- •Бібліятэчна-бібліяграфічнае краязнаўства
- •Лекцыя 7. Краязнаўчы даведачна-бібліяграфічны апарат бібліятэкі , 4 гадз. 52
- •Пытанні:
- •Пытанне 1. Краязнаўства. Аб’ект, прадмет, формы арганізацыі
- •2. Бібліятэчнае краязнаўства — самастойная галіна бібліятэчнай дзейнасці і комплексная тэарэтыка-прыкладная дысцыпліна
- •Пытанне 3. Краязнаўчае бібліятэказнаўства — тэарэтычнае ядро бібліятэчнага краязнаўства
- •4. Краязнаўчая дзейнасць бібліятэкі як базавая падсістэма бібліятэчнага кразнаўства
- •Пытанні:
- •Пытанне 1. Арганізацыя краязнаўчай дзейнасці бібліятэк паводле "Палажэння аб краязнаўчай рабоце бібліятэк Рэспублікі Беларусь" (1993г.)
- •Пытанні:
- •Пытанне 1. Вызначэнне паняццяў "краязнаўчы дакумент", "мясцовы дакумент", "краязнаўчы фонд", "фонд мясцовых дакументаў", "падфонд краязнаўчых дакументаў".
- •Пытанне 2. Структура, асаблівасці, уласцівасці краязнаўчага фонда бібліятэкі
- •Пытанне 3. Спецыфіка краязнаўчых фондаў бібліятэк розных тыпаў і відаў.
- •Пытанне 4. Сукупны краязнаўчы фонд краю. Умовы фарміравання.
- •Такім чынам, існуе пэўная спецыфіка фарміравання краязнаўчых фондаў бібліятэк розных тыпаў і відаў, што з’яўляецца ўмовай стварэння сукупнага краязнаўчага фонду рэгіёна.
- •Пытанні:
- •Краязнаўчы фонд з’яўляецца структурнай адзінкай агульнага фонда бібліятэкі. Таму фарміраванне кф ажыццяўляецца на аснове агульнафондавых прынцыпаў і агульнапрынятай тэхналогіі.
- •Пытанне 3. Агульныя і дапаможныя прыметы вызначэння краязнаўчай каштоўнасці дакумента. Крыніцы папаўнення фондаў краязнаўчых і мясцовых дакументаў
- •Пытанне 4. Улік і апрацоўка краязнаўчых дакументаў
- •Пытанне 5. Размяшчэнне і захаванне краязнаўчага фонда
- •Пытанні:
- •Пытанне 1. Індывідуальныя, групавыя і калектыўныя карыстальнікі краязнаўчых фондаў і паслуг бібліятэк па краязнаўстве
- •Пытанне 2. Віды краязнаўчых патрэбнасцей спажыўцоў інфармацыі
- •3. Формы ўдзелу мясцовага насельніцтва ў рэалізацыі мэт краязнаўчай дзейнасці бібліятэк
- •Пытанні:
- •Пытанне 1. Сістэма бібліятэчнага абслугоўвання па краязнаўстве: састаўныя часткі
- •Пытанне 2. Асаблівасці арганізацыі абслугоўвання па краязнаўстве ва універсальных абласных, публічных (масавых) і спецыяльных бібліятэках
- •Пытанне 3. Фактары, якія ўплываюць на ўзровень бібліятэчнага абслугоўвання па краязнаўстве
- •Пытанні:
- •Пытанне 2. Структура кдба
- •Пытанне 3. Краязнаўчыя каталогі: агульныя пытанні
- •3.3. Зводны краязнаўчы каталог (ЗвКк)
- •Пытанне 4. Краязнаўчыя картатэкі і базы даных
- •Пытанне 5. Краязнаўчы даведачна-бібліяграфічны фонд (кдбф) бібліятэкі
- •Пытанне 6. Фонд неапублікаваных бібліяграфічных дапаможнікаў (фнбд)
- •Пытанне 7. Краязнаўчыя бібліяграфічныя рэсурсы на сайтах бібліятэк
- •Пытанні:
- •Пытанне1. Паняцце “сістэма краязнаўчых бібліяграфічных дапаможнікаў” (скбд)
- •Пытанне 2. Характарыстыка мадэляў сістэмы.
- •Пытанне 3. Стан і тэндэнцыі развіццця сістэмы краязнаўчых дапаможнікаў ў бібліятэках Беларусі
- •Вывады:
- •Падрыхтоўкі краязнаўчых бібліяграфічных дапаможнікаў
- •Пытанні 1. Віды, тыпы і жанры краязнаўчых дапаможнікаў
- •Пытанне 2. Асаблівасці працэсаў падрыхтоўчага этапу.
- •Пытанне 3. Асаблівасці працэсаў і аперацый аналітычнага этапу
- •Пытанне 4. Асаблівасці працэсаў і аперацый сінтэтычнага этапу.
- •Пытанне 5. Асаблівасці працэсаў і аперацый заключнага этапу.
- •Пытанні:
- •Пытанне 1. Метадычныя асаблівасці падрыхтоўкі асобных тыпаў і жанраў папулярных краязнаўчых дапаможнікаў
- •Пытанне 2. Метадычныя асаблівасці падрыхтоўкі асобных тыпаў і жанраў навукова-дапаможных краязнаўчых дапаможнікаў
Пытанне 4. Сукупны краязнаўчы фонд краю. Умовы фарміравання.
