2. Сучасны стан стылістыкі як лінгвістычнай дысцыпліны.

У апошні час – праблемы функцыянальнай стылістыкі. Падкрэсліваецца неабходнасць садружнасці стылістыкі і літаратуразнаўства, і іншых дысцыплін.

Неабходна размяжоўваць праблемы стылістыкі і праблемы культуры мовы.

Зараз стылістычныя пытанні разглядаюцца праз прызму мастацкай літаратуры, але паняцці літаратурная мова і мова мастацкай літаратуры – зусім не тоесныя.

Адна з цэнтральных праблем – функцыянальна-стылістычная дыферэнцыяцыя.

Стылі не ізаляваны адзін ад аднаго, таму не з’яўляюцца замкненымі сістэмамі.

3-4. Паняцце функцыянальнага стылю.

Прынцыпы класіфікацыі функцыянальных стыляў. Сістэма стыляў суч. літ. мовы.

Функциональный стиль речи — разновидность литературного языка, выполняющий определенную функцию в общении.

Каждый функциональный стиль современного русского литературного языка - это подсистема, которая определяется условиями и целями общения в какой-то сфере общественной деятельности и обладает совокупностью стилистически значимых языковых средств. Функциональные стили неоднородны.

Сферы общения, или речевые ситуации, и их разновидности: а) бытовая; б) наука; в) право; г) политика; д) искусство.     Основные функции языка: а) общение; б) сообщение; в) воздействие.

5 функциональных стилей: научный (например, терминологическая лексика. Ее значение состоит в том, чтобы дать точное и ясное представление о научных понятиях); разговорный (отличается большой смысловой емкостью и красочностью, придает речи живость и экспрессивность); официально-деловой (официальная переписка, правительственные акты, речи; употребляется лексика, отражающая официально-деловые отношения (пленум, сессия, решение, постановление, резолюция)); публицистический (характерны отвлеченные слова с общественно-политическим значением (гуманность, прогресс, народность, гласность, миролюбивый)); художественный

Прынцыпы вылучэння стыляў:

Сацыяльны – стылі размяжоўваюцца адпаведна таму, хто зяўляецца носьбітам: гарадская, сялянская, жаргоны. Не мае навуковых падстаў.

Жанравы – па разнавіднасцях літаратуры (у эпоху класіцызму, зараз не ўжываецца).

Эмацыянальна-экспрэсіўны – з антычных рыторыках, гвоздеў. Але экспрэсіўны стыль – не факт мовы, а характар маўлення.

Функцыянальны – лепшы, па форме грамадскага выкарыстання: вусная форма маул – размоўныя, пісьмовая – кніжныя (аф-дзел, навуковы, маст, публ).

5. Навуковы стыль як функцыянальная разнавіднасць літаратурнай мовы.

Шырокае паняцце. Выкарыстоўваецца ў галіне навукі і тэхнікі. Аб’ядноўваючы разнастайныя віды літаратуры.

Перадумовы афармлення (Будагаў): агульны стан навукі, ступень развіцця літаратурна адпрацаванай мовы, вялікімі майстрамі — пісьменнікамі і вучонымі, якія звярталіся да роднай мовы ў сваіх навуковых, гістарычных і крытычных творах.

Уласцівасці: абстрактнасць, лагічнасць, аб’ектыўнасць, дакладнасць выкладу.

Функцыя навуковага мыслення — пазнанне свету ў выглядзе лагічнага засваення. Паняцце — абагуленае адлюстраванне ў нашай свядомасці прадметаў і з’яў навакольнага свету, гэта абстрактна-лагічная катэгорыя.

Лексіка: 1. Нейтральныя словы, якія суадносяцца з паняццямі рэчываў, колькасці, прасторы, часу. Тут і службовыя часціны мовы (насуперак, дзякуючы). 2. Словы агульнанавуковага ўжывання, якія не ўваходзяць у тэрміналагічную сістэму (узаемасувязь, эсперымент). 3. Тэрміны — словы і словазлучэнні, якія дакладна выражаюць спецыяльны паняцці або прадметы. Тэрміны павінны мець дакладна выражаны змест. Беларуская тэрміналогія складвалася пад уплывам рускай і інтэрнацыянальнай навуковай тэрміналогіі.

Фразеалогія абмежавана ў рэсурсах і экспрэсіўных магчымасцях, часцей за ўсе — тэрміналагічнага тыпу. Сінтаксіс. Поўныя сказы, складаныя сказы, сувязь пры дапамозе злучнікаў і злучальных слоў (сувязь выражаецца дакладней).

Словы, блізкія да злучнікаў (інакш), пабочныя словы, канструкцыі з дзеяслоўнымі назоўнікамі. Расшчапленне выказніка (аперыруе — робіць аперацыю).