Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

2_klass_Bel_mova_ru_p1

.pdf
Скачиваний:
74
Добавлен:
18.03.2015
Размер:
29.88 Mб
Скачать

М..л..н.. — цудо¢ныя ягадк³! ² колерам, ³ смакам чаруюць.

Аж..н.. пастаяць за сябе ¢меюць. Гал³нк³ ³х шыпам³ пакрыты.

Зап³шыце сказы, у як³х гаворыцца пра вашы люб³мыя ягады. Падкрэсл³це л³тары, як³я ¢став³л³.

119. Прачытайце прыказку. Чаму так гавораць?

Свой час ягадзе, свой час барав³ку.

Вымав³це выдзеленае слова. Назав³це ¢ ³м галосныя гук³.

120. Адгадайце загадку. Зап³шыце яе разам з адгадкай.

У словах л³стк³, сонейку, чара¢н³цы падкрэсл³це л³тары, як³я абазначаюць галосныя гук³.

Образовательный портал www.adu.by/ Национальный институт образования

61

 

121. Назав³це л³тары. Якая л³тара л³шняя?

á, â, ã, æ, ç, é, ê, î, ï, ò, ¢, ô, ö, ÷, ø

Вып³шыце л³тары, як³я абазначаюць зычныя гук³.

122. Адгадайце загадку. Вымав³це зычныя гук³ ¢ выдзеленым слове.

Хто з вас с¸ння бачы¢ (Ж/ж)эню? (Ж/ж)эня з’ела ягад жменю.

Ус¸ ¢ роце пачарнела. Што такое (Ж/ж)эня з’ела?

У. Мацвеенка

Зап³шыце загадку, выб³раючы патрэбныя л³тары з дужак. Растлумачце правап³с л³тар.

123. Прачытайце скорагаворку. Навучыцеся прав³льна выма¢ляць яе.

Звала па мал³ны Марына Гал³ну, Гал³на Марыну звала па кал³ну (В. В³тка).

Вымав³це зычныя гук³ ¢ выдзеленых словах. Назав³це словы, як³я адрозн³ваюцца адным зычным гукам.

62

Образовательный портал www.adu.by/ Национальный институт образования

 

124. Прачытайце. Назав³це ¢ выдзеленых словах зычныя гук³. У як³х словах л³тар больш, чым гука¢?

Журав³нка-ягадз³нка,

вузеньк³ л³сточак, у маленькай журав³нк³ —

кветка, як званочак.

А. Дзеружынск³

Сп³шыце. У выдзеленых словах падкрэсл³це л³тары, як³я абазначаюць зычныя гук³.

125. Адгадайце загадку. З «рассыпаных» л³тар складз³це слова-адгадку.

На траве, як аганьк³, ружавеюць вугальк³.

Сп³шыце загадку разам з адгадкай.

У выдзеленых словах падкрэсл³це л³тары, як³я абазначаюць зычныя гук³.

Образовательный портал www.adu.by/ Национальный институт образования

63

 

Выма¢ленне ³ правап³с сло¢ з ¢

126. Прачытайце назвы птушак.

ласта

¢

êà

æ

ó

равель

ìàë³íà

êà

á

ñåë

æà

 

ðóê

ê

 

ë³ê

 

 

 

 

 

 

Чым адрозн³ваюцца гук³

[ó] ³

[¢]? Якой л³тарай

абазначаецца гук [¢]?

Гук [¢] — зычны, гук [у] — галосны.

127. Прачытайце.

па-руску

па-беларуску

автобус

а¢тобус

травка

òðà¢êà

кладовка

кладо¢ка

 

 

 

 

Як³м³ гукам³ адрозн³ваюцца словы, нап³саныя паруску ³ па-беларуску?

Сп³шыце беларуск³я словы. Падкрэсл³це л³тару ¢ разам з папярэдняй л³тарай.

Пасля як³х л³тар п³шацца ¢?

64

О б р а з о в а т е л ь н ы й п о р т а л w w w . a d u . b y / Н а ц и о н а л ь н ы й и н с т и т у т о б р а з о в а н и я

 

ëà´ñòà¢êà

Л³тара ¢ (у нескладовае) п³шацца пасля галосных: ле¢, пра¢да. Улетку Вера жы-

ëà ¢ â¸ñöû.

128. Прачытайце. Прав³льна вымав³це словы з гукам [¢].

Ласта¢к³, жа¢рук³, жура¢л³ — пера- л¸тныя птушк³. Восенню яны адлятаюць у вырай.

Вып³шыце словы з гукам [¢] у алфав³тным парадку. Падкрэсл³це л³тару ¢ адной рыскай, а л³тару, якая ста³ць перад ¢ — дзвюма.

129. Прачытайце.

Белавежская пушча самая вядомая ¢ Беларус³. Гало..ная ¢кра´са пушчы — зубр. Зубр — цар звяро.. . ¨н самы вял³к³ ³ дужы.

