- •Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
- •2. Пән бойынша жұмыс бағдарламасы
- •2.3 Курстын пререквизиттері.
- •2.5. Курс туралы қысқаша түсінік.
- •2. Пән бойынша жұмыс бағдарламасы
- •2.3 Курстын пререквизиттері.
- •2.5. Курс туралы қысқаша түсінік.
- •2.6. Пәннің мазмұны.
- •2.8. Әдебиет.
- •2.8.1. Негізгі. «Электр машиналар»
- •2.8.2. Қосымша.
- •3 Дәрістін қысқаша курсы
- •2.1 Сурет-Тәуелсіз қоздырылатын тұрақты ток қозғалтқышы
- •2.2 Сурет- Механикалық сипаттамалар.
- •2.4 Тізбектей қоздырылатын тұрақты ток қозғалтқыштың тежеу режимдерінің механикалық сипаттамалары
- •2.5 Асинхронды қозғалтқыштың механикалық сипаттамалары
- •2.6 Тежеу режимдеріндегі ақ-тың механикалық сипаттамалары
- •2.7. Сиихронды қозғалтқыштың механикалық және бұрыштық сипаттамалары
- •Реостаттық және импульстік реттеу
- •3.18 Сурет-Фазалы роторы бар ақ импульстік параметрлік реттеу кезіндегі басқару сұлбасы (а) жәие механикалық сипаттамалары б)
- •3.9. Асинхронды эж-нің бұрыштық жылдамдығын полюстер санын өзгерту арқылы реттеу
- •Электр жетігінің бұрыштық жылдамдылығын және иін күшін автоматты реттеу
- •4.1. Кернеу бойынша қатаң теріс кері байланыспен бұрыштық жылдамдықты автоматты түрде реттеу жүйесі
- •4.2. Якорь тоғы бойынша қатаң оң кері байланыспен бұрыштық жылдамдықты автоматты реттеу жүйесі
- •Қозғалтқыштың бұрыштық жылдамдығы бойынша қатаң теріс байланыспен бұрыштық жылдамдықты автоматты түрде реттеу жүйесі
- •Тиристорлық кернеу реттеуіші арқылы асинхронды эж-дың бұрыштық жылдамдығын автоматты түрде реттеу
- •Түрлендіргіш-қозғалтқыш жүйеде электр жетсгінің моментін автоматты түрде реттеу
- •Синхронды қозғалтқыштың механикалық және бұрыштық сипаттамалары
- •3.1 Сурет-Әртүрлі қаттылығы бар механикалық сипаттамалары.
- •3.2 Сурет-Тәуелсіз қоздырылатын тұрақты ток қозғалтқыштың екі зоналық реттеуінің сипаттамалары.
- •Тәуелсіз қоздырылатын тұрақты ток қозғалтқыштың бұрыштық жылдамдығьн магнит ағынды өзгерту арқылы реттеу
- •3.3 Сурет-Магнит ағынды өзгерту арқылы бұрыштық жылдамдықты реттеу эж-нің сұлбалары.
- •Тәуелсіз қоздырылатын тұрақты ток қозғалтқыштың бұрыштық жылдамдығын реостаттық және импульстік параметрлік тәсілмен реттеу
- •Ұзақ жұмыс кезінде қозғалтқыштың қуатын есептеу
- •Қайталанбалы-қысқа уақыт және қысқа уақыт режим кезінде қозғалтқыштың қуатын есептеу
- •4 Тәжірибелік жұмыс
- •5. Зетрханалық жұмыс
- •6 Бақылау және білімді бағалау
- •Ибраев Кудайберген Айтжанович «электр машиналар және электр жетек» пәнінен
- •5В080600 - «Аграрлық техника және технология» мамандығына арналған
4.1. Кернеу бойынша қатаң теріс кері байланыспен бұрыштық жылдамдықты автоматты түрде реттеу жүйесі
Жүйенің құрылымдық сұлбасы 4.2-суретте келтірілген.
4.2-сурет. Құрылымдық сұлба (а) және қозғалтқыштың сипаттамалары (б)
Қалылтасу режимінде жүйенің барлық элементтерінің теңдеулерінің түрі мынадай болады:
Uкір = Uтап –аUк , Ет=Кк Кт Uк
Uқ =Eт – IRт , Uқ =Eқ+ IRқ
Еқ=C , М=EI
Мұнда Kк =Uк / Uкір , Kт =Eт / Uк -күшейткіш К және түрлендіргіш Т -ның күшейткіш коэффициенттері; Ет , Ек -түрлендіргіш Т -ның және қозғалтқыш К-ның ЭҚК-тері; Rт , Rк-түрлендіргішпен қозғалтқыштың кедергілері; а = Uк.б. / Uк-кернеу бойынша кері байланыстың күшейту коэффициенті.
Түрлендіруден кейін жабық жүйедегі механикалық сипаттаманың теңдеуін табамыз
, (4.2)
, .3)
мұнда Кс=Кк Кт
4.2. Якорь тоғы бойынша қатаң оң кері байланыспен бұрыштық жылдамдықты автоматты реттеу жүйесі
Жүйенің құрылымдық сұлбасы 4.3-суретте келтірілген
4.3-сурет. Құрылымдық сұлба (а) және қозғалтқыштың сипаттамалары (б)
Күшейткіштің кірісіндегі сигнал кернеулерінің қосындысымен белгіленеді:
Uкір = Uтап + I (R1+RK), (4.3)
=.
(4.1) сияқты теңдеулер жүйесін алып, сәйкес түрлендірулерді өткізіп, тұйықталған жүйенің механикалық сипаттамасының теңдеуін табуға болады:
, (4.5)
Егер де күшейткішпен түрлендіргіштің күшейту коэффициенттері тұрақты деп есептесек, онда қозғалтқыштың сипаттамалары тура сызық болады. (4.5) теңдеудің бірінші мүшесі Uтап тапсырылған кернеуге пропорционалды өте оңды бос жүріс режиміндегі бұрыштық жылдамдықты белгілейді (2 және 2´ сипаттамалардағы ω0 және ω0 нүктелер)
Статизмді анықтау үшін (4.5) теңдеудің оң жағындағы екінші мүшесін (Мном кезде) бірінші мүшесіне бөлу керек
S=, (4.6)
Егер де =1 болса, онда =0 болады (сипаттама 3) егер де 1 болса, оңда сипаттама ұлгайған сызық болады (сипаттама 1), егер де 1болса, онда сипаттама төмен түсетін сызық болады (сипаттама 2)