математика Раздел1 практика
.pdfТема 2.2 Предел функции. Вычисление пределов функций.
Число |
А называется пределом |
функции |
Число А называется пределом функции |
||||||||||
y = f(x) |
в точке x0 если |
ε > 0, |
найдется |
f(x) при x |
, если: |
|
|
||||||
такое |
δ(ε) > 0, |
|
что |
|
|
x |
x0 , |
для любого числа ε > 0, |
M, что |
x, |
|||
удовлетворяющих неравенству 0 < |x – x0| < δ |
удовлетворяющих неравенству |x| > M |
||||||||||||
выполняется |
неравенство |
|f(x) – A| < |
ε . |
||||||||||
выполняется |
неравенство |
|f(x) – A| < ε. |
|||||||||||
Записывают lim f (x) A |
|
|
|||||||||||
Записывают lim f (x) |
A ; |
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|||||
|
x x0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
Основные правила нахождения пределов: |
|
|
|
|||||||||
|
a. |
lim (f (x) |
(x)) |
lim f (x) |
lim |
(x) ; |
|
|
|||||
|
|
x |
x0 |
|
|
|
x x0 |
|
x x0 |
|
|
|
|
|
b. |
lim ( f (x) |
|
(x)) |
lim f (x) |
lim |
(x) |
|
|
|
|||
|
|
x |
x0 |
|
|
x |
x0 |
x x0 |
|
|
|
|
c.lim f (x)
xx0 (x)
d. lim c f (x)
xx0
e.lim ( f (x))n
xx0
lim f (x)
x |
x0 |
; |
lim (x) |
||
x |
x0 |
|
clim f (x) ;
xx0
( lim f (x))n .
x x0
Образцы решения задач:
ПРИМЕР: Найти:
lim |
3x 2 |
4x |
7 |
|
2x 2 |
5x |
6 |
||
x 1 |
РЕШЕНИЕ: Так как предел частного равен частному пределов, то на основании основных правил нахождения пределов (формул с, d, e) получим
|
3x |
2 |
|
4x |
7 |
|
lim(3x |
2 |
4x |
7) |
|
|
|
lim3x |
2 |
lim 4x |
lim 7 |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
lim |
|
|
|
x |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
1 |
|
|
x |
1 |
|
x 1 |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
x 1 2x2 |
5x |
6 |
|
lim(2x2 |
5x |
6) |
|
|
|
lim 2x2 |
lim5x |
lim 6 |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
1 |
|
|
x |
1 |
|
x 1 |
|
|
|
|
3lim x |
2 |
4 lim x |
lim 7 |
|
|
|
2 |
4 1 |
|
7 |
|
|
6 |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
x |
1 |
|
|
x |
1 |
x |
1 |
|
3 1 |
|
|
|
|
2. |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
2 lim x2 |
5 lim x |
lim 6 |
2 12 |
5 1 |
|
6 |
|
|
3 |
|
|
|||||||||||
|
|
|
x |
1 |
|
|
x |
1 |
x |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ПРИМЕР: Найти: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
|
3x2 |
x 2 |
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4x2 |
5x |
1 |
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 1 |
|
|
|
|
51
РЕШЕНИЕ: При х = 1 числитель и знаменатель обращаются в нуль,
получается неопределенность вида 00 . Преобразуем данную функцию,
разлагая на множители числитель и знаменатель по формуле ax2 bx c a(x x1 )(x x2 ),
где х1 и х2 – корни уравнения ax2 bx c 0 .
Подставляя соответствующие выражения и сокращая на общий множитель
(x 1) 0 , получим |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3(x |
1) |
x |
2 |
3 |
x |
2 |
|
||
|
|
3x2 |
x 2 |
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
3 |
3 |
|
||||||||||||||||
lim |
lim |
|
|
|
|
lim |
|
|
|
|||||||||||
4x |
2 |
|
5x 1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
1 |
|
||||||||
x 1 |
|
x 1 |
|
|
|
x 1 |
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4(x |
1) |
x |
|
4 |
x |
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
4 |
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
3 1 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
3 |
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
4 1 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ПРИМЕР Вычислить пределы функций, не используя правило Лопиталя .
