- •1.Гістарычная граматыка бел.М. Як лінгвістычная дысцыпліна, яе прадмет і задачы.
- •2.Бел.Мова сярод славянскіх моў.
- •3.Фанетычныя асаблівасці сучаснай бел.Мовы.
- •4.Граматычныя асаблівасці сучас-най бел.Мовы.
- •5. Гістарычныя ўмовы ўтварэння і развіцця бел.Мовы.
- •6. Крыніцы вывучэння гісторыі бел.Мовы.
- •8. Значэнне дзейнасці ф.Скарыны, с.Буднага, в.Цяпінскага, л.Зізінія, м.Сматрыцкага, п.Бярынды і інш. У станаўленні бел.М.
- •9. Тэндэнцыі ў старажытнай бел. Пісьмовай мове.
- •10.Звесткі з палеаграфіі. Графічная сістэма ў гіст. Бел. Пісьменства.
- •11.Сістэма галосных гукаў у старажытнасці і сучаснай б.М. Іх класіфікацыя і характарыстыка.
- •12. Галосныя гукі ў пачатку слова.
- •15.Асаблівасці складу ў стара-жытнасці.
- •14. Характар старажытнага націску, інтанацыя ў старажытнасці.
- •17.Лёс спалучэнняў зычных з наступным (й).
- •22.Спалучэнне рэдукаваных (ъ), (ь) з плаўнымі ў становішчы паміж зычнымі.
- •18.Змяненне спалучэнняў(гт).(кт) перад галоснымі (ь)(і). Дысіміляцыя ў спалучэннях дт,мм і звязанае з ёй чаргаванне.
- •19.Развіццё паўнагалосся. Беларускі варыянт поўнагалосных спал-учэнняў.
- •21. Гіс-ыя ўзнікнення “беглых” га-лосных, з’яўленне прыстаўных га-лосных, падоўжаных галосных (о), (э) у новых закрытых складах.
- •23.Вынікі страты рэдукаваных (ъ), (ь) у кансанантызме.
- •24.Насавыя галосныя ва ўсходне-славянскай мове.
- •25.Фанетычныя змяненні, не абу-моўленыя стратай рэд-ых.
- •26.Граматычныя катэгорыі назоў-нікаў у старажытнасці.
- •27.Старажытная сістэма скланення назоўнікаў.
- •28.Лёс старажытнай сістэмы скланення назоўнікаў.
- •32.Гісторыя скланення асабовых займеннікаў і зваротнага сябе.
- •33.Гісторыя скланення неасабовых займен. Станаўленне форм займ-аў вьсь, вься,вьсэ.
- •34.Утварэнне займеннікаў той, тая, тое. Паходжанне сучасных склона-вых форм гэтых займеннікаў. Скланенне пытальных займеннікаў къто, чьто.
- •35.Прыметнік. Кароткія (іменныя) формы, іх гісторыя.
- •36.Займеннікавыя (поўныя) пры-метнікі, іх утварэнне. Дыферэ-цыяцыя сінтаксічных функцый прыметнікаў.
- •37. Прыналежныя прыметнікі ў гісторыі беларускай мовы.
- •39.Станаўленне лічэбніка як самас-тойнай часціны мовы. Простыя лічэбнікі.
- •38.Ступені параўнання якасных прыметнікаў. Іх утварэнне і ўжы-ванне.
- •41.Сістэма дзеяслоўных форм да-пісьмовага і пачатку пісьмовага перыяду.
- •42.Змяненні ў формах дзеясловаў цяперашняга часу.
- •43.Гісторыя прошлага часу дзеяс-ловаў.
- •44.Гісторыя форм будучага часу дзеясловаў.
- •45.Умоўны лад дзеяслова. Утва-рэнне і станаўленне форм умоўнага ладу.
- •46.Загадны лад дзеяслова. Утварэнне і станаўленне форм за-гаднага ладу.
- •47.Іменныя формы дзяслова.
- •48.Станаўленне сістэмы дзеепры-метнікаў у бел.Мове.
- •49.Гисторыя дзеепрыслощя у бел. Мове.
- •50.Фарміраванне прыслоўя як час-ціны мовы.
- •51.Просты сказ у старажытнасці.
- •52.Складаны сказ у старажытнай бел.Мове.
32.Гісторыя скланення асабовых займеннікаў і зваротнага сябе.
