Практикум_по_математическому_анализу
.pdf1. Даны функция z=f(x,y), точка А(х0,у0) и вектор а(ах , ау ).Найти:
1)gradz в точке А;
2)производную в точке А по направлению вектора а . z=3x2y3+5xy2, A(1,1), а (2,1).
2.Даны функция z=f(x,y), точка А(х0,у0) и вектор а(ах , ау).Найти: 1)gradz в точке А;
2)производную в точке А по направлению вектора а . z=3x4+2x2y2), A(-1,2), а (4,-3).
Неопределенный интеграл. Основные методы интегрирования
1.Первообразная функции, неопределенный интеграл.
2.Свойства неопределенного интеграла, метод непосредственного интегрирования.
3.Метод подстановки.
Теоретическая часть:
Первообразная функции, неопределенный интеграл Определение: Первообразной функцией для данной функции f(x) на
данном промежутке называется такая функция F(x), производная которой равна f(x) или дифференциал которой равен f(x)dx на рассматриваемом промежутке.
Теорема: Две различные первообразные одной и той же функции, определенной в некотором промежутке, отличаются друг от друга в этом промежутке на постоянное слагаемое.
Определение: Общее выражение для всех первообразных данной непрерывной функции f(x) называется неопределенным интегралом от функции f(x) или от дифференциального выражения f(x)dx и обозначается символом
∫f(x)dx .
При этом функция f(x) называется подынтегральной функцией, а выражение f(x)dx называется подынтегральным выражением.
Основные свойства неопределенного интеграла
I. Дифференциал неопределенного интеграла равен подынтегральному выражению, а производная неопределенного интеграла равна подынтегральной функции.
II. Неопределенный интеграл от дифференциала непрерывно дифференцируемой функции равен самой этой функции с точностью до постоянного слагаемого.
III. Отличный от нуля постоянный множитель можно выносить за знак неопределенного интеграла, т.е. если постоянная А ≠ 0, то
∫ Аf (x)dx = A∫ f (x)dx .
• |
71 |
• |
|
IV. Неопределенный интеграл от алгебраической суммы конечного числа непрерывных функций равен такой же алгебраической сумме неопределенных интегралов от этих функций, т.е. если, например, функция f(x), g(x), h(x) непрерывны в интервале (a,b), то
∫[f (x) + g(x) − h(x)]dx = ∫ f (x)dx + ∫g(x)dx − ∫h(x)dx
при х (a,b).
Зная формулы для производных основных элементарных функций, можно составить таблицу неопределенных интегралов (первообразных), которую мы дополним еще несколькими часто встречающимися интегралами.
Таблица основных интегралов (ТОИ)
1. |
∫1 dx = ∫dx = x + C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
а |
|
|
|
|
|
|
|
|
х |
а+1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
2. |
∫ |
|
х dx |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ С , а |
≠ -1 ∫ |
|
|
|
= х |
+ С |
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
а + 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 х |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
3. |
∫ |
|
dx |
= ln |x|+C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
х |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
4. |
∫ахdx = |
|
|
ах |
|
+ С (∫ехdx = eх + С) |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ln a |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
5. |
∫cos xdx = sin x + C (т.к. (sin+C)'=соsx) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
6. |
∫sin dx = − cos x + C |
|
|
∫sin axdx = − |
cos ax |
+ С |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
а |
|
|
7. |
∫ |
|
|
1 |
|
|
|
|
dx = ∫ |
|
dx |
|
|
|
|
= tgx + C |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
соs 2 х |
|
cos2 х |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
8. |
∫ |
|
|
|
1 |
|
|
|
dx = ∫ |
|
|
|
dx |
= −сtgх + С |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
sin2 х |
sin2 х |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
9. |
∫ |
|
|
|
dx |
|
|
|
|
= arcsin x + C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
1 − х |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
10. |
∫ |
|
dx |
|
= arcsin x + C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 + х2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
11. |
∫ |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
= arcsin |
х |
+ С |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
a |
|
− |
х |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
а |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
∫ |
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
12. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= ln |
х + |
|
|
|
х2 + а |
+ С, а R |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
х |
|
+ а |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
х |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
13. |
∫ |
|
|
dx |
|
|
|
|
= |
|
arctg |
+ С |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
а |
2 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
+ х |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
а |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
а |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
14. |
|
|
|
dx |
|
|
|
|
= ln |
tg |
х |
|
+ С |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
∫sin x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Методы непосредственного интегрирования и подстановки
• |
72 |
• |
|
Метод интегрирования с помощью этой таблицы и свойств неопределенных интегралов обычно называют методом «непосредственного» интегрирования.