а) |
lim |
3x 2 |
4x |
2 |
. |
|
8 |
x |
2 |
|
|||
|
x |
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
РЕШЕНИЕ: Числитель и знаменатель дроби не имеют конечного предела, значит выражение под знаком предела представляет собой при
х неопределенность типа . Разделим числитель и знаменатель на
х2 (наивысшую степень переменной х) и с учетом теорем о пределах получим
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
4 |
|
2 |
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
3x2 |
|
4x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
lim |
|
|
|
х |
|
х2 |
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
x |
8 |
|
x |
2 |
|
= ( |
) = |
x |
|
8 |
|
= |
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
х2 |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
lim3 |
|
lim |
|
4 |
|
|
|
lim |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
x |
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
x |
|
x |
|
|
|
|
x |
3 0 |
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
3. |
|
|
|||||||
|
|
lim |
8 |
|
lim1 |
|
0 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
x |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
б) lim |
9 |
|
|
х |
3 |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
х |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
x |
0 |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
52
Так |
как |
|
|
|
lim ( |
|
9 |
|
|
х |
|
|
3) |
|
|
0 |
|
|
|
|
и |
lim(х2 |
|
х) 0 , то имеем |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
0 |
|
|
|
|
|
|
||||||
неопределенность типа |
|
0 |
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
Преобразуем выражение под знаком предела, домножив числитель |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
и знаменатель на |
( |
9 |
|
|
х |
3) |
|
|
|
|
|
– выражение, сопряженное числителю. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
lim |
|
9 |
|
х |
3 |
= |
( |
|
0 |
|
) |
|
= lim |
( |
9 |
х |
3) ( |
|
|
9 |
|
|
|
х 3 ) |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
х |
2 |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
0 |
|
|
х(х 1) ( 9 х 3) |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
= |
lim |
|
|
( 9 х )2 |
|
32 |
|
|
|
|
|
|
|
lim |
|
|
|
|
|
|
9 х 9 |
|
|
|
|
|
lim |
|
х |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
х(х 1) ( 9 х 3) |
|
|
х(х 1) ( 9 х 3) |
|||||||||||||||||||||||||||
|
x 0 х(х 1) ( 9 х 3) |
|
|
|
x 0 |
|
|
|
x 0 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
= |
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|||||||
(х |
|
1) ( 9 |
|
|
х |
3) |
|
|
|
|
lim (х |
1) lim ( |
9 |
х 3) |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 |
|
|
|
|
|
x |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Задания для решения: |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
1. Найти пределы: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
а) lim(2x2 |
|
|
7x |
|
|
6) ; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
б) |
lim |
|
4x2 |
|
5x |
|
|
2 |
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
3x2 |
|
6x |
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
в) |
lim |
|
x2 |
8x |
12 |
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
7x |
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x 6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
г) |
lim |
|
3x2 |
|
7x |
|
|
2 |
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
4x2 |
|
|
5x |
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
д) |
lim |
10x3 |
|
|
|
6x2 |
|
|
7x |
|
5 |
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
8 |
|
4x |
3x |
2 |
|
2x |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
е) |
lim |
|
2x4 |
|
5x3 |
|
|
7x2 |
|
8x 9 |
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
3x |
5 |
|
|
|
|
2x |
|
|
|
|
4x |
2 |
|
6x |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
ж) |
lim |
|
2x4 |
|
5x3 |
|
|
7x2 |
|
8x 9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
3x |
5 |
|
|
|
|
2x |
|
|
|
|
4x |
2 |
|
6x |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
53
Тема 2.3 Бесконечно малые и бесконечнобольшие функции и связь между ними. Первый замечательный предел.
