- •Введение
- •Тема: Республика Беларусь на карте Европы
- •Практическая работа № 1
- •Тема: геологическое строение
- •Лабораторная работа № 2
- •Лабораторная работа № 3-4
- •Тема: рельеф беларуси
- •Лабораторная работа № 5
- •Тема: климат
- •Лабораторная работа № 6-7
- •План описания климата
- •Тема: поверхностные воды
- •Практическая работа № 6
- •Тема: озера и водохранилища
- •Водохранилища и пруды.
- •Лабораторная работа №7
- •Тема: почвенный покров
- •Лабораторная работа № 8
- •Тема: растительность
- •Лабораторная работа № 9
- •Тема: животный мир.
- •Практическая работа № 10
- •Тема: ландшафты
- •Практическая работа № 11
- •Тема: красная книга республики беларусь.
- •Лабораторная работа № 14
- •Лабораторная работа № 15
- •Тема: охрана природы. Особо охраняемые территории и объекты
- •Лабораторная работа № 16
- •Тесты по физической географии беларуси
- •Тема 1. Республика беларусь на карте европы
- •Форма б
- •Тема 2.
- •Форма б
- •Тема 3-4 геологическое строение и полезные ископаемые. Рельеф
- •Форма б
- •Тема 5. Климат Форма а
- •Форма б
- •Тема 6-7. Поверхностные воды. Реки. Озера. Водохранилища
- •Тема 8. Почвы
- •Форма б
- •Тема 9-10. Растительный и животный мир
- •Форма б
- •Тема 14. Физико-географическое районирование
- •Тема. 12-13 охрана природы. Особо охраняемые территории. Красная книга республики беларусь
- •Литература
- •Вопросы
- •Геологическое строение
- •Тектоническое районирование территории Беларуси по поверхности фундамента, (по р.Г. Гарецкому и р.Е, Айзбергу)
- •Условные обозначения к схеме тектонического районирования Припятского прогиба
- •Карта неотектонического районирования запада Восточно-Европейской платформы и смежных областей (по р.Г. Гарецкому, а.К. Карабанову, р.Е. Айзбергу)
- •Геоморфологического районирования территории Беларуси (по Матвееву а.В.)
- •Средняя месячная и годовая скорость ветра, м/с
- •Экстремальные значения средней месячной температуры воздуха (°с)
- •Средние даты перехода средней суточной температуры воздуха через 0; 5; 10; 15°с и число дней с температурой, превышающей эти пределы
- •Максимальное и минимальное атмосферное давление (мб) на уровне станции
- •Поверхностные воды Картосхема годового стока рек и гидрологических районов
- •Характеристика подземного питания некоторых рек Беларуси
- •Водохранилища Беларуси
- •Условные обозначения к картосхеме «Водохранилища Беларуси» (текст на белорусском языке)
- •Дополнительные материалы Исследователи природы Беларуси
- •Площади и численность населения некоторых стран Европы ( по м.И. Бобрик, 2001) Западная Европа
- •Центральная и Восточная Европа. Страны снг
- •Минимум географических названий Рельеф
- •Воды: реки, каналы, озера, водохранилища
- •Охраняемые природные территории
- •Заповедники и национальные парки (на 1.01.2000 г.)
- •Особо охраняемые геологические объекты Беларуси (на 1.09.2000 г.)
- •Список заказников и памятников природы Беларуси,
- •Особо охраняемых геологических территорий и объектов Центральной и Восточной Европы
- •Установа адукацыі «брэсцкі дзяржаўны універсітэт імя а.С. Пушкіна» кафедра геаграфіі беларусі
- •Прадмова
- •Вучэбна-метадычная карта
- •Форма б
- •Тэст “ засяленне тэрыторыі беларусі і фарміраванне беларускай нацыі”
- •Форма б
- •Раздзел II прыродныя ўмовы I рэсурсы беларусі Тэст “тэктанічныя структуры, геалагічная будова, карысныя выкапні I рэльеф”
- •Форма б
- •Тэст “ клімат I агракліматычныя рэсурсы”
- •Форма б
- •Тэст “унутраныя воды I водныя рэсурсы”
- •Тэст “ глебы I зямельныя рэсурсы”
- •Форма б
- •Тэст “раслінны I жывёльны свет”
- •Форма б
- •На нафтавых радовішчах Палесся поруч з нафтай здабываюць …, перапрацоўку якога ажыццяўляе завод, размешчаны ў горадзе … .
