ang.-rus.-kaz. fiz. slov._yahina

камера - кµпіршікті камера; cloud ~ - камера Вильсона -

Вильсон камерасы; collision ~ -

камера столкновений -

соќтыѓысу камерасы

chamber v [´t∫eimbә] -

помещать в камеру - камера ішіне салу

chance n [t∫a:ns] - случай;

вероятность - оќиѓа;

ыќтималдыќ

change n [t∫eindʒ] -

изменение; переход; замена; превращение - µзгеру; ауысу;

алмасу; айналу

change v [t∫eindʒ] -

изменяться, менять; превращаться - µзгеру,

алмастыру; айналу

changing a [´t∫eindʒiŋ] -

переменный (о токе) - айнымалы

(тоқ жµнінде)

channel n [´t∫ænl] - канал,

русло - канал, арна

chapter n [´t∫æptә] - глава;

тема - тарау; таќырып character n [´kæriktә] - знак,

символ; кодовая комбинация импульсов - тањба, символ; импульстардыњ кодтыќ ќиыстыруы

characterize v [´kæriktәraiz] -

характеризовать - сипаттау charge n [t∫a:dʒ] - заряд;

нагрузка - заряд; ж‰ктеме; ~ density - плотность заряда -

заряд тығыздығы; ~ distribution

- распределение заряда - заряд таралуы; moving ~ -

движущийся заряд -

жылжымалы заряд; negative ~ -

отрицательный заряд - теріс заряд; point ~ - точечный заряд -

н‰ктелі заряд; positive ~ -

положительный заряд - оң заряд; stationary ~ - покоящийся заряд -

тыныштыќ ќалпындаѓы заряд; surface(-bound) ~ -

поверхностный заряд - беттік заряд; test ~ - пробный заряд -

сыншы заряд; unit ~ - единица заряда; равный единице заряд -

заряд бірлігі; бірге тењ заряд charge v [t∫a:dʒ] - заряжать,

нагружать - зарядтау; жүктеу check n [t∫ek] - проверка,

контроль - тексеру, баќылау check v [t∫ek] - проверять,

контролировать - тексеру,

баќылау

choose (chose, chosen) v [t∫u:z] - выбирать - тањдау

choice n [t∫ɔis] - выбор -

тањдау

circle n [´sә:kl] - окружность,

круг - шењбер, дµњгелек

circular a [´sә:kiulә] -

круговой – айналма

circuit n [´sә:kit] - цепь; схема, контур, замкнутая линия -

тізбек; с±лба, пішін, т±йыќ сызыќ; alternating current ~ -

цепь переменного тока -

айнымалы тоқ тізбегі; ~ breaker - выключатель в цепи -

21тізбек

ажыратқышы; element -

элемент цепи, схемный элемент

- тізбек элементі, сұлба элементі; closed ~ - замкнутая цепь, замкнутый цикл - т±йыќ тізбек, т±йыќ цикл; direct current ~ - цепь постоянного тока - т±раќты тоқ тізбегі; equivalent ~ - схема замещения, эквивалентная схема -

алмастыру сұлбасы, балама сұлбасы; external ~ - внешняя цепь - сыртқы тізбек

circumference n

[sә´kʌmfәrәns] - окружность (круга), контур замкнутой линии, длина окружности;

периферия - (шењбер) ±зындыѓы, т±йыќ сызыќтыњ пішіні, шењбер

±зындыѓы; шалѓай жатќан жаќ circumstance n [´sә:kәmstәns] - (рl) подробности;

обстоятельства - егжей-

тегжейі; жаѓдайлар

class n [kla:s] - класс;

категория, разряд; группа -

класс; дєреже, ќатар; топ classify v [´klæsifai] -

группировать, классифицировать

- топтау, жіктеу

clean a [kli:n] - чистый – таза clean v [kli:n] - очищать,

прочищать - тазалау, тазарту clear а [kliә] - чистый; ясный,

светлый, прозрачный - таза;

айќын, ашыќ, мµлдір

clearly adv [´kliәli] - ясно,

понятно; чисто - айќын,

т‰сінікті; таза

clarify v [´klærifai] - пояснять,

выяснять; очищать - т‰сіндіру,

аныќтау; тазалау

clock n [klɔk] - часы - саѓат

clockwise a [´klɔkwaiz] -

движущийся по часовой стрелке

- саѓат тілі баѓытымен ж‰ретін

close a [klous] - закрытый;

