Заключэнне
Кароткі экскурс у старажытную гісторыю рускай зямлі дае шырокую глебу для навуковых даследаванняў. Як правіла, даследаванні і дыскусіі вядуцца вакол пытання, ці была Кіеўская Русь адзінай дзяржавай Усходніх славян ці ж гэта было часовае ваеннае аб'яднанне, якое сілай зброі падпарадкоўвала сабе іншыя княства. Асноўныя канцэпцыі абвяшчаюць, што сучасная Беларусь, Украіна і Расія маюць этнічныя карані ў старажытнарускай дзяржаве. Тым не менш складана назваць сяброўскімі адносіны паміж удзельнымі княствамі. З іншага ж боку, «дружалюбнасць» княстваў не разглядаецца з пункту гледжання этнасу, таму што цікавасць, як правіла была эканамічная. Гаворачы аб эканоміцы нельга не сказаць, што Кіеўская Русь была эканамічным вынікам шляху «з варагаў у грэкі». Пасля заняпаду Кіеўскай Русі на змену прыйшла дзяржавы «Залатая арда» (пасля - Маскоўская Русь або Масковія), Вялікае Княства Літоўскае. Геапалітычныя канфлікты гэтых навапаказаных дзяржава сярэднявечча ёсць прамое следства палітыкі Старажытнай Русі.
Зрэшты, нешта падобнае на дыпламатычным узроўні мы можам назіраць у сучаснай палітыцы паміж ўсходнееўрапейскіх дзяржаў.
Спіс выкарыстанай літаратуры:
1) Л. Н. Гумілёў. Старажытная Русь і Вялікая Стэп. - М.: Мішэль і Ко, 1993
2) Горскі А. А. Русь: ад славянскага рассялення да Маскоўскага царства. - М., 2004.
3) Русь, адкуль ты? (Вініпег, 1962; перавыдаць: Растоў н / Д, 1995)
4) Штыхаў, Г. В. Старажытны Полацк IX-XIII стст. - Мінск, 1975. - 134 с.
5) Аляксееў, Л. В. Полацкая зямля (нарысы гісторыі паўночнай Беларусі) у IX-XIII стст. / Л. В. Аляксееў. - Масква, 1966. - 295 с.
6) Гісторыя Беларусі Ў 6 т. т.5. - Мн, 2007. - С.93
7) Доўнар-Запольскі, М. В. Нарыс гісторыі крывіцкіх і дрыгавіцкія земляў да канца XII стагоддзя / М. В. Доўнар-Запольскі. - Кіеў, 1991. - 170 с. \
8) Данілевіч, В. Е. Нарыс гісторыі Полацкай зямлі да канца XIV стагоддзя / В. Е. Данілевіч. - Кіеў, 1896. - 731 с.