- •Семинар сабағы 1. Регуляр, кездейсоқ және хаостық сигналдар Сигнал ұғымы. Сигналдың математикалық және физикалық мағыналары.
- •Сигналдың түрлері мен табиғаты
- •Регуляр, кездейсоқ және хаостық сигналдар
- •Семинар сабағы 2. Кванттау шуылы. Кванттау қадамы мен дискреттеу жиілігінің сигнал формасына әсері Сигналды кванттау қадамы және дискреттеу жиілігі
- •Аналогтық сигналдан сандық сигналды алу
- •Семинар сабағы 3. Сигналдардың спектралды талдауы Фурье қатары. Фурье түрлендіруі
- •Дискретті Фурье түрлендіруі. Жылдам Фурье түрлендіруінің алгоритмі
- •Матлаб жүйесінде жылдам Фурье түрлендіруінің алгоритмін зерттеу
- •Фурье түрлендіруін сигналдарды талдауда қолдану
- •Сигнал спектрі
- •Найквист жиілігі.
- •Семинар сабағы 6. Сигнал формасын сипаттайтын параметрлер Сигналдарды сипаттайтын негізгі параметрлер. Байланыс каналының өткізу қабілеті
- •Семинар сабағы 7. Өзара корреляциясы бар космостағы процестер
- •Корреляциялық талдау
- •Корреляция коэффициенті
- •Авто және кросс корреляциялық функциялар
- •Сигналдардың өзара корреляция коэффицентін есептеу
- •Семинар сабағы 8. Космостағы фракталдық құрылымдарғы мысалдар Фракталдар
- •Сигналдың фракталдық өлшемділігін есептеу алгоритмі
- •Семинар сабағы 9. Ең кіші квадраттар әдісі мен оны Херст көрсеткішін анықтауда қолдану. Херст көрсеткішінің есептеу аспектілері r/s статистика
- •Херст көрсеткіші және оның сигналдың фракталдық өлшемімен байланысы. Персистенттік және антиперсистенттік қасиеттері
- •Херст көрсеткішін есептеу алгоритмі
- •Семинар сабағы 10. Мультифракталдық талдау көмегімен алынатын сигналдардың қасиеттері Мультифрактал
- •Мультифракталдық спектралдық функция
- •Семинар сабағы 11. Шуылды басу үшін сигналдарды фильтрлеу Фильтрлер. Олардың түрлері. Амплитуда-жиіліктік сипаттамалары
- •Семинар сабағы 12. Космостағы құрылымдардың энтропиясы
- •Вейвлеттер. Вейвлет түрлендіруі.
Матлаб жүйесінде жылдам Фурье түрлендіруінің алгоритмін зерттеу
Фурьенің дискретті түрлендіруінің (ФДТ) бір коэффициентін анықтау үшін, формула бойынша N кешендік көбейтулер мен қосуларды орындау керек. N коэффициенттерден тұратын ФДТ-ның барлық есептеуі «көбейту-қосу» операцияларының N2 жұптарын талап етеді. Операциялар саны ФДТ-ның өлшемділік квадратына пропорционалды өседі екен. Алайда, егер N қарапайым сан болмаса және көбейткіштерге жіктелінсе, есептеуді жылдамдата алады екенбіз, яғни анализденген есептеулердің жиынын бөліктерге бөліп, олардың ФДТ-сын анықтап, нәтижелерін біріктіреміз. Мұндай есептеу әдісі Фурьенің жылдам түрлендіруі деп аталады және тәжірибеде жиі қолданылады.
MatLab пакетінде Фурье түрлендіруі екі функция арқылы берілген, яғни тура және кері ФТТ: fft/ifft. Бұл функциялар нақты және кешендік тізбектер үшін қолданылады.
fft(v) – 2m-лік вектордың Фурье дискреттік түрлендіруі, белгілі бір функциялардың теңдей уақыт аралығындағы дискретизация нәтижесі бар аргумент. Программаның жұмыс нәтижесі – 2m+1 өлшемді кешендік вектор. fft функциясымен қайтарылатын вектордың элементтері мына формуламен анықталады:
Мұндағы N – v векторының элементтер саны.
Ifft(v) – кешендік вектордың кері Фурье дискреттік түрлендіруі. V векторы 2m+1 элементтерінен тұруы керек. Программаның жұмыс нәтижесі – нақты 2m+1 өлшемді вектор. Вектор элементтері мына формуламен анықталады:
Мұндағы N – v векторының элементтер саны. Барлық вектор үшін ifft(fft(v))=v болады.
fft(v,n) – 2n-лік вектордың Фурье дискреттік түрлендіруін қайтарады, белгілі бір функциялардың теңдей уақыт аралығындағы дискретизация нәтижесі бар аргумент. Егер де v векторында сақталынатын n>length(v) тізбегі нөлдермен толса, программаның жұмыс нәтижесінде 2n+1 өлшемді кешендік вектор болады.
Ifft(v,n) – кешендік вектордың кері Фурье дискреттік түрлендіруі. Программаның жұмыс нәтижесі - 2n+1 өлшемді кешендік вектор.
Фурье түрлендіруін сигналдарды талдауда қолдану
Анықтама бойынша периодты функция деп мына шартқа сай функцияны айтады:
Мұнда Т функцияның периоды. функциясының спектрлік жіктеуін анықтау үшін келесі функциялардың жиынтығын қарастырайық:
(2)
Келесі үш интегралды қарастырайық:
(3)
Бұл шартты қанағаттандыратын функцияларды ортогональды, ал еселі жиілікті гармониялық функциялардан құрылған (2)-ші функциялар жүйесі ортонормаланған базис деп аталады. Ортогональдық шартын Кронекер символы арқылы қысқаша түрде жазуға болады:
Мұнда (5)
(5)түр таңдаулы базистегі Фурье функцияның жалпыланған қатары деп аталады.
S(t) периодты функцияны құрайтын тізбектің негізгі жиілігін енгізіп, периодты сигнал үшін Фурье қатарын жазамыз:
Егер Фурье қатардың коэффиценттерін келесі түрде жазсақ:
мұнда
Онда Фурье қатардың эквивалентті түрін аламыз:
. (11)
Матлаб пакетінде кез келген функциялардың Фурье қатарына жіктеуін анықтауға болады. Ол үшін келесі m-файлдарды жазамыз:
1)FF.m-Фурье қатарына жіктелетін функцияның сипаттамасы.
2)AF.m-косинустармен Фурье қатарына жіктелген, қажетті коэффиценттерінің мәндерін анықтайтын функцияның сипаттамасы.
3)BF.m-синустармен Фурье қатарына жіктелген, қажетті коэффиценттерінің мәндерін анықтайтын функцияның сипаттамасы.