ang.-rus.-kaz. fiz. slov._yahina

превосходить,		преобладать	-	предотвращать,	мешать	-
асып түсу, басым болу				болдырмау, кедергі жасау
prefer	v	[pri´fә:]	-	previous a	[´pri:vjәs]	-

предпочитать - артығырақ ұнату

preparation n [prepә´rei∫әn] -

приготовление; препарат -

әзірлену / дайындық; препарат prepare v [pri´pεә:] -

приготовлять(ся) - әзірле(н)у /

даярла(н)у

presence n [´prezns] -

присутствие - қатысу

present a [´preznt] -

присутствующий, теперешний, настоящий; данный - бұл, қазіргі,

тап осы; осы

present v [pri´zent] -

представлять, преподносить -

ұсыну, тарту

press v [pres] - давить,

выжимать - қысу, сығу

pressure n [´pre∫ә] - давление; сжатие; напряжение (тока) -

қысым; сығу; (тоқ) кернеуі; low ~ - низкое [пониженное]

давление - төмен қысым; osmotic ~ - осмотическое давление - осмостық қысым; vapor ~ - давление (упругость)

пара - бу қысымы (серпімділігі) presumably adv [pri´ziu:mәbli]

- вероятно, предположительно -

бәлкім, шамамен

presume v [pri´ziu:m] -

допускать, позволять - мүмкіндік беру, рұқсат беру

prevent v [pri´vent] -

предыдущий - бұрыңғы previously adv [´pri:vjәsli] -

ранее – бұрын

primarily adv [´praimәrili] -

сначала; первоначально; главным образом - әуелі; ең алдымен; көбінесе

primary a [´praimәri] -

первичный; начальный -

алғашқы; бастапқы

primary n [´praimәri] -

первичная обмотка - алғашқы орам

principal a [´prinsәpәl] -

главный, основной - басты,

негізгі

principle n [´prinsәpl] - закон;

начало; принцип - заң; негіз;

принцип
priority	n	[prai´ɔriti]	-
приоритет,	старшинство		-

приоритет; жасы үлкендік

probability n [prɔbә´biliti] -

вероятность – ықтималдық

probable a [´prɔbәbl] -

вероятный - ықтимал

problem n [´prɔblәm] - задача,

проблема - есеп, мәселе procedure n [prә´si:dʒә] -

методика; метод; прием, ход; процесс; процедура - методика;

әдіс; тәсіл, жол; процесс;

процедура

81

proceed

v

[prә´si:d]

-

испытание; проба - дәлелдеме;

продолжать;

возобновлять;

тексеру; сынау; байқау

переходить

к

чему-л.

-

propagation n [ prɔpә´gei∫әn] -

жалғастыру;

қайта

бастау;

распространение - таралу

бірдемеге көшу

propagator

n

[´prɔpәgeitә]

-

process n [´prouses] - процесс;

пропагатор,

функция

технологический

прием

-

распространения

- пропагатор,

процесс; технологиялық тәсіл

таралу функциясы

produce v [prә´dju:s] -

создавать,

образовывать;

property n [´prɔpәti] -

производить;

осуществлять

-

свойство;

способность,

жасау, құру; шығару; жүзеге

величина; характер, природа -

асыру

қасиет; қабілеттілік, шама;

product

n

[´prɔdʌkt]

-

мән, жаратылыс; thermal ~ies -

тепловые

свойства -

жылулық

произведение; продукт, изделие;

қасиеттер

результат

-

шығарма; өнім;

propose

v

[prә´pouz]

-

нәтиже

предлагать - ұсыну

profile n [´prɔfail]

- сечение;

protect v [prә´tekt] - защищать

профиль;

очертание;

контур

-

- қорғау

қима; профиль; пішін; нұсқа

prove v [pru:v] - доказывать;

project v [prә´dʒekt] -

оказываться - дәлелдеу; болып

проектировать;

бросать;

шығу

выдаваться - жобалау; тастау;

provide

v

[prә´vaid]

-

щығып тұру

обеспечивать;

доставлять

projectile n [´prɔdʒiktail] -

(доказательство);

давать

снаряд, летящее (брошенное)