Функция |
y = f(x) |
называется |
бесконечно |
|
большой при x |
x0 если для любого числа |
|||
М > 0, |
δ = δ(М) > 0, |
что |
х, |
удовлетворяющих неравенству 0 < |x – x0| < δ выполняется неравенство |f(x)| > M, тогда
lim f (x) |
; |
x x0 |
|
Функция y = f(x) называется бесконечно
малой |
при |
x |
x0 если: для любого |
||
числа |
ε > 0, |
найдется δ(ε) > 0, |
что |
х, |
|
удовлетворяющих |
неравенству |
0 < |x – |
x0| < δ выполняется неравенство |f(x)| < ε, тогда
lim f (x) 0 ;
x x0
Если функция (x) - бесконечно малая функция при x |
x0 , |
то функция |
1 |
– бесконечно большая функция. |
||
|
||||
(x) |
||||
|
||||
Ι замечательный предел |
||||
|
|
lim |
sin x |
1 |
|
|
x |
||
|
|
x 0 |
|
Образцы решения задач:
ПРИМЕР Вычислить пределы функций, не используя правило Лопиталя .
lim |
|
sin 2 х |
. |
|
|
||
x 0 1 |
cos x |
|
РЕШЕНИЕ: Так |
как |
lim sin2 x |
|
0 и |
lim (1 cos x) 0 , то имеем |
||||||
|
|
|
|
x 0 |
|
|
|
|
x 0 |
||
неопределенность |
типа |
|
0 |
. |
Для |
|
раскрытия этой неопределенности |
||||
0 |
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
используем формулу 1 |
cos x |
2sin |
2 |
x |
и первый замечательный предел |
||||||
|
2 |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim sin х |
1 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
54
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
sin2 х |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin2 |
х |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
sin 2 х |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
sin х |
2 |
||||||||||||||||||||||||||
lim |
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
lim |
|
lim |
|
2 |
|
2 |
|
lim |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x = |
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
x 0 |
1 |
cos x =( 0 )= x |
0 |
2sin |
2 |
|
|
|
2 x |
0 |
|
|
|
|
|
|
sin |
2 x |
|
x |
0 |
x |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
=2 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
x |
|
|
|
|
0 sin |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ПРИМЕР: Найти: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
sin ax |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
0 |
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
РЕШЕНИЕ: Положим ax |
|
|
|
|
|
, откуда x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. Если x |
|
0 , то и |
0 , потому |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
lim |
sin ax |
|
|
|
lim |
sin |
|
|
|
|
lim a |
sin |
|
|
|
|
a 1 |
|
|
a. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x 0 |
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Следовательно lim |
sin ax |
|
|
a . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 |
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
В частности, при а = 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
sin 2x |
|
2 , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
0 |
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
при a |
|
|
|
1 |
|
имеем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
3 |
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
ПРИМЕР: Найти: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
tgx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
РЕШЕНИЕ: Принимая во внимание, что |
tgx |
|
|
sin x |
и limcos x |
cos 0 1, на |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
cos x |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
0 |
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
основании свойств пределов и Ι – го замечательного предела получаем |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
lim |
tgx |
|
|
|
|
lim |
|
sin x |
1 |
|
lim |
|
1 |
|
|
|
sin x |
|
lim |
1 |
|
|
lim |
sin x |
|
1 1 |
1. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
x 0 |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
x |
0 |
|
|
cos x |
|
x |
|
x |
|
0 cos x |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0 |
cos x |
x |
0 |
|
x |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
Итак, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
tgx |
|
1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
0 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
55 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ПРИМЕР: Найти: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin 2 |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
РЕШЕНИЕ: Принимая во внимание, то что lim |
sin ax |
|
