34-35.ПЕРЫЁДЫКА НАВЕЙШАГА ЧАСУ Падцэнзурн. Выданні В 1923 г. была сформирована система органов Главлита (Главного управления по делам литературы и издательства) институт политических редактаров працэс усталявання бальшавіцкага кантролю над прэсай пабудавана дакладная піраміда перыядычнага друку (раённыя выданні, абласныя, рэспубліканскія, саюзныя), адпаведная структуры партыйна-савецкіх органаў і поўнасцю падкантрольная ім. партыйныя пастановы аб друку 1946 – 1947 гг. (аб часопісах «Звезда», «Ленинград», «Беларусь» і інш.). Перыяд манаполіі на друк, 2 этапы:1) 1917 (1918) – першая палова 1950-х гг. Гэта этап усталявання і ўмацавання бальшавіцкай манаполіі на друк. у 1920-я гг. новая эканамічная палітыка садзейнічала пэўнай лібералізацыі і ў галіне друку. заходняя частка Беларусі да 1939 г. амаль не зведала, што сабой уяўляе Савецкая ўлада. У Заходняй Беларусі ў 1921 – 1939 гг. выдаваліся газеты і часопісы розных партый і рухаў («Беларускія ведамасці», «Беларуская справа» і інш.). У перыяд Вялікай Айчыннай вайны з'явіліся калабарацыйныя выданні (у тым ліку пад назвамі, што выходзілі раней у Заходняй Беларусі – «Беларускі каляндар» і інш.). працэс усталявання бальшавіцкага кантролю над прэсай пабудавана дакладная піраміда перыядычнага друку (раённыя выданні, абласныя, рэспубліканскія, саюзныя), адпаведная структуры партыйна-савецкіх органаў і поўнасцю падкантрольная ім. партыйныя пастановы аб друку 1946 – 1947 гг. (аб часопісах «Звезда», «Ленинград», «Беларусь» і інш.). з перыёдыкі зніклі цэлыя праблемы: міжнацыя-нальныя, рэлігійнае жыццё, негатыўныя падзеі ў сілавых структурах, а таксама астралогія, магія, аварыі і г. д. забаранялася друкаваць матэрыялы без папярэдняй праверкі, адсутнічала пагоня за сенсацыйнасцю2) Другая палова 1950-х – 1980-я гг пацяпленнем грамадскага клімату. жыццё не такім, якое яно ёсць, а такім, якім яно павінна быць, –«Советский спорт» «Физкультурник Белоруссии» ў сярэдзіне 1950 – пачатку 1960-х гг. радыёфікацыя тэлебачання ў 1970 – пачатку 1980-х гг. У выніку павялічылася колькасць аналітычных матэрыялаў, пачаў расці і аб'ём выданняў. Павялічваецца ўдзельная вага часопісаў.1-й этап.1917 (1918) – п.п.1950-х гг.1917, "Известия Минского совета рабочих депутатов" 3 р. в неделю на рус.языке, ред. М.Фрунзе; 2 р.в неделю «Крестьянская газета», ред. М.Фрунзе;1917, "Звезда", ежедневн., тир.3 тыс., ред.М. Фрунзе и М. Мясников;1920, Смоленск, "Советская Беларусь", орган ЦВК и СНК БССР, ред.Червяков, Кнорин и др. 1920, Всего 27 газет, 15 журналов 1921, "Беларуская вёска (с 1962 г. →"Сельская газета") и "Красная смена" (с 1926 г. →"Чырвоная змена") органы партии и комсомола Беларуси.

1927, «Рабочий», с 1937 →"Советская Белоруссия«, цк пб.

1921 – 1939 гг.,«Белорусские ведомости», «Белорусское дело» ЗБ

Газ. КПЗБ "Чырвоны сцяг", "Бальшавік", газ.БСРГ "Жыццё беларуса ", "Беларуская ніва“, "Беларуская справа“;

С 1936 г. по 1939 гг. в Вильне на бел. языке газета «Белорусский фронт», 2 р. в мес., рук. В.Годлевский, Л Дубейковский, В. Пануцевич, М. Шкяленок ;

1938, "Сталинская молодежь", в 1956 → в "Знамя юности" — орган ЦК ЛКСМБ.

1941: "Звезда", Могилев, Гомель. Чырвоная змена ", на Любанщине"Советская Белоруссия ", Гомель, Орел, Казань, Москва,В период войны более 160 газет

С 1944 г. журнал "Беларусь", с 1945 — "Полымя" и альманах "Отчизна " (в 1960 г. → в журнал "Неман ") «Беларускі каляндар» коллаборационное издание В 1945 году в республике издавалось 195 газет, 9 журналов 2-й этап. Вт.п. 1950-х–1980-е гг.