возможность

определять

тело; бомбардирующая частица -

(величину)

-

жабдықтау;

оқ, ұшудағы (лақтырған) дене;

(дәлелдеме)

беру;

(шама)

атқылаушы бөлшек

анықтауға мүмкіндік беру

prominent

a

[´prɔminәnt]

-

provided cj [prә´vaidid] - при

условии

(что);

если

только

-

выступающий,

выдающийся

-

(мынадай

жағдай)

болғанда;

шығып тұрған, көрнекті

тек қана осы шарт орындалса

proof a [pru:f] - защищенный;

pull n

[pul] -

тяга

- тарту

безопасный - қорғалған; қауіпсіз

күші

proof

n

[pru:f]

-

pull v [pul] - тянуть, тащить -

доказательство; проверка;

82

тарту, сүйреу

purely adv [´pjuәli] - чисто,

pump

n

[pʌmp]

-

насос

-

совершенно,

вполне

-

таза,

әбден, мүлде

үрлегіш;

backing

~

-

purify v [´pjuәrifai] - очищать -

форвакуумный

насос

-

тазарту

форвакуумдық үрлегіш;

diffusion

purpose n

[´pә:pәs]

-

цель;

~ - диффузионный

насос

-

назначение (прибора); результат;

диффузиялық

насос;

force

~

-

успех -

мақсат;

(құралдың)

нагнетательный

насос

-

арнаулы

қызметі;

нәтиже;

айдамалау

насосы;

lift

~

-

жетістік

подъемный (сливающий) насос -

push n [pu∫] - столкновение,

көтергіш (төгуші) насос

толчок,

удар

-

қақтығысу,

pump v

[pʌmp] -

нагнетать;

түрткі, соққы

откачивать

-

қысып

толтыру;

push v [pu∫] - толкать - итеру

тартып шығару

pushing

n

[´pu∫iŋ]

-

уход

pure

a

[pjuә]

-

чистый,

частоты - жиіліктің жоғалуы

беспримесный - таза, қоспасыз

Q

quadrant n [´kwɔdrәnt] -

quantum a [´kwɔntәm] -

квадрант; дуга (циркуля) -

квантовый - кванттық

квадрант; (циркуль) доғасы

quantum

(pl

quanta) n

quadrant a [´kwɔdrәnt] -

[´kwɔntәm] - квант, фотон,

квадрантный - квадранттық

количество, число - квант,

qualitative

a

[´kwɔlitәtiv]

-

фотон, мөлшер, сан; azimuthal ~

- азимутальное квантовое число -

качественный - сапалық

азимуттық кванттық сан

quality n [´kwɔliti] - качество;

quench

v

[kwent∫]

- гасить;

свойство - сапа; қасиет

подавлять - өшіру; басу

quantitative a [´kwɔntitәtiv] -

question n [´kwest∫әn] -

количественный - мөлшерлік

вопрос, проблема - сұрақ, мәселе

quantity

n

[´kwɔntiti]

-

quick

a [kwik]

-

быстрый;

мгновенный; скорый - жылдам;

количество;

размер;

величина

-

шапшаң; тез

мөлшер; өлшем; шама

R

race

n

[reis]

-

обойма

radar

n

[´reidә]

-

(подшипника) - (подшипник)

радиолокатор - радиолокатор

құрсауы / шеңбері

radiate v [´reidieit] - излучать,

83

испускать лучи - сәулелену, сәуле шығару

radiation n [reidi´ei∫әn] -

излучение, радиация, лучеиспускание - сәулелену,

радиация, сәуле шығару; acoustic ~ - излучение звука - дыбыс

(толқындарды) шығару; background ~ - фоновое излучение - фондық сәулелену; heat ~ - излучение теплоты -

жылу сәулеленуі; penetrating ~ -

проникающая радиация - өткіш радиация

radiator n [´reidieitә] -

излучатель; конвертер излучения

-сәуле шығарғыш; сәулелену конвертері

raise v [reiz] - поднимать; повышать, возводить (в степень)

