67. Ұлыбританиядағы сақтандыру ерекшелітері.

Ұлыбританияның сақ.у нарығы мен бизнесі қаржы орталығы ретінде Лонданда жұмыс жасайды. Лондандағы ЛЛойдс сақ.у және қайта сақ.у компаниясы Лондондық нарықты қалыптастырады, ол екі бөліктен тұрады: компаниялар нарығы және Ллойдс. Әлемдегі ірі сақ.у компаниясының өкілеттіктері Лондонда оналасқан. Сондай ақ бұл жақта халықаралық сақ.у және қайта сақ.у компаниясының ірі орталықтары мен брокерлері бар.

Жеке және мүлікті сақ.у арнайы сақ.у компаняларында бар және олар сақ.у ареналарының өсуіне ие.

Мүлікті сақ.у дәстүрлі сақ.у қызметін қамтиды, олар: жеңіл афтокөлікті сақ.у, үй мүлкін, АҚЖ және т.б.

Институционалды сақ.у нарығы АҚ ретінде құрылады, сондай ақ олар өзара сақ.у және шетел компанияларының сақ.у елшілері ретінде құрыла алады. Оның ішіндегі ең ірі звеносы халықтық мәртебеге ие «Ллойд» сақ.у корпорациясы б.т. оның құрамына 690 ұлттық және 143 шетел сақ.у компаниясы кіреді.

Ұлыбританияда сақ.ды қадағалау сауда және өндіріс департаменті атқарады. Оның басты мақсаты сақтанушының көзқарасын сақтау б.т. Ллойдс сақ.у және қайта сақ.у нарығы б.ша Лондонда маңызды орын алады. Оның ерекшелігі капитал құрылымының көп бәлігін «андерайтерлер құрамы» яғни «names» құрайды. Аналитиктердің айтуы б.ша, егер Ллойдс АҚ түрінде құрылған болса, онда Ллойдс қазіргі икемділікке жетуі үшін оның акционерлері үш есе капитал салулары керек болатын еді.

Сақ.у төлемдері мен шығындары premium trust fund қорынан төленеді: бұл қор Ллойдстың сақ.у және қайта сақ.у сыйақыларынан және инвестициялардан құрылады. Сондай ақ Ллойдс қатысушыларының қаражаттары есебінен де толықтырылуы мүмкін.

Келсі бір Ллойдстың сенімді міндеттемелерінің бірі бұл Ллойдстағы міндетті депозит пен резервтерінің құрылуы. Бұл Ллойдстың сыртқы қатысушылары өздерінде 250 фунд стерлинг ақша қаражаты мен депозиті, сондай ақ жылдың брутто премия б.ша жылдық отыз пайыз эквивалент иеленуі тиіс.

Ұлыбританияда АҚЖ б.ша үшінші тұлғаға әкелінген шығын б..ша міндетті сақ.у қызмет жасайды. Яғни: авиатасымалдау, жылқыны бәйгеге қосудағы үшінші тұлға алдындағы жауапкершілік, сондай ақ үй жануарларын асырайтын тұлғалар, яғни олардың басқа бір үшінщі тұлғаға қауіп төндірмеуі. Сонымен қатар арнайы маман иелерін де сақ.у қарастырылған, олар адвокаттар, бухгалтерлерлер, сақ.у брокерлері және т.б. сақ.у компаниялары қызметтен түскен табысқа және мүлкіне салық төлейді.

