- •Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министірлігі
- •5 Оқу пәнінің сипаттамасы
- •5.1 Оқу пәнінің қызметі.
- •5.2 Оқу пәннің оқыту мақсаты
- •5.3 Пәнді оқыту міндеттері
- •5.4 Оқу пәнінің мазмұны
- •5.5 Оқу пәнін оқыту жоспары
- •6 Негізгі және қосымша әдебиет тізімі
- •6.1 Негізгі әдебиет
- •6.2 Қосымша әдебиет
- •8 Оқу пәнінің саясаты
- •Дәріс конспектісі
- •Ақпараттық жүйелер мен ресурстар
- •Ақпараттық ресурстар
- •Сандарды ондық жүйеден кез келген жүйеге аудару.
- •Бақылау сұрақтары:
- •Есептеу техникасының даму тарихы.
- •1.Жүйелік блок
- •2.Монитор
- •3.Перне тақтасы
- •Бақылау сұрақтары:
- •Операциялық жүйе дегеніміз не?
- •Программалық қамту қалай жіктелінеді?
- •Қандай программалар қолданбалы деп аталады?
- •Жүйелік программалардың ролі қандай және олар қандай мақсатқа арналған?
- •Программалық қамтамасыз етудің даму диалектикасы
- •1 Сурет. Программалық қамтамасыз етуінің деңгейлері
- •Жаңа программалық қамтамасыз ету
- •Программалық қамтамасыз етудің түрлері (лицензиялық, шартты тегін, тегін) және оларды қолдану ережелері
- •Лицензиялық программалық қамтамасыз ету – бұл ресми программалық қамтама.
- •Программаны декомпиляциялау - бұл техникалық әдіс, құрамында программаның құрылымын зерттеу мақсатында объектілік кодты текстік күйге түрлендіру және эем үшін программаны кодтау.
- •Лицензиялық емес пқ – бұл әуесқойлық, жүктелген, бұзып алынған немесе қарақшыларының базарынан сатып алынған программалық қамтамасыз ету.
- •Қорап – бұл программаның дистрибутиві жазылған компакт-дискі, пайдаланушы нұсқаулары, лицензиялық келісім және бірнеше қағаз буклеттер салынған әдемі корапша.
- •Лицензия – бұл программалық өңімді қолдану құқығын беретін электронды растау.
- •Шартты-тегін программалар ( ағыл. Shareware) – бұл белгілі бір шарттармен тегін қолдануға болатын программалар.
- •Бақылау сұрақтары:
- •Тақырыбы: Аппараттық программалық қамтамасыз етудi даму диалектикасы. Дербес компьютерлердің құрылымдық ерекшеліктері бойынша жіктеуі
- •1946 Жыл эем кезеңін қайта есептеу нүктесі болып саналады, осы жылы есептеуші машинаның алғашқы тәжірибелі үлгісінің шығарылуы басталды.
- •Бақылау сұрақтары:
- •Мәтіндік құжаттарды қолдану салалары және түрлері
- •Мәтінді өңдеу процессінің аппараттық және программалық қамтамасыз етуі
- •Құжат терезесінің түрін баптау. Құжатты қарап шығу тәртіптемесі. Терезелерді бөлу және реттеу
- •Құжаттың касиеттеріне жеке мәліметтерді қалай қосуға болады?
- •Бақылау сұрақтары:
- •Тақырыбы: Стильдер. Стильдерді ауыстыру, жаңа стиль құру. Беттерді белгілеу. (2 сағат)
- •Мәтіннің абзацтарын, кестелерін, тізім және таңбаларының сыртқы түсін дереу өзгертетін және оларға қолданылатын пішімдеу параметрлерін стиль деп атайды.
- •Стильді құру және өзгерту
- •Беттерді белгілеу Беттердің параметрі
- •Қағаз өлшемі қосымшасы
- •Беттің өңі (фоны).
- •Беттердің және бөлімнің бөлінуі.
