- •Makroekonomia
- •I przedmiot ekonomii I jej klasyfikacja
- •5 Podstawowych filarów charakteryzujących gospodarkę rynkową:
- •V ruch okrężny w gospodarce
- •IV produkcja
- •VI produkt krajowy brutto. Dochód narodowy.
- •VIII system pieniężno - kredytowy
- •IX inflacja
- •X system finansowy państwa
- •XII handel zagraniczny
- •Instrumenty polityki handlowej:
- •X III rynek pracy
- •36 All rights reserved
VI produkt krajowy brutto. Dochód narodowy.
WARTOŚĆ GLOBALNA - jest sumą wartości ogółu dóbr i usług materialnych i niematerialnych w gospodarce narodowej w ciągu roku; obliczana jest w jednostkach rzeczowych, jednostkach pieniężnych i jednostkach czasowych (np. RGB).
PRODUKT GLOBALNY – jest suma wartości wszystkich dóbr i usług materialnych wytworzonych w ciągu roku w gospodarce.
PRODUKTEM KRAJOWYM BRUTTO WYTWORZONYM nazywamy część wartości globalnej jaka pozostaje po obliczeniu wartości dóbr materialnych i usług niematerialnych (bez amortyzacji*).
A - amortyzacja
t – czas
*Amortyzacja,
zwana inaczej zużyciem kapitału trwałego, jest miarą szybkości
zmniejszania się wartości istniejącego zasobu kapitału w danym
okresie czasu, będącego wynikiem jego fizycznego lub ekonomicznego
zużycia. Odpis amortyzacyjny zaliczany jest w koszty
przedsiębiorstwa.
Degresywny
– kiedy pierwsze lata są obciążone odpisami z bardzo znaczącymi
stratami, w odniesieniu do elementów majątku trwałego, których
okres zużycia ekonomicznego w bardzo krótkim czasie jest znaczny,
np. komputery.
Progresywny
– kiedy początkowo odpisy są stosunkowo małe, a potem dość
gwałtownie rosną.
PRODUKT KRAJOWY BRUTTO PODZIELONY – stanowi sumę spożycia ni akumulacji brutto. Spożycie obejmuje dobra materialne i usługi niematerialne finansowane z dochodów osobistych ludności oraz z funduszy społecznych.
PRODUKT KRAJOWY NETTO – otrzymuje się przez odjęcie od PKB wartości amortyzacji.
PRODUKT NARODOWY BRUTTO – jest to PKB powiększony o dochód netto z tytułu własności za granicą
PRODUKT NARODOWY NETTO – to PKB pomniejszony o amortyzację.
WARTOŚĆ GLOBALNA
WG = Wpiz + Wd
gdzie:
Wpiz – wartość przeniesiona i wartość zachowana
Wd – wartość dodana
Wpiz = Wa + Wm + Wn
Wa – wartość amortyzacji
Wm – wartość materiałów
Wn – wartość usług
Wd = Wpłn + Wz
Wpłn – wartość płac pracowników najemnych ( wynagrodzenie)
Wz – wartość zysków
WG = Wa+Wm+Wn+Wpłn+Wz
PRODUKT KRAJOWY BRUTTO
Ujęcie działowo- gałęziowe ( w poszczególnych działach gospodarki) PKB= Wpiz+Wd- (Wm+ Wn)
Wpiz – wartość przeniesiona i wartość zachowana
Wd – wartość dodana
Wm – wartość materiałów
Wn – wartość usług
Ujęcie dochodowo- zespołowe PKB= Wpłn+ Wz+Wnkp
Wpłn – wartość płac pracowników najemnych ( wynagrodzenie)
Wz – wartość zysków
Wnkp- wartość niedochodowych kosztów pośrednich
Wnkp= Wa+ W pdp
Wa – wartość amortyzacji
Wpdp – wartość podatków pośrednich
Ujęcie wydatkowe
PKB = Wki+ Wpib+ Wrz+ (Ex – Imp)
Wki – wartość konsumpcji
Wpib – wartość prywatnych inwestycji majątkowych i przyrostu zasobów
Wrz – wartość zakupów rządowych
Ex – wartość eksportu
Imp – wartość importu
Wki = Wdt + Wn+ Wbk
Wdt - wartość dóbr trwałego użyku
Wn – wartość usług
Wbk – wartość biżącej konsumpcji
DOCHÓD NARODOWY – suma dóbr i usług nowo wytworzonych w danym roku w gospodarce narodowej. DN ustala się przez sumowanie produkcji czystej, czyli wartości dodanej poszczególnych działów gospodarki narodowej.
Metody liczenia DN
DN analizowany jest w trzech przekrojach:
jego tworzenia – przez działy i gałęzie gospodarki narodowej
jego podziału – udziału grup społecznych w DN liczonym w koszcie czynników produkcji
ostatecznego wykorzystania DN – tj. proporcji wydatków w gospodarce narodowej na cele konsumpcyjne i cele inwestycyjne
1. Ujęcie działowo – gałęziowe (w poszczególnych działach gospodarki)
DN =Wd - Wpdp
Wd – wartość dodana
Wpdp – wartość podatków pośrednich
2. Ujęcie dochodowo - zasobowe
DN = Wpłn + Wz – Wpdp
Wpłn – wartość płac pracowników najemnych ( wynagrodzenie)
Wz – wartość zysków
Wpdp – wartość podatków pośrednich
Wz=Wzp+Wzwł+Wzop+Wzr
Wzp – wartość zysków przedsiębiorst
Wzwł – wartość zysków właścicieli nieruchomości
Wzop – wartość zysków z oprocentowania kapitału
Wzr – wartość zysków rentierów
3. Ujęcie wydatkowe
DN=Wki+Wipn+Wirn+ (Ex - Imp)
Wki – wartość konsumpcji
Wipn – wartość inwestycji prywatnych netto
Wirn – wartość inwestycji rządowych netto
Ex – wartość eksportu
Imp – wartość importu
(10.12.2004 r.)