- •1.Дүниетаным және оның түрлері (мифологиялық, діни, философиялық).
- •2. Философияның пәні: адам және әлем мәселесі.
- •3. Ежелгі үнді философиясының негізгі мектептері.
- •4. Буддизм философиясы.
- •5. Ежелгі Қытай ойлау дәстүрі: дао мектебі, заңшылдар мектебі.
- •6. Конфуцийдің этикалық философиясы
- •7. Ежелгі грек натурфилософиясы (иониялықтар, пифагоршылдар, элейліктер, атомистер)
- •8. Адамға қарай бет бұру (софистер, Сократ һәм оның тағылымы)
- •9. Платон философиясы: «идея» теориясы, мемлекет жайлы ілімі
- •10. Аристотель философиясы: «материя» және «форма» түсінігі
- •11. Антика философиясындағы матереализмді негіздеу идеялары (Фалес, Аниксимандр,Анаксимен, т.Б.)
- •12.Ортағасырлық христиан философиясының негізгі кезеңдері:патристика және схоластика
- •13.А. Августин мен ф. Аквинскийдің діни философиясы
- •14.Ислам мәдениетіндегі ғылым мен өнер, философия
- •15. Философияның негізгі атқаратын қызметтері мен қазіргі замандағы рөлі.
- •16. Ислам философиясы:Әл кинди,Әл фараби,Ибн Рушд.
- •17. Ислам философиясының даму ерекшеліктері
- •18.Қайта өрлеу философиясындағы гуманизм және антропоцентризм
- •19. Ф. Бэконның индуктивті әдісі және идолдар туралы ілімі
- •20. «Неміс классикалық философиясы». И. Кант фил-сы.
- •21. Шеллингтің натурфилософиясы
- •22. Г.В.Ф. Гегельдің абсолюттік идеясы. Диалектиканың негізгі категориялары
- •23. Л.Фейрбахтың антропологиялық философиясы.
- •24. Дәстүрлі түркі дүниетанымының ерекшеліктері. Тәңіршілдік: метафизикасы мен философиясы
- •25.Түркі ойшылдарының философиясы: Әл Фараби, м.Қашқари, ж.Баласағұн, а.Иүгінеки.
- •26. Қорқыт Атаның рухани ілімі.
- •27. Сопылықтың түркілік бұтағы: қ.А. Иасуидің хәл ілімі.
- •28. Қазақ философиясының қалыптасу ерекшеліктері.
- •29. Ақын-жыраулар шығармашылығындағы дүниетаным: табиғаты, толғау, бостандық, дүние, заман, адам, адамшылық мәселесі.
- •30.Жаңа Заман философиясы: Декарттың «күмәндәну принципі».
- •31. Хіх ғасырдағы қазақ философиясының жаңашылдық сипаты: ш.Уәлиханов, ы.Алтынсарин, а.Құнанбайұлы.
- •32.Абай философиясындағы Алла мен адам болмысы.
- •33. ХХғ басындағы қазақ ұлтының ояну философиясы.
- •34.Хх ғасырдағы Батыс философиясы Позитивизм және оның түрлері
- •35. Хіх ғасыр Орыс кеңістігіндегі славяншылдық һәм батысшылдық ( Чаадаев, Герцен, Киревский, Хомяков)
- •36. Марксизм философиясы
- •37. Парменидтің болмыс бейболмыс теориясы
- •38. Гуссерльдің феноменологиясы
- •39. Сана және бейсаналық: з. Фрейдтің психоаналитикалық философиясы
- •40. Экзистенциалистік философиясының негізгі мәселелері
- •41.Материяның атрибуттары: қозғалыс, кеңістік, уақыт.
- •42.Онтология болмыс туралы ілім.
- •43.Таным және оның түрлері.
- •44.Ғылыми зерттеулердің эмперикалық және теориялық деңгейлері.
- •45.Адамның дүниеге қатынасының ерекшеліктері : таным, шығармашылық, түсіндіру және түсіну, ақиқат және адасу.
