- •Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
- •Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі с.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті Қазақ тілі кафедрасы
- •Студенттерге арналған бағдарлама ( силлабус
- •Астана - 12 жыл
- •2. Пән туралы мәліметтер:
- •Оқу уақытын бөлу
- •6. Пәннің мазмұны
- •7. Студенттердің өзіндік жұмыстарының тақырыптары
- •І семестр
- •8. Пән бойынша сөж тапсырмаларын орындау және тапсыру кестесі
- •9. Негізгі әдебиеттер:
- •10. Курстың саясаты
- •11. Білімнің бағалануы туралы ақпарат
- •12. Баға қою саясаты Пән бойынша білім бағалау кестесі
- •1. Мәтінге қажетті сөздермен, сөз тіркестерімен танысыңыздар.
- •2. Сәйкестікті көрсетіңіздер.
- •3. Мына сөздердің синонимдерін көрсетіңіздер.
- •4. Мәтінді оқыңыздар.
- •5. Мәтін бойынша 5 сұрақ қойыңыздар.
- •11. Өлеңді жаттап алыңыздар. Үш бақытым
- •12. Қарамен жазылған сөздердің синонимдерін табыңыздар.
- •13. Асты сызылған сөздердің антонимдерін табыңыздар.
- •14. Екі бағандағы сөздерді мағынасына қарай жұптастырыңыз.
- •14. Мәтінді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •1. Мына мақал-мәтелдерді жаттаңыздар.
- •7. Мына сөздердің омонимдерін табыңыздар.
- •8. Мәтінді оқып, орыс тіліне аударыңыздар.
- •10.Сөйлемдер мәтін мазмұнына сәйкес келсе «шын», келмесе «жалған» деп жауап беріңіздер.
- •11. Шашылған сөздерден сөйлем құрастырыңыздар.
- •12. Көп нүктенің орнына қажетті сөздерді қойыңыздар.
- •2. Мәтін бойынша 5 сұрақ құрыңыздар.
- •3.«Қазақстанның өнер қайраткерлері» тақырыбында хабарлама дайындаңыздар.
- •6. Мәтінді оқып, орыс тіліне аударыңыздар.
- •7. Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •12. Мәтінді қазақ тіліне аударып, ат қойыңыздар.
- •10. Екі бағандағы сөздерді мағынасына қарай жұптастырыңыздар.
- •11.Мәтінді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •12. Мына мақал-мәтелдердің мағынасын түсіндіріңіздер.
- •1. Мәтінді орыс тіліне аударыңыздар.
- •2. « Қазақстанның дамуына менің қосар үлесім» 1-2 беттік эссе жазыңыздар.
- •2. Мәтінді оқыңыздар.
- •3. Мәтін бойынша 7 сұрақ қойыңыздар.
- •8. Сөйлемдерді оқыңыз, егер ол мәтін мазмұнына сәйкес келсе «шын», келмесе «жалған» деп жауап беріңіздер.
- •10. Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •11. Мәтінді оқыңыздар.
- •12. Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •13. Төмендегі сөз тіркестерімен сөйлемдер құрастырыңыздар.
- •14. Мәтінді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •1. «Аяулы Отаным - Қазақстан» тақырыбына 1-2 беттік эссе жазыңыздар.
- •2. Мәтінді оқып, мазмұнын айтыңыздар.
- •2. Сәйкестікті көрсетіңіздер.
- •3. Мәтінді оқыңыздар.
- •4. Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •9. Мына мақалдардың сыңарларын анықтаңыздар.
- •10. Ұлағатты сөздер туралы өз ойларыңызды айтыңыздар.
- •11. Мақалдарды оқып, мағынасын түсіндіріңіздер.
- •12. Мәтінді мазмұндаңыздар.
- •1. Мәтінді оқып, өз ойларыңызбен толықтырыңыздар.
- •2. Мәтіннен сапалық сын есімдерді бір қатарға, қатыстық сын есімдерді бір қатарға теріп жазыңдар.
- •3. Досыңыздың жақсы қасиеттерін, сырт келбеті, мінез-құлқы туралы жазып келіңіздер.
- •3. Мәтінді оқыңыздар.
- •4. Мәтін бойынша 5 сұрақ қойыңыздар.
- •10.Мына мақалдардың сыңарларын анықтаңыздар, сан есімнің мағыналық түрін ажыратыңыздар.
- •12. Сөйлемдерді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •13. Мәтінді оқып, өз ойларыңызбен толықтырыңыздар.
- •14. Досыңыздың бос уақытын қалай өткізетінін сұрап, сұхбат құрастырыңыздар.
