- •1. Сақтар саяси тарихы, шаруашылығы және мәдениеті (үіі-ііІғ.Ғ).
- •2. Қазақстанда жаңа экономикалық саясатқа (жэс) көшу және оның
- •1921 – 1922 Жылдардағы ашаршылық.
- •1921 – 1922 Жылдардағы жер реформасының маңызы:
- •4.Тәуке хан тұсындағы қазақ хандығы. «Жеті жарғы»
- •5."Қазақстан-2030 стратегиясы”.
- •2030 Жылы Қазақстан күрделі жолдан ойдағыдай өткен және дамудың келесі кезеңіне нық қадаммен аяқ басқан ел болады.
- •6. Қола дәуіріндегі Қазақстан.
- •7. Қазақ-жоңғар қатынастары.
- •8. Қазақстан сыртқы саясатында басты үш мәселеге ерекше назар аударады:
- •9. Ғұн және Үйсіндер
- •10. Сырым Датұлы бастаған Кіші жүздегі көтеріліс
- •12. Түрік және Батыс-Түрік қағанаты
- •13. Билер институты.
- •14. Кеңес өкіметінің 20-30 жылдардағы мәдениет пен ғылым саласындағы саясаты
- •15. Батыс Түрік қағанатының құлдырауы және Түргеш қағанатының құрылуы
- •16. Кенесары Қасымұлы бастаған ұлт-азаттық көтеріліс (1837-1847)
- •17. Қазақстан елді индустрияландыру кезеңінде.
- •19. Ұлы Жібек жолының Қазақстан тарихындағы рөлі
- •20.XIX соңы XX басы Қазақстанда патшалық қоныстандыру саясаты
- •21. Қарахан мемлекеті (942-1210 жж.). Қарахан мемлекетінің құрылуы.
- •22. XiXғ қазақ ағартушылары. Абай Шоқан Ыбырай
- •23. «Қазақстан Республикасының Мемлекеттік тәуелсіздігі туралы» қр Конституциялық заңы
- •24. Қимақ және Оғыз мемлекеттері
- •25. XIX ғ II жартысындағы музыка мәдениеті
- •26. Күштеп ұжымдастыру кезіндегі қазақ ауылының қайғы қасіреті
- •27. Қыпшақ хандығы (XI ғ басы-1219 ж.). Қыпшақ және олардың қоныстануы.
- •28. Патша өкіметінің Қазақстандағы 1822 және 1824 жылдардағы саяси реформалары.
- •29. Е.Б. Бекмахановтың тарихи көзқарасын қуғындау
- •30. Найман мен Керей
- •31. 1916 Жылғы ұлт-азаттық қозғалыс.
- •32. Соғыстан кейінгі бейбітшілік құрылысқа көшу жылдарындағы Қазақстандағықиыншылықтар. (1946-195(0)3 жж.).
- •33. Қазақстанды моңғолдардың жаулап алуы. Мемлекеттің құрылуы.
- •34. 1941-1945 Жж. Ұлы Отан соғысы. Кз – майдан арсеналы
- •2. Қазақстан Экономиканы соғысқа бейімдеп қайта құру.
- •1944 – 1945 Жылдары салынған жаңа өнеркәсіп обьектілері:
- •3. Майдандағы қазақстандықтар.
- •4. Қазақстан Ұлы Отан соғысының аяқталу кезеңінде (1944-1945 жж.)
- •35. Халықтың әлеуметтік тұрмыс дәрежесі: тенденция мен қарама-қайшылықтар
- •1965-1985-Ші жылдардағы Қазақстан
- •36. Әбілқайыр хандығы (хv ғасыр)
- •37. Қазақстандықтар 1941-1945 жж. Ұлы Отан соғысы майдандарында
- •38. Желтоқсан оқиғасы (1986 ж.)
- •39. Батырлар институты.
- •40. Қазақстанның XX ғ. Басындағы мәдениеті
- •Кеңес мәдениеті
- •41. Тың игеру саясаты және оның зардаптары.
- •42. Түрік халқының рухани мәдениеті
- •43. Қазақ хандығының құрылуы және Керей мен Жәнібек.
