10.Нескладовае ў і у складовае. Нескладовае й

Ў:

У пачатку слова (калі гэта слова не пачынае сказ і перад ім няма знакаў прыпынку): на ўвесь дзень

У сярэдзіне слова пасля гал. перад зыч.: аўдыенцыя,але: траур.

Пры чаргаванні [л] з [ў]: даў,але: палка, памылка, сеялка, Алдан, Алжыр, Албанія.

Пры чаргаванні [в] з [ў]: лаўка (лава), але: В’етнам, Влтава, В’енцьян.

У:

У канцы запазыч. слоў ненац. у не скарачаецца: фрау

[у] не чаргуецца з [ў] у запазыч. словах, якія заканчваюцца на -ум, -ус: прэзідыум і вытворных ад іх.

[у] на пачатку ўласных імён і назваў заўсёды перадаецца вялікай У складовае без: ва Узбекістан (для ўзбекаў).

Й у слав.словах:

[і] пасля прыставак на гал, чаргуецца з [й] і перадаецца на пісьме літарай й

У словах з коранем іс-ці, ігр-аць, ім-я, інач-ай на месцы ненаціскнога пачатковага каранёвага [і]: зайсці, выйграць, пайменны, перайначыць; у словах займаць, наймаць, пераймаць, перайманне, праймаць.

У словах, утвораных ад дзеясл. ісці, іграць пры дапамозе прыставак на зычны (аб-, ад-, над-, раз-, уз- і інш.), [і] чаргуецца з [ы]: абышоў

У астатніх выпадках пачатковы [і] захоўваецца пасля прыставак на гал: заіскрыцца,

Й у запазыч.словах:

Гук.спалуч. зыч.[й] з гал. ў словах іншамоў. паходжання перадаецца ётаванымі галоснымі, як і ў словах уласнабел:

На пачатку слова: Ёфе, Нью-Ёрк

пасля гал.у сярэдзіне слова: маёр

пасля гал. на канцы слова: фае

11.Падоўжаныя і падвоеныя зычныя

На пісьме ж, з, дз, л, н, с, ц, ч, ш, якія стаяць паміж гал, абазнач. падвоеным напісаннем адпаведных літар (падоўжанае дз на пісьме перадаецца як ддз): замужжа

У запазыч. словах,ва ўласных імёнах і назвах, і вытворных ад іх словах падвоеныя літары звычайна не пішуцца: граматыка,але: бонна, донна, манна, панна, ванна, мадонна, саванна; Ганна, Жанна, Сюзанна, Мекка

12.Правапіс мяккага знака і апострафа

Змякчальны мяккі знак піш.:

Перад канчаткам у дзеясл. загад. ладу 1ай асобы мн.л. -ма: кіньма.

Перад канчаткам у дзеясл. загад. ладу 2ой ас. мн. л. -це: будзьце

Перад зваротнай часціцай -ся: кінься

У наз. перад канчаткам тв. скл. мн. л. -мі: коньмі.

У склад. ліч: пяцьдзясят,

У ч-цы -сьці: штосьці

У слове ледзьве.

Пасля з, л, н, с, ц (з мяккага т), дз (з мяккага д): перад наступным мяккім зыч. тады, калі пры змене формы таго ж слова (або пры замене яго другім словам таго ж кораня) гэты мяккі зыч становіцца цвёрдым, а папярэдні зыч. захоўвае сваю мяккасць: барацьбе, (барацьба).

для абазначэння на пісьме мяккасці [н]: перад суф-к-, чык- (калі слова без-чык- заканчваецца мяккім знакам): песенька, каменьчык (ка-мень); перад суф-ск- у прыметн ад назваў месяцаў на [н’], і ў назоўніку восень: студзеньскі, а таксама ў суадносных уласных назвах: Чэрвеньскі раён,у суф -еньк- (-эньк-, -аньк-): маленькі.

Змякчальны мяккі знак не піш.:

Пасля шып., д, т,губ: дождж

Пасля з, с, ц, дз перад мякк.зыч, калі пры змене формы таго ж слова (або пры замене яго другім словам) таго ж кораня нельга паставіць з, с, ц, дз перад цв. зыч: песня –– песні –– песнямі

Пры падаўжэнні: насенне,і падваенні: ззяць

У прым з -ск-, утвораных ад назоўнікаў на -нь: конскі (конь)

Раздзяляльны мяккі знак піш.:

Пасля л, с, ц (з мяккага т), дз і непрыставачных н і з перад е, ё, і, ю, я ў словах іншамоў.паходжання: вальера

Ва ўласных імёнах і назвах, утвораных ад імён на -ій (-ый), пасля л, с, ц, дз, н, з перад суф-еў- (-ев-): Васільеў,

Пасля г, к, х і збегу зыч, акрамя нц, перад суф -еў- (-ев-) пішацца і (ы): Георгіеў, але: Вікенцьеў, Вікенцьевіч, Лаўрэнцьеў, Лаўрэнцьевіч, Кліменцьевіч

Апостраф піш.:

Пасля прыставак, якія заканчваюцца на зыч, перад е, ё, ю, я і націскным і: ад’езд

У сярэдзіне слова пасля губ, заднеяз,шып,д, т, р перад е, ё, і, ю, я: б’ецца,

У склад словах з першай часткай двух-, трох-, чатырох-, шмат- перад е, ё, ю, я: двух’ярусны

Апостраф не піш.:

Пасля ў перад е, ё, і, ю, я: абаўецца

У склад і складанаскароч словах на мяжы састаўных частак, і калі іх часткі пішуцца праз злучок: цэхячэйка, трэд-юніёны.