- •46.Ақиқаттың аспектілері: аксиологиялық, экзистенцияалды,концептуалды,операционалды, ақиқат.
- •47. Диалектиканың тарихи типтері. Диалектиканың негізгі принциптері мен заңдары.
- •48.Адам санасы мен рухани дүниесі туралы философиялық, діни және ғылыми түсініктер.
- •49. Сана бейнелеу және іс әрекет ретінде: шығармашылық және интуиция мәселесі.
- •50. Адам философиясы: өмірдің мәні.
- •51.Қоғамдық сананың түрлері: моральдық, этикалық, саяси, құқықтық және діни сана. Ғылым қоғамдық сананың бір формасы ретінде.
- •52. “Қоғам: философиялық талдаудың негіздері”
- •53. Әлеуметтік философияның ұғымдары мен негізгі принциптері. Социогенез ұғымы.
- •54.Л.Н Гумилевтың «пассионарлық дүмпу» идеясы мәсәле ретінде
- •55.Жаһандану үдерісі һәм жаһандануға деген қарсылық (Антиглобализм).
- •56. Мәдениет және өркениет.
- •57. Жаһандану үдерісіндегі адамзаттың өзекті мәселелері.
- •58. Жеке адам - әлеум. Индивид ретіндегі адам, қоғам мүшесі.
- •59. Философиядағы адам мәселесі
- •60.Ақпараттық қоғам және оныңдаму ерекшеліктері
12.Ортағасырлық христиан философиясының негізгі кезеңдері:патристика және схоластика
Христиан ілімінің негізгі ережелері діни философияда және теологияда басқарушы бекітулер формасын алады. Христиан дүниетанымының негізгі идеясы болып Құдай идеясы табылады. Патристика деп шіркеу әкейлерінің діни философиялық ілімдерін айтады (Ш-VI ғ.ғ.). Негізгі өкілдері: Клемент Александрийский, Амворсий Майландский (340-397 ж.ж.), Августин Блаженный (354-430 ж.ж.) т.б. Ш-ІV ғасырларда жүйеленген бұл діни ілімде алғашқыда Христостың табиғаты туралы пікірлер (құдайлық, немесе адамдық табиғаты туралы) ал 323ж. ұлы император Константин христиандықты мемлекеттік дін ретінде қабылдағаннан кейін, саяси-шіркеулік мәселелер алдыңғы шепке шығып, шіркеу әкейлерінің көзқарастарында өз көріністерін тапты. Мысалы, Августиннің көтерген басты мәселесі христиан дінінің артықшылығын дәлелдеу арқылы, шіркеудің жанды билеуге құқықтығы және ол - аспан мен жер арасын байланыстырушы деген сияқты идеяларды дәлелдеу үшін манихеялық, скептицизмдік және неоплатонизм қағидаларын басшылыққа алды. Оны осы ілімдердің кейбір элементтерін сақтай отырып, христиан дінінің жаңа бағытын қалыптастырғаны үшін, кейін августинизм деп аталып кеткен ағымның негізін қалаушы деп мойындады. Негізгі еңбектері: «Тәубеге келу», «Құдай қаласы туралы» т.б. Ортағасырлық философияның схоластика деп аталған кезеңі Европа тарихында Рим империясының күйреуінен бастап қайта өрлеу дәуіріне дейінгі 600-700 жылдай уақытты қамтиды. Бұл кезеңде егемендік алған көптеген Европа елдерінде (Италия, Франция, Англия, Германия т.б.) феодалдық қарым-қатынастар қалыптасып, христиан дінін қоғамдық өмірдің барлық салаларында өктемдік көрсетіп, шіркеудің сауаттылықтың қолжазбалар сақтау ісінің ошағына айналған мезгілі болатын. Осындай мемлекеттік билік қолдаған қатал діни үстемдік жағдайында философия өзінің бар ақыл-ой, күшін христиан догматтарын негіздеуге жұмсап, дін ілімінің күңіне айналған-ды. Осы кезеңдегі философиядағы ілім «схоластика» (мектептік ілім) деген атаққа ие болып, негізгі үш кезеңнен өтті: 1. Балауса схоластика (ІХ-ХІІ ғ.ғ 2. Кемеліне жеткен схоластика (ХІІІ ғ.) 3. Құлдырау кезеңі (ХIV-ХV ғ.ғ.)