- •1 Тапсырма
- •2 Тапсырма
- •3 Тапсырма
- •1 Тапсырма
- •2 Тапсырма
- •3 Тапсырма
- •1 Тапсырма
- •2 Тапсырма
- •Бақылау сұрақтары:
- •Тақырыбы: Құжат құрылымы. Беттерді нөмірлеу. Колонтитулдер. Құжатта сілтемелерді ұйымдастыру. Сілтемелер. Айқасқан сілтемелер. Мазмұнды баптау. Заттық көрсеткіш. Әдібиеттер тізімі.
- •Құжат құрылымы. Беттерді нөмірлеу. Колонтитулдер.
- •Беттерді нөмірлеу. Колонтитулдер.
- •Құжатта сілтемелерді ұйымдастыру. Сілтемелер. Айқасқан сілтемелер. Мазмұнды баптау. Заттық көрсеткіш. Әдібиеттер тізімі. Сілтемелер.
- •Айқасқан сілтемелер.
- •Мазмұнды баптау.
- •Әдебиеттер тізімі
- •Қазақтың ұлттық спорт ойындары мен қазғалмалы ойындар
- •Бақылау сұрақтары:
- •Рецензиялау
- •Графиктік объектілерді және диаграммаларды кірістіру. Word қосымшасында графикпен танысу
- •Төсемді пайдалану
- •Графиктік объектіні пішімдеу.
- •Барлық суретті немесе сурет бөлігін жою.
- •Диаграмма және графиктер құру.
- •Қазақстан мәдениеті және ұлттық салт-дәстүр туралы
- •Кимешек
- •Тақырыбы: Макростар. Үстелдік баспа жүйелері. (2 сағат)
- •Макростар
- •Пернелерге макрос міндеті
- •Макросты жазу
- •Макрос терезесі арқылы макросты орындау.
- •Үстелдік баспа жүйелері
- •Жобалардың үлгі ретінде тақырыптары
- •Жобалар тақырыптары
- •Қосымша материал Басылымның түрлері
- •Тақырыбы: Scribus программасының интерфейсі. Жарияланымды құру және сақтау. Бейнені кірістіру және редакциялау. (2 сағат)
- •Scribus программасының интерфейсі. Жарияланымды құру және сақтау
- •Бейнені кірістіру және редакциялау
- •Тақырыбы: Мәтіндік блоктар және олардың түрленуі. Қабаттар. Scribus баспа жүйесіндегі шаблондар. (2 сағат)
- •Информатиканың негізгі объектісі, яғни оның шикізаты мен беретін өнімі ақпарат Мәтіндік блоктар және олардың түрленуі
- •Мәтінді құжатқа қалай орналастыруға болады?
- •Тре́кинг (ағылшын тілінен алынған, алшақтық, басындағы әріпті соңғы әріптерден ерекшелеуші)
- •Қабаттар. Scribus баспа жүйесіндегі шаблондар
- •Парақ шебері
- •Әлемдегі ең танымал газеттер
- •Баспаға арналған pdf
- •Желілік технологиялар
- •Компьютерлік желілердің түрлері.
- •Желілік техникалық құралдар. Жергілікті немесе аймақты тармақталған желілер архитектураларына байланысты негізгі компонеттер мен технологиялар мынадай бөліктерден тұрады:
- •5. Мәліметтер базасы
- •Интернетке қосылу
- •Хабардың тақырыбы
- •«Омар Хайям-математик және ақын» тақырыптық газет жасау
- •Шаблоннан құжат құру
- •Колонтитулдер, шебер-беттерін құру
- •Беттер-шеберін пайдалану
- •Батырмалар
- •Мәтіндік блоктарды құру
- •Мәтінді жүктеу және түзету
- •Батырманы және атауды көшіру
- •Презентациялар жарияланымы Тағы бір батырма қосып, «Қазақстанның Қызыл кітапқа енгізген өсімдіктер туралы» слайдты рәсімдеңіз.
- •Жобаларды әзірлеу
- •Жобалар тақырыбы:
- •«Адам және тарих» тақырыбы.
