Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
дошам_9_матем_ч.doc
Скачиваний:
6
Добавлен:
22.11.2019
Размер:
245.76 Кб
Скачать

Юьхьанцарчу классашна математически терминаш

вовшахтохар таллар /ду/ — проверка сложения

ловзаран упражненеш /ю/ — игровые упражнения

дидактически ловзарш /ду/ — дидактические игры

ловзаран упражненийн масалш /ду/ — примеры игровых упражнений

хIуманаш, хIуманийн тобанаш юстар /ду/ — сравнение предметов и групп предметов

юкъаметтиган а, хенан а кхетамаш /бу/ — пространственные и временные представления

вовшахтохар /ду/ — сложение

тIерадаккхар /ду/ — вычитание

тIерадаккхар таллар /ду/— проверка вычитания

эцар /ду/ — умножение

декъар /ду/ — деление

диъ хьесап /ду/ — четыре действия

1-ра вовшахтухург /ду/ — 1-е слагаемое

2-гIа вовшахтухург /ду/ — 2-е слагаемое

жамI /ду/ — сумма

жимлург /ду/ — уменьшаемое

тIерадоккхург /ду/ — вычитаемое

бухадуьсург /ду/ — разность

1-ра оьцург /ду/— 1-й множитель

2-гIа оьцург /ду/ — 2-й множитель

вовшашца оьцурш /ду/ — сомножители

оьцучеран меттиг хийцар /ду/ — перестановка множителей

хилларг /ду/ — произведение

декъалург /ду/ — делимое доькъург /ду/ — делитель

кхочург, дакъа /ду/ — частное

терахьийн дустар /ду/ — сравнение чисел

цхьаъ /ду/ — один

цхьаанча /ю/ — единица

итт /ду/ — десять

иттанча /ю/ — десяток, десятка

кхосаболчун агIонийн йохаллин жамI /ду/ — сумма длин сторон треугольника терахьийн меттиг хийцар /я терахьаш дIасахIиттор /ду/ — перестановка чисел

тIетоха — прибавить

тIерадаккха — вычесть

дIадаккха — отнять

эца — умножить

эцаран таблица /ю/ — таблица умножения

вовшахтохаран хьаьрк / + / — знак сложения / + /

тIерадаккхаран хьаьрк /—/ — знак вычитания /—/

эцаран хьаьрк /./ — знак умножения /./

декъаран хьаьрк /:/ — знак деления /:/

Пифагоран таблица — таблица Пифагора

декъа — разделить

вовшахтохаран таблица — таблица сложения

бакъдолу терахь — натуральное число

го /бу/ — круг кийсак /ю/ — отрезок

Iамийнарг карладаккхар /ду/ — повторение пройденного

физминуткаш /ю/ — физминутки

горге /ю/ — круг

гонасиз /ду/ — гонахе — окружность

кхосаберг /ю/ — треугольник

нийсасаберг /ю/ — прямоугольник

биъсаберг /ю/ — четырехугольник

куб /ю/ — куб

кубик /ю/ — кубик

къовларш /ю/ — скобки

кийсак /ю/ — отрезок

кийсакан йохалла /ю/ — длина отрезка

кIезиг я алсам /сов/ — меньше или больше

дукха — много

кIезиг — мало

цхьаъ — один

цхьацца — по одному

нийсасаболу кхосаберг /ю/ — прямоугольный треугольник

нийсасаболу биъсаберг /ю/ — прямоугольный четырехугольник

цхьанахьаьркан, шинахьаьркан терахьийн вовшахтохар, тIерадаккхар /ду/ — сложение и вычитание однозначных и двузначных чисел

