6. Праблема ўзаемаадносін аўтара тэксту і рэдактара. Рэдактарская этыка.

Навашта патрэбен рэдактар?

1. Скончыўшы працу, аўтар знаходзіцца ў сумненнях, ці добра напісаў матэрыял, і ацэнка з боку яму проста неабходная.

2. Часам з-за цяжкасці ў стварэнні матэрыяла аўтар мае патрэбу ў дапамозе.

3. Сумленны аўтар заўсёды хоча даведацца, ці не дапусціў ён промахаў, каб не апынуцца ў непрыемным становішчы.

4. Упэўненасць, што тэкст будзе прачытаны рэдактарам-сябрам супакойвае аўтара, натхняе яго на далейшую працу.

5. Рэдактар патрэбны аўтару каб падтрымліваць яго на ўсіх этапах творчага працэсу.

Патрабаванні рэдактарскай этыкі:

1. Выпраўленні трэба праводзіць толькі па аб’ектыўных крытэрыях.

2. Рэдактар не мае права на настрой.

3. Праўка павінна быць доказнай, нават калі яе матывам была інтуіцыя.

4. У працэсе доказу рэдактар апіраецца на патрабаванні граматыкі, слоўніка, энцыклапедыі і г.д.

5. Эфектыўнасць працы будзе вышэйшай, калі рэдактар прапаноўвае некалькі варыянтаў праўкі.

6. Неабходнасць унясення змен рэдактар тлумачыць інтарэсамі чытача.

7. Адносіны паміж рэдактарам і аўтарам не павінны нагадваць адносіны начальніка і падначаленага.

8. Абавязковасць праўкі рэдактар можа абругнаваць інтарэсам рэдакцыі.

9. Калі ўзнікае спрэчка –трэба звярнуцца на вышэйшы ўзровень.

7. Патрабаванні да прафесійнай падрыхтоўкі рэдактара. Сувязь рэдактарскай падрыхтоўкі з фарміраван­нем журналісцкага майстэрства.

Патрабаванні да прафесійнай падрыхтоўкі рэдактара:

1. Веданне той галіны навукі, тэхнікі, вытворчасці, якой прысвечаны тэкст. Без гэтага немагчыма правесці навуковае рэдагаванне.

2. Веданне ідэалогіі дзяржавы, прыярытэтаў яе развіцця. Без гэтага немагчыма правесці палітычнае (ідэалагічнае) рэдагаванне.

3. Веданне працэсу стварэння і дэкадзіравання тэксту. Гэта значыць лінгвістыкі і стылістыкі тэксту і іх адгалівананняў.

4. Уяўляць працэс ператварэння рукапісу ў друкаваны тэкст, тэлеперадачу, інтэрнэт-публікацыю і г.д. Сёння журналісцкі тэкст – калектыўная творчасць.

Все три функции творческой деятельности журна­листа:

• организаторская (в общении с автором);

• организационная (понимание того, какое место должна занять публикация при фор­мировании номера, полосы, ведении сквозной темы);

• и, наконец, собственно создание журналистского произведения, совершенство­вание его формы – находят своё преломление в редакторской работе над текстом.

В редактировании каждого текста обычно участвуют несколько журналистов, представляющих разные подразделения и службы редакции. Кроме самого автора – его коллега по отделу или его руководитель, приводящий текст в соответствие с планом отдела; сотрудник секретариата или ответственный секретарь, проверяющий правдивость и точность информации, содержащейся в тексте, и при необходимости сокращающий его размеры; ведущий редактор или сам главный редактор, оценивающий значение информации и определяющий ее место в номере и комплекте издания; возможно, наконец, и корректор, сигнализирующий в секретариат и автору о смысловых и стилистических ошибках, замеченных в тексте. В некоторых крупных редакционных коллективах за этот процесс редактирования отвечает литературный редактор, вычитывающий все тексты, идущие в номер газеты.

Последний этап подготовки текста – техническое редактирование. Оно производится в соответствии с нормами, предъявляемыми в редакции к размерам и форме публикаций в издании. И, разумеется, с учетом особенностей техники, используемой на выпуске номера. Техническое редактирование означает определение и указание объема текста – количества наборных строк, шрифта и формата набора, а также полосы, для которой предназначается текст.