- •1. Старажытная літаратура: Агульны характарыстыка і асаблівасці. Мастацкі феномен "Слова пра паход Ігаравы".
- •2. Жанравая спецыфіка старажытнай літаратуры. Мастацкія асаблівасці жыццяў і казанняў (на прыкладзе "Жыція Ефрасінні Полацкай", твораў Кірылы Тураўскага)
- •3. Традыцыйнае летапісанне Старажытнае Русі, адрозненне беларускіх летапісаў. Лакальнае летапісанне (на прыкладзе "Баркулабаўскага летапіса").
- •4. Дзейнасць Францыска Скарыны ў кантэксце еўрапейскага Рэнесансу. Гуманізм і патрыятызм яго прадмоў.
- •5. Лацінамоўная паэзія Беларусі. Творчасць Яна Вісліцкага і Міколы Гусоўскага. “Песня пра зубра” як твор рэнесанснай літаратуры.
- •6. Рэфармацыя на Беларусі. Асветніцкая дзейнасць Сымона Буднага, Васіля Цяпінскага. Змест іх прадмоў да рэлігійных кніг.
- •8. Старабеларускія парадыйна-сатырычныя творы “Прамова Мялешкі” і “Ліст да Абуховіча”.
- •9. Барока і Асветніцтва на Беларусі. Характарыстыка творчасці Сімяона Полацкага.
- •10. Беларуская народная песенная і вершаваная паэзія хvііі ст. Вершаваныя ананімныя гутаркі хіх ст.
- •11. Беларуска-польскае двухмоўе ў літаратуры Беларусі хіх ст. Феномен Адама Міцкевіча. Рэаліі беларускага жыцця ў яго паэме “Гражына”.
- •12. Творчасць Яна Баршчэўскага. Жанрава-стылявыя асаблівасці кнігі “Шляхціц Завальня, альбо Беларусь у фантастычных апавяданнях”.
- •13. Класічная і народная традыцыі ў творчасці Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча. Агульная характарыстыка драматургічнай спадчыны пісьменніка: “Сялянка” (“Ідылія”), “Залёты”.
- •14. Роля Францішка Багушэвіча ў станаўленні новай беларускай літаратуры. Тэмы і матывы яго паэтычных зборнікаў. Эстэтычныя погляды Багушэвіча.
- •16. Творчасць Максіма Багдановіча. Кампазіцыйна-тэматычныя асаблівасці кнігі “Вянок”, спецыфіка яе паэтыкі.
- •17. Янка Купала – прарок беларускага Адраджэння. Праблематыка п’есы “Раскіданае гняздо”, паэм “Адвечная песня”, “Сон на кургане” (на выбар), вершаў з кнігі “Спадчына” (на выбар).
- •18. Творчасць Максіма Гарэцкага і яе значэнне для станаўлення нацыянальнай літаратуры: тэматычнае і жанравае ўзбагачэнне беларускай прозы пісьменнікам.
- •20. Агульная характарыстыка літаратурнага працэсу ў 20-30-я гады хх ст. Літаратурныя аб’яднанні “Маладняк”, “Узвышша”, “Полымя” і іх найбольш значныя прадстаўнікі (у.Дубоўка, у.Жылка, а.Мрый і інш.).
- •21. Гуманістычная скіраванасць прозы Міхася Зарэцкага.
- •22. Творчасць Якуба Коласа. Нацыянальны свет беларуса ў паэме “Новая зямля” альбо праблема мастацтва і народа ў паэме “Сымон-музыка” (на выбар).
- •23. Адметнасць прозы Кузьмы Чорнага. Псіхалагізм у творчасці пісьменніка.
- •24. Творчая індывідуальнасць Уладзіміра Дубоўкі, жанрава-стылявыя асаблівасці паэзіі.
- •25. Традыцыі сатырычнай прозы ў беларускай літаратуры 1-й пал. Хх ст. Гратэскава-камічны свет рамана Андрэя Мрыя “Запіскі Самсона Самасуя”. Лёс аўтара і твора.
- •26. Час, канфлікты, характары ў п’есах Кандрата Крапівы (“Хто смяецца апошнім”).
- •27. Творчасць Максіма Танка. Месца і роля мастака ў літаратурным працэсе Заходняй Беларусі. Паэтыка танкаўскага верлібра (на прыкладзе 2-3 твораў – на выбар).
- •29. Творчая індывідуальнасць Пімена Панчанкі. Адметнасць вобразна-выяўленчых сродкаў яго паэзіі.
- •30. Жанравае і тэматычнае наватарства драматургіі Андрэя Макаёнка.
- •31. Традыцыі і наватарства ў творчасці Івана Мележа (на прыкладзе “Палескай хронікі”).
- •32. Своеасаблівасць мастацкага свету Янкі Брыля. Аўтабіяграфізм у творчасці пісьменніка.