- •« Ешкімде, ештенеде ұмытылмайды» тақырыбына гезеттер.
- •Коммуникация – бұл хабарлама, берілім.
- •Телефон – бұл дыбысты үлкен ара қашықтыққа жеткізе алатын кез келген құрылғы.
- •Пейджер – жеке қоңырауларды қабылдағыш.
- •Мобильді байланыс – бұл белгілі бір жерге немесе аумаққа байланбаған, дыбыстық, мәтіндік, графикалық мәліметті сымсыз абоненттік терминалдарға жеткізетін телебайланыс түрі.
- •Электронды пошта (ағлш.Email, e-mail,ағлш. Тілінен electronic mail) – бұл технология мен ол ұсынып отырған қызметтер: бөлінген компьютерлік желіде хабарламаны тарату және қабылдау.
- •Таратылым тізімі (ағлш. Mailing list) – бұл белгілі бір жазылушылар тобына хабарламаларды жібіруге мүмкіндік беретін механизм.
- •Әлеуметтік желі – бұл контентті сол қатысушылардан құралған көп рет пайдалануға болатын интерактивті веб-сайт.
- •Дауыс конференциясы нені білдіреді? Дауыс конференциясы – бұл жекеленген бөлме түсінігіне негізделген, көптеген коммуникациялар түрі.
- •VoIp (ағлш. Voice over ip; ip-телефония) – бұл сөз сигналының тасымалын Интернет немесе басқа кез келген ip-желі арқылы қамтамасыз ететін байланыс жүйесі.
- •Интернет – бұл ғылыми, іскерлік, танымал және көңіл көтеретін ақпаратты ашық түрде сақтау және тарату құрылғысы.
- •Интернет-аналитика – бұл аналитиканың жеке жағдайы, нақтырақ айтқанда, процесс және Интернеттің аудиториясын түсінуіне, олардың көздерімен талаптарына қолданылатын әдістемесінің анализі.
- •Библиометрика – бұл ақпарат және мәтіндерді зерттеу тәсілдерінің жиынтығы.
- •Мәтін оқылымы – бұл мәтіннің мақсатты аудиторияға түсінікті болуы және онымен қабылдануы.
- •Сұхбат (сұхбат, ағлш. Interview) – бұл интервьюер өз әңгімелесушісіне сұрақтар қойып және ол сұрақтарға жауап алатын екі немесе одан да көп адамдар арасындағы әңгіме түрі.
- •Респондент - бұл сұхбаттың сұрақтарына жауап беретін адам.
- •Ақпараттық қауіпсіздік. Ақпаратқа қол жетімдік саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасы.
- •Файлдарды архивтеудің қажеттілігі
- •Ағымдағы каталогтардағы файлдарды сығу
- •Ақпараттық коммуникациялық технологиялар. “Электронды үкімет” инфрақұрылымы.
5.3 Пәнді оқыту міндеттері
Осы заманғы информациялық технология мүмкіндіктерін және олардың келешектегі дамуын зерттеу; компьютерлердің және компьютерлік желілердің аппараттық және программаалық жабдықтау қалып-күйі мен келешектегі дамуын зерттеу, е-үкімет инфрақұрылымның базалық құрамдас бөліктері және мемлекеттік органдардың ақпараттық инфрақұрылымымен таныстыру, “E-Learning” электронды оқыту әдістерін зерттеу.
БІЛУ КЕРЕК
Әртүрлі қажеттіктерге арналған қолданбалы программалар дестелерін дербес компьютерде пайдалануды;
Microsoft Office ортасында Word редакторын пайдаланып қарапайым және күрделі құжаттарды қалыптастыруды;
Microsoft Office ортасында Excel электрондық кестесін пайдаланып қарапайым есептеулер жүргізуді;
Офистерде пайдаланылатын деректер қорын құрастыруды үйрену үшін Microsoft Office ортасында Access программасын пайдалануды;
Графиктік редакторлардың өмірде қолдануымен, ғылыми және болашақтағы қызмет барысында пайдаланылу мүмкіндіктерін;
Программалау жүйелері мен оның қолданылуларын.
