Працягласць стаяння вады на пойме некаторых рэк и азёр Беларусі (па б.У. Фашчэўскаму, 1996)

Возера, рака - пункт	Плошча вадазбора, км^2	Забяспечанасць,%
Рэкі		25	50	75	95
Нёман-Стаўбцы	3070	6	0,5	0	0
Мядзелька-Мядзель	462	8	4	0	0
Убараць-Краснабярэжжа	5260	75	50	30	0
Эсса-Гадзіўля	530	9	3,5	0	0
Пыпяць-Тураў	74000	120	90	60	15
Азёры
Чырвонае-Пухавічы	441	340	150	75	0
Выганашчанскае-Выганышчы	87	230	200	140	0
Мястра-Гатавічы	133	250	190	90	45
Нарач-Нарач	279	250	195	75	0
Дрывяты-Браслаў	556	255	200	60	0
Свір-Свір	415	305	250	150	50

Працягласць стаяння вады на пойме на малых і сярэдніх рэках звычайна вагаецца ад аднаго да трох тыдняў. На вялікіх рэках вада на пойме затрымліваецца да 2,5 месяцаў (табл. 3.1).

Устойлівая летняя межань з нізкімі узроўнямі вады на большасці рэк наступае у маі — чэрвені, і толькі на Прыпяці — у ліпені — жніўні. Амаль па усёй тэрыторыі Беларусі летняя межань парушаецца невялікімі пад’ёмамі узроўня вады за кошт выпадзення атмасферных ападкаў. На вялікіх рэках звычайна назіраецца 1-2 паводкі працягласцю не больш 10-15 дзён кожны. Вельмі рэдка найбольшы узровень дажджавых паводак на асобных рэках перавышае веснавы і з’яўляецца максімальным у гаду. На малых рэках нават кароткачасовыя дажджы вызываюць пад’ёмы узроўня і часта утвараюць невялікую паводкаваую хвалю, якая рухаеецца уніз па цячэнню да вусця. За лета такіх хваляў бывае некалькі.

Значная частка малых і сярэдніх рэк Беларусі штучна зарэгулявана гідратэхнічнымі збудаваннямі (шлюзамі, плацінамі ГЭС, мельнічнымі устаноўкамі, г.д.). Найбольшай зарэгуляваанасцю адрозніваюцца рэкі басейнаў Нёмана і Заходняга Буга.

Амаль усе малыя і сярэднія рэкі у вегетацыйны перыяд інтенсіўна зарастаюць воднымі раслінамі, якія спрыяюць утварэнню падпаора вады у сярэднім на 20-30 см. Інтенсіўнае зарастанне рэчышчаў наступае у канцы мая і дасягае найбольшага развіцця у ліпені, жніўні. У кастрычніку расліны адміраюць.

Гадавая амплітуда вагання узроўня вады на вялікіх і сярэдніх рэках можа дасягаць 8-12 м, на малых 3-5 м. Сярэдняя амплітуда на вялікіх рэках 3-5 м, на малых 1,5-3,0 м. Амплітуда ваганняў узроўня у летні перыяд значна меньшая і на малых і сярэдніх рэках у сярэднім складае 0,2-1,0 м. На буйных транзітных рэках (Заходняя Дзвіна, Дняпро) яна склала 1,3-2,0 м. Нізкія узроўні зімой некалькі вышэй летніх.

29