- •44. «Невада – Семей» қозғалысы
- •45. Қазақ хандығының 16-17 ғ. Саяси жағдайы
- •47.Қазақстандағы халықаралық ұйымдардың жұмысы
- •1. Посткеңестік кеңістіктегі интеграциялық процестер
- •2. Еуроазиялық Одақ құру идеясы жəне процессі
- •1. Қазақстан-Қытай ынтымақтастығының жағдайы жəне
- •3. Қазақстанның Оңтүстік-Шығыс Азия мемлекеттерімен өзара
- •4. Қазақстан-Жапония қатынастары
- •5. Қазақстанның Корея Республикасы жəне кхдр-мен қатынастары
- •48. XVI-XVIII ғасырлардағы Қазақ халқының мәдениеті
- •49. Қазан төңкерісі және Қазақстанда Кеңес өкіметінің орнауы.
- •50. Қазақстан Республикасының Конституциясы
- •51. М. Х. Дулатидің «Тарих-и Рашиди» еңбегіндегі тарихи – танымдық деректер.
- •52. Жошы ұлысы ыдырағаннан кейін Қазақстан терреториясында құрылған жаңа мемлекеттер.
- •53. Шетелдік интервенция және азамат соғысы жылдарындағы Қазақстан. 1918-1920
- •54. Моғолстан
- •55. Қазақ интеллегенциясын қуғындау
- •56. Тәуелсіз Қазақстанның басқа мем-н саяси және экономикалық қатынасы.
- •57. Кіші және Орта жүз билеуші топтарының Ресей протекторатын (бодандығын) қабылдауы және оның салдары.
- •58. Әскери коммунизм саясаты:
- •59. Қазақстандағы «қайта құру» саясаты (1985-1991 жж.).
- •60. Абылай ханның қазақ хандығын нығайту жолындағы қызметі.
- •61. 1917 Жылғы Ресейдегі Ақпан революциясы және Қазақстан. 1917 жылғы Қазақстандағы саяси партиялар мен ағымдар.
- •62. Тәуелсіз мемлекеттер достастығы тмд
- •63. VI-XII ғасырлардағы қалалар
- •VI-XII ғғ. Қазақстанның рухани мәдениеті. Ежелгі түрік алфавиті мен жазуы
- •64. Бөкей ордасындағы көтеріліс 1836-1838
- •65. Қазақстан республикасының «тіл туралы» заңы
- •67 XXғғ. 20-30 жж. Мәдениет құрылысының қазақ зиялыларының үлесі.
- •68. Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық реформалары
- •70. Нұрмұхамедұлы Жанқожа бастаған көтеріліс.
- •71. Жолдаудары
- •72. Қазақстан «Хрущев декадасы» жылдарында (1953-1964 жж.).
- •1957 Жылғы реформаның кемшіліктері :
- •73. Ұлы жүздің Ресейге қосылуы
- •74. Тәуелсіз қазақстанның мәдени дамуы
- •2. Тәуелсіз Қазақстанның рухани дамуы.
- •2000 Жыл- мәдениетті қолдау жылы.
30. Найман мен Керей
Наймандар ұлысы. 11-13 ғасырларда Қазақстанның шығысында өмір сүрген іргелі мемлекет. Жазба деректер бойынша Найман мемлекетінің алғашқы билеушілері 1143 жылдан бастап белгілі. Соның ішінде Рашид-ад-Дин: «Наймандардың хандығы қадірлі, қуатты, халқының саны көп, әскерлері де жауынгер еді» деп жазады. Оның ол кездегі ең белгілі қағаны Білге Бұқа қаған еді. Елді тайпалардың белді өкілдері мен ақсақалдар, батыр, қолбасшылары бас қосатын «Хан Кеңесі» арқылы басқарған. Білге Бұқаның екі баласы Таян хан мен Бұйрық хан таққа таласып қыорқсып мемлекетті екіге бөліп алды да өзара соғысып әлсіретіп тынды. Сондан қазір Наймандардың бір бөлігі – Солтүстік Наймандар –Алтай, Зайсан, Марқакөл, Қара Ертіс бойында қалып қойды, бұл «Бұйрық ханның Наймандары» деп аталды, екінші бөлігі Оңтүстік Наймандар – Жетісу, Сыр бойына қарай ойысты да оларды «Күшлік ханның Наймандары» деген.
