12.11.12 Гисторыя

4 снежня 1939 года прэзидыум вярхоунага савета бсср выдау указ аб стварэнни на тэрыторыи заходняй Беларуси 5-и абласцей(баранавицкай, Беластоцкай, Брэсцкай, Виленскай и Пинскай).

У студзене 1940 года указам прэзидыума вярхоунага савета бсср замест 32 паветау быу утвораны 101 раен.

На тэрыторыи Заходняй Беларуси указам прэззидыума вярхоунага саюза бсср 7 снежня 1939 года были зацверджаны абласныя выканаучыя митэты, па канстытуцыи бсср 1937 года павинны были быць аведзены выбары у мясцовыя саветы,. Аблвыканкамы у сваю чаргу райвыканкамы и сельвыканкамы. Выбары у мясцовыя саветты на тэрыторыи Заходняй Беларуси адбылися 15 снежня 1940 года.

Судовая систэма бсср у 20-я - 30-я гады

У склад судовай систэмы бсср да другой паловы 1922 года уваходзили:

1)народныя суды. кампетэнцыя народных судоу:

-разглядали усе крыминальныя и грамадзянския справы за выключэннем тых спрау, якия тычылися спрау асабливай дзяржаунай важнасци(гэту катэгорыю спрау разглядау рэвалюцыйны трыбунал рэспублики);

2)асобныя ударныя сессии народнага суда. Разглядали:

-тыя катэгорыи крыминальных спрау, якия им перадавалися рэвалюцыйным трыбуналам;

3)дзяжурныя камеры народнага суда. Разглядали:

-справы аб дробных правапарушэннях, якия не патрабавали папярэдняга даследвання и якия магли быць разглеаны судом неадкладна;

4)дзяжурная камера пры надзвычайнай камисии. Разглядала:

-тыя справы, якия были у вытворчасци гэтай камисии, и па яких патрэбна было хуткае судовае разбиральництва;

5)савет народных суддзяу. выбирауся на рэспубликанским з'ездзе народных суддзяу(гэта кассацыйная инстанцыя для народных судоу, их дзяжурных камер и асобных ударных сессий;

6)рэвалюцыйны и народныя трыбуналы.

--склад рэвалюцыйнага:

-старшыня

-5 членау трыбунала

Зацвярджау яго склад савет народных камисарау.

Кампетэнцыя яго:

-па першай инстанцыи разглядау справы аб контррэвалюцыйных злачынствах, буйных спекуляцыях, дыскрыдытацыи савецкай улады, бандытызме, злостным дызертырстве и инш.

--Пры цвк бсср иснавау и касацыйны трыбунал:

-ажыццяуляу нагляд за дзейнасцю рэвалюцыйнага трыбунала

Яго старшыня - народны камисар юстыцыи.

7)калегия вышэйшага судовага кантролю народнага камесарыяту юстыцыи бсср:

-ажыццяуляла кантроль за вырашэннем спрау у судах и рэвалюцыйных трыбунлах.

У верасни 1922 года цвк и снк бсср прыняли пастанову аб правядзенни судовых рэформ у Беларуси. Згодна з гэтай судовай рэформай были скасаваны:

-рэвалюцыйны трыбунал бсср;

-савет народных суддзяу.

Па судовай рэформе быу створаны вышэйшы суд рэспублики, замест кассацыйнага трыбуналу быу утвораны вышэйшы кассацыйны суд.

Склад вышейшага суда(3 аддзялення):

-асабливай пасуднасци;

-крыминальнае аддзяленне;

-грамадзянскае аддзяленне.

Кампетэнцыя вышэйшага суда:

-па першай инстанцыи разглядау крыминальныя и грамадзянския справы, якия были яму падсудны.

-па другой инстанцыи разглядау кассацыйныя скарги на пастановы народных судоу рэспублики.

Вышэйшы кассацыйны суд:

-ажыццяуляу судовы кантроль за справами, разгледжаными усими судовыми органами бсср.

Яго рашэнни были канчатковыми и магли быць абменены тольки прэзидыумам цвк бсср.

З 15 КРАСАВИКА 1923 ГОДА НА АНОВЕ ПАЛАЖЭННЯ АБ СУДОВЫМ ЛАДЗЕ, зацверджанага другой сессияй цвк бсср 4-га скликання у сакавику 1923, у Беларуси уводзицца 3-хступенная систэма судовых органау:

1)першая ступень - народны суд;

2)вышэйшы суд;

3)вярхоуны суд.

Для вырашэння арганизацыйных пытанняу дзейнасци народных судоу для тлумачэння у неабходных выпадках дзеючага заканадауства, утварауся пленум вышэйшага суда.

1925 год. Замест вышэйшага суда были утвораны акружныя суды у Минску, Вицебску, Магилеве, Бабруйску и Мозыры.

Кампетэнцыя гэтых судоу такая ж, як и у вышэйшага суда, тольки у межах адной акруги.

1930 год. Скасоуваюцца акруговыя суды, устанауливаецца двухступенная судовая систэма, пашыраюцца функцыи народных судоу.

