2.12 Үкімге аппеляциялық шағым беруші және наразылық білдіруші субъектілер [6,396-бап]

Аппеляциялық тәртіппен наразылық білдіруге құқылы адамдар

Айыптаушы ретінде Басты сот талқылауында қатысқан прокурор

ҚР Бас прокуроры және оның орынбасарлары

Облыстық прокурорлар, оларға теңестірілген прокурорлар, және олардың орынбасарлары

Аудандық прокурорлар, оларға теңестірілген прокурорлар, және олардың орынбасарлары

	Аппеляциялық шағым әкелуге құқығы бар адамдар [6,396-бап.2-бөл.]
Үкім жарияланғаннан кейін оң тәулік ішінде шағым әкелуге құқылы [6,399-бап]
Толық үкімге					Азаматтық талап бөлігіне
Сотталған,ақталған			Сотталғанның, Ақталғанның қорғаушысы				Азаматтық талапкер
Сотталғанның, ақталғанның заңды өкілі			жәбірленуші				Азаматтық жауапкер
Жәбірленушінің өкілі							Азаматтық жауапкердің,азаматтық талапкердің өкілі

2.13 Аппеляциялық сатыда қабылданатын шешімдер

Аппеляциялық сатыда қабылданатын шешімдер [6,411-бап]

Қаулы

ҚІЖК 387-бап.көрсетілген жағдайлар анықталғанда, сот жеке қаулы шығарады

Үкімді жою және ҚІ қысқарту туралы

Үкімді өзгеріссіз, ал наразылық пен шағымды қанағаттандырусыз қалдыру туралы

Үкімді өзгерту туралы

Үкімді жою және ҚІ

ҚІЖК 303-баб. Көзделген негіздер бойынша қосымша тергеу үшін жіберу

Бірінші сот сатысына жаңадан қарау үшін жіберу

Аппеляциялық сатының өкілеттігі

Сот апелляциялық шағыммен немесе наразылықпен түскен ҚІ қарау барысында құқылы:

Өз бастамашылығымен

Тараптардың өтініші бойынша

Сот психиатриялық сараптаманы тағайындауға

Сотталушының, жәбірленушінің басқа да ҚІ қатысушылардың бұрынығы соттылыұтары туралы, отбасы мен денсаулық жағдайына байланысты құжаттарды талап етуге

Жаңа сараптаманы тағайындауға,егер оны жүргізу ҚІ-ке қосымша ұсынылған материалдар бойынша мүмкін болса

Сот отырысының хаттамасына баяндалған айғақтарды анықсыздығында жәбірленушіден жауап алу

Үкімді өзгерту немесе жою негіздерінің түрлері [6,412 бап].

Сот тергеуінің толықсыздығы және біржақтылығы ҚІЖК-413-412-бап.				Нақты мән-жайлармен үкімде баяндалған сот қорытындыларының сәйкессіздігі ҚІЖК 412-бап.2-т.,414-бап
Қылмыстық заңды дұрыс қолданбау ҚІЖК 412-бап,416-бап			Қылмыстық іс жүргізу заңының елеулі бұзылуы ҚІЖК 412-бап. 415-бап
Сотталғанның жеке басымен қылмыс түрінің, жаза ауырлығының сәйкессіздігі ҚІЖУ 412-бап,417-бап

Аппеляциялық қаулының мазмұны [6, 422-бап]

Кіріспе бөлімі ҚІЖК 422-бап 2-бөл.

Сипаттамалы –дәлелді бөлімі ҚІЖК 422-бап

Қарар бөлімі ҚІЖК 422-бап

Қаулы шығарылған уақыт пен орын		Аппеляциялық қырсылықтар, наразылықтар, шағымдардың қысқаша баяндамасы		Аппеляциялық сатыдығы соттың шағым немесе наразылық бойынша шешімі
Қаулы шығарған соттың атауы және аппеляциялық жасаған адам		Аппеляциялық сотқа қатысқан адамдардың пікірлері
Істі аппеляциялық сатыда қаруға қатысқан адамдар көрсетілуге тиіс		Қабылданған шешім дәлелдері

Бірінші сатыдағы сот үкімінің заңды күшіне енуі [6, 447-бап. 1,2-бөл.]

Аппеляциялық тәртіп бойынша шағым немесе наразылық алып келінді ме

Егер үкім аппеляциялық сатыда жойылмаған болса, ол аппеляциялық қаулы шығарылған күннен бастап заңды күшіне енеді

Үкімді шағымдау, оған наразылық білдіру мерзімі аяқталғаннан кейін заңды күшіне енеді

Сот қаулысының заңды күшіне ену тәртібі
Бірінші саты			Аппеляциялық саты
Шағымдау, наразылық білдіру мерзімі өткеннен кейін заңды күшіне енеді және орындалуға тиісті болады			Шығарылған кезден бастап заңды күшіне енеді және соңғы шешім болып табылады, оны қайта қаруға тек:

ҚІ жоғарғы сатыдағы сот қарауы бойынша жеке шағым немесе наразылық әкеліңген жағадайда

-қадағалау тәртібімін болады (ҚІЖК-458-470 бап) -жаңадан анықталған жағдайларға байланысты ҚІ бойынша іс жүргізу қайта жалғастырады (ҚІЖК 471-479-бап)

