- •Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
- •Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі с.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті Қазақ тілі кафедрасы
- •Студенттерге арналған бағдарлама ( силлабус
- •Астана - 12 жыл
- •2. Пән туралы мәліметтер:
- •Оқу уақытын бөлу
- •6. Пәннің мазмұны
- •7. Студенттердің өзіндік жұмыстарының тақырыптары
- •І семестр
- •8. Пән бойынша сөж тапсырмаларын орындау және тапсыру кестесі
- •9. Негізгі әдебиеттер:
- •10. Курстың саясаты
- •11. Білімнің бағалануы туралы ақпарат
- •12. Баға қою саясаты Пән бойынша білім бағалау кестесі
- •1. Мәтінге қажетті сөздермен, сөз тіркестерімен танысыңыздар.
- •2. Сәйкестікті көрсетіңіздер.
- •3. Мына сөздердің синонимдерін көрсетіңіздер.
- •4. Мәтінді оқыңыздар.
- •5. Мәтін бойынша 5 сұрақ қойыңыздар.
- •11. Өлеңді жаттап алыңыздар. Үш бақытым
- •12. Қарамен жазылған сөздердің синонимдерін табыңыздар.
- •13. Асты сызылған сөздердің антонимдерін табыңыздар.
- •14. Екі бағандағы сөздерді мағынасына қарай жұптастырыңыз.
- •14. Мәтінді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •1. Мына мақал-мәтелдерді жаттаңыздар.
- •2. «Мемлекеттік тіл – менің тілім» тақырыбында шығарма жазыңыздар.
- •7. Мына сөздердің омонимдерін табыңыздар.
- •8. Мәтінді оқып, орыс тіліне аударыңыздар.
- •10.Сөйлемдер мәтін мазмұнына сәйкес келсе «шын», келмесе «жалған» деп жауап беріңіздер.
- •11. Шашылған сөздерден сөйлем құрастырыңыздар.
- •12. Көп нүктенің орнына қажетті сөздерді қойыңыздар.
- •2. Мәтін бойынша 5 сұрақ құрыңыздар.
- •3.«Қазақстанның өнер қайраткерлері» тақырыбында хабарлама дайындаңыздар.
- •6. Мәтінді оқып, орыс тіліне аударыңыздар.
- •7. Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •12. Мәтінді қазақ тіліне аударып, ат қойыңыздар.
- •10. Екі бағандағы сөздерді мағынасына қарай жұптастырыңыздар.
- •11.Мәтінді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •12. Мына мақал-мәтелдердің мағынасын түсіндіріңіздер.
- •1. Мәтінді орыс тіліне аударыңыздар.
- •2. « Қазақстанның дамуына менің қосар үлесім» 1-2 беттік эссе жазыңыздар.
- •2. Мәтінді оқыңыздар.
- •3. Мәтін бойынша 7 сұрақ қойыңыздар.
- •8. Сөйлемдерді оқыңыз, егер ол мәтін мазмұнына сәйкес келсе «шын», келмесе «жалған» деп жауап беріңіздер.
- •10. Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •11. Мәтінді оқыңыздар.
- •12. Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •13. Төмендегі сөз тіркестерімен сөйлемдер құрастырыңыздар.
- •14. Мәтінді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •1. «Аяулы Отаным - Қазақстан» тақырыбына 1-2 беттік эссе жазыңыздар.
- •2. Мәтінді оқып, мазмұнын айтыңыздар.
- •2. Сәйкестікті көрсетіңіздер.
- •3. Мәтінді оқыңыздар.
- •4. Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •9. Мына мақалдардың сыңарларын анықтаңыздар.
- •10. Ұлағатты сөздер туралы өз ойларыңызды айтыңыздар.
- •11. Мақалдарды оқып, мағынасын түсіндіріңіздер.
- •12. Мәтінді мазмұндаңыздар.
- •1. Мәтінді оқып, өз ойларыңызбен толықтырыңыздар.
- •2. Мәтіннен сапалық сын есімдерді бір қатарға, қатыстық сын есімдерді бір қатарға теріп жазыңдар.
- •3. Досыңыздың жақсы қасиеттерін, сырт келбеті, мінез-құлқы туралы жазып келіңіздер.
- •3. Мәтінді оқыңыздар.
- •4. Мәтін бойынша 5 сұрақ қойыңыздар.
- •10.Мына мақалдардың сыңарларын анықтаңыздар, сан есімнің мағыналық түрін ажыратыңыздар.