13.А. Августин мен ф. Аквинскийдің діни философиясы
Фома Аквинский (1225-1274жж.) – орта ғасыр философиясының орталық фигурасы, көрнекті философ, ортодоксальды схоластиканы жүйелендіруші, томизм бағытының негізін қалаушысы. Ф.Аквинскийдің философиясының негізгі категориясы болып болмыс табылады. Ол бар және ол ақиқат. Соңғы шындық болып Құдай табылады және оның күші үнемі іс-әрекетте.Ф.Аквинский өз еңбектерінде Құдай болмысының бес дәлелін құрастырды:1. Егерде қозғалысты тек механикалық деп алмай толығымен алса бірінші қозғаушыға, яғни Құдайға келмеуге болмайды.2. Егерде дүниедегі барлығының себебі болса, онда бірінші себеп болуы керек, яғни Құдай.3. Дүниедегі мүмкіндіктер мен кездейсоқтықтардың көптігінің бәрі қажетті абсолютті себептілікпен басқарушы керек, яғни Құдаймен.4. Дүниедегі барлығының жоғарғы дәрежесін өлшеу үшін барлық жоғарғылардың абсолютті өлшемі болуы керек, яғни Құдай.5. Барлық дүниедегі тіршілік етушілер анық мақсаттылық дәрежесі бар, сондықтан соңғы және негізгі мақсат Құдай болуы керек.Ф.Аквинский ілімі христиан шіркеуімен жоғары бағаланды, ол құдіреттілердің қатарына кірді. Аврелий Августин–354 ж. Тагаст қаласында дүниеге келген. Еңбектері ете көп, негізгілері: «Құдайы қала туралы», «Жан сыры» (Тәубе, Исповедь). Оның өмірін екі кезеңге болуге болады: дінге дейінгі және дінді қабылдап, Құдайға деген Сенім оның жүрегі мен жанында берік орын алған кезең. Құдайға деген Сенім оның өмірін түгел өзгертті, Сенім оның өмірі мен ойының, философиялық пайымдауының субстанциясына айналды. Августин өзінің философияға деген бұрынғы сүйіспеншілігін тым артық деп бағалады, нағыз рахат философияда емес, Құдайға деген махаббатта, бірақ бұл рахат – болашақта болатын рахат, оған жеткізетін жалғыз жол – Христос жолы. Осылайша философияның құндылығы төмендетіліп, оның орнын теологиялық ойлау басты. Сонымен қатар, Августин Ақылдың рөлін де жоққа шығармайды: «Адам Құдайды іздегісі келуі үшін ақылды болуы қажет. Құдай өзін түсініп іздегендерді ғана қалайды». Ең басты мәселе – космос емес, жеке адам мәселесі. Өзіңді сырттан іздеме, өзіңе орал, ақиқат адам жанының тұңғиығында. Адамның жанында Құдай бейнеленеді, жанымыздың қатпарларына үңіле отырып, біз Құдайды табамыз. Өзінді өзің танып-біл дегеніміз – өзіңді Құдайдың бейнесі ретінде тану, біздің ойымыз – Құдайды еске алу, біздің танымымыз – Құдайдың ақыл-ойы, парасаты, бір адамнан екінші адамға көшіп отыратын махаббат -Құдайдың махаббаты.,) Құдай концепциясын түсіндіру процесінде ол Платонның «Идеясына» жүгінеді. Идея заттардың өзгермейтін, тұрақты негіздері, фундаментальді формалары, пайда болатын және олетін нәрселердің бәрі Идеядан бастап қалыптасады,