Одним из самых сильных методов интегрирования является метод подстановки. В его основе лежит легко проверяемая формула:
|
∫g(ω(x))ω′(x) = |
t = ω(x) |
|
|
|
|
|
= ∫g (t)dt = G(t) + C = G(ω(x)) + C |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt = ω′(x)dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
Эту формулу надо применять тогда, когда первообразная для g(t) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
известна или легко находится. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
Практическая часть: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
1. Найдите неопределенные интегралы. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
а) ∫(2x 5 − 3 x + 3)dx |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
3 dx + 3∫dx = 2 |
x5 +1 |
|
|
x |
1 |
3 +1 |
+ 3x + C = |
||||||||||||||||||
|
∫(2x |
5 − 3 x + 3)dx = 2∫x5 dx − ∫x |
− |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
1 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 + 1 |
|
3 |
+ 1 |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
x |
6 |
|
|
3 |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
− |
x 3 + 3x + C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
3 |
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
Ответ: ∫(2x |
5 − 3 |
|
+ 3)dx = |
|
|
− |
3x3 x |
|
+ 3x + C. |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
x |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b) ∫ |
ln 6 x |
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
Применим замену переменной. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
ln x = t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
ln |
x |
|
|
|
|
|
|
|
t |
7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
7 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
∫ |
dx = |
|
|
|
|
|
|
|
= ∫t 6 dt = |
|
|
|
+ C = |
|
+ C. |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
= dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
x |
|
|
|
|
7 |
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Ответ: ∫ |
ln |
x |
dx = |
ln7 x |
+ C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x −1 |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
с) ∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
+ 4x |
+ 8 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение:
Выделим в подкоренном выражении полный квадрат.
• |
73 |
• |
|
|
∫ |
|
|
|
|
x −1 |
|
|
|
|
|
dx = ∫ |
|
|
|
|
|
|
|
x − 1 |
|
|
|
|
|
|
|
dx = ∫ |
|
|
|
|
x − 1 |
|
|
dx = |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( x + 2 )2 − 4 + 8 |
( x + 2 )2 + 4 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
x + 4x + 8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x + 2 = t |
|
|
|
|
|
|
|
|
t − 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tdt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
dx = dt |
= |
∫ |
|
|
|
|
dt = |
∫ |
|
|
|
|
|
− 3 |
∫ |
|
|
|
|
|
|
= I1 − 3I2 . |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
t + 4 |
|
|
|
|
|
t + 4 |
|
|
|
|
|
|
|
t |
|
+ 4 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x = t − 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t 2 + 4 = z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tdt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
dz |
|
|
|
1 |
|
|
z − 1 |
|
1 |
|
z 2 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
1) I |
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
2tdt = dz |
|
= |
|
|
|
= |
|
|
2 dz = |
|
= |
|
= t 2 + 4 . |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
z |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 |
∫ t 2 + 4 |
2 ∫ z |
2 ∫ |
1 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tdt = |
1 |
dz |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
∫ |
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
2) |
I |
2 |
= |
|
|
|
|
|
= ln( t + |
t 2 + 4 ). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
t |
|
|
+ 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Таким образом |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x −1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx = |
|
t 2 + 4 − 3ln( t + |
|
|
t 2 + 4 ) + C = |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
∫ |
|
x |
2 + 4x + 8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
=( x + 2 )2 + 4 − 3ln( x + 2 + ( x + 2 )2 + 4 ) + C =
= x 2 + 4 x + 8 − 3ln( x + 2 + x 2 + 4 x + 8 ) + C.