- •12. Сөйлемдерді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •13. Мәтінді оқып, өз ойларыңызбен толықтырыңыздар.
- •14. Досыңыздың бос уақытын қалай өткізетінін сұрап, сұхбат құрастырыңыздар.
- •5.Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •6.Мәтіннен белгісіздік есімдіктерді теріп жазыңыздар.
- •7.Мәтінді оқып, орыс тіліне аударыңыздар.
- •8.Төмендегі есімдіктермен сөйлемдер құрастырыңыздар.
- •9.Сөйлемдерді аударыңыздар.
- •10. Мақал – мәтелдің жалғасын табыңыздар.
- •11. Балқаш көлін қорғау және оны құқықтық реттеу туралы сұхбат құрыңыздар.
- •2. Мына сөйлемдерді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •1.Мәтінге қажетті сөздермен, сөз тіркестерімен танысыңыздар.
- •2.Сөздікті жаттаңыздар.
- •3.Мәтінді оқыңыздар.
- •4.Мәтіннен үстеулерді теріп жазып, мағыналарын ажыратыңыздар.
- •5.Сұхбаттасыңыздар.
- •7.Мына сөйлемдерді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •1.Мәтінді оқыңыздар.
- •2.«Мен және қоршаған орта» тақырыбына 1-2 беттік эссе жазыңыздар.
- •5.Мәтін бойынша сұрақтар құрастырыңыздар.
- •6.Мәтіннен етістерді теріп жазып, мағыналық түріне қарай ажыратыңыздар.
- •7.Көп нүктенің орнына қажетті сөздерді қойып оқыңыздар.
- •8.Мына сөйлемдерді орыс тіліне аударыңыздар.
- •9.Негізгі мәтіннен етістіктерді көшіріп жазып, үш шақта түрлендіріңіздер және етіс категорияларын ажыратыңыздар.
- •10.Төмендегі етістіктерге ырықсыз етіс жұрнақтарын жалғап, сөйлемдер құрастырыңыздар.
- •11.Мәтінді оқып, мазмұндаңыздар.
- •1.Төмендегі берілген түсіндірме атауларды қазақ тіліне аударыңыздар.
- •2.Төмендегі етістіктерге ортақ етістің жұрнақтарын жалғап, сөйлемдер құраңыздар.
- •7.Мәтін бойынша 5-7 сұрақ қойыңыздар.
- •8.Мәтіннен есімшелерді, көсемшелерді теріп жазыңыздар.
- •9.Мәтін бойынша түсінік айтыңыздар.
- •10.Сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •2.Төмендегі көсемшелермен сөйлемдер құраңыздар.
- •3.Сәкен Сейфуллиннің өлеңін жаттаңыздар. Күздігүні далада
- •2.Негізгі мәтін бойынша 4 сұрақ жазыңыздар.
- •3.Мына етістіктерді рай түрлеріне байланысты түрлендіріңіздер.
- •1.Мәтінді оқып, орыс тіліне аударыңыздар.
- •2.Мәтіндегі етістіктерді көшіріп жазып, қай шақта тұрғанын айтыңыздар.
- •3.«Қазақстанның халықаралық қатынастары» тақырыбында реферат жазыңыздар.
- •4.Мәтін бойынша сұрақтар қойыңыздар.
- •5.Мәтіннен септеулік шылауларды теріп жазыңыздар.
- •6.Шашылған сөздерден сөйлемдер құраңыздар.
- •7.Сөйлемдерді оқып, орыс тіліне аударыңыздар.
- •8.Бос жерлерге қажетті сөздерді қойып, сөйлемдерді оқыңыздар.
- •9.Септеулік шылаулар тіркескен сөз тіркестермен сөйлемдер құрастырыңыздар.
- •10. «Ғылым» сөзімен тіркесетін 5 сөз тіркесін жазып, олармен сөйлем құрастырыңыздар.
- •11.Демеулік шылауларды қатыстырып 6 сөйлем құраңыздар.
- •12.Мына сөйлемдерді орыс тіліне аударыңыздар.
- •1.Көп нүктенің орнына қажетті шылауларды қойып, оқыңыздар.
- •2.Мәтінді оқып, мазмұндаңыздар.
- •3.Мәтіннен демеулік шылауларды теріп жазыңыздар.
- •4.Сөйлемдерді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •Тест тапсырмалары
- •Мазмұны
6. Мәтінді оқып, орыс тіліне аударыңыздар.