близкий; тесный (о контакте),

замкнутый - жабыќ; жаќын орналасқан; тыѓыз байланысќан (контакт жµнінде), т±йыќ

close v [klouz] - замыкать;

закрывать - т±йыќтау; жабу closed a [klouzd] - закрытый,

запертый; замкнутый, законченный; находящийся под током - жабыќ, бекітулі; т±йыќталѓан, біткен; тоќќа ќосылѓан к‰йінде

cloud n [klaud] - облако, туча;

пятно - б±лт; даќ

cluster n [´klʌstә] - сгусток,

скопление; группа; пучок -

шоѓыр; топ; шоќ ; dispersed ~ -

рассеянное созвездие -

шашыраѓан шоќж±лдыз; star ~ -

звездное скопление - ж±лдызды шоѓыр; vacancy ~ - свободное созвездие - бос шоќж±лдыз

coal n [koul] - (каменный)

уголь - (тас) кµмір

coalesce v [kouә´les] -

соединяться, слипаться - бірігу,

жабысу

22

coat v [kout] - покрывать -

ќосылмаѓан;

тµмен

жабу, қаптау, каттау

температуралы

coating n [´koutiŋ] - покрытие,

cold-worked a [´kould´wә:kt] -

оболочка, налет - жабу,

холоднообработанный

қабықша, қабат

(давлением) - (ќысым арќылы)

coexistence n [´kouig´zistәns] –

суыќ к‰йінде µнделген

сосуществование

-

ќатар µмір

collapse

v

[kә´læps]

-

с‰ру

рушиться, обваливаться - ќ±лау /

coherence n [kou´hiәrәns] -

бүліну, опырылып ќ±лап т‰су

связь, сцепление, когерентность

collapse

n

[kә´læps]

-

- байланыс, ілінісу, когеренттік

крушение; обвал; падение -

coherent a [kou´hiәrәnt] -

апат; опырылып ќ±лау; ќ±лау

связный;

сцепленный;

collect v [kә´lekt] - собирать -

когерентный

-

байланысќан;

жинаќтау

ілініскен/біріккен; когерентті

collection n [kә´lek∫әn] -

cohesive a [kou´hi:siv] -

собирание; скопление; набор -

способный

к

сцеплению,

жинаќтау; шоғыр; жиынтық

когезионный - ілінісуге бейімді,

collector n [kә´lektә] -

когезиялыќ

коллектор;

токосниматель

-

coil

n

[kɔil]

- катушка;

коллектор; тоқ сµндіргіш

collide

v

[kә´laid]

-

спираль; виток - шарѓы; спираль;

сталкиваться – соқтығысу

орам; moving ~ - движущаяся

collision n [kә´liʒәn] -

катушка - жылжымалы шарғы

coil

v

[kɔil]

-

свертывать,

столкновение,

соударение

-

соқтығу;

µзара

соқтығысу;

скручивать кольцом, спиралью -

elastic ~ - упругое столкновение -

орау, шыѓыршыќтау, ширату

серпімді соқтығысу;

head-on-

coincide

v

[kouin´said]

-

~ - лобовое

столкновение

-

совпадать

-

дєл

келу(мат.)

маңдайлық соқтығу

беттесу

colour (Амер. color) n - цвет,

coincidence

n [kou´insidәns]

-

окраска - тус; бояу

совпадение - тура келу

colour (Амер. color) v [´kʌlә] -

coincident a [kou´insidәnt] -

совпадающий,

соответствующий

окрашивать – бояу

- тура келуші, ‰йлесуші

column n [´kɔlәm] - столбец;

cold a [kould] - холодный,

колонка; столб; колонна - қатар;

недействующий;

бағана; діңгек; тіреуіш

низкотемпературный - суыќ, іске

combination n [kɔmbi´nei∫әn]