Ответ: ∫ |
|
|
x −1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx = x2 + 4 x + 8 − 3ln( x + 2 + x2 + 4 x + 8 ) + C. |
||||||
|
x |
2 |
|
||||||
|
|
+ 4x + 8 |
|
|
|
|
|
|
2.Найдите неопределенные интегралы.
∫3x 2 − 5х + 2 dx
а) 3x 2
Решение:
|
|
|
(3x |
2 |
− 5x |
+ 2) |
|
|
|
|
|
|
3x |
2 |
|
|
|
5x |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
4 |
|
|
|
1 |
|
|
− 2 |
|||||||||||
∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ |
|
∫ |
|
∫ |
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
3 2 |
|
|
|
|
dx = |
|
∫ |
|
|
|
|
− |
|
|
|
|
|
+ |
|
|
|
dx = |
|
3 dx − 5 |
|
3 dx + 2 |
|
3 dx = |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
2 |
|
3 x |
|
x |
|
x |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
3 |
|
|
|
x 3 |
|
|
|
x |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
4 |
|
+1 |
|
|
|
1 |
|
+1 |
|
|
|
− 2 |
|
+1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
9x |
7 |
|
|
15x |
4 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
x 3 |
|
|
|
|
|
x 3 |
|
|
|
|
|
x |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
3 |
|
|
|
|
|
|
|
− 5 |
|
|
|
|
+ |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
+ C = |
|
|
|
|
|
− |
|
|
+ 6x 3 + C = |
|
|
|
|
|||||||||||
|
4 |
|
|
|
|
1 |
+ 1 |
− |
2 |
|
|
+ 1 |
7 |
4 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
3 + 1 |
|
|
|
3 |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
3 |
|
|
(36х2 − 105х + 168)+ С. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
= |
|
|
х |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
28 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(3x 2 − 5x + 2) |
|
|
|
|
|
3 |
|
|
(36х2 − 105х + 168)+ С. |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
Ответ: ∫ |
|
|
|
|
|
х |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx = |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
• |
74 |
• |
|
b) ∫1 +х2х3 dx
Решение:
Применим замену переменной.
|
|
|
|
х2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 + x3 = t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3x 2dx = dt |
|
|
1 |
∫ |
dt |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
ln | 1 + х3 | +C. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
dx = |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
ln | t | +C = |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 + х3 |
3 |
|
t |
3 |
3 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 2dx = |
1 |
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Ответ: ∫ |
|
|
|
х2 |
|
|
dx = |
1 |
|
|
ln | 1 |
+ х3 | +C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 + х3 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3x − 4 |
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
с) |
|
∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ 6x + 10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
Выделим в подкоренном выражении полный квадрат. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
∫ |
|
|
|
3x − 4 |
|
|
|
|
|
dx = |
∫ |
|
|
|
|
|
|
3x − 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx = ∫ |
|
|
|
|
3x − 4 |
|
|
|
dx = |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
x 2 + 6x + 10 |
(x + 3) 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(x + 3)2 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
− 9 + 10 |
|
|
|
|
|
|
+ 1 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x + 3 = t |
|
|
|
|
|
|
|
3t − 13 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tdt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
dx = dt |
= |
|
∫ |
|
|
dt = 3 |
|
|
|
|
|
|
|
− 13 |
|
= 3I1 − 13I 2 . |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x = t − 3 |
|
|
|
|
|
|
|
t 2 + 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ |
|
|
|
|
t 2 + 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ |
t 2 + 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t 2 +1 = z |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
− 1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
I1 = ∫ |
|
|
|
tdt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
∫ |
dz |
1 |
∫z |
1 |
|
z 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= z = t 2 +1. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
2tdt = dz |
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
= |
|
2 dz = |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
2 |
2 |
1 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
t |
2 |
+1 |
|
|
z |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tdt = |
1 |
|
dz |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
2) I2 = ∫ |
|
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= ln(t + |
|
|
t 2 + 1). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t + 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
Таким образом |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
∫ |
2 |
|
− 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
3x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx = 3 t 2 + 1 − 13ln(t + |
t 2 + 1) + C = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x + 6x + 10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
=3(x + 3)2 + 1 − 13ln(x + 3 + (x + 3)2 + 1) + C =
=3x 2 + 6x + 10 − 13ln(x + 3 + x 2 + 6x + 10 ) + C.