a (см. пример выше), |
|||||||||||||||||||||||||||||
x |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
0 |
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
а также основные свойства пределов получаем |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
sin |
2 |
x |
|
sin |
x 2 |
|
sin |
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
||||||||
lim |
|
3 |
|
|
lim |
3 |
|
|
lim |
3 |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
1 |
|
. |
|
|
|||||||
x |
2 |
|
|
|
x |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
9 |
|
|
|
|||||||
x 0 |
|
|
|
x 0 |
|
|
|
x 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
ПРИМЕР: Найти: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
|
|
sin x |
|
|
. |
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
0 |
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
РЕШЕНИЕ: |
При |
х = 0 |
числитель и |
|
знаменатель |
обращаются в нуль. |
Знаменатель содержит иррациональность. Освободимся от иррациональности и воспользуемся формулой первого замечательного предела.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
|
sin x |
|
|
lim |
|
|
sin x( |
|
x |
9 |
3) |
lim |
sin x( |
x |
9 3) |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(x |
9) |
9 |
||||||
x |
9 |
|
3 |
( |
x |
9 |
|
3)( |
|
x |
9 3) |
||||||||||||||
x |
0 |
|
|
x |
0 |
|
|
x 0 |
|||||||||||||||||
|
sin x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
lim |
lim( |
x |
9 |
|
3) |
1 (3 |
3) |
6. |
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
x |
0 |
|
x |
x |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Задания для решения:
1. Найти пределы:
а)
б)
в)
г)
д)
е)
ж)
|
sin |
x |
|
|
lim |
5 |
|
; |
|
|
|
|||
x |
|
|
||
x |
|
|
|
lim x sin |
1 |
|
; |
||||
x |
|||||||
x |
|
|
|
||||
lim |
|
arctgx |
; |
||||
|
x |
||||||
x |
|
|
|||||
lim |
sin ax |
; |
|||||
|
|||||||
x |
|
tgbx |
|
sin3 x
lim 2 ;
x x3
lim |
|
sin x |
; |
|||||
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
||||
x |
4 2 |
|||||||
x |
|
|||||||
lim |
sin( x |
1) |
. |
|
||||
|
1 |
|
||||||
x |
x3 |
|
|
56
Тема 2.4 Второй замечательный предел. Сравнение бесконечно малых функций. Вычисление пределов с помощью эквивалентных бесконечно малых функций.
ΙΙ замечательный предел
lim 1 |
1 |
|
x |
e |
|||
|
|
|
|
||||
|
x |
|
|||||
x |
|
|
|
|
|
||
|
или |
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
lim(1 |
) |
|
e |
|||
|
|
0 |
|
|
|
|
|
Образцы решения задач:
ПРИМЕР Вычислить пределы функций, не используя правило Лопиталя
. lim |
x |
2 |
|
x |
3 |
||
x |
2 x 1
.
РЕШЕНИЕ: Так как |
lim |
x |
2 |
1 , |
lim (2х 1) |
, то имеем |
|
x |
3 |
||||||
|
x |
|
x |
|
неопределенность типа 1 . Используем второй замечательный предел:
lim (1 |
|
x |
2 |
|
1)2 x 1 |
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
x |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
lim (1 |
x 2 х 3 |
) |
2 x 1 |
lim (1 |
|
|
|
1 |
|
|
) |
2 x 1 |
|||||||||||||
|
|
|
x |
3 |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
x |
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
3 |
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
(2х 1) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
lim ( (1 |
|
|
1 |
|
) (x 3)) |
(х 3) |
|
|
е-2 |
|
|
= |
. |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
x |
|
|
(x |
3) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
е2 |
|
|||||
ПРИМЕР Вычислить пределы функций, не используя правило Лопиталя |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim 1 |
|
|
|
k |
x |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
РЕШЕНИЕ: При x |
|
|
выражение |
|
1 |
|
k |
|
|
|
|
|
1 |
, получаем неопределенность |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
x |
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
1 . Введем новую переменную по формуле |
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k |
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
откуда x |
|
|
|
k |
. Если x |
|
|
, то |
0 , поэтому |
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
57 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k |
x |
|
|
k |
|
1 |
k |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
||
lim 1 |
|
|
lim(1 |
) |
|
lim |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
x |
|
|
|||||||
x |
|
x |
|
|
x |
|
|
. |
Пользуясь основными правилами нахождения пределов и вторым замечательным пределом, находим
1 |
k |
|
|
|
1 |
|
|
