- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •Взаимное влияние атомов в молекуле
- •Взаимное влияние атомов в молекуле
- •Взаимное влияние атомов в молекуле
- •Взаимное влияние атомов в молекуле
- •Взаимное влияние атомов в молекуле
- •Взаимное влияние атомов в молекуле
- •Взаимное влияние атомов в молекуле
- •Взаимное влияние атомов в молекуле
- •Взаимное влияние атомов в молекуле
- •Взаимное влияние атомов в молекуле
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •АРЕНЫ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
- •ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
SEAr
Пространственные (стерические) факторы
Нитрование толуола и трет-бутилбензола.
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
CH3 |
||||||
|
H3C |
|
|
|
C |
|
CH3 |
|||||||
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
||||||||||||
|
|
58,4 % |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
15,8 % |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
4,4 % |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
11,5 % |
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
37,2 % |
72,7 % |
Уменьшение выхода орто-изомера происходит:
а) в ряду ориентантов: -СН3, -С2Н5, -СН(СН3)2, -С(СН3)3;
б) в ряду электрофилов: NO2+,Cl+, SO3, Br+, R...Cl...AlCl3, R...CO...AlCl3.
ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
SEAr
Пространственные (стерические) факторы
Нитрование толуола и трет-бутилбензола.
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
CH3 |
||||||
|
H3C |
|
|
|
C |
|
CH3 |
|||||||
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
||||||||||||
|
|
58,4 % |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
15,8 % |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
4,4 % |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
11,5 % |
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
37,2 % |
72,7 % |
Уменьшение выхода орто-изомера происходит:
а) в ряду ориентантов: -СН3, -С2Н5, -СН(СН3)2, -С(СН3)3;
б) в ряду электрофилов: NO2+,Cl+, SO3, Br+, R...Cl...AlCl3, R...CO...AlCl3.
В случае большого объема электрофила и ориентанта выход о-изомера равен нулю
ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
SEAr
Совместном влиянии двух заместителей
Согласованная ориентация.
|
|
G |
|
|
|
G |
||
xG1xG |
|
|
|
xGxG1 |
xG1xG |
|
|
G1 |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
xGxG1 |
|
|
|
xGxG1 |
G1 |
|
|
|||
Согласованная ориентация: |
Согласованная ориентация: |
|||||||
xG, xG1 направление атаки электрофила |
xG, xG1 направление атаки электрофила под |
|||||||
под влиянием электронодонорных |
влиянием электронодонорного G |
|||||||
заместителей G и G1 |
и электроноакцепторного G1 заместителей |
При совместном влиянии двух уже имеющихся в кольце групп направление и легкость протекания электрофильного замещения определяется как сумма влияний обеих групп. Наиболее селективное замещение наблюдается при согласованной ориентации – заместители направляют атаку электрофила в одно и то же положение бензольного кольца
ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
SEAr
Совместном влиянии двух заместителей
Согласованная ориентация.
CH3 |
CH3 |
CH3 |
[NO+2] |
|
NO2 |
|
|
+ |
NO2 |
NO2 |
NO2 |
NO2 |
п-Нитротолуол 2,4-Динитротолуол 3,4-Динитротолуол (99 %) (1 %)
ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
SEAr
Совместном влиянии двух заместителей
Согласованная ориентация.