-

23

сочетание,	комбинация		-	перестановочный - ауыстырумен
тіркестіру; қиыстыру				байланысты;		коммутативті,
combine v [kәm´bain]			-	алмастырма
сочетать,	комбинировать		-	commutator n [´kɔmjuteitә]			-
тіркестіру; қиыстыру
				коллектор - коллектор
combustion n [kәm´bʌst∫әn] -				commute v [kә´mju:t]			-
сгорание, горение - жану, қүю				заменять,	коммутировать		-
come (came, come) v [kʌm] -				ауыстыру,	алмастыру, орнына
				салу
приходить - келу; ~ across -
натолкнуться		- соқтығысып		comparable a [´kɔmpәrәbl] -
қалу; (ауыспалы) устіне түсу; ~				сравнимый,	сопоставимый		-
into effect - вступать в силу -				салыстырмалы,		салыстыруға
күшіне ену				келетін
commercial a [kә´mә:∫әl] -				comparative a [kәm´pærәtiv] -
коммерческий,		промышленный -		сравнительный;		относительный -

сауда(лық), µнеркєсіп(ті)

common a [´kɔmәn] - общий;

обычный, простой - жалпы;

дағдылы, қарапайым

commonly adv [´kɔmәnli] -

обычно, обыкновенно - єдетте,

єдетінше

communicate v [kә´mju:nikeit] - сообщать(ся), связывать(ся) -

қатынасу, байланысу communication n

[kә mju:ni´kei∫әn] - связь,

коммуникация, сообщение -

байланыс қатынас, қарымқатынас, хабарласу

commutation n [kɔmju´tei∫әn] -

замена - ауыстыру, алмастыру, орнына салу

commutative a [kә´mju:tәtiv] -

касающийся замены; коммутативный,

салыстырма; салыстырмалы comparatively adv

[kәm´pærәtivli] - сравнительно -

салыстырғанда

compare v [kәm´pεә] -

сравнивать - салыстыру comparison n [kәm´pærisn] -

сравнение, компарирование –

салыстыру

compass n [´kʌmpәs] -

окружность; круг; компас -

шеңбер; дөңгелек; компас compete v [kәm´pi:t] -

конкурировать, состязаться -

бәсекелесу, жарысқа түсу

competition n [kɔmpi´ti∫әn] -

соревнование, конкуренция -

жарыс, бәсеке

complete a [kәm´pli:t] -

замкнутый, полный, цельный -

тұйық, толық, толығымен

24

complete v [kәm´pli:t] -

заканчивать, завершать - аяқтау,

бітіру

completely adv [kәm´pli:tli] -

совершенно, полностью - әбден,

мүлде

completeness n [kәm´pli:tnis] -

завершенность - аяқталғандық

complicated a [´kɔmplikeitid] -

сложный, трудный для понимания - күрделі, түсінуге қиын

compose v [kәm´pouz] -

составлять, создавать -

құрастыру, жарыққа шығару

composition n [kɔmpә´zi∫әn] -

состав, векторное сложение -

құрам, векторлық қосу; ~ of forces - (векторное) сложение сил - (векторлық) күштерді қосу; ~ by weight - состав по весу

- салмағына қарай құрам

compound n [´kɔmpaund] -

соединение; смесь; состав -

қоспа; аралас; құрам

compound a [´kɔmpaund] -

составной, сложный - құрмалас;

күрделі

compress v [kәm´pres] -

сжимать, сдавливать - қысу; сығу compressibility n

[kәm presi´biliti] - cжимаемость -

қысылушылық

compressible а [kәm´presәbl] -

сжимаемый - сығылған

compression n [kәm´pre∫әn] -

сжатие - қысым, сығым compressional a [kәm´pre∫әnәl]

-сжимающий, сжатый - қысушы,

сығылған

comprise v [kәm´praiz] -

содержать; составлять; включать

-құрамында болу; құрау

computation n [kɔmpju´tei∫әn] - исчисление; вычисление,

подсчет - есептеп шығару; есептеу, есеп; hand ~ -

вычисление от руки - қолмен есептеу

compute v [kәm´pju:t] -

вычислять, подсчитывать -

есептеу, санау

computer (Амер. computor) n

[kәm´pju:tә] - ЭВМ; компьютер -

электрондық есептеуші машина

concave a [´kɔn´keiv] -

вогнутый - ойыс

concept n [´kɔnsept] -

понятие; представление;