-көтеру; жоғарлату / арттыру, (дәрежеге) шығару

random a [´rændәm] -

беспорядочный; хаотический -

ретсіз; тәртіпсіз; at ~ - наугад – жорамалдап

randomly adv [´rændәmli] -

наугад – жорамалдап

range n [reindʒ] - дальность; пределы измерений; диапазон, интервал; радиус - қашықтық;

өлшеу аралығы; көлем, аралық; радиус

range v [reindʒ] - находиться в пределах; располагать в ряд; изменяться, колебаться -

аралықта болу; бір қатарға

қою; өзгеру

rapid a [´ræpid] - быстрый; с (большим) быстродействием -

тез / жылдам; шапшан әрекетті

rapidly adv [´ræpidli] - скоро,

малоинерционно, быстродейственно - тез /

жылдам / шапшаң, аз / шағын инерциялы, шапшаң әрекетті

rare a [rεә] - редкий; разреженный (воздух) - сирек;

сұйытылған (ауа)

rate n [reit] - скорость; темп; степень; коэффициент -

жылдамдық; ырғақ; дәреже;

коэффициент; collision ~ -

интенсивность, скорость столкновений - соқтығыс қарқындығы, жылдамдығы; time ~ of change - скорость изменения со временем - уақыт өтісімен жылдамдықтың өзгеруі

ratio (pl rations) n [´rei∫iou] -

отношение, соотношение; коэффициент; пропорция -

қарым-қатынас, ара қатынас;

коэффициент; пропорция; area ~

- отношение площадей - алаңдар қатынасы; density ~ -

относительная плотность -

салыстырмалы тығыздық; force ~ - соотношение сил - күштер өзара қатынасы; ~ of molar heat(s) - полярное (мольное) отношение теплоты, молярная концентрация - полярлық

(молярлық) жылу қатынасы,

84

молярлық концентрация

ray n [rei] - луч; полупрямая;

рl излучение - сәуле; жартылай түзу; рl сәулелену; light ~ - луч света - жарық сәулесі

reach n [ri:t∫] - радиус действия - әрекет / әсер радиусы reach v [ri:t∫] - достигать -

жету

react v [ri´ækt] -

взаимодействовать в реакцию -

өзара әрекеттесіп реакцияны қозу

reaction n [ri´æk∫әn] - реакция,

противодействие; взаимодействие - реакция, қарсы әрекет; өзара әрекеттесу; chain ~ - цепная реакция -

тізбекті реакция

reactive a [ri´æktiv] -

реактивный; реагирующий -

реактивті; реакцияға түсуші read (read, read) v [ri:d] -

считывать (показания) -

(көрсетулерді) оқу

reader n [´ri:dә] -

считывающее устройство,

корректор - оқитын құрал, корректор

reading n [´ri:diŋ] - снятие показаний; деление на шкале; отсчет; рl показания прибора -

көрсетулерді оқып жазу; шкаланың бөлігі; санау; рl құрал

көрсетулері; approximate ~ -

приближенный отсчет -

жуықтап санау; direct ~ -

прямой отсчет - тікелей санау;

rough ~ - грубый /

приблизительный отсчет -

долбарлы / жуықтап санау; scale ~s - показания шкалы, отсчет по шкале - шкала көрсетулері; шкала бойынша санау

readily adv [´redili] - охотно -

шын көңілімен

real a [riәl] - действительный, вещественный; истинный;

реальный - нақты, айғақты; ақиқат; шын

realize v [´riәlaiz] - понимать,

представлять себе; осуществлять

- түсіну, ойға түсіру; жүзеге асыру

really adv [´riәli] -

действительно, фактически -

шынында, расында

rear а [riә] - задний, расположенный сзади - артқы,

артында орналасқан

rearrange v [´riә´reindʒ] -

переставлять, перераспределять -

орын ауыстыру, қайта үлестіру rearrangement n

[´riә´reindʒmәnt] -

перегруппировка, перестановка -

қайта топтау, ауыстырып қою reason n [´ri:zn] - причина,

аргумент, довод - себеп,

аргумент, дәлел

reason v [´ri:zn] - рассуждать -

ой жүгірту / ойға салу

rebound v [ri´baund] -

отскакивать - атып / секіріп кету

85

recall v [ri´kɔ:l] - вспоминать -

recover

v

[ri´kʌvә]