Заңды күшіне енген сот шешімдерін қайта қарау – қылмыстық процестің ерекше сатысы,мұнда заңда көрсетілген адамдар соттың күшіне енген қаулылары мен үкімдерін шағымдап, оларға наразылық білдіреді, ал қадағалау сатысынының соттары сот қателерін түзеу және жою мақсатында олардың заңдылығы мен негізділігін тексереді

Мерзімі:қадағалау сатысында іс түскен күннен бастап ішінде қаралуға тиіс. Дәлелді себептер бар болған жағдайда, істі қарау мерзімі қадағалау сатысымен ұзартылуы мүмкін

Қылмыстық іс жүргізу ерекшеліктері: -қаралуға жататын мән-жаймен-заңды күщіне енген сот актілерімен -қадағалау сатысында үкімдер мен қаулылардың қайта қаралу шегімен шартталады

Аяқталуы: келесі қаулылардың бірі қабылданады:

-қадағалау және апелляциялық сатыларда үкім мен қаулыны өзгерту

-үкімді және одан кейінгі қаулыларды жою, істі қысқарту

-шағымды қанағаттандырусыз қалдыру

-апелляциялық және қадағалау сатыларында шығарылған қаулыларды жою

-қадағалау сатысының шешімін жою және апелляциялық сот сатысының қаулысы мен үкімін өзгеріссіз қалдыру

2.14 Қадағалау сот сатыларының жүйесі [6, 291-баб. 4-бөл.,292-баб., 4-1-бөл.]

Облыстық және оларға теңестірілген соттардың қадағалау алқасы [6,292-баб.,4-бөл.]

Қадағалау наразылықтары бойынша ҚІ қарайды

Заңды күшіне еңбеген аудандық және оларға теңестірілген соттардың үкімдері мен қаулыларын

Заңды күшіне еңбеген ҚІ бойынша алқаның апелляциялық қаулыларын

ҚР Жоғарғы соты ҚІЖК 292-бап., 4, 4-1-бөл.,

ҚР Жоғарғы сотының Қадағалау алқасы қадағалау шағымдары, ҚР бас прокурорының наразылықтары бойынша істерді мыналарға қатысты қарайды:

Аудандық және оған теңестірілген соттардың заңды күшіне енген үкімдері мен қаулыларына			Облыстық және оған теңестірілген соттардың қылмыстық істер жөніндегі алқасының апелляциялық тәртіппен шығарған қаулыларына
Облыстық және оған теңестірілген соттардың істерді бірінші сатыда қарау кезінде шығарған, заңды күшіне енген үкімдер мен қалыларына			Облыстық және оған теңестірілген соттардың қадағалау алқаларының қаулыларына; ҚР Жоғарғы сотының Қылмыстық істер апелляциялық тәртіппен шығарған қаулыларына

Қадағалау сатысында қабылданатын шешімдер түрлері [6,467-бап.6-бөл.]

Қаулы

Қадағалау және апелляциялық сатыларының қаулысы мен үкімін өзгерту туралы

Шағымды қаңағаттандырусыз қалдыру туралы

Бұзу туралы:

Үкімді			Қаулыны
Кейінгі барлық шешімдерді жояды, және ҚІ жаңадан сотта қарау үшін жіберу			Апелляцялық және қадағалау тәртібімен шығарылғандарды және сот үкімін өзгеріссіз қалдырады
Одан кейінгі қаулыларды жояды, және ҚІ қысқарту			Қадағалау сатысының және апелляциялық сатының қаулылары мен үкімдерін өзгеріссіз қалдырады

Қадағалау сатысының құқықтар шегі

Қадағалау сатысындағы сот

Сотталушыға тағайындалған жазаны жеңілдетуге немесе ауыр емес қылмыс туралы заңды қолдануға құқылы					Сот үкімінің заңдылығын, негізділігін тексереді
Прокурордың наразылығында немесе жәбірленушінің және оның өкілінің шағымында көрсетілсе сотталушылардың жағдайын қиындатуға
					Толық көлемде
тағылған айып шегінен шықпай-ақ сотталушыға:
					Қадағалау шағымын берген адамдарға қатысты
ауыр қылмыс туралы заңды қолдануға		Жазаны күшейтуге
					Барлық сотталушыларға қатысты, егер бұл жағдай олардың жағдайын қиындатпаса

Егер бұл туралы прокурор қарсылығында,жәбірленуші шағымында айтылған болса

Қадағалау сатысындағы соттың құқығы жоқ:

Сот талқылауында қолданылмаған деректерді есептеуге және оларды анықтауға			ҚІ жаңадан қарауға жіберген кезде төмендегі мәселелерді алдын ала шешуге:				Сотталушының жағдайын қиындатуға
Айыптың дәлелденгендігі немесе дәлелденбегендігі туралы мәселелерді			Дәлелдеменің шыңдығы немесе жалғандығы туралы
Бір дәлелдеменің екеншісінің қасындағы тиімділігі			1-ші сот сатысының қылмыстық заңның және бұлтартпау шарасының біреуінің туралы			Төменгі сатыдағы сот жасайтын қорытындылар туралы