68. Германиядағы сақтандыру ерекшеліктері. Германияның сақ.у компаниялары әлемде сенімді б.т. жүз жыл бұрын бірінші сақ.у жүйесі германияда құрылған. Сонымен қатар Германияда әлемде ең бірінші рет сақ.у жүйесі енгізілген. Бұл жердееуропаның ірі сақ.у компаниясы орналасқан. Мюнхенде әлемдегі ең ірі қайта сақ.у компаниясы орналасқан ал Келинде үшінші орын алатын қайта сақ.у компаниясы орналасқын. Германиядағы ең көне сақ.у компаниясы бірігіп сақ.у ұйымын құрайды. Сақтандырушылар бұл жерде сақтандырылғандар да б.т. компанияның мүшелері басқару жүйесін және пайданың бөлінуін өздері таңдай алатын құқыққа ие. Германиядағы ірі сақ.у компаниясы бұл АҚ б.т. яғни олар жеке копитал салымдарының иелеріне тиесілі және олар коммерциялық негізде сақ.у қызметін ж.а. Ең бастысы Германия федерациясында сақ.у компанияларын басқару ведомстволары бар екенін айта кеткен жөн. Ол Берлинде ораласқан, бұл ведомства сақ.у компанияларының нарыққа шығуын және оларды бақылауды басқарады. Мемлекет бұл әдіс арқылы сақ.у компанияларының жұмыс істеу стильін тексереді. Ірі акционерлер ұсақ акционерлерге қарағанда өз пайдаларын қолданбайды, олар оны болашақта к.о ның дамуы үшін жұсайды. Сонымен қатар коммерциялық істерден түскен пайдалардан бас тартпайды. Мысалы: ең ірі сақ.у компаниясы неміс банктерінің ішінде он пайыз құрайды, ал қалғандары акционерлік капиталдың жиырма пайызын банктерде орналастырады. Allianz Holding акционерлік капиталын бес банкке орналастырса әр банкке сонда 25% дан тиеді. Сақ.у компаниялары ақша ағынын молайту үшін банктермен байланыста болады. Бұл банк және сақ.у компаниялары үшін өте тиімді б.т. мысалы егер клиент банктен несие алса банк оған ақша қаражатын немесе өмірін сақтандыруды және сақ.у компаниясын ұсынады, егер клиент қайтыс болса сақ.у компаниясы сақ.у сомасын банкке төлесе ал банк клиенттерді табуға көмектеседі.

Германияда сақтандырудың мына түрлері бар:

• Туыстарға тиімді сақ.у, яғни егер сақтандырылған түлға қайтыс болса сақ.у сомасы туысына төленеді.

• Еңбек қабілеттігін жоғалтудан сақ.у, тұлға мүгедектік жағдайға ұшыраса еңбекақының тұрақты пайызын төлейді.

• Жеке зейнетақыны сақ.у, заңда көрсетілген зейнетақыға қосымша төлем ретінде төленеді.

Германияның заңы б.ша мемлекетте көрсетілген міндетті сақтандыруды, әлбетте әр тұлға орындауы тиіс. Жанұялардың 60% жауапкершілікті сақтандырады, яғни үшінші тұлғаның әсерінен болған жағдайдағышығынды сақ.у компаниясы өз мойнына алады. Сонымен қатар көлікті сақ.у , ғимаратты сақ.у және қаржылық сақ.у.

Сақтандыру компаниясы бухгалтерлік қаржылық жылдық көлемін фидералдық ведомстволар тексереді. Сақ.у сомасы б.ша табыстың 30% дық ставкамен салық төленеді. өмірді сақ.дан басқа қалған барлық сақ.у келісім шарты үшін 80% салық салынады.

69. Қытайдағы сақтандыру тәжірибесі. Ірі сақ.у компаниялары бар елдің бірі Қытай б.т. онда мем.к Қытай халықтық сақ.у компаниясы дамыған (ҚХСК) компанияның басқару бөлімі Пекинде, ал бөлімшелері мен филиалдары барлық провинцияларда, автономды аудандарда және орталық қалаларда орналасқан (Тайвньнан басқа).

ҚХСК өзінің құрылған 1949 жылдан бастап үлкен көлемді кешенді сақ.у компаниясына айналды, ол өзінің қаржылық ресурстары мен, көлемді іскерлік байланысы мен, сенімді кепілдік пен жоғары профисионалды кадрлармен алға шығады.

Осы жылдары ҚХСК әлемдік нарыққа бағытталды және жылдам түрде шетелдік сақтандыруды қабылдады. Қазіргі таңда ҚХСК халықаралық нарықтағы шетелдік сақтандырудың барлық түрімен қамтамасыз ете алады.