- •5.Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •6.Мәтіннен белгісіздік есімдіктерді теріп жазыңыздар.
- •7.Мәтінді оқып, орыс тіліне аударыңыздар.
- •8.Төмендегі есімдіктермен сөйлемдер құрастырыңыздар.
- •9.Сөйлемдерді аударыңыздар.
- •10. Мақал – мәтелдің жалғасын табыңыздар.
- •11. Балқаш көлін қорғау және оны құқықтық реттеу туралы сұхбат құрыңыздар.
- •2. Мына сөйлемдерді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •1.Мәтінге қажетті сөздермен, сөз тіркестерімен танысыңыздар.
- •2.Сөздікті жаттаңыздар.
- •3.Мәтінді оқыңыздар.
- •4.Мәтіннен үстеулерді теріп жазып, мағыналарын ажыратыңыздар.
- •5.Сұхбаттасыңыздар.
- •7.Мына сөйлемдерді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •1.Мәтінді оқыңыздар.
- •2.«Мен және қоршаған орта» тақырыбына 1-2 беттік эссе жазыңыздар.
- •5.Мәтін бойынша сұрақтар құрастырыңыздар.
- •6.Мәтіннен етістерді теріп жазып, мағыналық түріне қарай ажыратыңыздар.
- •7.Көп нүктенің орнына қажетті сөздерді қойып оқыңыздар.
- •8.Мына сөйлемдерді орыс тіліне аударыңыздар.
- •9.Негізгі мәтіннен етістіктерді көшіріп жазып, үш шақта түрлендіріңіздер және етіс категорияларын ажыратыңыздар.
- •10.Төмендегі етістіктерге ырықсыз етіс жұрнақтарын жалғап, сөйлемдер құрастырыңыздар.
- •11.Мәтінді оқып, мазмұндаңыздар.
- •1.Төмендегі берілген түсіндірме атауларды қазақ тіліне аударыңыздар.
- •2.Төмендегі етістіктерге ортақ етістің жұрнақтарын жалғап, сөйлемдер құраңыздар.
- •7.Мәтін бойынша 5-7 сұрақ қойыңыздар.
- •8.Мәтіннен есімшелерді, көсемшелерді теріп жазыңыздар.
- •9.Мәтін бойынша түсінік айтыңыздар.
- •10.Сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •2.Төмендегі көсемшелермен сөйлемдер құраңыздар.
- •3.Сәкен Сейфуллиннің өлеңін жаттаңыздар. Күздігүні далада
- •2.Негізгі мәтін бойынша 4 сұрақ жазыңыздар.
- •3.Мына етістіктерді рай түрлеріне байланысты түрлендіріңіздер.
- •1.Мәтінді оқып, орыс тіліне аударыңыздар.
- •2.Мәтіндегі етістіктерді көшіріп жазып, қай шақта тұрғанын айтыңыздар.
- •3.«Қазақстанның халықаралық қатынастары» тақырыбында реферат жазыңыздар.
- •4.Мәтін бойынша сұрақтар қойыңыздар.
- •5.Мәтіннен септеулік шылауларды теріп жазыңыздар.
- •6.Шашылған сөздерден сөйлемдер құраңыздар.
- •7.Сөйлемдерді оқып, орыс тіліне аударыңыздар.
- •8.Бос жерлерге қажетті сөздерді қойып, сөйлемдерді оқыңыздар.
- •9.Септеулік шылаулар тіркескен сөз тіркестермен сөйлемдер құрастырыңыздар.
- •10. «Ғылым» сөзімен тіркесетін 5 сөз тіркесін жазып, олармен сөйлем құрастырыңыздар.
- •11.Демеулік шылауларды қатыстырып 6 сөйлем құраңыздар.
- •12.Мына сөйлемдерді орыс тіліне аударыңыздар.
- •1.Көп нүктенің орнына қажетті шылауларды қойып, оқыңыздар.
- •2.Мәтінді оқып, мазмұндаңыздар.
- •3.Мәтіннен демеулік шылауларды теріп жазыңыздар.
- •4.Сөйлемдерді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •Тест тапсырмалары
- •Мазмұны
4. Мәтін бойынша 5 сұрақ қойыңыздар.
5. Шашылған сөздерден сөйлемдер құрастырыңыздар.
1. Кешірек, жексенбі, басқа , қарағанда , тұрамын, күні, күндерге
2. Саябақта , тебемін, мен, жанындағы, үйімнің, шаңғыны
3. Ауада , таза, көктем, мен демалысымды, өткіземін, жазда
4 . Кетемін, қыста, таңертеңгі , мен, астан, тебуге, соң, шаңғы
5. Кешке, тұрамын, кездесіп, күнде, жолдастарыммен
6. Таспа, немесе, біз, тыңдаймыз, музыка бейне, көреміз.