- •У Беларусі атрымала развіццё … і … металургія. Буйнейшае прадпрыемства галіны працуе ў горадзе … .
- •Цэнтрамі па вытворчасці электрарухавікоў з’яўляюцца … і … .
- •Па выпуску хімічных валокнаў і ніцей Беларусь займае … месца сярод краін снд.
- •Вытворчасць азотных угнаенняў размешчана ў … . Яна выкарыстоўвае азот з мясцовага … і вадарод з … , які імпартуецца з Расіі.
- •Беларусь з’яўляецца манапалістам сярод краін снд па вытворчасці паліэфірных і поліакрыланітрылавых … , віскознай корднай … .
- •Сярэдняя лясістасць Беларусі … %, але прыдатныя для лесанадрыхтоўкі спелыя і прыспяваючыя лясы займаюць толькі каля … % лесаўкрытай плошчы. Радыенуклідамі забруджана амаль … усіх лясоў краіны.
- •У … будуецца новае буйное прадпрыемства па вытворчасці газетнай паперы (100 тыс. Т у год).
- •Трэцяе па магутнасці ў свеце прадпрыемства па выпуску паліраванага шкла – ант “…” размешчана ў рабочым пасёлку … .
- •Граніт, які здабываецца на Глушкавіцкім радовішчы ў Гомельскай вобласці, апрацоўваецца на рупп “…” каля горада … Брэсцкай вобласці.
- •Цесна ўзаемазвязаныя ў вытворчых адносінах прамысловасць будаўнічых матэрыялаў і … ўтвараюць … міжгаліновы комплекс.
- •На тэрыторыі Беларусі гістарычна склалася густая … і сфрміравалася … краіны.
- •Па гушчыні чыгунак лідзіруюць … (33 км на 1000 км2) і … (30 км на 1000 км2) вобласці.
- •Паслугі падзяляюцца на … і … . Доля паслуг у структуры валавага ўнутранага прадукту Беларусі ў 2005 г. Перасягнула … %, што блізка да ўзроіню развітых краін свету.
- •На перакрыжаваннях важных эканамічных ліній сфарміраваліся … краіны.
- •Палосы ўплыву … і зоны эканамічнага прыцягнення … вылучаюцца высокім узроўнем сельскагаспадарчай, прамысловай і транспартнай асвоенасці тэрыторыі. Інфармацыйная (інфармацыйна-метадычная) частка
- •Тэматыка практычных заняткаў
- •Тэмы рэфератаў
На тэрыторыі Беларусі гістарычна склалася густая … і сфрміравалася … краіны.
Па гушчыні чыгунак лідзіруюць … (33 км на 1000 км2) і … (30 км на 1000 км2) вобласці.
… відаў транспарту і транспартных магістралей вымяраецца ў т-км, а транспартных вузлоў у т (звычайна га год).
Тэст 10. Геаграфія галін сацыяльна-культурнай сферы
Форма А
Да галін сацыяльна-культурнай сферы Беларусі не належаць:
а) жыллёва-камунальная гаспадарка;
в) асвета;
б) лясная гаспадарка;
г) будаўніцтва.
На 1 жыхара краіны прыходзіцца (2005 г.) м2 жылой плошчы:
а) 17,9;
в) 22,6;
б) 21,2;
г) 25,5.
Універсітэты дзейнічаюць у гарадах:
а) Гродна;
в) Полацк;
б) Пінск;
г) Баранавічы.
Малы горад, у якім размешчана адна са старэйшых вышэйшых навучальных устанох краіны:
а) Шклоў; |
в) Горкі; |
б) Рагачоў; |
г) Мсціслаў. |
Форма Б
… аб'ядноўвае галіны гаспадаркі краіны, у якіх не ствараюцца матэрыяльныя каштоўнасці. Гэтыя галіны забяспечваюць насельніцтва спажывецкімі таварамі і аказваюць яму розныя … , якія маюць вартасць.
Паслугі падзяляюцца на … і … . Доля паслуг у структуры валавага ўнутранага прадукту Беларусі ў 2005 г. Перасягнула … %, што блізка да ўзроіню развітых краін свету.
У 2005 г. сярэдняя забяспечанасць жыллём у сельскай мясцовасці дасягнула 28,3 м2 , у гарадскіх паселішчах – 20, 5 м2 на 1 жыхара. Самы высокі ўзровень забяспечанасці жыллём мела … вобласць, самы нізкі – меў горад … .