Ответ: ∫ |
|
|
3x − 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx = 3 x 2 + 6x + 10 − 13ln(x + 3 + x 2 + 6x + 10 ) + C. |
|||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||
x |
2 |
|||||||||||||||
|
|
+ 6x + 10 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
∫ |
1 + x 3 − 5х3 х |
dx |
||||||||
|
|
|
|
|
d) |
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
х |
Решение:
• |
75 |
• |
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
(1 + x − 5x х) |
|
|
1 |
|
x |
|
|
|
5x |
4 |
|
|
|
|
|
− 12 |
|
5 2 |
5 6 |
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx = ∫ |
|
1 |
+ |
1 |
|
− |
|
1 |
|
+ |
dx = ∫x |
|
|
dx + ∫x |
|
dx − 5∫x |
dx + = |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
х |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
|
x |
2 |
|
|
x |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
− |
1 |
+1 |
|
|
|
|
5 |
|
+1 |
|
|
|
5 |
|
+1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7 |
|
|
11 |
|
|
|
|
|
|
||||
|
x |
|
2 |
|
|
+ |
|
x 2 |
|
|
|
− 5 |
x 6 |
|
|
+ C = 2x |
12 |
+ |
2x 2 |
|
− |
30x 6 |
+ C = |
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
1 |
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
− |
2 + 1 |
|
|
|
|
+ 1 |
|
+ 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7 |
|
|
11 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= 2х + 2 х3 х − 30 х6х5 + С.
711
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ответ: ∫ |
(1 + x 3 − |
5x3 х) |
|
dx = 2 |
|
+ |
2 |
х3 |
|
|
|
|
|
− |
30 |
х6 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
х |
|
х |
|
х5 |
+ С. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
х |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7 |
|
|
|
11 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ |
arctg x |
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
e) |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 + x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
Применим замену переменной. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
arctg5 x |
|
|
|
|
arctgx = t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t 6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
arctg 6 x |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
∫ |
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= ∫t 5 dt = |
|
+ C = |
+ C. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
dx |
|
= dt |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 + x 2 |
|
|
|
|
|
6 |
|
6 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 + x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Ответ: ∫ |
arctg |
|
|
x |
dx = |
arctg |
|
|
x |
+ C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 + x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3x + 2 |
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k) ∫ x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
− 4x + 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
Преобразуем знаменатель, выделив полный квадрат. |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x 2 − 4x + 3 = x 2 − 2 2 x + 22 − 22 + 3 = (x − 2)2 −1 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
3x + 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3x + 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x − 2 = t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
∫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
= ∫ |
|
|
|
|
dx = |
dx = dt |
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
x |
2 |
|
− 4x |
+ 3 |
(x − 2) |
2 |
− 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x = t + 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
3t + 8 |
dt = 3 |
|
|
|
|
tdt |
|
|
+ 8 |
|
|
|
|
dt |
|
|
= 3I1 + 8I2 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
∫ t |
|
|
|
|
|
|
|
∫ t 2 − 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
∫ t 2 − 1 |
|
|
|
|
2 − 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tdt |
|
|
|
|
t 2 |
− 1 = z |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
dz |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
= |
2tdt = dz |
= |
|
|
|
|
= |
ln | z |= |
ln | t 2 |
− 1 |= |
|
= |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
I |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
ln |
(x − 2)2 − 1 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
∫ t 2 − 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 ∫ z |
2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
1) |
|
|
|
|
|
|
tdt = |
1 |
dz |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
=1 ln | x 2 − 4x + 3 | . 2
2) I |
|
= |
|
dt |
|
= − |
|
dt |
= − |
1 |
ln |
|
1 + t |
= |
1 |
ln |
|
1 − t |
= |
1 |
ln |
|
1 − x + 2) |
= |
1 |
ln |
|
3 − x |
|
. |
2 |
∫ t 2 − 1 |
∫12 − t 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
2 1 |
1 − t |
|
2 |
1 + t |
|
2 |
1 + x − 2) |
|
2 |
x −1 |
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Таким образом
• |
76 |
• |
|
|
|
|
|
3x + 2 |
|
|
dx = |
3 |
ln | x 2 − 4x + 3 | +4 ln |
3 − x |
|
+ C. |
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
∫ x 2 − 4x + 3 |
2 |
|
|
|
|
x − 1 |
|
|
|
|||||||||||||||||
Ответ: ∫ |
|
|
|
|
3x + 2 |
|
|
|
3 |
ln | x 2 |
|
3 − x |
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
dx = |
− 4x + 3 | +4 ln |
|
+ C. |
|||||||||||||||||||
x |
2 |
− 4x + 3 |
|
x − 1 |
||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
3. Найти неопределенные интегралы. |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
а) ∫ |
3 + 3 x |
2 |
− 2x |
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
б) ∫ |
|
|
sin x |
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
cos |
3 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
c) ∫cos2 2x sin2 2xdx |
|
|
|
|
|
|
|
Задания для самосоятельного решения:
Найти неопределенные интегралы.