ҚОЛДАНА БІЛУ КЕРЕК
Дербес компьютерде жұмыс істеудің негізгі қағидаларын;
Windows операциялық жүйесінде жұмыс істеудің негізгі қағидаларын;
Microsoft Оffice қолданбалы программалар дестесін пайдаланып жұмыс істеуді;
Microsoft Оffice дестесінің ең көп қолданылатын программалары - Microsoft Word, Microsoft Excel, Microsoft Access, Microsoft PowerPoint –та жұмыс жасауды.
5.4 Оқу пәнінің мазмұны
Информатика пәнінің мазмұны педагогикалық және дидактикалық білімдердің толық жүйесі болып табылады.
5.5 Оқу пәнін оқыту жоспары
Ап-та- № |
Тақырыптың аты |
Оқуды ұйымдастыру формасы және сағат саны |
БӨЖ тапсырмалары |
1 |
Информатикаға кіріспе. Ақпарат ұғымы, оның түрлері мен қасиеттері. Әлемнің ақпараттық бейнесі. Ақпараттық жүйелер және ресурстар |
Дәріс - 2 сағ., зерт. жұм. - 2 сағ. |
Сандарды бір санау жүйесінен екінші санау жүйесіне ауыстыру. |
2 |
Санау жүйелері. Бір санау жүйесінен басқа санау жүйесіне өту. Сандық және символдық ақпаратты беру әдістері. Ақпаратты кодтау. ASCII коды. Буль алгебрасы. Компьютердің логикалық элементтері |
Дәріс - 2 сағ., зерт. жұм. - 2 сағ. |
Принтерді орнату. Дайын құжатты баспаға шығару. Сканермен тәжірибелік жұмыс. |
3 |
Есептеу техникасының архитектурасы.
|
Дәріс - 2 сағ., зерт. жұм. - 2 сағ. |
Архиватормен жұмыс істеудің негізгі әдістері мен дағдысы. Антивирустық бағдарламамен жұмыс жасап үйрену. |
4 |
Алгоритмдеу есептерінің негізі. Операциялық жүйе. Файл. Программалық қамтамасыз етудің даму диалектикасы. Программалық қамтамасыз етудің түрлері (лицензиялық, шартты тегін, тегін) және оларды қолдану ережелері. |
Дәріс - 2 сағ., зерт. жұм. - 2 сағ. |
(MS DOS, Windows) операциялық жүйелерімен жұмыс істеу. |
5 |
Аппараттық программалық қамтамасыз етудi даму диалектикасы. Дербес компьютерлердің құрылымдық ерекшеліктері бойынша жіктеуі
|
Дәріс - 2 сағ., зерт. жұм. - 2 сағ. |
Құжат терезесінің түрін баптау. Құжатты қарап шығу тәртіптемесі. Терезелерді бөлу және реттеу |
6 |
Мәтіндік құжаттарды қолдану салалары және түрлері. Мәтінді өңдеу процессінің аппараттық және программалық қамтамасыз етуі. Құжат терезесінің түрін баптау. Құжатты қарап шығу тәртіптемесі. Терезелерді бөлу және реттеу |
Дәріс - 2 сағ., зерт. жұм. - 2 сағ. |
Стильдер. Стильдерді ауыстыру, жаңа стиль құру. |
7 |
Стильдер. Стильдерді ауыстыру, жаңа стиль құру. Беттерді белгілеу |
Дәріс - 2 сағ., зерт. жұм. - 2 сағ. |
Excel-де қолданылатын функциялармен, сандардың, кестедегі ақпараттарды өзгертуден қорғау әрекеттерін орындау, кестені баспаға шығару әрекеттерін үйрену. |
8 |
Құжат құрылымы. Беттерді нөмірлеу. Колонтитулдер. Құжатта сілтемелерді ұйымдастыру. Сілтемелер. