатпайды//
+жасушаішілік паразиттер болып табылады//
***
21Медициналық микробиология нені зерттейді://
+патогенді және шартты патогенді микроорганизмдерді//
фитопатогенді микроорганизмдерді//
фотобактерияларды//
өсімдіктерді//
гельминттерді
***
22Бактериялар жататын патшалық://
+ Procaryotae//
Eucaryotae//
Vira//
Enterobacteriacеae//
Nocardia
***
23Грампозитивті бактериялар қандай түске боялады://
жасыл//
қоңыр//
сары//
+көк//
қызыл
***
24Бактериялар өлшемі қандай бірлікте өлшенеді://
нанометрмен//
+микрометрмен//
миллиметрмен//
ангстреммен//
сантиметрмен
***
25Жағындыны қандай мақсатпен бекітеді://
капсуланы анықтау үшін//
талшықты анықтау үшін//
жағындыны түссіздендіру үшін//
спораны анықтау үшін//
+бактерияны заттық шынығы бекіту үшін
***
26Бактериялардың негізгі таксономиялық бояу әдісі://
Нейссер//
+ Грам//
Морозов//
Леффлер//
Бурри-Гинс
***
27Таза дақыл дегеніміз://
+бір түрге жататын микроорганизмдер жиынтығы//
әр түрге жататын микроорганизмдер жиынтығы//
бір туыстыққа жататын микроорганизмдер жиынтығы//
әр түрге жататын микроорганизмдер жиынтығы//
грамнегативті микроорганизмдер жиынтығы
***
28Термостатты қолданады://
+ микроорганизмдерді өсіруге//
зертханалық ыдыстарды стерилдеуге//
хирургиялық саймандарды стерилдеуге//
қоректік орталарды стерилдеуге//
бактерияның спора түзуін күшейтуге
***
29Стафилококтар Грам бойынша боялады://
+көк түс//
қызыл түс//
сары түс//
жасыл түс//
сарғыш түс
***
30Прокариоттың эукариоттан айырмашылығы://
хромосома жиынтығы диплоидты//
+рибосома органелласы бар//
жасуша қабырғасы белокты-липидті//
көлемі миллиметрмен өлшенеді//
ядролық қабықшасы бар
***
31Прокариоттық жасушаның эукариоттық жасушадан ерекшеліктерінің бірі://
+көптеген жасушаішілік органеллалардың болмауы//
рибосоманың болмауы//
жасушаішілік қосындылардың болмауы//
ЦПМ-ның болмауы//
жасуша қабырғасының болуы
***
32Бактерияның қозғалғыштығын анықтайтын әдіс://
+"ілінген" тамшы//
бекітілген жағынды//
агарда дақылдандыру//
пассивті гемагглютинация реакциясы//
иммундыферментті анализ
***
33Жарық микроскоптың құрылымында ажыратылады://
динамикалық жүйе//
+оптикалық жүйе//
тіркеуші жүйе//
бақылаушы жүйе//
люминесцентті жүйе
***
34Жағынды-препаратта коктардың орналасуы байланысты://
коктар өлшеміне//
талшықтардың саны мен орналасуына//
+әртүрлі кеңістікте бөлінуіне//
капсула түзу ерекшелігіне//
конъюгация процесіне
***
35Микрококтар жағындыда орналасады://
+біpеулеп//
жұптасып//
пакет, тюк түрінде//
тізбектеліп//
жүзім дәндері түрінде
***
36Сарциналар жағындыда орналасады://
біpеулеп//
жұптасып//
+пакет, тюк түрінде//
тізбектеліп//
жүзім дәндері түрінде
***
37Цитоплазмалық мембрананың негізгі қызметі://
бактерияға арнайы пішін береді//
+жасушаға қоректік заттарды тасымалдайды//
мезосомаларды түзбейді//
жасушаны қорғайды//
тыныс алу тізбегі жоқ
***
38Бактерияның негізгі пішіндері://
+шар тәрізді, таяқша тәрізді, иілген//
конус тәрізді, иілген, куб тәрізді//
оқ тәрізді, жіпше тәрізді, куб тәрізді//
таяқша тәрізді, иілген, куб тәрізді//
шар тәрізді, жіпше тәрізді, куб тәрізді
***
39Бактериялардың талшықтарын анықтайтын әдіс://
Нейссер//
Грам//
+Леффлер//
Бурри-Гинс//
қарапайым бояу әдістері
***
40Спора түзетін микроорганизм://
дизентерия//
туберкулез//
бруцелла//
туляремия//
+клостридия
***
41Дәрігер-лаборант пневмониямен ауыратын науқастың қақырығынан жасалған, Грам әдісімен боялған жағындыны микроскоптауда жүзім тәрізді орналасқан, күлгін түсті, шар тәрізді бактерияларды анықтады. Қандай микроорганизм табылды://
ішек таяқшасы//
+стафилококтар//
туберкулез қоздырғышы//
спирохеталар//
көгерткіш саңырауқұлақтар
***
42Бацилла спорасының маңызы://
+микроорганизмді қолайсыз әсерлерден қорғайды//
бактерияның көбеюіне қатысады//
қолайсыз жағдайда түрді сақтамайды//
бактерияның ерекше тіршілік формасы//
қоректік затты жинақтау
***
43Қышқылға тұрақты бактерияларды бояу әдісі://
Романовский-Гимзе//
+ Циль-Нильсен//
Грам//
Здродовский//
Бурри
***
44Жасушалық қабырғасы жоқ бактериялар:
хламидиялар//
риккетсиялар//
спирохеталар//
актиномицеттер//
+микоплазмалар
***
45Прокариоттың эукариоттан айырмашылығы://
+хромосома жиынтығы гаплоидты//
барлық органелла бар//
жасуша қабырғасы белокты-липидті//
көлемі миллиметрмен өлшенеді//
ядролық қабықшасы бар
***
46Бактерияның жасуша қабырғасының сипаттамасы:
+құрамында күрделі биополимер - пептидогликан бар//
құрамында холестерин бар//
құрамында хитин бар//
билипидті қабаттан құралған//
бөлек белоктық суббірліктер - капсомерлерден құралған ***
47Бактериялық жасушаның қай құрылымы сезімтал тіндер беткейіне жабысуға (адгезияға) жауап береді://
нуклеоид//
+пили//
цитоплазмалық мембрана//
плазмида//
талшық
***
48Пеpитрихтар сипаттамасы: //
жалғыз полярлы талшық//
жекелеген талшықтардың полярлы орналасуы//
талшықтар шоғырының полярлы орналасуы//
+талшықтар жасушаның барлық беткейінде//
коньюгациялық пили
***
49Терминальды спора түзетін микроорганизм://
стафилококк//
риккетсия//
+сіреспе таяқшасы//
ішек таяқшасы//
микоплазма
***
50Procaryotae патшалығына жатады://
+микоплазма//
қарапайымдылар//
ДНҚ геномды вирустар//
микроскоптық саңырауқұлақтар//
РНҚ геномды вирустар
***
51Туберкулезбен ауыратын науқастың қақырығынан жасалған жағындыда аздап иілген қызыл таяқшалар және көк түсті басқа микроорганизмдер анықталған. Бояу әдісін атаңыз://
Грам//
Нейссер//
Бурри-Гинс//
Романовский-Гимзе//
+Циль-Нильсен
***
52Микроорганизмдердің қышқылға төзімділігі байланысты://
нуклеин қышқылының болуымен//
+жасуша қабырғасында май-балауыз заттардың болуымен//
полисахаридті капсуланың болуымен//
цитоплазмадағы жасушаішілік қосындылардың болуымен//
көмірсулардың болуымен
***
53Жасуша қабырғасындағы айырмашылықты анықтауда қолданатын бояу әдісі: //
Нейссер//
+Грам//
Ожешко//
Бурри-Гинс//
Романовский-Гимзе
***
54Грам бойынша бояу әдісінде бекітілген жағындыға генцианкүлгін сүзгі қағазы қойылды, Люголь ерітіндісі тамызылды, әрі қарай://
жағындыны кептіру//
сумен жуу//
+спиртпен түссіздендіру//
Пфейффер фуксинін тамызу//
микроскоптан қарау
***
55Микробтар дақылынан жасалған жағындыны бекіту жүргізіледі://
+от жалынында//
Никифоров қоспасында//
ацетонмен//
метилен спиртінде//
тұз қышқылында
***
56Саңырауқұлақтар құрылысындағы негізгі құрылымдық компонент://
+мицелий//
капсула//
органелла//
талшықтар//
волютин дәні
***
57Бактериялар морфологиясы дегеніміз://
+көлемі, пішіні, өзара орналасу сипаты//
анилинді бояғыштармен боялу қабілеті//
қоректік ортада өсу ерекшелігі//
ауа құрамына қатынасы//
көмірсуларды ыдырату қабілеті
***
58Циль-Нильсен әдісімен бояу анықтайды://
спораны//
капсуланы//
волютин дәнін//
+ қышқылға төзімді бактерияны//
жасуша қабырғасын
***
59Спирохетаның морфологиялық ерекшелігі://
қабықшасы болады//
+бактерияның иілген пішініне жатады//
қалыптасқан ядросы бар//
волютин дәні бар//
фибриллалары жоқ
***
60Саңырауқұлақтар жатады://
прокариотқа//
+эукариотқа//
бактерияға//
қарапайымдыларға//
вирусқа
***
61Трепонеманың орамдары://
1-3//
3-8//
+8-12//
12-18//
18-25
***
62Трепонемалар Романовский-Гимзе бойынша боялады://
қызыл түске//
+бозғылт-қызғылт түске//
көгілдір түске//
көк-күлгін түске//
көк қосындылары бар сары түске
***
63Спирохеталар жатады://
саңырауқұлақтарға//
қарапайымдарға//
+бактерияларға//
вирустарға//
приондарға
***
64Саңырауқұлақтардағы мицелидің көлденең аралығы аталады://
гиф//
+септа//
конидия//
стеригма//
спорангия
***
65Микроорганизмдердің қышқылға төзімділігі байланысты://
нуклеин қышқылының болуымен//
капсуланың болуымен//
+ май-балауыз заттардың болуымен//
цитоплазмалық мембрананың болуымен//
көмірсулардың болуымен
***
66Қышқылға төзімді бактериялар://
гемофиль таяқшасы//
ішсүзек таяқшасы//
стафилококтар//
+туберкулез таяқшасы//
риккетсиялар
***
67Иммерсиялық микроскоп ерекшелігі: //
конденсоры түсірілген//
бүйір жарықты қолдану//
объектив 40 үлкейткішін қолдану//
толығымен жабық диаграмма//
+иммерсиялық майды қолдану
***
68Боялған бактериялар морфологиясын зерттеуде қолданады://
фазалы-контрастылы микроскопия әдісін//
люминесцентті микроскопты//
+иммерсиялық объективті//
құрғақ объективті//
қара күңгірт өрісті
***
69Спирохеталардың қозғалғыштығы байланысты://
талшықтарына//
+осьтік жіпшеге//
түкшелерге//
фимбрияға//
пилиге
***
70Қаннан, ағза таңбаларынан жасалған жағындыны бекіту жүргізіледі://
от жалынында//
+Никифоров қоспасында//
ацетонмен//
метилен спиртінде//
тұз қышқылында
***
71Күрделі бояу әдістерін қолдану арқылы зерттейді://
+ бактерия жасушасының құрылымын//
тотығу-тотықсыздану ферменттерін//
бактерияның генетикалық материалын//
бактериялардың қорғаныш механизмдерін
бактериялардың биохимиялық қасиетін
***
72Қара күңгірт микроскоп көмегімен анықтайды://
волютин дәнін//
спораны//
капсуланы//
+талшықты//
нуклеоидты