З 1 мая 1931 года пачынае дзейничаць новае палажэнне аб судовым ладзе бсср, у яким вызначаюцца асноуныя задачы судоу:

-падауленне супрациуленне классавага ворага;

-умацаванне гррамадс-працоунай дисцыплины;

-пильная ахова сацыялистычнай уласнасци;

-справы аб грабяжах сацыялистычн маемасци суды павинны были разглядаць у першую чаргу и у максимальна кароткия тэрмины.

У 1934 годзе у вярхоуным судзе бсср ствараецца судовая калегия для разгляду спрау аб дзяржауных злачынствах, даследаваных органами народнага камесарыяту унутраных спрау, за выключэннем спрау аб здрадзе радзиме, шпиянажы, тэроры, падпалах и иншых дыверсиях(гэту катэгорыю спрау разглядау вайсковы трыбунал).

Згодна з арт.80 канстытуцыи бсср 1937 года, судовая систэма бсср зкладалася з вярхоунага, акруговых и народных судоу. Так сама у канстытуцыи гарылася што правасуддзе у бсср ажыццяуляецца спец судами сср, ствраными па пастанове вярховнага савета сср.

У 1938 годзе з увядзеннем у бсср аубласнога дзялення, ствараюцца абласныя суды. У абласных судах дзейничали калегии па крыминальных и грамадзянских справах.

Па другой инстанцыи абласныя суды разглядали скарги, пратэсты на прыгаворы, рашэнни и вызначэнни народных судоу.

Вярхоуны суд бсср ажыццяуляу нагляд за судовай дзйнасцю усих судовых органау бсср.

Тэма: дзяржава и права бсср у 50-я - 80-я гады

1-Дзейнасць вышэйшых органау улады и киравання у 50-я-80-я гады;

2-бсср на мижнароднай арэне;

3-развицце права бсср у 50-я-80-я гады;

4-нстытуцыя бсср 1978 года. ОБЯЗАТЕЛЬНО ПРОЧИТАТЬ!!!

1. У пасляенны перыяд галоунай задачай, якая стаяла перад кирауництвамрэспублики было аднауленне ..,заканчэнне будауництва сацыялизму;

У верасни 1946 года вярхоуны савет бсср зацвердзиу ершы пасляваенны пяцигадовы план аднаулення и развицця народнай гаспадарки на 1946-1950-я гады, яки быу распрацаыаны на аснове агульнасаюзнага пяцигадовага плану.

26 САКАВИКА 1946 года указам прэзидыума вярхоунага савета бсср, савет народных камисарау бсср быу перауутвораны у савет министрау бсср, у сувязи з чым ПАЧАЛИ СТВАРАЦЦА новыя саюзна-рэспубликанския инистэрствы.

У лютым 1947-га на аснове новага палажэння аб выбарах адбылися выбары у вярхоуны савет бсср. Были сфармираваны пастаянныя камисии, зацверджаны указы прэзидыума вярхоунага савета бсср, выбраны новы прэзидыум вярхоунага савета бсср, стваны урад рэспублики, вярхоуны суд бсср, створана рэдакцыйная каисия аб унясенни змяненняу и дапауненняу у канстытуцыю бсср 1937 года.

На другой сессии вярхоунага савета бсср у липени 1947 года быу прыняты закон "аб змяненни и дапауненни экста канстытуцыы(асноунага закона) бсср", згодна з яким за вышэйшыми органами дзяржаунай улады рэспублики замацоувалася права на прыняцце заканадауства аб шлюбе и сям'и, зацвярджэнне справаздач аб выкананни дзяржаунага бюджэту бсср.

Уносилися удакладненни у гарантыи правоу грамадзян на адпачынак, на адукацыю. Артыкул аб раунапрауи М и Ж, дапауняуся палажэнем аб дзяржаунай дапамозе мнагадзетнай и адзинокай маци.

Актыуную працу у гэты час праводзиу прэзид вярх савета бсср у склад якога уваходзили:

-инфарматыуна-статыстычны аддзел;

-юрыдычны;

-па улику и рэгистрацыи узнагароджаных;

-па падрыхтоуцы да разгляду хадайництва аб пасилавании;

-финанса гаспадарчы.

Так сама у склад прэзидыума вярхоунага савету бсср уваходзили:

-канцылярыя прэзидыума;

-и прыемная старшыни прэзидыума ВС бсср.

Кампеиэнцыя прэзидыума ВС бсср(з 1947- па 1965-я гады).

-киравау аргананизацыйна-массавай працай мясцовых саветау;

-зацвярджау палажэнни аб выбарах;

-вырашау пытанни администрацыйна-тэрытарыяльнага падзелу у рэспублицы;

-ратыфивау мижнадныя дагаворы;

-вырашау мижнародна-прававыя пытанни;

-ажыццяуляу норматворчую дзейнасць и инш.

25 снежня 1951 года прэзидыум вс бсср прймае указ аб дзярж сцягу бсср, 24 верасня 1955 года - указ аб дзярж гимне бсср.

У наступныя гады развиваецца кантрольна-наглядная, распарадчая дзейнасць вярхоунага савета бсср, з'яуляюцца ноя камисии.

У 1957 годзе дзейничали наступныя камисии прэзидыума вс бсср:

-па народнай адукацыи и культурна-адукацыйнай працы;

-па ахове здароу'я и сацыяльнаму забеспячэнню;

-па жыллеваму будауництву, камунальнай гаспадарцы и добраупарадкаванню;

-па сельскай гаспадарцы.