k |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ek . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
lim 1 |
|
|
|
|
lim 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
x |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Следовательно, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim 1 |
|
|
|
k |
|
x |
|
ek . |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Следовательно, если k = –2 получаем |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim 1 |
2 |
|
|
|
x |
|
e 2 , |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
а при k = 3 получаем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim 1 |
3 |
|
|
|
x |
|
e3 . |
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
ПРИМЕР Вычислить пределы функций, не используя правило Лопиталя |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
|
x |
2 |
|
x . |
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
3 |
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
РЕШЕНИЕ: |
Разделив |
числитель и |
|
знаменатель дроби на х и используя, |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim 1 |
|
|
|
|
k |
|
|
x |
|
ek . |
||||||||||
полученную ранее формулу |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
2 x |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
e2 |
|
|
|
|
||||||
Получаем lim |
|
lim |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
e |
5 |
. |
|||||||||||||
|
x |
3 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
e 3 |
|
|
|||||||||||
|
x |
|
|
|
x |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
ПРИМЕР |
Если |
|
x |
0 , |
|
|
то |
|
какие |
|
из бесконечно малых величин |
3x, x2 , x, x3 , 12 x являются величинами одного порядка с х, величинами
высшего порядка и величинами низшего порядка по сравнению с х? РЕШЕНИЕ: Рассмотрим пределы отношений данных величин к х. Так как
|
|
|
|
1 |
x |
|
|
|
|
3x |
3, lim |
|
|
|
1 |
|
|
lim |
2 |
, |
||||||
x |
|
x |
2 |
|||||
x 0 |
x 0 |
|
||||||
|
|
58 |
|
|
|
|
|
|
То величины |
3x, |
1 |
x |
|
являются |
|
бесконечно малыми одного порядка |
с |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
величиной х. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Поскольку |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
x2 |
lim x |
0, |
lim |
x3 |
|
lim x2 |
0, |
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
x 0 |
x |
x |
0 |
|
|
|
|
|
|
x 0 x |
x 0 |
|
|
|
|||||||||
то величины |
x2 , x3 являются |
|
бесконечно |
малыми |
высшего |
порядка |
по |
||||||||||||||||||
сравнению с величиной х. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Так как |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
|
|
x |
|
|
|
lim |
|
1 |
|
|
|
, |
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x |
0 |
|
|
|
|
x 0 |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
то величина |
x является бесконечно малой низшего порядка по сравнению |
||||||||||||||||||||||||
с величиной х. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ПРИМЕР Доказать, что при |
x |
|
|
0 , |
бесконечно малые sin cx, |
cx являются |
|||||||||||||||||||
являются эквивалентными. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
РЕШЕНИЕ: Так как lim |
sin cx |
|
|
lim |
sin cx |
1 |
, то из определения бесконечно |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
x |
0 |
|
cx |
|
|
cx |
0 |
|
cx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
малой функции вытекает эквивалентность данных величин.
ПРИМЕР Вычислить пределы функций, не используя правило Лопиталя
lim |
x sin 6x |
. |
|
|
|||
(arctg2x)2 |
|||
x 0 |
|
РЕШЕНИЕ: Принимая во внимание, что sincx ~ cx и arctgcx ~ cx получаем
lim |
x sin 6x |
lim |
x |
|
6x |
|
1 |
3 |
3 |
. |
(arctg2x)2 |
2x |
|
2x |
2 |
2 |
|||||
x 0 |
x 0 |
|
|
|
Задания для решения:
1. Найти пределы:
а) |
lim |
tgax |
; |
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
||||||
|
x |
0 tgbx |
|
|
|
||||||
б) |
lim |
|
tg 2 ax |
; |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
x |
0 sin3 bx |
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
в) |
lim |
5 1 |
|
x 1 |
; |
||||||
|
|
|
x |
|
|
||||||
|
x |
0 |
|
|
|
|
|
|
|||
г) |
lim |
ln(1 |
|
ax) |
; |
||||||
|
x |
|
|
||||||||
|
x |
0 |
|
|
|
|
|
|
2. Сравнить бесконечно малые величины ax, cx3 , b3 x с бесконечно
малой х.
3. Доказать эквивалентность бесконечно малых величин:
59
а) |
tgcx и cx ; |
||||
б) |
|
1 |
tg3x |
и x ; |
|
3 |
|||||
|
|
|
|||
в) |
arcsin cx и cx ; |
||||
г) |
|
x 2x2 |
и x . |
60