а) ∫ |
|
x3 − 3x 4 + 2 |
dx б) ∫ |
|
|
ln x |
|
dx в) ∫cos5 x sin 2 xdx |
|||
|
x |
|
|
x |
|||||||
г) ∫ |
4x 3 − |
|
+ 4 |
dx д) |
∫ecos x sin xdx е) ∫cos4 x sin 2 xdx |
||||||
x |
|||||||||||
x 2 |
|
|
Интегрирование по частям
Метод интегрирования по частям основан на применении следующей формулы:
∫udv = uv − ∫vdu,
где u(x),v(x)- непрерывно дифференцируемы на промежутке Х. Эта формула обычно бывает, полезна при интегрировании функций вида:
(ax + b)k sinαx |
(u=(ax+b)k) |
(ax + b)k cos βx |
(u=(ax+b)k) |
(ax + b)k ln x |
(u=lnx) |
(ax + b)k eαx |
(u=(ax+b)k) |
xk arctgx |
(u=arctgx) |
xk arcsin x |
(u=arcsinx) |
Способы интегрирования дробей вида Pn (x) ,
Qm (x)
• |
77 |
• |
|
Pn (x) , где Pn (x) - многочлен n-ой степени от х, Qm (x) - многочлен m-
Qm (x)
ой степени от х.
1.n≥m. В этом случае дробь называется неправильной. Разделив числитель на знаменатель, выделим целую часть (многочлен степени n- m- Rn-m(x)), получим:
|
Pn (x) |
|
= Rn − m (x) + |
P*k (x) |
, где k<m |
|
P*k (x) |
- правильная дробь. |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Q (x) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Q (x) |
|
|
|
|
|
|
|
|
Q (x) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
2. n<m- имеем правильную дробь. Остановимся сначала на |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
интегрировании «простых» дробей, их четыре типа. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
Ι. |
|
|
|
|
А |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ΙΙ. |
|
|
|
|
|
|
А |
|
|
, k=2,3,… |
|
. |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(х − а) |
k |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
х − а |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
ΙΙΙ . |
|
|
|
Mx + N |
. ΙV . |
|
|
|
Mx + N |
|
|
|
|
|
|
, |
|
m=2,3,…. |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(x2 |
+ px + q)m |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x 2 + |
|
px |
|
+ q |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
При этом x2 + px + q не имеет действительных корней, т.е. |
D=p2- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
4q<0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
А |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
d (x − a) |
= |
(формула 3 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
Ι. |
|
|
|
|
|
|
|
dx = A |
|
|
|
= |
d (x − a) = 1 dx |
|
=A |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
∫ |
х − а |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ x − a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∫ |
|
|
x − a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
ТОИ)= Aln |
|
x − a |
+ C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
ΙΙ.∫ |
|
|
|
А |
dx = A∫ |
dx |
=A∫(x − a)− k d (x − a) = |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(х − а)k |
(x − a)k |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
= (формула 2 ТОИ) = |
|
|
(x − a)k +1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
A |
|
|
|
|
|
|
+ C = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ C. |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
(1 − k)(x − a)k −1 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
− k + 1 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
ΙΙΙ. Для интегрирования дробей третьего типа поступаем |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
следующим образом (покажем на примере). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
J= ∫ |
|
|
3х + 1 |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
а) |
находим |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
х2 + 4х + 9 |
|
|
|
(х |
|
+ 4х + 9) = 2х + 4 |
и |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
производную от знаменателя: |
|
2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
′ |
|
|
числитель представляем так: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3х+1= |
