Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Казак тілі.doc
Скачиваний:
211
Добавлен:
26.02.2016
Размер:
1.09 Mб
Скачать

Ауыспалы келер шақ

Ауыспалы келер шақ контекстегі сөздердің ыңғайына қарай бірде осы шақ, бірде келер шақ мағынасында ауысып жұмсалады.

Жекеше

Соңғы

дыбыс

Жақ

Дауыссыз

Дауысты

Жіктік жалғауы

Буын

I. Мен

+мын

Жуан

+мін

Жіңішке

II. Сен

+сың

Жуан

+сің

Жіңішке

II. Сіз

+сыз

Жуан

+сіз

Жіңішке

III. Ол

+ды

Жуан

+ді

Жіңішке

Жекеше

Соңғы

дыбыс

Жақ

Дауыссыз

Дауысты

Буын

I. Мен

бар+а+мын

ойна+й+мын

Жуан

кел+е+мін

сөйле+й+мін

Жіңішке

II. Сен

бар+а+сың

ойна+й+сың

Жуан

кел+е+сің

сөйле+й+сің

Жіңішке

II. Сіз

бар+а+сыз

ойна+й+сыз

Жуан

кел+е+сіз

сөйле+й+сіз

Жіңішке

III. Ол

бар+а+ды

ойна+й+ды

Жуан

кел+е+ді

сөйле+й+ді

Жіңішке

Көпше

Соңғы

дыбыс

Жақ

Дауыссыз

Дауысты

Жіктік жалғауы

Буын

I. Біз

+мыз

Жуан

+міз

Жіңішке

(Мягкий)

II. Сендер

+сыңдар

Жуан

+сіңдер

Жіңішке

іМягкий)

П. Сіздер

+сыздар

Жуан

+сіздер

Жіңішке

Ш. Олар

+ды

Жуан

(Твердый)

+ді

Жіңішке

Соңғы

дыбыс

Жақ

Дауыссыз

Дауысты

Буын

I. Біз

бар+а+мыз

ойна+й+мыз

Жуан

кел+е+міз

сөйле+й+міз

Жіңішке

(Мягкий)

II. Сендер

бар+а+сындар

ойна+й+сыңдар

Жуан

кел+е+сіңдер

сөйле+й+сіңдер

Жіңішке

іМягкий)

П. Сіздер

бар+а+сыздар

ойна+й+сыздар

Жуан

кел+е+сіздер

сөйле+й+сіздер

Жіңішке

Ш. Олар

бар+а+ды

ойна+й+ды

Жуан

(Твердый)

кел+е+ді

сөйле+й+ді

Жіңішке

Жекеше

Соңғы

дыбыс

Жақ

Қатаң

Дауысты, ұяң, үнді

Жіктік жалғау

Буын

I. Мен

-ты

-ды

Жуан

-ті

-ді

Жіңішке

II. Сен

-ты

-ды

Жуан

-ті

-ді

Жіңішке

II. Сіз

-ты

-ды

+ңыз

Жуан

-ті

-ді

+ңіз

Жіңішке

III. Ол

-ты

-ды

-

Жуан

-ті

-ді

-

Жіңішке

Жекеше

Соңғы

дыбыс

Жақ

Қатаң

Дауысты, ұяң, үнді

Буын

I. Мен

айт+ты+м

жаз+ды+м

Жуан

кет+ті+м

кел+ді+м

Жіңішке

II. Сен

айт+ты+ң

жаз+ды+ң

Жуан

кет+ті+ң

кел+ді+ң

Жіңішке

II. Сіз

айт+ты+ңыз

жаз+ды+ңыз

Жуан

кет+ті+ңіз

кел+ді+ңіз

Жіңішке

III. Ол

айт+ты

жаз+ды

Жуан

кет+ті

кел+ді

Жіңішке

Көпше

Соңғы

дыбыс

Жақ

Қатаң

Дауысты, ұяң, үнді

Жіктік

жалғау

Буын

I. Біз

-ты

-ды

Жуан

-ті

-ді

Жіңішке

II. Сендер

II. Сендер

-ты

-ды

+ндар

Жуан

-ті

-ді

+ңдер

Жіңішке

II. Сіздер

-ты

-ды

+ңыздар

Жуан

-ті

-ді

+ңіздер

Жіңішке

III. Олар

-ты

-ды

-

Жуан

-ті

-ді

-

Жіңішке

Көпше

Соңғы

дыбыс

Жақ

Қатаң

Дауысты, ұяң, үнді

Буын

I. Біз

айт+ты+қ

жаз+ды+қ

Жуан

кет+ті+к

кел+ді+к

Жіңішке

II. Сендер

айт+ты+ңдар

жаз+ды+ңдар

Жуан

кет+ті+ңдер

кел+ді+ңдер

Жіңішке

II. Сіздер

айт+ты+ңыздар

жаз+ды+ңыздар

Жуан

кет+ті+ңіздер

кел+ді+ңіздер

Жіңішке

III. Олар

айт+ты

жаз+ды

Жуан

кет+ті

кел+ді

Жіңішке