- •1. Гісторыя стылістычнай навукі.
- •2. Сучасны стан стылістыкі як лінгвістычнай дысцыпліны.
- •5. Навуковы стыль як функцыянальная разнавіднасць літаратурнай мовы.
- •6. Афіцыйна-справавы стыль.
- •7. Гутарковы стыль
- •8. Публіцыстычны стыль як разнавіднасць літаратурнага маўлення.
- •9. Жанры публіцыстычнага стылю.
- •12. Літаратурна-мастацкі стыль.
- •16. Традыцыйныя сродкі слоўнай вобразнасці – тропы.
- •17. Стылістычнае выкарыстанне сінонімаў.
- •18. Выкарыстанне амонімаў у стылістычных мэтах.
- •19. Стылістычныя эфекты, заснаваныя на выкарыстанні паронімаў. Паранамазія.
- •20. Стылістычнае выкарыстанне антонімаў.
- •24. Стылістычная характарыстыка запазычаных слоў.
- •25. Устарэлая лексіка.
- •26. Неалагізмы. Стылістычная ацэнка.
- •34. Стылістычныя асаблівасці назоўніка.
- •35. Стылістычная роля словаўтваральных сродкаў назоўнікаў.
- •36. Агульныя асаблівасці стылістычнага выкарыстання прыметнікаў.
- •37. Стылістычнае выкарыстанне займеннікаў.
- •39. Стылістычныя асаблівасці дзеяслова.
- •42. Стылістычныя асаблівасці розных тыпаў простага сказа.
- •43. Сінаніміка форм выказніка.
- •44. Актуальнае чляненне выказвання і парадак слоў у сказе.
- •45. Варыянты форм, звязаных з кіраваннем.
- •46. Аднародныя члены сказа.
- •47. Экспрэсіўнае вылучэнне членаў членаў сказа.
- •48. Паралельныя сінтаксічныя канструкцыі.
- •49. Складаны сказ.
- •50. Стылістычныя памылкі ў складаных сказах.
- •51. Асаблівыя прыёмы стылістычнай арганізацыі маўлення (сінтаксічныя сродкі экспрэсіўнага маўлення).
- •52. Паняцце аб тэксце. Канстытутыўныя прыметы тэксту. Суадносіны «мова – маўленне – тэкст».
- •53. Асноўныя структурныя адзінкі тэксту.
- •54. Функцыянальна-сэнсавыя тыпы маўлення.
25. Устарэлая лексіка.
Архаізмы - словы і выразы, якія выпалі з актыўнага слоўніка нацыі, але яшчэ выкарыстоўваюцца у некаторых стылях: варажбітка, гарбата, вешчы, дабрадзей, гоні, дзіда, дойлід, доўбня, злот, келіх, модлы, наканаваць, хаўрус, штандар, чытанка, ягомасць. Многія з іх - стылістычныя сінонімы да агульнаўжавальных: дойлід - архітэктар, гоні - нівы.
Гістарызмы - зніклі разам з паняццем, якое азначалі: войт, волока, гарадавы, дарэктар, рэкрут, шляхціц. Шырока ўжываюцца для стварэння каларыту - раман М. Садковіча і Е. Львова «Георгі Скарына»: У гонар імянітага госця ваявода загадаў сагнаць у замак з кірмашу ўсіх скамарохаў.
Выкарыстанне архаізмаў і гістарызмаў у гэтым урыўку Архаізмы (у т.л. стараславянізмы) ужываюцца для надання мове ўрачыстасці, узнятасці. Многія стара-славянскія словазлучэнні біблейскага паходжання ператварыліся ў фразеалагічныя выразы: плоць ад плоці, судны дзень, Ноеў каўчэг. Стараславянізмы ўжываюцца звычайнай, то выказванне іранічнае: Сэнс гэтых мігаў быў прыблізна такі: «Банчок можна лічыць наладжаным. Склікай брацію».
Гістарызмы і архаізмы без стылістычных мэт - у навуковых працах па гісторыі: Князі кіравалі княствамі — «воласцямі» праз сваіх «мужоў» (васалаў).
(тысяцкіп). Малодшымі прадста^нікамі княжацкай адміністрацыі былі вірнікі і цівуны.
Памылкі. Зніклыя паняцці абазначаюцца не гістарызмамі, а сучаснымі словамі: Міністрам абароны СССР (трэба: народным камісарам па ваенных і грамадзянскіх справах) у той час быў легендарны палкаводзец грамадзянскай вайны М.В. Фрунзе.
26. Неалагізмы. Стылістычная ацэнка.
Неалагізмы - адлюстроўваюць новыя паняцці ў галіне вытворчасці, палітыкі, навукі, тэхнікі, мастацтва і г. д. Пры стварэнні неалагізмаў выкарыстоўваюцца існуючыя ў мове корані і іншыя словаўтваральныя элементы. Мова папаўняецца за кошт дыялектызмаў, якія ўжываюцца ў мастацкіх творах. Неалагізмамі трэба карыстацца асцярожна і толькі тады, калі наяўнымі сродкамі мовы нельга абазначыць новае паняцце. Некаторыя неалагізмы атрымалі шырокае распаўсюджанне: прыёмнік і інш.
Уласна нанеалагізмы – толькі тыя, чыя навізна ўспрымаецца ўсімі носьбітамі мовы.
Віды па сродках стварэння: 1 лексічныя – па прадуктыўных мадэлях або запазычанні (расстыкоўка, трайлер). 2 семантычныя - у выніку прысваення новых значэнняў вядомым словам (спадарожнік, перабудова).
Віды па стылістычных адносінах: 1 намінатыўныя – назвы новых паняццяў, звычайна не маюць сінонімаў (калайдэр) 2 стылістычныя - яркі экспрэсіўны сродак, заўсёды ёсць +/- афарбоўка: першапраходзец, плюсаваць.
Ёсць неалагізмы, скалькаваныя з рускіх слоў: хатнік – избач.
Няправільныя неалагізмы: кнігаадзінка, расцахоўка, прарабскае кіраўніцтва, сцяноўка.
Неалагізмы — складанаскарочаныя словы і абрэвіятуры трэба ўжываць абмежавана і такія, якаія добра зразумелыя і лёгка вымаўляюцца. Дрэнна: буйжывёлы, галавадзень, МТЮГ, Белгалоўаптэкагассанупраўленне, Белмаслатлушчаснабзбыткантора. Узнікаюць парадыйныя:Галоушчупаклебедзь, Райрогхвосткапытсаюз.
Асобная група неалагізмаў - індывідуальныя наватворы: Па ордэру выдадзены мікрарай, які называецца мікрараён (Барадулін)