***
73Бактерияларды тірі жағдайда зерттеу әдісі://
Нейссер//
қарапайым бояу//
+"ілінген тамшы"//
Бурри//
электрондық микроскопия
***
74Қарапайым әдіспен боялған нативті жағындыда пакет тәрізді орналасқан дөңгелек жасушалар анықталды. Морфологиялық формасын атаңыз://
стафилококк//
микрококк//
тетракокк//
+сарцина//
диплококк
***
75Қарапайым әдіспен боялған нативті жағындыда тізбектеліп орналасқан таяқша тәрізді жасушалар анықталды. Морфологиялық формасын атаңыз://
+стрептобактериялар//
бұтақталған//
ілмек тәрізді//
коккобактериялар//
диплобактериялар
***
76Жағынды-препаратты дайындау барысында зертханашы заттық шыныға физиологиялық ерітінді тамшысын тамызды, үстіне бактерия дақылын қосты, кептірді, от жалынында бекітті. Микроскоптауда бактериялар анықталмады. Себебін түсіндіріңіз://
дистилденеген су қолданылды//
+бактерияларды бояу жүргізілмеді//
бекітуден соң бактериялар физиологиялық ерітіндіде еріп кетті//
жағындыны бекіту тәсілі дұрыс таңдалмаған//
иммерсиялық майды қолдану арқылы микроскопталды
***
77Прокариот цитоплазмасында болатын органелла://
эндоплазматикалық тор//
+рибосома//
жасушалық орталық//
митохондрия //
лизосома
***
78Микроскоптың иммерсиялық жүйесінің қызметі://
микроскоптың шешуші қабілетін ұлғайтады//
сәуленің сынуын ауытқытады//
+иммерсиялық майдың сыну көрсеткіші мен шынының сыну көрсеткіші бірдей//
иммерсиялық майдың сыну коэффициенті ауаның сыну коэффициентіне жақын//
иммерсиялық майдың сыну көрсеткіші мен шынының сыну көрсеткіші әртүрлі
***
79Грам әдісін қолдану мақсаты://
+грамнегативті бактериялар мен грампозитивті бактериялардың ерекшеліктерін анықтау//
талшықтарды тауып қозғалғыштығын анықтау//
протопластар, сферопластар, L-пішінді бактерияларды анықтау//
науқас материалынан вирустарды анықтау//
саңырауқұлақтар идентификациясын анықтау
***
80Жасуша қабырғасының қызметі://
+ қорғаныштық//
энергетикалық//
зат алмасу//
тыныс алуға қатысады//
көбеюге қатысады
***
81Грам бойынша бояу әдісінде бекітілген жағындыға генцианкүлгін сүзгі қағазы қойылды, әрі қарай://
+люголь ерітіндісін тамызу//
сумен жуу//
спиртпен түссіздендіру//
Пфейффер фуксинін тамызу//
микроскоптан қарау
***
82Спораны анықтау үшін қолданылатын бояу әдісі://
Грам//
Циль-Нильсен//
+Ожешко//
Бурри-Гинс//
Романовский-Гимзе
***
83Капсуланы анықтау үшін қолданылатын бояу әдісі://
Грам//
Циль-Нильсен//
Ожешко//
+Бурри-Гинс//
Романовский-Гимзе
***
84Волютин дәнін анықтау үшін қолданылатын бояу әдісі://
Грам//
Циль-Нильсен//
+Нейссер//
Бурри-Гинс//
Романовский-Гимзе
***
85Грам бойынша бояуда қолданылатын реактив://
+генцианкүлгін//
сутегі тотығы//
везувин//
азур-эозин//
метилен көгі
***
86Нуклеоид - бұл://
+екі жіпшелі ДНҚ молекуласы//
рибосомалардың шоғырлануы//
ақпараттық РНҚ//
бір жіпшелі ДНҚ молекуласы//
фрагменттелген РНҚ
***
87Микроб жасушасының қосындысы://
рибосома//
+гликоген грануласы//
вакуоль//
мезосома//
нуклеопротеид