еакIовниг /ю/ — квадрат

арифметикан хьесапаш — арифметические действия

нийсасаболчун майда /ю/ — площадь прямоугольника

уравнени /ю/ — нисдар /ду/ — уравнение

нийсалла /ю/ — равенство

нийсаллаяцар /ду/ — неравенство

процент /ю/— процент

нийса са /бу/ — прямой угол

дакъош /ду/, дакъалла /ю/ — дроби

нисдаран орам /бу/, уравненин орам /бу/ — корень уравнения

цхьалхе дакъош /ду/ — простые дроби

нисдар кхочушдар /ду/ — решение уравнения

иттаннийн дакъош /ду/ — десятичные дроби

лорург, дагардийраг /ду/ — числитель

билгалдийраг /ду/ — знаменатель

дакъош дацдар /ду/ — сокращение дроби

цхьанахьаьркан терахь /ду/ — однозначное число

шинахьаьркан терахь /ду/ двузначное число

кхаахьаьркан терахь /ду/ — трехзначное число

дукхахьаьркийн терахь /ду/ - многозначное число

дуьсург /ду/ — остаток

эцаран меттиг хийцаран башхалла – переместительное свойство умножения

терахьан дакъа карор /ду/ — нахождение доли числа

шен декъан терахь карор /ду/ — нахождение числа по его доле

цхьаанчаш — единицы

бIеннаш — сотни

эзарнаш — тысячи

миллионаш — миллионы

элпийн гайтамаш /бу/ — буквенные выражения

цхьа а яц — ни одной нет, ни одного нет

янне а яц — совсем нет

дакъош /ду/ — доли

дакъош /ду/ — дробь

дакъош билгалдахар /ду/ — обозначение долей

дакъош дустар /ду/ — сравнение долей

нийса боцу са /бу/ — непрямой угол

цхьаанчкйн класс /ю/ — класс единиц

эзарнийн класс /ю/ — класс тысяч

миллионийн класс /ю/ — класс миллионов

терахьийн дIасадекъар /ду/ — раэложение чисел

арифметически юккъера терахь карор /ду/ — нахождение среднего арифметического терахьан масех дакьа карор /ду/ — нахождение нескольких долей числа

еакIов сантиметр /ю/ — квадратный сантиметр

еакIов дециметр /ю/ — квадратный дециметр

юкъара маьIна, жамI /ду/ — обобщенне. вывод, сумма

еакIов метр /ю/ — квадратный метр

йоккхалла юстаран цхьаанчийн таблица /ю/ — таблица единиц измерения величин

йохаллин цхьаанчаш — единицы длины

майданан цхьаанчаш — единицы плошади

чухоаман цхьаанчаш – единицы объема

хенан йоккхалла юстаран цхьаанчийн таблица /ю/ — таблица единиц измерения величины времени

иссанчин башхаллаш - свойства девятки

дуьсург долуш декъар /ду/ — деление с остатком

дуьсург доцуш декъар /ду/ — деление без остатка

йохаллин барамаш — меры длины

майданан барамаш — меры площади

чухоаман барамаш — меры объема

хьесапаш кхочушдаран рагI /ю/ — порядок выполнения действий

чIагIдарна шарамаш /упражненеш/ — упражнения для закрепления

мосазза сов ду — во сколько раз больше

терахьан дакъа карор /ду/ — нахождение доли числа

эппаза /ду/ — двадцать копеек

жамI терахьна декъар /ду/ — деление суммы на число

эцар, декъар тарлар /ду/ — проверка умножения и деления

масал кхочушдар довзийта – объясни решение примера

дукхасаберг /ю/ — многоутольник

цхьалхе задача /ю/ — простая задача

хIоттаман задача /ю/ — составная задача

вовшашца оьцурш /ду/ — сомножители

номерш /ю/ — номера

нумераци /ю/ — нумерация

йоккхалла /ю/ — величина

терахьийн дIадешар а, яздар а /ду/ — чтение и.запись чисел

нийсасаболчун /еакIовчун/ агIонийн йохаллин жамI а, майда а каро хаар /ду/ — уметь находить сумму длин сторон и площадь прямоугольника /квадрата/

нийсасаболчун дуьхь-дуьхьал йолу агIонаш /ю/ — противоположные стороны прямоугольника

«чолхе ойлайойтурш» — «лабиринты»

таблицал арахьара эцар, декъар /ду/ — внетабличное умножение и деление

жамI терахьца эцар /ду/ — умножение суммы на число

Iамийнарг карладаккхар, цуьнан юкъара маьIна дар /жамI дар/ /ду/ — повторение и обобщение пройденного

таблицехь эцар, декъар /ду/ — табличное умножение и деление

четни терахь /ду/ — четное число

четни доцу терахь /ду/ — нечетное число

«Сиха кхетар» конкурсана тIедилларш /ду/ — задания на конкурс «Смекалка»

кIира /ду/ — неделя

шо /ду/ — год

бутт /бу/ — месяц, луна

де-буьйса /ду/ — сутки

сахьт /ду/ — час

минот /ю/ — минута

шен декъан терахь карор /ду/ — нахождение числа по его доле

шай /ду/ — пять копеек

барта лараран кепаш /ю/ — приемы устных вычислений

йозанца лараран кепаш /ю/ — приемы письменных вычислений

сиха кхетарна лерина задачаш /ю/ — задачи на смекалку

довзийтарца кхочушде масал — реши пример с объяснением

вовшашца оьцурш /ду/ — сомножители

эцаран меттиг хийцаран закон /ду/ - переместительный закон умножения

терахьийн гайтамаш /бу/ — выражения чисел

нийсасаболчун майда /ю/ — площадь прямоугольника

еакIовчун майда /ю/ — площадь квадрата

кхосаболчун майда /ю/ — площадь треугольника

цхьалхе задачаш /ю/ — простые задачи

чолхе задачаш /ю/ — сложные задачи

барта ларар /ду/ — устное вычисление

нийса ларар /ду/ — правнльное вычисление

дахарца уьйр йолуш Iамор /ду/ — связь обучения с жизнью

цхьаанчийн таблица /ю/ — таблица единиц

кхочушдар довзийта — объясни решение

талларца кхочушде декъар — выполни деление с проверкой

кхочург а, бухадуьсург а караде — найди частное

нийсалла а, нийсаллаяцар а нийса нисло, ца нисло – проверь верны ли равенство и неравенство