Асабовыя займеннікі: я(аз,яз), ты, мы, вы не мелі роду, але скланяліся і змяняліся па ліках і склонах (акрамя клічнага). Канчаткі такія, як і ў суч. б.м. Зніклі кароткія формы. У б.м. развілася форма Д.М.скл.(тобе). Займеннік сябе не меў формы Н.с. Такая асаблівасць яго ёсць і ў сучаснай мове. Па такой жа аналогіі як займеннік ты, скланяўся і сучасны зваротны зай-к сябе. Зах-ся толькі форма ся, як постфікс у зварот. дзеясловах.
33.Гісторыя скланення неасабовых займен. Станаўленне форм займ-аў вьсь, вься,вьсэ.
Як і у сучаснай мове, выдзяляюць такія групы неасабовых займен.: указальныя, азначальныя, прыналеж-ныя, пытальныя і пытальна-адносныя. Усе неасабовыя займ-кі распадаюцца на дзве групы: займеннікі мяккай разнав-ці і займ-кі цвёрдай разнав-ці. Яны адрозніваюцца не толькі тым, што ў першых аснова канчаецца на цвёрды, а ў другіх –на мяккі зычны, а і склонавымі канчаткамі. Асобую змешаную разнавіднасць утвараў займ. вьсь(вься, вьсе), які ў адных склонах меў такія канчаткі, як займ. мяк. раз-ці, а ў другой – як займ. цвёрдай раз-ці.
34.Утварэнне займеннікаў той, тая, тое. Паходжанне сучасных склона-вых форм гэтых займеннікаў. Скланенне пытальных займеннікаў къто, чьто.
У Т.ск. адз.л. і ў Т,Р,Д,М.с. мн.л. м. і н.р. зай-ік той (тая, тое) змяніў склонавыя формы пад уплывам займеннікаў мяккай раз-ці і поўных прыметнікаў: на месцы тех,тем,темі сталі ўжывацца формы: тых, тым, тымі, тых. З даўніх часоў у б.м. ўжываецца займеннік гэты. У яго складзе ўказальная часціца гэ і займен. той, тая, тое . У форме м.р. з часам займен. атрымаў гучанне гэты. Займеннікі хто, што ў форме назоўнага склону перажылі фанетычныя змены: къто-кто-хто, чьто-что-што. Абодва яны – ад каранёвага элемента к і часціцы –то. Скланяліся наступным чынам: Н. къто, чьто; Р. кого, чего; Д. кому, чему; В. кого, чьто; Т. цъмь, чимь; М. комь, чемь.
35.Прыметнік. Кароткія (іменныя) формы, іх гісторыя.
Прыметнік перажаў свае змены; яны перш за ўсё – у гісторыі кароткай і поўнай формы, у страце формы парнага ліку, ва уніфікацыі формы ў некаторых склонах. Кароткія формы былі пашыраныя і набліжаліся да назоўнікаў. Яны скланяліся ў м. і н. родзе як назоўнікі з асновай на –о(йо), у ж.р. як назоўнікі з асновай на –а(йа): добрь-м.р, добра-ж.р,добро-н.р, добрі-мн.л. Аднолькавае скланенне кароткіх прыметнікаў і назоўнікаў сведчыць пра надзвычайную блізкасць старажытных прыметнікаў і назоў-нікаў. Некаторыя гісторыкі акрэсліваюць кароткія прыметнікі як назоўнікі-азначэнні пры назоўніках.
36.Займеннікавыя (поўныя) пры-метнікі, іх утварэнне. Дыферэ-цыяцыя сінтаксічных функцый прыметнікаў.
Поўныя прыметнікі – складаныя, паводле паходжання і ўтварэння, словы. Скланенне поўных прымет-нікаў называюць займеннікавым або членным. Яны ўтварыліся шляхам далучэння да кароткай формы пэўнага роду ўказальных займеннікаў и (м.р.), я(ж.р.), е(н.р.): Н.скл. – новъ +и(йь)= новъи. У формах м.р. ускосных склонаў адбыліся фанетычныя змянен-ні: страта гука (й), прыпадабненне га-лосных і іх сцяжэнне; узнікненне адной формы для творнага і меснага склонаў адз.л. прыметнікаў м. і н. роду; страта формы парнага ліку. У аснове сучасных склонаў поўных форм прыметнікаў ляжаць гістарыч-ныя канчаткі.