***
88Хламидиялар Грам әдісі бойынша қандай бояуға боялады://
көк//
жасыл//
түссіз//
+қызыл//
қара
***
89Қарапайым бояу әдісін таңдаңыз://
Грам әдісі//
Циль-Нильсен әдісі//
+фуксинмен//
Бурри-Гинс әдісі//
Романовский-Гимзе әдісі
***
90Көгерткіш саңырауқұлақтардың бұтақталған жіпшелері аталады://
мицелия//
+гиф//
друз//
конидия//
спорангия//
***
91Медициналық микробиологияның даму тарихының кезеңі://
гистологиялық//
патологоанатомиялық//
нанотехнологиялық//
+молекулалық-генетикалық//
биохимиялық
***
92Медициналық микробиологияның міндеттерінің бірі://
мұнай өнімдерін тазарту үшін микроорганизмдерді бөліп алу//
жануарлардың ішек микрофлорасын зерттеу//
гендік-модификацияланған тағам өнімдерін алу//
+бактериялардың антибиотиктерге төзімділіктерін жою//
ірі қара малдарға вакцина жасау
***
93Медициналық микробиологияның зерттеу әдістеріне жатады://
химиялық зерттеу әдісі//
физиологиялық зерттеу әдісі//
патологиялық зерттеу әдісі//
+аллергиялық зерттеу әдісі//
биотехнологиялық зерттеу әдісі
***
94Прокариот патшалығының бөлімдері://
гетеротрофтар және автотрофтар//
аэробтар және анаэробтар//
лактозонегативтілер және лактозопозитивтілер//
+фотобактериялар және скотобактериялар//
эукариоттар және вирустар
***
95Ricketsia класына жатады://
ішек таяқшасы және стафилококк//
+хламидия және риккетсия//
риккетсия және саңырауқұлақ//
тек вирустар//
риккетсиялар және спирохеталар//
***
96Риккетсиялар спора түзеді ме://
адам организмінде түзеді//
қоршаған ортада түзеді//
қоректік ортада түзеді//
+түзбейді//
анаэробты жағдайда түзеді
***
97Хламидиялардың тіршілік ету түрлері://
грампозитивтілер және грамнегативтілер//
қатаң аэробтар және факультативті анаэробтар//
+ретикулярлы және элементарлы денешіктер//
гетеротрофтар және автотрофтар//
таяқша тәрізділер және иілгендер
***
98Боррелияның морфологиялық пішіні://
шар тәрізді//
+иілген//
таяқша тәрізді//
гантель тәрізді//
кубты
***
99Ожешко бояу әдісінде жағындыға қыздыра отырып тұз қышқылын тамызу мақсаты://
+спораны уландыру үшін//
жағындыны бекіту үшін//
бактерия құрылысын бұзу үшін//
капсуланы уландыру үшін//
қозғалғыштықты жақсарту үшін
***
100Бурри-Гинс әдісімен боялған жағындыны микроскоптауда табылады://
бактериялардың ретсіз қозғалғыштығы//
спора түзілу процесі//
грампозитивті және грамнегативті бактериялар//
хламидияның элементарлы және ретикулярлы денешіктері//
+күңгірт фонда түссіз капсула
***
101Вирустардың негізгі ерекшелігі://
+ ДНҚ немесе РНҚ болуы//
ДНҚ және РНҚ болуы //
көлемі микронмен өлшенеді//
жасанды қоректік орталарда өседі//
жасушалық құрылысы бар
***
102Вирионның сипаттамасы://
+ нуклеокапсидтің болуы//
хроматинді субстанцияның болуы//
митохондрияның болуы//
жасушаішілік қосындының болуы//
гликоген грануласы мен крахмалдың болуы
***
103Вирион дегеніміз://
жасуша геномындағы вирусты нуклеин қышқылы//
вирустардың жиналуы//
+вирустың жасушадан тыс формасы//
вирустың таза дақылы//
жасушаішілік қосындылар