Компания өзінің құрылымында мына негізгі принциптерге сүйене отырып ж.а., олар сақ.дың жаңа түрлерін, қызмет көрсету аясын кеңейту б.т. Қазіргі таңда бірінші орында сақ.у аясында жүк тасымалдауды сақ.у, екінші орында әуе көліктерімен жүк тасмалдауды сақ.у б.т.

Мемлекеттік ұйымдастырушылық органдар сақ.у ісімен айналысатын ҚХ банкі б.т. Ұйымдастырушылық органның функциялары:

• Сақ.у саясатын құрастыруды ұсыну

• Сақ.у ісімен айналысуына лицензия бере отырып, сақ.у компанияларын ұйымдастыруын бекіту

• Сақ.у комп.ң іскерлік беделін тексеру және бағыттау

• Сақ.дың негізгі түрлерін және сыйақы төлемдерін анықтау және үйрету

• СК өтініштері мен сертификаттарын тексеру және бағалау

• Эк.қ санкция қолдану, сақ.у компаниялар ісіне леквидация беру.

Пайдасы және басқа мемлекеттік сақ.у компаниясының пайдасы жалпы резервтік қорда сақталуы керек. Сақ.у компаниясы ҚХСК да қайта сақ.уы тиіс сақ.дың орындалған сомасының 30% көлемінде сақталуы тиіс. Ұйымдастырушылық органның арнайы бағыты жоқ болған жағдайда әр тәуекелге қарыздық міндеттемелер, әр түрлі сақ.у түрімен айналысатын сақ.у компаниясы 10% көлемінде төленген капитал жалпы резервтен және пайдадан аспауы керек.

70.Жапониядағы сақ.дың тәжірибиесі. Жапонияға сақ.у жүйесі 19 ғасырдың ортасында келді. Бұл елдегі сақ.у б.ша басты ерекшелігі: өмірді сақ.у және өмірлік емес сақ.уға барлық мүлікті сақ.у кіреді, оған жылжитын және жылжымайтын мүлік, көлікті сақ.у, жазатайым жағдайдан сақ.у және т.б. жапонияда сақ.у бизнесінің бастауында көбіне шет елдер болады, ең бірінші Ұлыбританияның сақ.у компаниялары еді. Екогомада 240 сақ.у ұйымы орналасқан. Тек 1879 жылы ғана Жапонияда отандық сақ.у компаниялары бой алды. Ең бірінші теңіз «ТОКИО МАРША» са\у компаниясы болды, қазіргі кезде ол әлемдегі ең ірі са\ у компаниысы. Жеті жылдан кейін «Ясуда» са\у компаниясы ашылды. Ол өмірлік емес са\у операцияларының қызметімен айналысты. Бірақ мұнда мем\к реттеу болмады, және резервтік қорлар қадағаланды. Нәтижесінде төлем ставкалары төмен болғандықтан, са\у ұйымдарының көбі банкроттыққа ұшырады (бұл жағдай 90 жылдары Қазақстанда байқалды)

Қазіргі кезде Жапонияда 56 өмірлік емес са\у компаниясы бар. Жылына олар 13% өсіп отыр. Олардың қызметтерін Жапонияның қаржы министрлері қадағалайды. Қанша Жапонияның са\у компаниялары экономикалық тұрақты болса да пайданы молайту үшін олар шығындарды қысқартуға тырасады, яғни еңбек ауқымы, комиссияны, шаруашылық және әкімшілік шығындар болып табылады.

Аса тартымды са\у Жапонияда жүктерді са\у болып табылады. Ол импортер мен экспортерге байланысты сонымен қоса бұл са\у стандартталған және Ұлыбританияның тарифтік ставкалары қолданылады. Соңғы жылдары Жапонияда са\у туралы заңы өзгертілді, мұнда мем\к реттеудің ролі аз болады деп шешіліп, халықтың қолдауын тапты.