3 |
|
2х + 1 = |
3 |
(2х + 4 − 4) + 1 = |
3 |
(2х + 4) − 6 + 1 = |
3 |
(2х + 4) − 5. |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
2 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
(2х + 4) − 5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
J= ∫ |
2 |
dx = (по свойству 3 получаем)= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
х2 + 4х + 9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3 |
|
∫ |
|
|
|
(2х + 4)dx |
|
− 5∫ |
|
|
|
|
|
dx |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
J1 − 5J 2. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
х2 + 4х + 9 |
х2 + 4х + 9 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
В первом интеграле делаем подстановку: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
t= х2 + 4х + 9 dt = (2x + 4)dx, которая приводит его к виду: |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3 |
|
∫ |
|
|
dt |
|
= |
3 |
ln |
|
t |
|
+ C = (формула 3 ТОИ)= |
3 |
ln |
|
x2 + 4x + 9 |
|
+ C. |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
t |
|
|
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
• |
78 |
• |
|
Во втором интеграле выделяем полный квадрат в знаменателе дроби: х2 + 4х + 9 = х2 + 2 2х + 22 − 22 + 9 = (x + 2)2 + 5 и делаем подстановку
t=x+2 dt=dx. Получаем:
|
∫ |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
= ∫ |
|
dx |
|
= |
t = x + 2 |
|
= ∫ |
dt |
= (формула 13 ТОИ)= |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt = dx |
|
|
|||||||||||||||||||
|
х2 + 4х + 9 |
(х + 2)2 + 5 |
t 2 + 5 |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
1 |
|
arctg |
1 |
|
|
+ C = |
1 |
|
|
arctg |
x + |
2 |
+ C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
5 |
|
|
5 |
5 |
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
ln(x2 + 4x + 9) − |
|
arctg |
x + |
2 |
+ C. |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
Окончательный результат: J= 2 |
|
|
5 |
|
|
ΙV . Дроби четвертого типа интегрируются в той же последовательности, что и дроби третьего типа, кроме того, применяется рекуррентная формула:
J n +1 = |
|
1 |
|
|
|
|
x |
|
|
+ |
|
2n − 1 |
J n , где обозначено Jn |
= ∫ |
|
dx |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
||||||||||||||||||||||||||||
2na2 |
(x2 + a2 )n |
2na2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(x2 + a2 )n |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Зная, что |
J1 = ∫ |
|
dx |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
x |
|
|
, находим: |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
= |
|
arctg |
|
+ C |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
x2 + a2 |
a |
a |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
1 |
|
|
|
|
x |
|
|
1 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
x |
|
|
||||||
J |
2 = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|
|
|
|
|
arctg |
|
|
+ C |
= |
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|
|
arctg |
|
+ C. |
||||||||
2a |
2 |
x |
2 |
+ a |
2 |
2a |
2 |
|
a |
2a |
2 |
(x |
2 |
+ a |
2 |
|
|
3 |
a |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
) 2a |
|
|
|
|
|
По этой же формуле при n=2 находим:
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
3 |
1 |
|
|
|
x |
|
1 |
|
x |
|
|||
J 3 |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|
arctg |
|
+ C = |
||||
4a 2 |
(x 2 + a 2 ) |
|
|
4a 2 |
|
x 2 + a 2 |
2a 3 |
a |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
2a 2 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
= |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
x |
+ |
|
|
3 |
|
|
|
|
x |
|
+ |
|
|
|
|
|
|
||
4a 2 |
(x 2 + a 2 )2 |
|
8a 4 |
x 2 + a 2 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
3 |
|
|
arctg |
|
x |
+ C и т.д. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
8 a |
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Таким образом, можно вычислить Jn для любого натурального n.