Тэст 11. Тэрытарыяльная структура гаспадаркі
Форма А
Плошчавае размяшчэнне маюць гаспадарчыя аб'екты:
а) лясгас;
в) нафтапромысел;
б) нафтаправод;
г) гаспадарчы пункт.
Лінейнае размяшчэнне маюць:
а) чыгунка;
в) чыгуначны вузел;
б) лінія электраперадачы;
г) рыбгас.
У Беларусі буйныя гаспадарчыя вузлы сфрмаіраваліся на базе гарадоў:
а) Гомель;
г) Слуцк;
б) Бабруйск;
д) Орша;
в) Ваўкавыск;
е) Крычаў.
Значныя гаспадарчыя цэнтры Беларусі, якія сфарміраваліся на базе маладых індустрыяльных гарадоў:
а) Навагрудак; |
в) Белаазёрск; |
б) Навалукомль; |
г) Мікашэвічы. |
Форма Б
… - гэта тэрытарыяльна і эканамічна цэласная частка гаспадаркі краіны. У межах Беларусі … інтэгральных эканамічных раёнаў.
На перакрыжаваннях важных эканамічных ліній сфарміраваліся … краіны.
Палосы ўплыву … і зоны эканамічнага прыцягнення … вылучаюцца высокім узроўнем сельскагаспадарчай, прамысловай і транспартнай асвоенасці тэрыторыі. Інфармацыйная (інфармацыйна-метадычная) частка
Л І Т А Р А Т У Р А
Ахоўныя прыродныя тэрыторыі і помнікі прыроды Беларусі. – Мн., 1985.
Варонін Ф.Н. Фаўна Беларусі і яе ахова. Мн., 1967.
Войтович Н.С., Гурский Б.Н. География Белоруссии. Мн.: “Вышэйшая школа”, 1984.
Высоцкий Э.А. Геология и полезные ископаемые РБ. Мн.: Універсітэцкае, 1996, с.54-145
Геаграфія Беларусі. Энцыклапедычны даведнік. – Мн., БелЭ, 1993.
Геаграфія Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. Мн.: БелЭ, 1992.
Глебы Беларускай ССР. Мн., 1974
Гурскі Б.М. Фізічная геаграфія Беларусі. Мн. “Універсітэцкае”, 1995. – 512 с.
История и современное состояние географического изучения Белоруссии. Учеб. пособие. Под ред. Б.Н. Гурского, С.А. Польского. Мн.. 1988
Ландшафты Белоруссии. Под ред. Г.И. Марцинкевич. – Мн., 1989.
Логинов В.Ф. Климат Беларуси. Мн.: изд-во АН РБ, 1996.
Марцинкевич Г.И. Основы ландшафтоведения. - Мн., 1986.
Мацвееў А.В., Гурскій Б.М., Левічкая Р.І. Рэльеф Беларусі, Мн, 1988
Мацвееў А.В., Якушко В.П. Пра рэльеф Беларусі, Мн., 1994
Мешечко Е.Н. Географическое краеведение. Мн. УП “Экоперспектива”. 2002 г.
Мешечко Е.Н. Ландшафтно-топологический подход к изучению животного мира Беларуси. Вестник Брестского университета
Мяшэчка Я.М., Амельянчук М.У., Краўчук А.М. Геаграфія Беларусі. Мн.: Народная асвета, 2001.
Науменко В.Я. Геология и полезные ископаемые РБ. Брест. Изд-во Лаврова, 2001
Озера Белоруссии. Мн., 1988
По страницам Красной книги: Растения. Животные. Популяр. энц. справочник. – Мн., 1987.
Природа Белоруссии. Популярная энциклопедия. –Мн., БелЭ, 1986.
Сідор С.І. Геаграфія Беларусі. Мн.: Народная асвета. 2002 г.
Фізічная геаграфія Беларусі. Пад рэд. Б.М. Гурскага. Мн. “Універсітэцкае”, 1995.
Шкляр А.Х. Климатические ресурсы Белоруссии и их использование в сельском хозяйстве. Мн., 1973.
Энцыклапедыя прыроды Беларусі. Т. 1-5. Мн. БелЭ, 1983-1986.
Юркевич И.Д. Растительность Белоруссии, ее картографирование, охрана и использование. Мн., 1979
Якушко О.Ф. Озероведение. Мн., 1981.
Якушко О.Ф., Марьина Л.В., Емельянов Ю.Н. Геоморфология Беларуси, Мн., 2000.