óêðà´са — упрыгажэнне, краса

Якую л³тару трэба ¢став³ць у словы? Сп³шыце выдзеленыя сказы, уста¢це прапушчаныя л³тары.

Образовательный портал www.adu.by/ Национальный институт образования

65

 

130. Прачытайце. З к³м пара¢но¢ваецца вецер? Растлумачце правап³с л³тары ¢.

Вецер уночы вы¢, як во¢к, тольк³ ран³цаю змо¢к. Пэ¢на, ¸н стам³¢ся выць

³цяпер у садзе сп³ць.

Ï.Прануза

Сп³шыце першы сказ, падкрэсл³це л³тару ¢ разам з папярэдняй л³тарай.

131. Прачытайце.

Жо¢тае л³сце падае на зямлю. Зн³кл³ ласта¢к³, жура¢л³. Няма матылько¢. Дзень ста¢ каротк³м, ноч — до¢гай.

Вып³шыце словы з ¢. Падкрэсл³це л³тару ¢ адной рыскай, а л³тару, якая ста³ць перад ¢, — дзвюма.

132. Разгледзьце на малюнку помн³к л³тары ¢. Прачытайце тэкст ³ скажыце, у як³м горадзе Беларус³ ¸н устано¢лены.

66

Образовательный портал www.adu.by/ Национальный институт образования

 

Гук [¢] адметны ¢ беларускай мове. Л³тара ¢ ¸сць тольк³ ¢ беларуск³м алфав³це ³ ¢ алфав³це эск³моса¢. У горадзе Полацку паста¢лены помн³к л³тары ¢.

Назав³це словы з гукам [¢]. Растлумачце правап³с л³тары ¢.

133. Прачытайце народныя прыметы.

1. Вял³к³я мурашн³к³ ¢восень — на суровую з³му. 2. Увосень шмат жалудо¢ на дубах — на ц¸плую з³му.

У выдзеленым слове растлумачце правап³с л³тары ¢. Падумайце, чаму ¢ друг³м сказе гэтае слова пачынаецца з у.

Образовательный портал www.adu.by/ Национальный институт образования

67

 

Л³тара ¢ не п³шацца пасля знака¢ прыпынку: Улетку Вера з бацькам³ хадз³ла на рэчку, у лес.

134. Прачытайце загадку. Сп³шыце, уста¢це л³тару у або ¢.

..дзень адпачывае, а ..ночы лятае.

З л³тар, як³я схавал³ся на малюнку, складз³це адгадку.

135. Вусна дапо¢н³це сказы патрэбным³ словам³.

Дачка дапамагала маме. Сын ... маме.

Унучка чытала бабул³ кн³гу. Унук ... бабул³ кн³гу.

Дзя¢чынка п³сала л³ст. Хлопчык ... л³ст.

Мама слухала рады¸. Тата ... рады¸.

Зап³шыце словы, як³м³ дапо¢н³л³ сказы. Падкрэсл³це л³тару ¢.

68

Образовательный портал www.adu.by/ Национальный институт образования

 

136. Прачытайце. Пра хлопчыка¢ ц³ дзя¢- чынак ³дзе размова ¢ сказах?

Саша дапамагала матул³. Жэня раб³ла ¢рок³.

Змян³це адно слова ¢ кожным сказе так, каб размова ¢ ³х ³шла пра хлопчыка¢. Зап³шыце. Падкрэсл³це ¢ словах ¢.

137. Паслухайце верш. Чаму Яню называюць сла¢- най дзя¢чынкай? Як³я ветл³выя словы гаворыць Яня?

Люб³м мы сваю Ян³нку, нашу сла¢ную дзя¢чынку. Рана, рана ¢стане Яня, скажа бабцы:

Прыв³танне! Скажа маме:

Добры дзень!

На граду затым ³дзе ³ з ахвотаю, старанна памагае маме Яня.

Л. Шырын

дзя¢чынка´

 

Прачытайце верш. Растлумачце правап³с ¢. Сп³шыце першы сказ.

Образовательный портал www.adu.by/ Национальный институт образования

69

 

138. Паслухайце тэкст. Чаму ¢ц¸к Уладз³к? Як незна¸мы хлопчык абаран³¢ Ганначку? Чаму ¸н прыйшо¢ на дапамогу дзя¢чынцы?

Выратавальн³к

Уладз³к ³ Ганначка вяртал³ся са школы. ²шл³ ³ пац³ху гаварыл³. Раптам

..ладз³к абярну..ся ³ к³ну..ся на¢ц¸к³.

Ганначка ледзь не самлела. Вял³зны сабака бег проста на яе. ¨н бы.. злосны ³ гырка.. . Дзя..чынка ад страху заплюшчыла вочы.

Раптам незна¸мы хлоп- чык падбег да Ганначк³ ³ ста¢ пам³ж дзя..чынкай ³ сабакам. Сабака спын³..ся ³ грозна гляну.. на хлоп- чыка. Але той не варухну..ся. Сабака апусц³.. во- чы ³ адбег ад дзяцей.

70

Образовательный портал www.adu.by/ Национальный институт образования