концепция - ұғым; түсінік; концепция

conceptual a [kәn´septjuәl] -

понятийный, умозрительный -

ұғымдық, ойша

concern n [kәn´sә:n] - фирма,

предприятие, концерн; забота,

интерес - фирма, кәсіпорны, концерн; қамқорлық, құштарлық concern v [kәn´sә:n] -

касаться, иметь отношение;

заботиться - қатысты болу, байланысты болу; қамын ойлау

25

concise a [kәn´sais] - краткий,

сжатый, сокращенный - қысқа,

қысқаша, қысқартылған conclude v [kәn´klu:d] -

(с)делать вывод, прийти к заключению - қорытынды шығару, түйінге келу

conclusion n [kәn´klu:ʒәn] -

заключение, вывод -

қорытынды, түйін

condensate v [´kɔndenseit] -

конденсировать, сгущать;

сжижать	- қысу, қоюландыру;
сұйылту
condensation		n	[

kɔnden´sei∫әn] - сгущение;

сжижение; конденсация -

сұйылту; сығылу; конденсация; momentum space ~ - бозе-

конденсация; конденсация бозе-

газа - бозе-конденсация; бозегаздың сұйылтуы

condense v [kәn´dens] -

конденсировать, сгущать;

сжижать - қысу, қоюландыру; сұйылту

condition n [kәn´di∫әn] -

условие; состояние - шарт,

жағдай; қүй; under such ~s - при таких условиях - осындай жағдайларда

conditional a [kәn´di∫әnl] -

условный - шартты

conduct v [kәn´dʌkt] -

проводить (электрический ток), служить проводником;

руководить - (электр тоқты)

өткізу, өткізгіші болу; басқару

conductance n [kәn´dʌktәns] -

активная проводимость -

активті өткізгіштік

conduction n [kәn´dʌk∫әn] -

проводимость - өткізгіштік; electrical ~ -

электропроводимость - электр өткізгіштік; heat ~ -

теплопроводность - жылу өткізгіштік

conductivity n [ kɔndʌk´tiviti] -

удельная (электрическая) проводимость - меншікті

(электр) өткізгіштік; thermal ~

- удельная теплопроводность -

меншікті жылу өткізгіштік

conductor n [kәn´dʌktә] -

проводник - өткізгіш; currentcarrying ~ - проводник с током -

тоққа қосылған өткізгіш; poor ~

- плохой проводник - нашар өткізгіш

cone n [koun] - конус; сопло; раструб, головная часть - конус;

шошақ канал; кең балақ, алғы бөлік

configuration n [kәn figju´rei∫әn] - очертание, форма; конфигурация - кескін, пішін;

конфигурация

confine v [kәn´fain] -

ограничивать; удерживать -

шектеу; ұстау

confirm v [kәn´fә:m] -

подтверждать - растау

26

confusion n [kәn´fju:ʒәn] -

путаница - шатақ, былық(па), бытықы-шытықы

connect v [kә´nekt] -

соединять(ся), связывать(ся) -

қосу (қосылу), байланастыру (байланысу)

connection n [kә´nek∫әn] -

связь; соединение; схема

(включения) - байланыс; қосу / жалғау; (қосу) сұлбасы

consequence n [´kɔnsikwәns] -

следствие, результат - салдар,

нәтиже

conservation n [kɔnsә´vei∫әn] -

сохранение; охрана; забота -

сақтау; қорғау; қамқорлық; energy ~ - сохранение энергии -

қуаттың сақталуы; ~ of charge

- сохранение заряда - зарядтың сақталуы; ~ of matter -

сохранение материи -

материяның сақталуы; momentum ~ - сохранение импульса - импульстің сақталуы conserve v [kәn´sә:v] -

сохранять, сберегать, консервировать - сақтау, қорғау,

консервілеу

consider v [kәn´sidә] -

учитывать, считать, полагать; рассматривать - санасу, есептеу,

ойлау; қарау

considerable a [kәn´sidәrәbl] -

значительный, важный, большой

- мәнді, маңызды, едәуір consist v [kәn´sist] - состоять

(из); заключать(ся); совмещать(ся) - тұру / құрылу;

