- •Беларускі дзяржаўны універсітэт культуры і мастацтваў
- •Тлумачальная запіска
- •Прыкладны тэматычны план дысцыпліны
- •Змест дысцыпліны уводзіны
- •Раздзел і. Узнікненне бібліяграфіі і напрамкі яе развіцця ў перыяды сярэдневякоўя, адраджэння і асветніцтва (да XVIII ст.) Тэма 1. Узнікненне бібліяграфіі ў Старажытным свеце
- •Тэма 2. Развіццё бібліяграфіі ў перыяд Сярэдневякоўя (V – XV стст.)
- •Тэма 3. Развіццё бібліяграфіі ў перыяды Адраджэння і Асветніцтва (xvі – XVIII стст.)
- •Тэма 4. Бібліяграфія на тэрыторыі Беларусі ў перыяд існавання вкл і Рэчы Паспалітай (да 1795 г.)
- •Раздзел II. Бібліяграфія ў новы і навейшы час (хіх – першая палова хх ст.) Тэма 5. Развіццё асноўных відаў бібліяграфіі ў хіх – першай палове хх ст.
- •Тэма 6. Беларуская бібліяграфія ў перыяд уваходжання беларускіх зямель у склад Расійскай імперыі (1795-1917 гг.)
- •Узнікненне бібліяграфічнай думкі і адукацыі (а.М.Багаткевіч).
- •Тэма 7. Развіццё беларускай бібліяграфіі ў перыяд з 1918 г. Да сярэдзіны хх ст.
- •Тэма 8. Узнікненне міжнароднага бібліяграфічнага супрацоўніцтва
- •Раздзел III. Бібліяграфія на сучасным этапе (пасля Другой сусветнай вайны) Тэма 9. Міжнароднае бібліяграфічнае супрацоўніцтва і асноўныя тэндэнцыі развіцця бібліяграфіі на сучасным этапе
- •Тэма 10. Развіццё нацыянальнай бібліяграфіі ў асобных краінах свету і рэгіёнах
- •Тэма 11. Развіццё беларускай бібліяграфіі ў другой палове хх ст. (да 1990 г.)
- •Тэма 12. Асноўныя кірункі развіцця беларускай бібліяграфіі ў 1990–2000-я гг.
- •Інфармацыйная частка літаратура
- •Метадычныя ўказанні для семінараў Тэматыка семінараў
- •Семінар № 1
- •Тэма: “развіццё беларускай бібліяграфіі
- •У перыяд вялікага княства літоўскага і рэчы паспалітай”, 2 гадзіны
- •Пытанні для абмеркавання:
- •Заданні па ндрс
- •Семінар № 2 Тэма: “Развіццё рэтраспектыўнай нацыянальнай бібліяграфіі ў розных краінах і Беларусі ў хіх – пач. Хх ст.”, 2 гадзіны
- •Пытанні для абмеркавання:
- •Семінар № 3 Тэма: “развіццё беларускай бібліяграфіі (з 1918 г. Да сярэдзіны хх ст.)”, 2 гадзіны
- •Пытанні для абмеркавання:
- •Семінар № 4 Тэма: “міжнароднае бібліяграфічнае супрацоўніцтва і асноўныя тэндэнцыі развіцця бібліяграфіі на сучасным этапе”, 2 гадзіны
- •Пытанні для абмеркавання:
- •Семінар № 5 Тэма: “Праблемы бягучай нацыянальнай бібліяграфіі (бнб) на сучасным этапе”, 2 гадзіны
- •Пытанні для абмеркавання:
- •Метадычныя ўказанні да практычных работ практычная работа № 1 па тэме “методыка бібліяграфавання ў дапаможніках агульнай і спецыяльнай бібліяграфіі (хіх – перш. Палова хх ст.)”, 4 гадзіны
- •Бібліяграфічныя дапаможнікі:
- •Тэма 2. Бібліяграфічны пошук па крыніцах бягучай нацыянальнай бібліяграфіі краін усходняй еўропы,
- •2 Гадзіны
- •Тэма 3. Бібліяграфічны пошук па крыніцах бягучай нацыянальнай бібліяграфіі краін заходняй еўропы і паўночнай амерыкі, 2 гадзіны
- •Тэма 4. Бібліяграфічны пошук па крыніцах бягучай нацыянальнай бібліяграфіі краін афрыкі і аўстраліі,
- •2 Гадзіны
- •Практычная работа № 5 рубежны тэст, 2 гадзіны
- •Метадычныя ўказанні для самастойнай работы студэнтаў
- •Тэма 1. Развіццё бібліяграфічнага ўліку бібліяграфічных дапаможнікаў, 8 гадзін
- •2. Субяседаванне па тэме.
- •3. Выступленні на семінары № 2. Тэма 2. Сусветныя і нацыянальныя біябібліяграфічныя слоўнікі, 8 гадзін
- •Тэма 3. Дзейнасць выдатных бібліёграфаў хіх – першай паловы хх ст., 14 гадзін
- •2. Субяседаванне па тэме.
- •Тэма 4. Дзейнасць выдатных бібліёграфаў хіх – першай паловы хх ст., 14 гадзін
- •Тэма 5. Развіццё беларускай бібліяграфіі ўдругой палове хх ст. (да 1990 г.), 14 гадзін
- •Пытанні да заліку
- •Умовы выкарыстання рэйтынгавай сістэмы
- •Тэмы магістэрскіх работ
Метадычныя ўказанні для семінараў Тэматыка семінараў
Семінарскія заняткі з'яўляюцца вынікам самастойнай работы па вывучэнні асноўнай і дадатковай літаратуры па прапанаваных ніжэй тэмах. Семінарскія заняткі садзейнічаюць больш глыбокаму асэнсаванню і засваенню самых складаных і значных тэм курса.
