4. Шашылған сөздер мен сөз тіркестерінен сөйлемдер құрап жазыңыз.

Қыздыру, 1873 жылы, ойлап тапты, орыс, А.Н.Лодыгин, кәдімгі, лампаларын, оқымыстысы.

Радиотехника, есептеу техникасымен, жабдықталған, зертханалары, жаңа, оқу құралдарымен, кафедрасының.

Ұсынды, алысқа беру жобасын, кескінді, “телефотограф” деп аталатын, П.И.Бахметьев, 1880 жылы, орыс ғалымы.

Америка өнер тапқышы Керл, алысқа жеткізудің, алғашқы, ұсынды, жобасын, кескінді.

5. Төменде берілген сөздерді сөздік арқылы орыс тіліне аударыңыз.

Қазақша	Орысша
алғашқы
таратқыш
қосылды
тұңғыш
жолдама
мұнара
жоба
орнату
алыс
жеткізу
жүзеге асыру
жабдықтар
өлшеуіш
құрылғы
жасау

6. Сөйлемдерді оқыңыз, егер ол мәтін мазмұнына сәйкес келсе «иә», сәйкес келмесе «жоқ» деп жауап беріңіз.

Сұрақтар	ИӘ	ЖОҚ
1.1995 жылы Қазақстан Республикасы Intelsat Халықаралық ғарыштық байланыс ұйымының құрамына кірді ме?
2. Қазақстан спутник сәулесіне ие болды ма?
3.1997 жылдың 26 мамырында Алматыда «Кателко» Орталық қабылдағыш таратқыш станциясы салтанатты ашылды.

№ 4 СӨЖ тапсырмасы:

1. Мәтінді қазақ тіліне аударып, мазмұнын айтыңыз. Ученые, внесшие вклад в развитие радиотехники

Создателем первой успешной системы обмена информацией с помощью радиоволн в некоторых странах считался итальянский инженер Г.Маркони. Однако у Г.Маркони, как и у большинства авторов крупных изобретений, были предшественники. В России изобретателем радио считается А.С.Попов, создавший в 1895 году практичный радиоприёмник. В США таковым считается Никола Тесла, запатентовавший в 1893 году радиопередатчик, а в 1895 году - приёмник. Его приоритет перед Г.Маркони был признан в судебном порядке в 1943 году. Во Франции изобретателем беспроволочной телеграфии долгое время считался создатель когерера (трубки Бранли) Эдуард Бранли. В Англии, в 1894 году первым демонстрирует радиопередачу и радиоприём на расстоянии 40 метров изобретатель когерера Оливер Джозеф Лодж. Первым же изобретателем способов передачи и приёма электромагнитных волн, которые длительное время назывались «Волнами Герца — Hertzian Waves», является сам их первооткрыватель, немецкий учёный Генрих Герц.

1. Мәтінді оқыңыз, орыс тіліне аударыңыз. Радиолокацияның дамуы

Радиолокация (радио және Lосаtіо – орналасу) – радиотолқын көмегімен түрлі зерзаттарды іздеп табу және оның орнын анықтау .

1897 жылы А.С.Попов радиосигналдар бағытын қиып өткен корабльдің орнын табу тәсілін ұсынды.

1938 жылы тұңғыш радиолокациялық станция жасалды. Сонымен қатар, радиолокацияның дамуына есептеу техникасының дамуы үлкен әсер етті. Радиолокациялық өлшеуіш құралдарының пайда болуының нәтижесінде, зениттік және корабльдік артиллерия дами бастады. Сонымен бірге, радиолокация халық шаруашылығының барлық салаларында кеңінен қолданыла бастады. Радиолокация тәсілдерімен зерзатқа дейінгі қашықтық, шағылып келген сигналдардың бағыты, зерзат қозғалысының жылдамдықтары өлшенеді және радиолокациялық бақылау зерзаттарының көптеген сипаттамаларын анықтауға болады. Мысалы, су бетіндегі мұз қабатының параметрлерін, атмосфера ылғалдығын, зерзаттардың өлшемдері мен пішінін және т.б.