Сёння перспектыўным і рацыянальным з’яўляецца варыянт фарміравання сукупнага краязнаўчага фонда края.
Для дасягнення гэтай мэты бібліятэкам края неабходна наладзіць:
каардынаванае камплектаванне;
сістэму дэпазітарнага захавання;
узаемную інфармацыю аб складзе, месцазнаходжанні і новых паступленнях краязнаўчых дакументаў;
іх узаемавыкарыстанне на тэрыторыі края;
сістэму мясцовага абавязковага экземпляра твораў друку;
стварыць зводны краязнаўчы каталог (друкаваны або электронны);
распрацаваць зводны профіль фарміравання сукупнага КФ, што садзейнічае рацыянальнаму размеркаванню паміж бібліятэкамі ўсіх ведамстваў краязнаўчых дакументаў.
Камплектаванне сукупнага КФ прадугледжвае размеркаванне ўсіх наяўных і паступаючых краязнаўчых дакументаў на 3 групы:
краязнаўчыя дакументы, якія патрэбны ўсім без выключэння бібліятэкам;
краязнаўчыя дакументы, неабходныя асобным катэгорыям бібліятэк;
краязнаўчыя дакументы, неабходныя некаторым або асобным, канкрэтным бібліятэкам.
Такім чынам, існуе пэўная спецыфіка фарміравання краязнаўчых фондаў бібліятэк розных тыпаў і відаў, што з’яўляецца ўмовай стварэння сукупнага краязнаўчага фонду рэгіёна.
Вывады:
1. Паняцці "краязнаўчы дакумент", "мясцовы дакумент" выкарыстоўваюцца ў бібліятэчным краязнаўстве ў якасці зборнага і раздзяляльнага тэрмінаў.
2. Тэрміны, якія ўжываюцца пры азначэнні фонда літаратуры аб краі дзеляцца на збіральныя, абагульняючыя і раздзяляльныя.
3. Краязнаўчы фонд бібліятэкі мае сваю структуру, асаблівасці і ўласцівасці.
4. Існуе пэўная спецыфіка фарміравання краязнаўчых фондаў універсальных абласных бібліятэк, публічных (масавых), дзіцячых, школьных бібліятэк, бібліятэк ВНУ і спецыяльных бібліятэк.
5. Адным з шляхоў удасканалення фарміравання і выкарыстання краязнаўчых рэсурсаў з’яўляецца стварэнне сукупнага краязнаўчага фонда края.
Ключавыя паняцці: "краязнаўчы дакумент", "мясцовы дакумент", "краязнаўчы фонд", "падфонды краязнаўчых, мясцовых дакументаў", "сукупны краязнаўчы фонд края".
Заданне для СПС: пазнаёміцца з прапанаванымі крыніцамі і зрабіць параўнальны аналіз меркаванняў розных спецыялістаў аб сутнасці паняццяў: "краязнаўчы дакумент" і "краязнаўчы фонд".
1. Акулич, С.Н. О существовании понятия "краеведческий документ" / С.Н. Акулич // Сов. библиотековедение. – 1990. – №4. – С. 53 – 59.
2. Криворотенко, С.Н. Краеведческий фонд библиотек: учебн. пособие / С.Н. Криворотенко. – М.: Либерия-Бибинформ, 2002. – С. 5 – 16.
3. Кушнаренко Н.Н. Краеведение — конспект эпохи / Н.Н. Кушнаренко // Библиотекарь. – 1991. - №12. – С. 23 – 25.
4. Лукашов, И.В. Определение краеведческого качества документа / И.В. Лукашов // Библиотековедение. – 1996. - №3. – С. 67 – 75.
5. Библиотечное краеведение: терминолог. словарь / сост. В.С. Крейденко, А.В. Мамонтов. – СПб., 1998. – С. 35.
ЛІТАРАТУРА
Асноўная
1. Криворотенко, С.Н. Краеведческий фонд библиотек: учеб. пособие / С.Н. Криворотенко. – М.: Либерия-Бибинформ, 2002. – С. 5 – 16.
2. Мамонтов, А.В. Библиотечное краеведение: учеб. пособие. Вып. 2. Краеведческий библиотечный фонд / А.В. Мамонтов. – СПб.: Акад. культуры, 1998. – 38 с.
Дадатковая
1. Библиотечное краеведение: терминолог. словарь / сост. В.С. Крейденко, А.В. Мамонтов. – СПб., 1998. – 85 с.
2. Кушнаренко, Н.Н. Региональные центры по обеспечению краеведения / Н.Н. Кушнаренко // Сов. библиотековедение. – 1990. – №4. – С. 46 – 53.
3. Лукашов, И.Б. Определение краеведческого качества документа / И.Б. Лукашов // Библиотековедение. – 1993. – №3. – С. 67 – 75.
4. Шаталова, Н. Информационные ресурсы краеведения: определение понятия / Н. Шаталова // Библиотечно-библиографическая деятельность: межвуз. сб. науч. тр. / Тамбов. гос. ун-т им. Г.Р. Державина; отв. ред. Соболева А.А. – 2003. – Вып. 2. – С. 85 – 90.
Лекцыя 4. АСАБЛІВАСЦІ АСНОЎНЫХ ЭТАПАЎ ФАРМІРАВАННЯ КРАЯЗНАЎЧАГА ФОНДА