2. Пусть теперь P (x)
Q (x)
- правильная дробь. Не теряя общности,
можно считать, что старший коэффициент Q(x) равен 1 (иначе его можно вынести за скобки и за знак интеграла).
Тогда Q(x)= (x − a)k ... (x − b)l (x2 + px + q)m ... (x2 + rx + s)n , (1) где
а,.., b - действительные корни многочлена, а квадратные трехчлены не имеют действительных корней.
Теорема: Если знаменатель дроби Q(x) имеет разложение (1), то дробь разлагается на сумму простых дробей:
P (x) |
|
A1 |
|
A2 |
Ak |
|
B1 |
|
|
|
B2 |
|
Bl |
|
|
|||||||||
|
= |
|
|
+ |
|
|
+ ... + |
|
+ ... + |
|
|
+ |
|
|
|
+ ... + |
|
+ ... |
|
|||||
Q (x) |
(x − a)k |
(x − a)k −1 |
x − a |
(x |
− b)l |
|
(x − b)l −1 |
x − b |
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
i |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
M1x + N1 |
|
+ ... + |
M m x + Nm |
+ |
E1x + F1 |
|
+ ... + |
|
|
En x + Fn |
, где А |
, А |
,..., Е |
, Е − |
|||||||||
(x2 + px + q)m |
|
|
|
|
|
x2 + rx + s |
||||||||||||||||||
|
|
|
x2 + px + q (x2 + rx + s)n |
|
|
|
1 |
2 |
1 |
n |
• |
79 |
• |
|
Практическая часть:
1. Найдите интеграл:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a) ∫xcos |
2 |
|
|
xdx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
Применим формулу интегрирования по частям. |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
∫udv = uv − ∫vdu. |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u = x; dv = cos |
2 |
xdx; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
∫xcos |
|
xdx = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
x |
|
|
|
|
|
= |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
2 |
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
du = dx; v = ∫cos |
xdx = |
|
|
|
|
|
3 |
|
= |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin |
|
x. |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
2 |
|
3 |
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
3 |
x sin |
2 |
x − |
3 |
∫sin |
2 |
xdx = |
3 |
x sin |
2 |
|
x + |
9 |
cos |
2 |
x + C. |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2 |
3 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
Ответ: ∫xcos |
2 |
|
xdx = |
3 |
x sin |
2 |
|
x + |
9 |
cos |
2 |
x + C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
2 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b) ∫ |
|
|
|
|
|
7x − 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(x -1)(x |
2 |
+ 4) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
Разложим подынтегральную дробь на простейшие дроби. |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
7 x − 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
+ 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x − 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
A |
|
+ |
|
|
|
|
|
|
|
Bx + C |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
( x − 1 )( x2 |
|
|
|
|
|
|
x − 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 + 4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
+ 4 ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
Приравнивая числители, получим |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
7x-2=A(x2+4)+(x-1)(Bx+C), |
приравниваем |
|
|
|
коэффициенты |
при |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
одинаковых степенях. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
x2 |
|
A + B = 0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
x |
− B + C = 7 . Складывая все уравнения, получим 5А=5; А=1; В=- |
14 A − C = −2
А=-1; С=4А+2=6. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
Следовательно |
|
|
7 x − 2 |
|
|
= |
1 |
|
+ |
− x + 6 |
. |
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
( x − 1 )( x2 + 4 ) |
x − 7 |
|
x2 + 4 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
7 x − 2 |
dx = |
|
dx |
− |
|
|
|
xdx |
+ 6 |
|
dx |
= I |
|
− I 2 |
+ 6 I3 . |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
||||||||
∫( x − 1 )( x2 + 4 ) |
∫x − 1 |
∫x |
2 + 4 |
∫x2 |
+ 4 |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
c) ∫xsin 54 xdx
Решение:
• |
80 |
• |
|