-

еске түсіру

восстанавливать

-

қайтадан

receive v [ri´si:v] - получать,

қалпына келтіру

принимать - алу, қабылдау

recovery

n

[ri´kʌvәri]

-

receiver n [ri´si:vә] - приемник

восстановление,

регенерация;

- қабылдағыш

извлечение -

бұрынғы

қалпына

recent a [´ri:snt] - недавний -

келтіру,

регенерация;

шығару,

жақын арадада болған

табу

recently

adv

[´ri:sntli]

-

rectangle

n

[´rektæŋgl]

-

недавно, в

последнее

время

-

прямоугольник - тікбұрыш

жақында, соңғы кезде

rectifier

n

[´rektifaiә]

-

reciprocal

a

[ri´siprәkәl]

-

выпрямитель - түзеткіш

обратный;

взаимный

- кері;

rectilinear

a

[rekti´liniә]

-

өзара

прямолинейный - тура сызықты

reciprocal

n

[ri´siprәkәl]

-

reduce

v

[ri´dju:s]

-

обратная величина - кері шама

понижать(ся),

сокращать(ся);

recognize

v

[´rekәgnaiz]

-

уменьшать;

диспергировать;

распознавать;

опознавать

-

приводить (к виду) - төмендету

анықтап тану; тану

(төмендеу);

қысқарту

recoil n [ri´kɔil] - отдача;

(қысқарылу);

азайту,

отскакивание - кері соғу; секіріп

дисперсиялау; (түрге) келтіру

/ атып кету

reduction n [ri´dʌk∫әn] -

record n [´rekɔ:d] - запись;

понижение,

уменьшение;

регистрация - жазу, тіркеу

сокращение,

приведение

к

record

v

[ri´kɔ:d]

-

общему

знаменателю;

восстановление

-

төмендеу,

регистрировать – тіркеу

азаю/кему;

ықшамдау,

ортақ

recorder

n

[ri´kɔ:dә]

-

бөлгішке

келтіру;

бұрынғы

записывающее

устройство

-

қалпына

келтіру;

~

of

forces

-

жазатын құрал

приведение

сил

-

күштерді

recording v [ri´kɔ:diŋ] -

ықшамдау

запись; рl звукозапись в виде

refer v [ri´fә:] - относить;

пластинок,

магнитофонных

отсылать - жатқызу; сілтеу

пленок - жазып алу; рl

reference a [´refrәns] -

үнтаспаға,

магнитофон

опорный,

исходный;

пленкасына

түсірілген

үн

контрольный - сүйеніш, негізгі;

жазбасы

бақылау

86

reference n [´refrәns] - эталон;

ссылка; сноска - үлгі; сілтеме;

түсіндірме

reflect v [ri´flekt] -

отражать(ся) - (сәуле) шағылту / шағылу

reflectivity n [ri:flek´tiviti] -

отражательная способность; коэффициент отражения -

шағылдыру қабілеттілігі; шағылдыру коэффициенті

refract v [ri´frækt] -

преломлять – сындыру

refractive a [ri´fræktiv] -

преломляющий, рефракционный

- сындырушы, рефракциялық refrigerator n [ ri´fridʒәreitә] -

холодильник – тоңазытқыш regard n [ri´ga:d] - взгляд;

отношение; внимание - көзқарас;

пікір; ықылас / ілтипат

regard v [ri´ga:d] - принимать во внимание; рассматривать -

назар аудару; қарастыру regardless adv [ri´ga:dlis] - не

считаясь, невзирая - санаспай, қарамай; ~ of - не обращая внимания - елемей, көңіл аудармай

region n [´ri:dʒәn] - область -

аумақ, алқап

reject v [ri´dʒekt] -

отбрасывать - шегіндіріп тастау relate v [ri´leit] - относить(ся), связывать (соотношением) - -

жатқызу (жату), (ара қатыс арқылы) байланастыру

relation n [ri´lei∫әn] -

зависимость; связь; отношение -

тәуелділік; байланыс; қарымқатынас

relationship n [ri´lei∫әn∫ip] -

соотношение; зависимость - ара қатыс; тәуелділік

relative a [´relәtiv] -

относительный/ сравнительный;