болу; қабысу

consistent a [kәn´sistәnt] -

согласованный, соответствующий; совместный -

қелісілген, сайма-сай; бірлескен

constant a [´kɔnstәnt] -

постоянный - тұрақты

constant n [´kɔnstәnt] -

постоянная величина, константа

- тұрақты шама, константа; arbitrary ~ - произвольная постоянная - кез келген тұрақты шама; elastic ~ - упругая постоянная - серпімді тұрақты шама; stress-optical ~ -

постоянная светового давления -

жарық қысымының тұрақтысы constituent n [kәn´stitjuәnt] -

составная часть, компонент -

құрайтын бөлік, компонент

constitute v [´kɔnstitju:t] -

образовывать, составлять - құрау

constitutive a [´kɔnstitju:tiv] -

основной, существенный, определяющий - негізгі,

маңызды, анықтаушы

consumption n [kәn´sʌmpәn] -

потребление, расход - тұтыну,

шығын

contact n [´kɔntækt] - контакт,

сцепление, соприкосновение –

түйісу / қосылу, іліну / жабысу, жаңасу / тию

contain v [kәn´tein] -

27

содержать в себе; (мат.) делиться

- ішінде бар болу; (мат.) тура бөліну

content n [´kɔntent] -

содержание; вместимость; площадь (геометрической фигуры) - мөлшер;

сыйымдылық; (геометриялық фигураның) ауданы; heat ~ -

теплосодержание, энтальпия -

жылу мөлшері,энтальпия continue v [kәn´tinju:] -

продолжать - жалғастыру continuous a [kәn´tinjuәs] -

непрерывный, постоянный -

үзіліссіз, ұласқан, тұрақты contract v [kәn´trækt] -

сжиматься, сужать(ся),

стягивать(ся) - қысылу / сығылу, тарылту (тарылу), қысқартылу

contradict v [ kɔntrә´dikt] -

противоречить - қайшы болу contribute v [kәn´tribjut] -

делать вклад, способствовать -

үлес қосу, мүмкіндік жасау

contribution n [kɔntri´bju:∫әn] - вклад; благоприятный фактор;

статья - қосылған үлес; қолайлы жағдай; мақала

convenience n [kәn´vi:njәns] -

удобство – ыңғайлылық convenient a [kәn´vi:njәnt] -

удобный, подходящий -

ыңғайлы, қолайлы

convention n [kәn´ven∫әn] -

условие, правило; условное обозначение - шарт, ереже;

шартты белгі

conventional a [kәn´ven∫әnl] -

условный; обычный - шартты;

кәдімгі

converge v [kәn´vә:dʒ] -

сходиться - жинақталу convergence n [kәn´vә:dʒәns] -

сходимость, конвергенция -

жинақтылық

converging a [kәn´vә:dʒiŋ] -

собирающий (о линзе) -

жинағыш (линза жөнінде) conversion n [kәn´vә:∫әn] -

преобразование, превращение -

түрлену, айналу

convert v [kәn´vә:t] -

преобразовывать, превращать -

түрлендіру, айналдыру

cool v [ku:l] - охлаждать -

суыту

coolant n [´ku:lәnt] -

охладитель, хладагент -

суытқыш, суытқыш агент cooling a [´ku:liŋ] -

охлаждение - суыту

core n [kɔ:] - сердечник; ядро, центральная часть - өзек;

