Instrumenty polityki handlowej:

• wolny handel – to całkowicie nieskrępowana wymiana międzynarodowa, związana z koncepcja liberalizmu gospodarczego, oznacza, że największe korzyści z MPP zostaną osiągnięte przez wolna konkurencję, niezależną od producentów o konsumentów, a interwencja państwa powoduje jedynie szkody. Układ GATT – Układ Ogólny w Sprawie Ceł i Handlu; WHO – Światowa Organizacja Handlu;

• protekcjonizm – to oddziaływanie na międzynarodową wymianę dóbr / usług. Celem polityki protekcjonizmu jest podniesienie konkurencyjności towarów na rynkach obcych, zmniejszenie konkurencyjności na rynku wewnętrznym.

Formami protekcjonizmu są:

- wprowadzenie ograniczeń ilościowych lub ceł;

- stosowanie przez państwo różnorodnych środków popieranie eksportu, np. w postaci promocji, reklamy, organizowania targów, preferowania określonych towarów charakterystycznych dla danego kraju (np. w Polsce – oscypki).

X III rynek pracy

ZATRUDNIENIE – to w szerokim zakresie praca, zajęcie, czynność; w wąskim – praca osób, których stosunek do pracodawcy oparty jest na umowie najmu, mianowania lub współużytkowania środków produkcji.

Zatrudnienie jako kategoria makroekonomiczna charakteryzuje się złożonością , które wynikają z następujących warunków i przyczyn:

1. Uwarunkowanie demograficzne – wpływają bezpośrednio na wielkość i strukturę zasobów siły roboczej (rodność, umieralność, przyrost naturalny, emigracja, imigracja).

2. Uwarunkowania społeczne – są warunkiem polityki społecznej (czas pracy, świadczenia społeczne, renty, emerytury, edukacja, bezrobocie) oraz poziomu postępu społecznego (praca dla siebie, w grupach, zespołach).

3. Uwarunkowania ekonomiczne – poziom i struktura dochodu narodowego (część konsumowana i akumulowana) określają poziom absorpcji zatrudnienia; zatrudnienie to najważniejszy czynnik produkcji, Z (zatrudnienie) jako źródło popytu efektywnego.

GOSPODAROWANIE SIŁĄ ROBOCZA POLEGA NA:

1. Przygotowaniu do pracy (kształcenie, kwalifikacje).

2. Wykonywanie pracy (wynik to dobra i usługi).

3. Użytkowanie rezultatów pracy (płaca, zakup dóbr i usług).

Układ CZŁOWIEK – PRACA – ŻYCIE W RODZINIE zależy od wzajemnych stosunków:

1. siły roboczej i środków produkcji (skuteczność i efektywność uzyskania dóbr i usług);

2. siły roboczej i całego społeczeństwa;

3. siły roboczej zatrudnionej i pozostałej ludności; proporcje podziału efektów na potrzeby bieżące i przyszłe.

PODAŻ SIŁY ROBOCZEJ – to określona liczna ludzi w wieku zdolności do pracy i taka zdolność mających, gotowa podjąć za oferowaną płacę w określonym czasie na danym rynku pracy.

POPYT NA SIŁĘ ROBOCZĄ – to określona liczba ludności w wieku zdolności do pracy i taką zdolność mających, na która jest zapotrzebowanie przy danej cenie w określonym czasie ze strony pracodawców.

BEZROBOCIE – bezrobotni to ludzie w wieku zdolności do pracy i mających tę zdolność, ale z różnych powodów nie mogących znaleźć pracy.

Bezrobocie frykcyjne (przejściowe) – jest to rezultat ruchu zatrudnionych na rynku pracy, ludzie zmieniają zakłady pracy, przenoszą się do innej miejscowości, więc przez pewien krótki okres pozostają bezrobotni.

 coraz częściej uwzględnia się i coraz większy nacisk kładzie na środowisko naturalne; zewnętrznym tego wyrazem są tzw. koszty zewnętrzne, występujące szczególnie w transporcie; ich wpływ na środowisko jest bardzo znaczący; np. zanieczyszczenie różnymi gazami powietrza i atmosfery (tlenki węgla, siarki, ołowiu), wypadki (głównie drogowe powodujące ogromne straty w ludziach, a także następstwa ekonomiczne – renty); hałas (np. samoloty); koszty tzw. kongestii (zatłoczenia) – centra wielkich aglomeracji, przejścia graniczne-głównie przewóz ładunków; terenochłonność;