зависящий - салыстырмалы; тәуелді

relativity n [relә´tiviti] -

относительность; теория относительности -

салыстырмалылық; салыстырмалылық теориясы

relaxation n [ri:læk´sei∫әn] -

рассасывание; релаксация -

сорылу / қайту; релакскция release v [ri´li:s] -

освобождать, выпускать -

босату, шығару

relevant a [´relivәnt] -

уместный, относящийся к делу; релевантный - орынды, іске қатысты; релевантты

reliable a [ri´laiәbl] -

надежный - сенімді / берік

reluctance n [ri´lʌktәns] -

магнитное сопротивление, несклонность, противодействие -

магниттік кедергі, бейімсіздік, қарсы әрекет

rely (on, upon) v [ri´lai] -

полагаться, надеяться (на) - сену remain v [ri´mein] - оставаться

- қалу

87

remainder n [ri´meindә] -

остаток; разность - қалдық,

айырма

remains n [ri´meinz] - рl

остаток, остатки - рl қалдық,

қалдықтар

remark v [´ri´ma:k] - замечать; наблюдать; отмечать - байқау;

бақылау; ескерту

remarkable а [ri´ma:kәbl] -

заметный - көзге түсерлік remember v [ri´membә] -

помнить - есте сақтау

removal n [ri´mu:vәl] -

устранение, удаление - жою,

кетіру

remove v [ri´mu:v] -

устранять, снимать - жою, алып тастау

repel v [ri´pel] - отталкиваться (о зарядах) - тебу (зарядтар жөнінде)

replace v [ri´pleis] - заменять, вытеснять - алмастыру,

ығыстырып шығару replacement n [ri´pleismәnt] -

замена – ауыстыру

report v [ri´pɔ:t] - сообщать -

хабарлау / баяндау

represent v [repri´zent] -

представлять - көрсету, көз алдына келтіру

representation n

[reprizen´tei∫әn] - представление, изображение; отображение; выражение; обозначение - ұсыну

/ ұсынылу, көрініс, кескін; кейіп;

көрсету, белгі; small signal ~ -

представление в малых величинах - аз мөлшерлі шамалар арқылы көрсету

representative a

[repri´zentәtiv] -

представительный - өкілдік representative n

[repri´zentәtiv] - представитель -

өкіл

reproduce v [ri:prә´dju:s] -

воспроизводить - жаңадан шығару

repulse v [ri´pʌls] -

отталкивать - итеру / тебу

repulsion n [ri´pʌl∫әn] -

отталкивание - итеру / тебу

repulsive a [ri´pʌlsiv] -

отталкивательный - итергіш /

тепкіш / тебіліс

require v [ri´kwaiә] -

требовать(ся) - талап ету, керек қылу (қажет болу)

requirement n [ri´kwaiәmәnt] -

требование, условие - талап,

шарт

research a [ri´sә:t∫] -

экспериментальный -

тәжірибелік

research n [ri´sә:t∫] -

исследование - зерттеу resemble v [ri´zembl] -

походить, иметь сходство -

ұқсау, ұқсас болу

reserve v [ri´zә:v] - сохранять, запасать, оставлять в резерве -

88

сақтау, қор жинау, қорға қалдыру

reservoir n [´rezәvwa:] -

резервуар; водоем; бак -

резервуар; суат; бак (сұйық зат, газ сақталатын үлкен ыдыс)

residual a [ri´zidjuәl] -

остаточный – қалдық

residual n [ri´zidjuәl] -

остаток; разность - қалдық,

айырма

residue n [´rezidju:] - остаток;

вычет - қалдық, алып қалу

resist v [ri´zist] - оказывать сопротивление, сопротивляться -

қарсылық көрсету

resistance n [ri´zistәns] -

сопротивление; прочность, стойкость, устойчивость -

кедергі; беріктік, төзімділік, тұрақтылық; air flow ~ -

сопротивление воздуха; аэродинамическое сопротивление - ауа ағысының кедергісі; аэроднамикалық кедергі; dead ~ - балластное сопротивление - балласты кедергі; internal ~ of current source - внутреннее сопротивление источника тока -

