5 Тапсырма.Тахеометрлік сурет нүктесін анықтау және топопланды салу.

Тахеометрлік сурет нүктесін жапсыру (накладка) полярлық әдіс, яғни транспортир, сызғыш арқылы горизонталь дөңгелекке сақтар түсіру сағат тілі бағыты бойынша және белгілі план масштабы бойынша горизонталь сызба жүргізу әдісімен жасалған.Алынған пикетті 1 мм-лік дөңгелекпен белгілеп, оң немесе төменгі жағынан 0,1 мм дәлдікпен белгілеп жазып қояды.

Белгіленген пикеттер арқылы еңкіштік бағыттын анықтап, горизонтальдар жүргіземіз. Ылдидағы пикеттер арасындағы горизонтальдардың ізін, бірдей арақашықтықта параллель түзулер жүргізілген жылтыр қағазды пайдаланып анықтаймыз.Теодолиттік жүру абрисін пайдалана отырып әрі тахеометрлік журналдағы ескертпелерді қолдана отырып шартты белгілер арқылы ситуация түсіріледі.

Миллиметрлік қағазға 50 нүктені түсіру үшін бірінші теодолит жүрісі бойынша есептелген журналдан координаттың Х,У мәндерін аламыз.Олар Х осі бойынша:-333,81;-238,18;-192,15;233,59;-334,56;-333,81;ал Ү осі бойынша:-233,18;-284,26;-264,85;-122,81;-151,09;-233,18; сандарына тең.

Осы мәндерді Х,Ү осі бойынша А3 форматта өсу ретімен толық сандармен сол нүктелер аралығында жатпайтын етіп түсіреміз.

А3 форматта осы нүктелерді қосамыз.Сонда топографиялық планда 50 нүктені белгілейміз.

Біріншіден, Н_ст нүктесінен, тахеометрлік журналдан берілген горизонталь дөңгелек нүктесі градуспен өлшеніп, Н_ст-ден,Нст-ге қарай өлшенеді ол тек Нст мен Б арасын қосатын нүкте болып табылады,сол арқылы Н-ты табамыз. Тура сол әдіспен Нст арқылы горизонталь дөңгелек мәндерін, Б-ны қолдана отырып,қалған 50 нүктенің мәнін табамыз.50 нүктені топографиялық планға сызған соң трасса, үй, рельеф, пішендік өсімдіктер, үй өсімдіктері, тұтас бұталар пайда болды.

Шартты белгілер

№	М 1:1000 пландагы Бейне	Шартты белгілер атауы	№	М 1:1000 пландагы бейне	Шартты белгі атауы
7		Теодолитт жүрісінің нүктелері	266 а)		Қолданган негізгі горизонтальдар олардың белгілері
267		Жер белгілері	266 б)		Негізгі горизонтальдар
12		Координат сызықтардың қиылысы	300	° ° º º	Орман және ағаштың характеристика сы
16		Отқа төзімсіз құрылыстар	320	|| || || || || || ||	Пішендік өсімдер
89		Қазу мұнай-газ құбырлары	325	··· ··· ··· ··· ··· ... ... ...	Дала өсімдері
104		Бағаналы электр байланыс желісі	328		Ағаш қоршаулар
172		Матерналы көрсетілген шоссе жолдары	382		Тұтас бұталар өрімі
292		Контурлар шекарасы	389	Абвгджзи Клмнпрстуфхцч Шщьъэюя	1234567890