Денсаулық – зор байлық
Статистикалық мәліметтерде көрсетілгендей, еліміздегі ер адамдардың 57 пайызы, қыз-келіншектердің 31 пайызы шылымқорлықтың шырмауында жүргендер екен. Ең өкініштісі, еліміздің медицина саласында еңбек ететін ер азаматтардың 34 пайызы әлгіндей әдетке бой алдырғандар болып отыр. Дөңгеленген дүние бойынша өмір сүріп жатқан 1,1 миллиард шылымқорлардың жыл сайын 5 миллионы өмірлерімен қоштасатын болса, біздің еліміздегі шылымқорлардың жыл сайын 25 мыңы өлімге душар болады екен. Бұл дегеніңіз, еліміздегі Қаратау, Кентау сияқты кішігірім қалаларда тұратын халық санымен бірдей емес пе?
Темекі індеті тек жаһандық мәселе емес, сонымен қатар бұл жаһандану мәселесі болып табылады. 1996 жылдың мамыр айында темекі індетінің жаһандануын тежеу мақсатымен 49-шы Дүниежүзілік Денсаулық сақтау Ассамблеясы Дүниежүзілік Денсаулық сақтау Ұйымының Бас директорына темекіге қарсы күреске қатысты халықаралық конвенция құрастырудағы ұсынушы болуды өтінген еді. Сонымен, 2003 жылдың 21 мамырында Дүниежүзілік Денсаулық сақтау Ассамблеясы темекіге қарсы күреске қатысты конвенциясының ақырғы мәтінін бекітті. Конвенция темекінің және темекі өнімдерінің жаһандана таралуын шектейтін халықаралық заңдастырылған құжат болып табылады.
Дүниежүзілік Денсаулық сақтау Ұйымының темекіге қарыс күрестегі осындай өзекті мәселелер шоғыры белгіленген конвенциясына 2004 жылдың 21-ші маусымында біздің еліміз де қол қойды. Сөйтіп, қазақ елі өз халқының таза ауамен тыныстауға құқылы өркениетті ел болуға ұмтылатындығын әлемдік қауымдастықтың алдында жария етеді.
Тәуелсіз еліміздің болашағына кәдімгідей қауіп төніп тұрғанын жүрегімен сезе алатын әрбір саналы азамат, еліміздегі шылымқорлықтың одан әрі өрістемеуі үшін өз үлесін қосуға міндетті.
7. Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
Шылым шегуге байланысты статистикалық мәліметтердің көрсеткіштері қандай?
Темекіге қарсы күреске қатысты конвенция қашан бекітілді?
Темекіге қарсы күреске қатысты конвенцияға Қазақстан қашан қол қойды?
Сіз темекі тартасыз ба?
Жастардың темекі тартуына сіздің көзқарасыңыз қандай?
8. Сөйлемдерді оқыңыз, егер ол мәтін мазмұнына сәйкес келсе, «ия», сәйкес келмесе, «жоқ» деп жауап беріңіздер.
|
Сөйлемдер |
ия |
жоқ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
9. Шашылған сөздерден сөйлем құраңыздар.
Өз, таза, тыныстауға, өркениетті, болуға, құқылы, қазақ, ауамен, елі, етті, алдында, қауымдастық, ұмтылатындығын, әлемдік, халқының, ел, жария;
Үшін, әдетке, жаман, білсе, бой, қажет, алдырмау, ол;
Азамат, саналы, еліміздегі, міндетті, қосуға, әрбір, шылымқорлықтың, өрістемеуі, әрі, одан, өз, үшін, үлесін
10. Сұхбатты толықтырыңыздар.
___________________________?
Байлық та, атақ та адамды бақытты ете алмайды.
Бақытты болу үшін денсаулық керек пе?
____________________________ .
____________________________?
Денсаулықтың кепілі – салауатты ғұмыр кешу
Жаман әдеттерден қалай құтылуға болады?
_____________________________ .
11. Мына мақалдардың сыңарларын анықтаңыздар.
|
Жаны саудың
|
Әдет қалмайды |
|
Тазалық – саулық негізі
|
Бас ауырса, жан тәтті |
|
Бірінші байлық - денсаулық, |
Ішің ауырса, тамағың тый |
|
Жолдасың көп болса, |
Қайғы жан жарасы |
|
Денің сау болса, |
адамның арқауы |
|
Ас
|
Жалғызбын деме. |
|
Сырқат тән жарасы,
|
Жарлымын деме |
|
Көзің ауырса, қолың тый, |
Екінші байлық — он саулық |
|
Бас аманда мал тәтті,
|
Саулық –байлық негізі |
|
Ауру қалса да, |
дені сау. |