ортасы, орталық бөлік

соrk n [kɔ:k] - пробка -

тығын

соrk v [kɔ:k] - затыкать пробкой; закупоривать -

тығындау

corner n [´kɔ:nә] - угол, часть

- бұрыш, бөлік

correct a [kә´rekt] -

правильный, точный - дұрыс,

28

дәл

correct v [kә´rekt] - править,

исправлять, корректировать -

түзету, жөндеу, дұрыстау correction n [kә´rek∫әn] -

коррекция, поправка - түзету,

жөндеу

correlate v [´kɔ:rileit] -

взаимно соотноситься, коррелировать - өзара қатыста болу

correlation n [kɔri´lei∫әn] -

соотношение, (взаимо)связь,

корреляция - ара қатыс, (өзара) байланыс, корреляция

correspond v [kɔris´pɔnd] -

согласовываться, соответствовать - келісу,

сәйкестену

corresponding a [kɔris´pɔndiŋ] - соответствующий; аналогичный - сәйкес; ұқсас

count v [kaunt] - считать,

подсчитывать - санау, есептеу counter n [´kauntә] - счетчик -

санауыш

counteract v [kauntә´rækt] -

противодействовать, уравновешивать - кедергі жасау,

теңгеру

counterpart n [´kauntәpa:t] -

соответствующая величина, соответствующее понятие; заменитель; копия; двойник -

сәйкес шама, сәйкес ұғым,

ауыстырушы; көшірме; ұқсас counting n [´kauntiŋ] - счет -

санау

coupling n [´kʌpliŋ] -

соединение, связывание; взаимодействие - қосу,

байланыс; әрекеттестік

course n [kɔ:s] - направление, курс; ход, течение; порядок; линия действия - бағыт, бет алыс; барыс, ағым; тәртіп; қимыл жолы

cover n [´kʌvә] - футляр, чехол, кожух, покров - қынап,

тыс, қаптама, жапқыш

cover v [´kʌvә] - покрывать, закрывать, укрывать; охватывать

(область) - бүркеу, жабу, жасыру; (саланы) қамту

covering n [´kʌvәriŋ] -

оболочка; покрытие - қабық;

бүркеу

create v [kri´eit] - создавать,

творить - жасау, жарату creation n [kri´ei∫әn] -

создание, творение; произведение - туынды;

шығарма

cross n [krɔs] - пересечение, перекрещивание - түйіспе,

торап

cross v [krɔs] - пересекать(ся), скрещивать(ся) - кесіп өту

(қиылысу), айқастыру (айқасу) cross-section n [´krɔs´sek∫әn] -

29

поперечное

сечение;

электронной

проводимости

-

эффективное сечение - көлденең

электрон

өткізгіш

тоғы;

қима; тиімді қима; circular ~ -

variable ~ - переменный ток -

круговое сечение - дөңгелек қима

айнымалы тоқ; varying ~ -

crystalline a [´kristәlain]

-

переменный ток - айнымалы тоқ

кристаллический;

прозрачный

-

curvature n [´kә:vәt∫ә] -

кристалдық; мөлдір

кривизна, изгиб - қисықтық,

curious a [´kjuәriәs] -

бүгіліс

любопытный,

необычный

-

curve n [kә:v] - кривая,

қызық, әдеттен тыс, айрықша

график, лекало - қисық сызық,

current

a

[´kʌrәnt]

-

график,

қисық

сызықтарды

сызатын сызғыш;

adiabatic

~

-

современный;

текущий

-

осы

адиабатическая

кривая

-

заманғы; қазіргі

адиабаттық

қисық; decay

~

-

current

n

[´kʌrәnt]

-

кривая спада, кривая

затухания

электрический

ток,

сила

тока;

(свечения)

-

кему

қисығы,

течение,

поток

-

электр

тоғы,

(жарқырау) басылуының қисығы

тоқ күші;

ағыс,

тасқын;

curve

v

[kә:v]

-

изгибать,

alternating ~ - переменный ток -

закруглять

–

бүгу

/

ию,

айнымалы тоқ;

changing

~

-

жұмырлау

переменный

ток

-

айнымалы

cut (cut, cut)

v [kʌt] -

резать,

тоқ;

convection

~

-

разрезать;

сокращать

-

кесу

/

конвекционный

поток

-

турау, қию; қысқарту

конвекциялық ағын; ~ density -

плотность

тока

-

тоқ

cut n [kʌt] - разрез;

тығыздығы; ~ element - элемент

сокращение, сечение, профиль,

тока - тоқ элементі; ~ flow -

уменьшение - тілік; қысқарту,

поток тока - тоқ ағыны; ~-

қима, пішін, кему

voltage characteristics - вольт-

cycle n [´saikl] - период, цикл,

амперная

характеристика

-

круговой процесс; герц - мерзім,

вольт-амперлік

сипаттама;

айналым, айналма процесс; герц

direct ~ - постоянный ток -

cycle v [´saikl] - совершать

тұрақты тоқ; electron ~ - ток

цикл - айналым жасау

D

damage n [´dæmidʒ] -

затухать; амортизировать - басу;

повреждение, ущерб, вред, порча

басылу; амортизациялау

- зиян, залал

dark а [da:k] - темный -

damp v [dæmp] - заглушать;

қараңғы

30