- •33. Проза Васіля Быкава і яе роля ў асэнсаванні гістарычнай праўды пра лёс народа (на прыкладзе 1-2 твораў – на выбар).
- •34. Мастацкая адметнасць прозы Івана Шамякіна. Праблематыка, сутнасць канфліктаў і характараў.
- •35. Асаблівасці адлюстравання беларускай гісторыі ў творчасці Уладзіміра Караткевіча (1-2 творы на выбар).
- •36. Творчая асоба Ніла Гілевіча. Нацыянальная і фальклорная традыцыі, вобразна-выяўленчыя сродкі яго паэзіі.
- •37. Творчая асоба і паэтычнае майстэрства Рыгора Барадуліна. Паэтычнае наватарства Алеся Разанава.
- •38. Паэзія “філалагічнага пакалення”. Агульначалавечыя каштоўнасці і гуманістычныя ідэалы ў творчасці а.Вярцінскага, я.Сіпакова, г.Бураўкіна, в.Зуёнка і інш. – на выбар.
- •39. Традыцыі нацыянальнай літаратуры ў паказе жыцця сялянства. Лёс сучаснай вёскі ў творах а.Жука, а.Кудраўца, в.Казько і інш. (на выбар).
- •41. Праблематыка, пошукі новых жанравых форм і выяўленчых сродкаў у сучаснай беларускай драматургіі (на прыкладзе твораў м.Матукоўскага, а.Петрашкевіча, а.Дударава і інш., на выбар).
- •42. Трагедыя Чарнобыля і яе ўвасабленне ў беларускай літаратуры (творы с.Алексіевіч, в.Быкава, і.Пташнікава, а.Федарэнкі, с.Законнікава – на выбар).
- •43. Гістарычная тэма ў сучаснай беларускай літаратуры. Вобразы знакамітых продкаў у творах к. Тарасава, у.Арлова, л.Дайнекі, в.Іпатавай (аўтар і твор на выбар).
- •45. Сучасная беларуская проза. Жанрава-стылявыя пошукі: творчасць в.Адамчыка
- •47. Літаратурная групоўка “Тутэйшыя”: мэты і здабыткі (на прыкладзе твораў а.Сыса, а.Глобуса, а.Мінкіна і інш., 1-2 аўтары на выбар).
- •48. Беларуская паэзія на сучасным этапе. Творчыя постаці Андрэя Хадановіча, Вальжыны Морт, Віктара Жыбуля і інш. (на выбар).
- •49. Жанр антыутопіі ў беларускай літаратуры. Творчасць в.Гігевіча (“Пабакі”, “Карабель”, “Прыгоды Базыля-беларуса”– на выбар).
- •50.Літаратура постмадэрнізму на Беларусі і яе асаблівасці (творы ю.Станкевіча, а. Наварыча, с. Балахонава, а. Бахарэвіча – на выбар).
47. Літаратурная групоўка “Тутэйшыя”: мэты і здабыткі (на прыкладзе твораў а.Сыса, а.Глобуса, а.Мінкіна і інш., 1-2 аўтары на выбар).
Лiт. групоука «Тутэйшыя». «Лён» А. Сыса. 1986 г. маладыя нацыянальна.свядомыя лiтпрптары аб'ядн-ца ў групоўку. “Канспіратыўныя” сустрэчы адбываюцца адпачатку ў інтэрнаце Акадэміі навук, дзе ў той час жыве аспірант Інстытуту літаратуры А.Бяляцкі, але ў лютым “Тутэйшыя” афіцыйна пераходзяць пад страху Дому літаратараў у якасці Таварыства маладых літаратараў пры СП БССР. “Папяровымі” кіраўнікамі “Тутэйшых” лічыліся А.Бяляцкі, В.Казлова і С.Кавалёў, ідэйнымі рухавікамі былі С.Дубавец, А.Глобус і А.Сыс: ідэйна-мастацкія супярэчнасці між творцамі. Аднак перавагі не здабылі ні эстэты-”урбаністы” на чале з А.Глобусам), ні схільныя да класікі “вяскоўцы” на чале з А.Сысам. Таварыства маладых літаратараў з'явілася на хвалі нац. адраджэння. “Тутэйшыя” спрабавалі разбурыць выбудаваныя пісьменніцкія іерархіі, якія ўшчэнт збюракратызавалі літаратурны працэс. Але пісьменніцкія іерархіі былі копіяй іерархій палітычных. Нягледзячы на раскіданасць геаграфічную, узроставую, адукацыйную, “Тутэйшыя” былі адным творчым арганізмам, які не так ужо мала й зрабіў за нядоўгі час існавання. Яны здолелі сфармуляваць мастацкую канцэпцыю, актуальную для цэлага пакалення. Імкненне несці “слова” ў народ выявілася ў выступах на паэтычных імпрэзах, палітычных мітынгах, у спробе стварэння так званай “масавай літаратуры” — дэтэктываў, коміксаў, эратычных аповедаў, у напісанні тэкстаў для рок-гуртоў, у выданнi “Тутэйшыя”: творчасць сяброў таварыства” 1989. Найбольш цікавыя творы сяброў суполкі выйшлі ў самаробных альманахах. Рамантычная адраджэнская ідэя абумовіла, перш за ўсё, пафас паэтычных твораў Э.