тоқ көзінің ішкі кедергісі; ~ to rupture - прочность на разрыв -

үзілуге беріктік; specific ~ -

удельное сопротивление -

меншікті кедергі

resistivity n [ri:zis´tiviti] -

удельное сопротивление - үлесті

/ меншікті кедергі

resistor n [ri´zistә] - катушка сопротивления; резистор, сопротивление (в эл. цепи) - кедергі шарғысы, резистор, (электр тізбектегі) кедергі

resolve v [ri´zɔlv] - разрешать

- айыру; шешу, ұйғару

resolution n [rezә´lu:∫әn] -

разрешение (проблемы), разложение (сил), разрешающая способность - (мәселені) шешу, (күштерді) жіктеу, айыру қабілеттілігі

respect n [ris´pekt] - уважение;

отношение - құрмет; қарымқатынас; with ~ to - в

отношении (чего-л.) -

жайында

respectively adv [ris´pektivli] -

соответственно; в указанном порядке - сәйкес, лайық; көрсетілген реті бойынша

response n [ris´pɔns] -

чувствительность, реакция; реагирование - сезімталдық,

реакция; реакцияға түсу

responsible а [ris´pɔnsәbl] -

ответственный – жауапты

rest n [rest] - покой, состояние покоя - тыныштық, қимылсыз күй; at ~ - в состоянии покоя -

қимылсыз қалпында; to bring to

~- останавливать(ся), тормозить

- тоқтату (тоқтау), тежеу; the

~- остаток - қалған

restrict v [ris´trikt] -

ограничивать - шек қою; кедергі

89

салу

result v [ri´zʌlt] - проистекать, следовать, приводить (к) - өту,

еру, келтіру

resultant a [ri´zʌltәnt] -

равнодействующий, результирующий, чистый; получающийся в результате -

тең әрекетті / әсерлі, нәтижелі, таза; нәтижесінде шыққан

resume n [ri´zju:m] - резюме;

сводка; конспект; итоги, выводы

- түйін; мәліметтер; конспект; нәтиже, қорытынды

retain v [ri´tein] - сохранять;

удерживать - сақтау; ұстау retard v [ri´ta:d] - сдерживать,

замедлять; тормозить (развитие); запаздывать; отставать -

баяулату; ақырындату; (дамуына) кедергі жасау; кешігу; артта қалу

return n [ri´tә:n] -

возвращение, возврат - қайту,

қайтару

return v [ri´tә:n] -

возвращаться - қайтып келу returned a [ri´tә:nd] -

обратный - қайтарылған

reveal v [ri´vi:l] -

обнаруживать, раскрывать -

табу, ашу

reverse a [ri´vә:s] - обратный, действующий в обратную сторону; противоположный, обратный процесс, обратное положение - кері, кері қарай

әрекет ететін; қарама қарсы, кері процесс, кері жағдай

reverse v [ri´vә:s] -

перевертывать, переставлять,

обращать - төңкеру, алмастыру, аудару

reversed a [ri´vә:st] -

обратный - аударылған reversibility n [ri vә:sә´biliti] -

обратимость, реверсивность -

қайтымдылық

reversible a [ri´vә:sәbl] -

обратимый - қайтымды

review v [ri´vju:] - делать обзор, реферировать - шолу жасау, реферат жазу

revolution n [revә´lu:∫әn] -

оборот, вращение - айналым,

айналу

revolutionary a [revә´lu:∫nәri -

вращающийся - айналмалы

revolve v [ri´vɔlv] -

вращать(ся) - айналу

rewrite (rewrote, rewritten) v

[ri´rait] - переписывать; Амер. переделывать, перерабатывать; готовить к печати - қайтадан жазу; Амер. қайта жасау, қайта істеу; баспаға ыңғайлау

right a [rait] - правый;

правильный; прямой - оң; дұрыс;

тік

rigid a [´ridʒid] - жесткий,

неизменяемый, не деформирующий, строгий -

қатты, тұрақты, деформацияға берік, қатал

90