Осылайша өзара бөлшектеніп әлсіреген Наймандар елін, соның ішінде 1199 жылы Бұйрық ханның елін және 1204 жылдары Күшлік ханның елін Шыңғысхан мен оның Одақтастары жаулап алды. 1208 ж. Шыңғысханнан қашқан Күшлік бастаған наймандар Қарақытай еліне қашып келеді. 12 ғ. керейттер мен меркіттер қосылған Наймандар конфедерациясы Орталық Азиядағы ірі мемлекеттік құрылым болады. Ал наймандардың шығу тегі әлі белгісіз, жаңа мәліметтер олар түркі тілдес тайпалар дегенді айтады. Ол “сегіз” деген мағына береді дегенді айтады. Көп тарихшылар Наймандардың арғы шығу тегін Қиыр Шығыстан келген Ляо империясымен, яғни Қидан империясының тарихымен байланыстырады. Оған дәлел ретінде жазба деректер бойынша Солтүстік Наймандардың халқын Найман, Арғын, Қаңлы, Қаракерей рулары құрағанын, ал Оңтүстік Наймандар елінің халқын Найман, Албан, Суан, Ысты рулары құрағанын айтады.
Наймандардың батыс жағында – Ертіс бойын мекендеген Қаңлылар елі мен Сарыарқа даласындағы Қыпшақ хандығы бірлестігі, солтүстігінде – Енисей қырғыздары мен Хакастар, шығысында – Шығыс Моңғолияда көшіп жүрген Керей хандығы, ал оңтүстігінде отырықшы Ұйғырлар болды.
Керейттер ұлысы.
Керейт мемлекеті 9 ғасырдың аяғында Алтайда, Монғолия далаларының батысында қалыптасады. Этникалық құрамы түркі тілді және монғол тілді жұрттан құралды. Керейттердің батысында – наймандар, солтүстігінде меркіттер, шығысында татарлар, оңтүстігінде – таңғұттар тұрады. Керейт тайпалары көсемдерінің екі ордасы болған. Солтүстік ордасы Орхон өзені бойындағы Қатынбалық қаласында және оңтүстік ордасы Хуанхэ өзені бұрылысының теріскейінде. Орхондағы Бас орда өте қолайлы географиялық жерде орналасқандықтан, сауда дамуына қолайлы болды. Сондай-ақ миссионерлер жиналатын орынға да айналды. 1007 ж. Керейттердің ақсүйектері наймандардың билеушілерімен бірге христиан дінінің нестроиандық тармағын қабылдады. Ал көпшілік қара халық баяғы көшпенділердің Тәңіршілдік дінінде қала берді. Іс жүргізу кең тарады. Құжаттар мөр басу арқылы бекітілген. Қоғамның таңдаулы тобында қызмет орындары мұра болып берілген.
Керей хандығына енген негізгі тайпалар – керейіт, сахайыт, тумауыт, албат, тункайт-кирун, торғауыт рулары болса олардың халық санын Рашид-ад-Дин «200 мыңдай халқы бар еді» деп көрсетеді. Керей хандығы 12 ғасырдағы Маркуз Бұйрық ханның тұсында өрлеген мемлекетке айналады. «Алтын кеседен ас ішіп, алтын ер-тұрман сайлаған бұл халық еді» деп көрсетеді орта ғасырлық жазбалар Керейлер ұлысын. Тайпалар мыңдықтар мен Жүздіктерге бөлінген. Олардың бас қаласы Қарақорым болды. Маркуз Бұйрық ханның немересі Куржакуз Бұйрық хан қаза болғаннан кейін оның ұрпақтары арасында тақ таласына қырқыс басталады. Осы кезде Тоғрул хан (Уаң хан) бастаған жікшіл топқа Монғолдардың Есугей ханы (Шыңғысханның әкесі) бастаған көршілес далалықтар қолдау көрсетеді. Содан соң Керейлер мен Моғолдар өзара ант су ішкен Тату көршілер ретінде («Анда» дейді) ант беріседі.