12.Графиктік адаптерлер ұғымы.

Монитор немесе дисплей- ДЭЕМ-ге міндетті түрде қажетшеткері құрылғы, ол компьютердің жедел жадында өңделетінинформацияны экранда көру үшін кажет. Экран түстеріне қарайдисплейлер монохромды (ақ-қара) және түрлі-түстіболып, алэкранға шығарылатын информация түрлеріне байланыстысимволдык(тек символдық информация) және графиктік(символдық және оған қоса графиктік информация) болыпбөлінеді.ЭЕМ-нің бейнелік құрылғысы екі бөліктен: мониторменадаптердантүрады. Біз тек мониторды көреміз, ал адаптерЭЕМ қорабының ішінде орналасқан мониторды басқару блогы.Монитордың өзінде тек электрондық-сәулелі түтікше бар. Ал,адаптерде бейне сигналдарын беретін логикалық схемаларорналасқан.Электрондық сәуле экранда секундтің 1/50 бөлігінде жүріпөтеді, бірақ экран бейнесі одан жәй өзгереді. Сондықтанэкранның бір көрінісі үшін бейне сигналды бірнеше рет қайталапберіп отыру керек. Адаптерде бейнелер көрінісін сақтауғаарналған бейнелік жад бар.Көбінесе символдық режимде дисплей экранына 80 таңбадантұратын 25 жол мәлімет шығарылады (барлығы – 2000таңбадан тұратын стандартты машинка қағазындағысимволдар саны), ал графикалық режимдегі экранның бейжлеу(көрсету мүмкіндігі) қабілеті адаптер тақшасын жүйелікблокпен байланыстыру қүрылғысының мүмкіндіктеріне сәйкесболады.Экрандағы кескін көрінісінің сапасы графикалықадаптердіңтипіне қарай өзгеріп отырады.Кең тараған адаптерлерге мыналар жатады: EGA, VGA жәгеSVGA. Қазіргі кезде VGA және SVGA (Super VGA) кеңіненқолданылады, SVGA-ның көрсету қабілеті өте жоғары.Адаптерлер бейнелерді айқындап көрсету қабілетіменерекшеленеді.Адаптердің бейнелеу қабілеті оның графикалық режимдеэкранда көрсетіле алатын бір жолдағы нүктелер (пиксельдер)санына байланысты. Мысалы, 720*348 мүмкіндікті немесе оданда жоғары монитор вертикаль (тік) бағытта 348 жол-нүктенікөрсете алады, ал оның әр жолында 720 нүкте бар. Баспаханажүйелерінде 800*600 және 1024*768 мүмкіндікті немесе оданда жоғары мониторлар қолданылып жүр. Экран бетінің мөлшері диагональ стандарт (14 дюйм -Ідюйм = 2,54 см.) бойынша жасалады, үлкейтілген (15 дюйм)және теледидар (17, 20 және 21 дюйм - диагоналы бойынша54 см-ге дейін) тәрізді болып та жасалғандары кездеседі, олартүрлі түсті (16 млн-нан бірнеше ондаған млн түстерге дейін)немесе ақ-қара (монохромды) болып та шығарыла береді.Адаптерлер стандартты түрлі түсті монитордағы түстерпалитрасын (жиынын) анықтайды: CGA (ескі модель)стандартты режимде 4 түспен, EGA - 64 түспен, VGA – 256түске дейін, ал SVGA - миллионнан аса түстермен жұмыс істейалады. Бірақсимволдық режимде көрсетілген стандарттағыэкрандардың барлығы да 16 түсті ғана қолданады.

Қорытынды

Мамыр айының жиырма жетісі мен шілде айының бірі аралығында өткізілген іс тәжірибеде мен өз мамандығымның атқаратын қызметтерімен таныстым. Мекеме қызметкерлерімен жақсы қарым қатынаста болдым. Осы аралықта өткен іс жәжірибеде мәтіндік, графиктік, редакторлармен жұмыс жасауды толығымен менгердім.

Сонымен қатар, компьютердін жеке бөлшектеріне талдау жасап,әрқайсысын бағдарламалық қамтамасыз еттім. Атап айтқанда қолданбалы бағдарламалардың толық пакетіне орнатулар атқарып, дербес компьютерге арнайы баптаулар жасап, қажетті драйверлерді орнаттым. Мен өндірістік іс-тәжірибеден өзіме қажетті көптеген ақпарттарды алдым. Болашақта өз мамандығымды меңгеруге орасан зор көмек болды.

22