|
CH |
|
CH3 |
CH3 |
|
3 |
+ |
|
NO2 |
|
|
|
||
* |
* |
[NO2] |
|
+ |
|
|
|||
|
|
|
NO2 |
NO2 |
|
*NO2 |
|
NO2 |
(99 %) (1 %)
ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
SEAr
Совместном влиянии двух заместителей
Несогласовнная ориентация
|
|
|
G |
Несогласованная ориентация:G - более электронодонорный |
|
|
|
|
|
G1 |
|
|
|
|
|
и G - менее электронодорный заместители. |
|
xG |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
Преимущественное направление атаки xG определяет более |
|
|
|
|
|
|
|
xG1 |
|
xG1 |
электронодонорный заместитель G. |
||
|
|||||
|
|
|
xG |
|
|
|
NHCOCH3 |
|
|
|
|
|
NHCOCH3 |
|
|
|
NHCOCH3 |
|
|
|
NHCOCH3 |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
OMe |
|
|
|
|
OMe |
O2N |
|
|
|
|
OMe |
|||
|
|
|
|
OMe |
[NO+] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|
|
|
|
+ |
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O2N |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
о-Метоксиацетанилид |
|
|
|
|
|
NO2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
4-Нитро-2-метокси- |
5-Нитро-2-метокси- |
6-Нитро-2-метокси- |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
ацетанилид |
|
|
ацетанилид |
|
ацетанилид |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
(84 %) |
(14 %) |
|
(2 %) |
ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
SEAr
Совместном влиянии двух заместителей
Несогласовнная ориентация
NHCOCH3 |
|
|
NHCOCH3 |
NHCOCH3 |
|
NHCOCH3 |
||
|
|
OMe |
OMe |
O2N |
OMe |
|||
* |
OMe |
[NO+] |
||||||
+ |
+ |
|
|
|||||
|
* |
2 |
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
||
* |
* |
|
|
O2N |
|
|
||
о-Метоксиацетанилид |
|
|
NO2 |
|
|
|
||
|
4-Нитро-2-метокси- |
5-Нитро-2-метокси- |
6-Нитро-2-метокси- |
|||||
|
|
|
|
ацетанилид |
ацетанилид |
|
ацетанилид |
|
|
|
|
|
(84 %) |
(14 %) |
|
(2 %) |
ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
SEAr
Совместном влиянии двух заместителей
Несогласовнная ориентация
|
|
|
G |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
Несогласованная ориентация:G - электронодонорный и G1- |
||||||||||||||||||
xG |
|
|
|
|
xG |
электроноакцепторный заместители. |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
xG1 |
|
|
|
|
|
Преимущественное направление атаки xG определяет |
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
электронодонорный заместитель G. |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
x |
G1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
G |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
OMe |
|
|
|
|
|
OMe |
|
|
|
OMe |
|
|
OMe |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
F |
|
|
|
|
F |
O2N |
|
|
|
F |
|||||
|
|
|
|
|
F |
|
[NO+] |
|
|
|
+ |
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O2N |
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
о-Фторанизол |
|
|
|
|
|
NO2 |
|
|
|
|
|
6-Нитро-2-фтор- |
||||||||||||
|
|
4-Нитро-2-фтор- 5-Нитро-2-фтор- |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
анизол |
|
анизол |
анизол |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
(31 %) |
|
(3 %) |
|
(66 %) |
|
|
ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
SEAr
Совместном влиянии двух заместителей
Несогласовнная ориентация
Cl |
|
|
|
Cl |
|
|
|
|
|
37 % |
1 % |
|
|
Br |
[NO2 |
+ |
] |
62 % |
Br |
|
|
|
|
стерические препятствия |
|||
Cl |
|
|
|
Cl |
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
32 % |
|
9 % |
|
CH3 |
|
|
|
59 % CH3 |
|
ЭЛЕКТРОФИЛЬНОЕ ЗАМЕЩЕНИЕ
SEAr
Совместном влиянии двух заместителей
Несогласовнная ориентация
При несогласованной ориентации существуют следующие правила:
1). Все орто-, пара-ориентанты доминируют над
мета-ориентантами
2)все активирующие орто-, пара-ориентанты доминируют над галогенами (дезактивирующие орто, пара-ориентанты)
3)сильно и умеренно активирующие орто, пара- ориентанты (NH2, OH, OCH3, NHCOCH3 и др.) доминируют над слабыми орто, пара-ориентантами
(CH3 и др. алкилы).
Данные о сравнительной ориентирующей способности заместителей в бензольном кольце позволяют выбирать оптимальный путь синетза того
или иного замещенного бензола