Акуліна, А.Бадака, С.Верацілы, П.Бурдыкі, А.Глобуса, А.Дэбіша, П.Дзмітрука, А.Мінкіна, В.Куртаніч, Л.Рублеўскай, У.Сцяпана, С.Сакалова-Воюша і, канечне ж, А.Сыса, які ад першай публікацыі ў часопісе “Маладосць” (1986) вызначыўся як ідэйны лідэр паэтычнай моладзі 80-х гг. Сыс узяў на сябе місію прарока, за кароткі тэрмін рэалізаваўшы ва ўласнай творчасці мастацкую праграму “Тутэйшых”. “Паэтам можаш ты не быць, а беларусам абавязаны. “Першая кніга А.Сыса “Агмень” (1988). Другую кнігу паэта — “Пан Лес” (1989), якая павінна была выйсці раней за “Агмень”, яшчэ да з'яўлення называлі “праграмнай кнігай для кожнага беларуса”. А.Сыс не баяўся гаварыць за ўсё пакаленне.Бел. мова стала пунктам адліку і літ., і грамадскай дзейнасці Таварыства. Творчасць Сыса неадрыўна ад гісторыі нац.пісьменства: за настаўнікаў сабе ён абраў П.Багрыма, Цётку, Я.Купалу, М.Багдановіча, А.Гаруна, К.Каганца, М.Танка, П.Панчанку, У.Караткевіча. Гэтыя асобы паўставалі героямі яго вершаў, ім прысвячаліся творы, ад іх імя ён гаварыў. Паэт нязменна ставiу на вяршыню піраміды класікаў беларускай літаратуры. “...Колькі б нас пасля Купалы ні жыло, — плюнеш — не паэты — самазваншчына”. Трэцяя кніга А.Сыса “Ягамосць” пабачыла свет толькі ў 2002 г. у складе зборніка “Сыс”, выдрукаванага дзякуючы фінансавай дапамозе В.Якімовіч — гарачай прыхільніцы паэта. Выдадзены тысячным тыражом, “Сыс” разышоўся за некалькі тыдняў. Анатоль Сыс стаў вестуном новай літаратурнай сітуацыі, але яго творчасць была вянцом адраджэнскага канону, які назаўсёды сыходзіў у нябыт, саступаючы месца новай літаратуры. Сыс нарадзіўся 26 кастрычніка 1959 ў вёсцы Гарошкаў Рэчыцкага раёну Гомельскай вобласьці. Дэбютаваў у 1986, у 26 гадоў, падборкай вершаў у часопісе «Маладосць». У 1987 разам з Адамам Глёбусам заснаваў творчае аб'яднаньне «Тутэйшыя», як альтернатыву Саюзу Беларуских писменникау (« Тутэйшыя » (пик – 1987-1988 год): Алесь Беляцкий, Сергей Дубовец, Адам Глобус, Анатоль Сыс и др.) Аўтар трох паэтычных зборнікаў: «Агмень» (1988), «Пан Лес» (1989), «Сыс» (2002). Пры жыцьці Анатоль Сыс выдаў тры кнігі вершаў - “Агмень” (1988), “Пан Лес” (1989) і “Сыс” (2003). І праз паўтара году пасьля сьмерці – «Лён». Зборнік зьмяшчае ня толькі вершы лідэра “Тутэйшых”, але й яго публіцыстыку і інтэрвію з паэтам. «Лён» — гэта аўтарскайя назва. У 2002 годзе, калі выходзіла ў Анатоля Сыса трэцяя прыжыццёвая кніга, ён планаваў назваць яе менавіта «Лён». У гэтую кнігу ўвайшла ўся паэзія Анатоля.Улюбёныя вобразы Анатоля Сыса – сэрца («Мне на сэрцы золатам вышывалі краты...»), і вагонь, агмень. Анатоль нарадзіўся ў вагні. Маці была цяжарная ім, на сёмым месяцы. А ў вёсцы здарыўся пажар, і маці была ў той хаце. Маці яго выскачыла з хаты i ўжо па дарозе пачала нараджаць Анатоля. А.Сыс умер в Минске в мае 2005 года. Апошняй, хто бачыў Сыса жывым, была суседка-паэтка Ала Канапелька. Яна і зьвярнула ўвагу на тое, што трое сутак у яго менскай кватэры гарыць сьвятло. Выклікала міліцыю ды Анатолеву сястру Валянціну. Выбілі дзьверы. 45-гадовы паэт быў ужо колькі дзён нежывы.