6. Мына есептік сан есімдерден реттік сан есімдер жасаңыздар.
Мың , тоқсан, жиырма , тоғыз, үш, бес жүз алпыс, төрт жүз алпыс үш, бес жүз он, қырық үш, бір мың тоғыз жүз алпыс бес , бір мың тоғыз жүз сексен төрт, бір мың тоғыз жүз тоқсан , алпыс алты , жетпіс сегіз , елу бір , сексен тоғыз.
7. Мына сан есімдерді сөзбен жазыңыздар.
12,23, 25,42,87, 123,256, 423, 785, 4214, 2654, 34567, 123987, 123456789, 123564,875326, 5467891, 47563123
8. Бөлшектік сан есімдерді сөзбен жазыңыздар.
2,5; 3,2; 5,1; 10,2; 6, 3;5,15; 4,75; 6,11; 40,55; 25,456; 12,752;52,125
9. Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
1.Сіз демалуды ұнатасыз ба?
2. Демалыс күні нешеде тұрасыз?
3. Қалай демалғанды жақсы көресіз?
4. Спорттың қай түрімен шұғылданасыз?
5. Үй ішінде қандай жұмыстармен айналысасыз?
6. Қонаққа барғанды жақсы көресіз бе?
7. Өткен демалысты қалай өткіздіңіз ?
10. Сұхбатты толықтырыңыздар.
1. ------------------------------------
2. Мен демалуды ұнатамын.
3. Бос уақытында немен айналысасың?
4. --------------------------------------
5. --------------------------------------
6. Мен табиғатта демалғанды жақсы көремін.
7.--------------------------------------------------------
8. Мен демалыс күні ағама қонаққа бардым.
9.-------------------------------------------------------
10. Ол «Жастар » шағынауданында тұрады.
11. -----------------------------------------------------
12. Ағамның туған күні болды.
13.-------------------------------------------------------
14.Туған күні қызықты, көңілді өтті.
15.-------------------------------------------------------
16. Мен жақсы сағат сыйладым.
10.Мына мақалдардың сыңарларын анықтаңыздар, сан есімнің мағыналық түрін ажыратыңыздар.
Білгенің бір тоғыз |
Білімді мыңды жеңеді |
Мыңның түсін білгенше |
Мал екеу болмас |
Біреу тойып секіреді |
Біреу тоңып секіреді |
Жеті рет өлшеп |
Бір рет кес |
Білекті бірді жығады |
Білмегенің тоқсан тоғыз |
Бас екеу болмай |
Бірдің атын біл |
Күйеу жүз жылдық |
Қырық күн ақыл сұрама |
Бір күн ашыққаннан |
Құда мың жылдық |
12. Сөйлемдерді қазақ тіліне аударыңыздар.
1. Я встаю рано, потому что занятия в университете начинаются в 8.00 часов
2. Подождите пожалуйста 10 минут , ваши документы еще не готовы.
3. Если у вас 10 минут свободного времени, выслушайте меня
4. Его работа начинается в 9 часов
5. Его работа заканчивается 18 часов вечра
6. Он обычно приходит домой в 19 часов вечера.
7. Где вы будете отдыхать в это лето?
8. Куда вы поедете в это лето?
13. Мәтінді оқып, өз ойларыңызбен толықтырыңыздар.
Киелі сандар туралы
Қазақ халқында жеті , тоғыз, қырық сандары қасиетті, киелі сандар болып есептеледі.
« Жеті » сөзімен байланысты халқымызда жеті қазына, жеті ата, жеті күн, жеті жұт сөздері пайда болған. Қайтыс болған адамның жетісін беру, жеті шелпек пісіріп еске алу және «жетіге келгенше жерден таяқ жерсің », « жеті қабат жер астында », сияқты сөз тіркестерінің шығуы да жетімен байланысты.
Тоғыз санына байланысты « Тоғыз ай, тоғыз күн бала көтеру», «тоғыз жолдың торабы» , «бір тоғыз, екі тоғыз, үш тоғыз» сияқты сөздер бар,
Халқымыздың қасиет тұтатын тағы да бір саны – қырық. Нәрестенің мойны бекіп, қырық күн толғанда « қырқынан шығару» деген ырымы бар. Өлген адамның қырқын беру дәстүрі де бар. Халқымыз келген қонақты «қырықтың бірі – қыдыр » деп қарсы алу т.б. сенімдер, ырымдар « қырық » сөзімен байланысты.