о разрешенном только на основе разрешенного Сер. 1950 – нач. 1960-х гг. радиофикация в 1970 – нач. 1980-х гг. телевидение

В 1980 190 газет: 11 республиканских: Звезда, Советская Беларусь, Сельская газета, Чырвоная змена, Знамя юности, Настаўніцкая газета, Літаратура і мастацтва, 103 журнала

36.НЕЛЕГАЛЬНЫ ДРУК У ЗБ ў 1921 – 1939 гг. выдаваліся газеты і часопісы розных партый і рухаў («Беларускія ведамасці», «Беларуская справа» і інш.). У перыяд Вялікай Айчыннай вайны з'явіліся калабарацыйныя выданні (у тым ліку пад назвамі, што выходзілі раней у Заходняй Беларусі – «Беларускі каляндар» і «Наша справа» — газета рэвалюцыйна-дэмакратычнага кірунку ў Заходняй Беларусі, апошняе афіцыйнае перыядычнае выданне Беларускай сялянска-работніцкай грамады (БСРГ). Выдавалася 30 верасня 1926 і з 1 снежня 1926 да 22 студзеня 1927 ў Вільні на беларускай мове. ў заходнебеларускіх выданнях «Беларускія ведамасці», «Наша думка», «Наша будучыня», «Новае жыццё». «Беларускія ведамасці» — штотыднёвая грамадска-палітычная і літаратурная газета на беларускай мове Выдавалася ў Вільні (14.9.1921 — 15.1.1922). Рэдактар-выдавец М. Гарэцкі.Трэці перыяд акрэсліваўся ўжо ў канцы 1980 – пачатку 1990-х гг. Яго характэрнай рысай стала з'яўленне не толькі неафіцыйных, але і апазіцыйных выданняў, што друкаваліся напачатку па-за межамі БССР. з абвяшчэннем Рэспублікі Беларусь (1991) і адменай манаполіі КПБ на друкаванае слова пачалася перабудова сеткі перыядычных выданняў, узніклі выданні самай рознай тэматыкі, што адлюстроўвала з'яўленне новых грамадскіх арганізацый, партый і рухаў. Адной з важнейшых праблем з'явілася абмеркаванне пытанняў нацыянальнага адраджэння. Павялічылася колькасць інфармацыйных выданняў. Разам з тым многія калектывы, стаўшы ўласнікамі сваіх выданняў, з-за спецыфікі свайго становішча і недастатковай матэрыяльнай базы часам карысталіся чуткамі, звесткамі з другіх рук, радыястанцый. Пагоня за колькасцю чытачоў выклікала цэлы бум сенсацыйных паведамленняў. Неподценз СМИ, проблемы самиздат, альтернативная печать. поиск, отслеживание и хранение многочисленных и быстро расходившихся изданий, особенно малотиражных,информативность, осведомленность и достоверность независимой прессы Самизда́т (читается [самызда́т]) — способ неофициального и потому неподцензурного распространения литературных произведений, а также религиозных и публицистических текстов в СССР, когда копии изготавливались автором или читателями без ведома и разрешения официальных органов, как правило машинописным, фотографическим или рукописным способами, к концу СССР также и при помощи ЭВМ. МЕтрополь характерные черты: социальная ограниченность аудитории и связь с западными правозащитными и литературными кругами, Эмиграция:Беларускае Культурнае Таварыства імя Ф.Скарыны гуртавала вакол сябе пераважна студэнцкую моладзь, выдавала часопіс “Іскры Скарыны”. Аб’яднанне Беларускіх Студэнцкіх Арганізацый кіравала ўсімі беларускімі студэнцкімі арганізацыямі, наколькі гэта дазвалялі тэхнічныя магчымасці.Часопіс, які адлюстроўваў жыццё студэнцкіх гурткоў, так і называўся: “Беларускі студэнт”. Выходзіў ён у 1923 г. і выдаваўся на правах рукапісу таварыствам “Беларускі студэнт”. Можна азнаёміцца з 4, 5, 7 нумарамі часопіса за 1923 год.прэм’ера ўраду БНР Я.Варонкі і Я.Чарапука. 23 астрычніка 1926 г. у Чыкага газету “Беларуская Трыбуна” часопіс-праграма “Амерыканскі беларус”, які выдаваўся ў 1930 г. у Чыкага Беларуска-Амерыканскім нацыянальным саюзам. выдавецтва ўласнага беларускага часопіса “Рэха” і “Бюлетэнь Хаўрусу беларускіх работнікаў у Францыі”.каля бел прадстаўніцтва ў Берліне, на чале якога стаяў прадстаўнік ураду БНР Н.Бараўскі. У 1932 г. у Берліне спрабавалі разгарнуць сваю працу камуністы, якія выдавалі свой часопіс “Барацьба”.адным з беларускамоўных выданняў, якое выходзіла за межамі Беларусі, была газета “Раніца”. Першы нумар яе выйшаў з друку 3 снежня 1939 г. у Берліне. прозвішчы галоўных рэдактараў “Раніцы” — гэта Ф.Акінчыц, Н.Шкялёнак, В.Тумаш, Ст.Грынкевіч, Ст.Станкевіч. Недзе ад пачатку 1943 г., паводле меркавання А.Вініцкага, пачала выходзіць іншая беларуская эмігранцкая газета ў Берліне — “Беларускі работнік”