На семінары студэнты павінны паказаць дастаткова глыбокае веданне матэрыялу тэмы, асноўнай і дадатковай літаратуры, уменні аналізаваць гэты матэрыял, характарызаваць гісторыка-бібліграфічныя з’явы і факты, аналізаваць уклад буйнейшых бібліёграфаў і бібліяграфічных арганізацый, бібліятэчна-інфармацыйных і іншых цэнтраў, самастойна разважаць і рабіць вывады па вызначанай тэме.
У падрыхтоўку да семінарскага занятку ўваходзіць вывучэнне рэкамендуемай літаратуры, канспектаванне, складанне разгорнутых адказаў па кожным пытанні. Неабходна прачытаць асноўную і дадатковую літаратуру, зрабіць выпіскі і падрыхтаваць кароткі або разгорнуты (па жаданні студэнта) пісьмовы адказ на кожнае пытанне семінара. Важна падабраць цытаты з рэкамендаваных крыніц, якія ярка паказваюць сутнасць разглядаемых з’яў.
Па жаданні студэнты могуць падрыхтаваць і заданні, прапанаваныя ў межах НДР, для гэтага выкладчык дае дадатковую кансультацыю.
Існуюць наступныя патрабаванні да выступлення студэнта: добрае валоданне вывучаным матэрыялам; уменне звязаць яго з адпаведным напрамкам дзейнасці бібліятэк; лагічнасць і паслядоўнасць у адказе; выдзяленне найбольш важных палажэнняў і ўменне зрабіць вывады па кожным пытанні семінара. Дадатковыя балы набіраюць студэнты, якія дапаўняюць выступленні, выказваюць крытычныя і ацэначныя меркаванні, вядуць дыскусію, рыхтуюць невялікія прэзентацыі па тэматыцы семінараў.
Семінар № 1
Тэма: “развіццё беларускай бібліяграфіі
У перыяд вялікага княства літоўскага і рэчы паспалітай”, 2 гадзіны
Пытанні для абмеркавання:
1. Уплыў гістарычных і сацыяльна-культурных умоў на ўзнікненне і развіццё беларускай бібліяграфіі ў перыяд Вялікага княства Літоўскага і Рэчы Паспалітай.
2. Вытворцы бібліяграфічнай прадукцыі і характарыстыка ствараемай імі бібліяграфічнай прадукцыі
2.1. Складальнікі бібліяграфічных дапаможнікаў: саслоўнае становішча, прафесійныя заняткі, адукацыйны ўзровень; установы, дзе пераважна стваралася бібліяграфічная прадукцыя.
2.2. Элементы бібліяграфічнай інфармацыі ў выданнях Ф.Скарыны і яго паслядоўнікаў.
2.3. Фарміраванне і ўскладненне відавой структуры бібліяграфічнай прадукцыі.
2.3.1. Каталогі і інвентары як мадэль дакументнага фонда тагачасных бібліятэк і крыніца вывучэння інфармацыйных патрэб адукаваных слаёў грамадства.
2.3.2. Стварэнне ў Беларусі першай сеткі публічных бібліятэк і яе дзейнасць па ўдасканаленні арганізацыйнай структуры бібліяграфіі
2.3.3. Узнікненне краязнаўчай бібліяграфіі.
ЛІТАРАТУРА:
Асноўная
Лявончыкаў, В.Е. Беларуская бібліяграфія. Агульны курс / В.Е.Лявончыкаў. – Мн., 1991. – С.55 – 58.
Блинова, Т.Б. Иезуиты в Беларуси: Роль иезуитов в организации образования и просвещения / Т.Б.Блинова; М-во образования Респ. Беларусь. Учреждение образования «Гродн. гос. ун-т им.Я.Купалы». – Гродно, 2002. – С.111 – 121.
Кузьмініч, Т.В. Працы па гісторыі Беларусі як крыніцы выяўлення першапачатковых фіксаваных форм бібліяграфічнай інфармацыі / Т.В.Кузьмініч // Здабыткі: Дакум. помнікі на Беларусі. – 2001. – Вып.4. – С.5 – 23.
Лабынцев, Ю.А. Книжная культура белорусов Бельской земли в XVIII в. / Ю.А.Лабынцев, Л.Л.Щавинская // Матэрыялы Другіх Кнігазнаўчых чытанняў “Кніжная культура Рэчы Паспалітай” (Мінск, 15 – 16 верасня 2000 г.). – Мн., 2002. – С.76 – 92.
Саітава, В.І. Бібліяграфія на беларускіх землях як частка інфармацыйных працэсаў у другой палове – ХV – ХVIII ст. / В.І.Саітава, Т.В. Страмужэўская // Здабыткі: дакум. помнікі на Беларусі / Нацыянальная бібліятэка Беларусі; складальнікі: Л.Г.Кірухіна, Т.І.Рошчына. – Вып. 9. – Мн., 2007. – С. 25–40.
Дадатковая
Бярозкіна, Н.Ю. Гісторыя кнігадрукавання Беларусі (ХVI – пачатку ХХ ст.) – 2-е выд. – Мн., 2000. – С.12 – 45.
Лаўровіч, Г. Адукацыя на Беларусі ў апошняй чвэрці ХVIII ст. // Бел. гіст. часоп. – 1995. – № 4. – С. 59 – 72.
Саітава, В.І. Крыніцы бібліяграфічнай інфармацыі перыяду Рэчы Паспалітай абодвух народаў аб краях Беларусі / В.І.Саітава // Матэрыялы Другіх Кнігазнаўчых чытанняў “Кніжная культура Рэчы Паспалітай” (Мінск, 15 – 16 верасня 2000 г.). – Мн., 2002. – С.8 – 31.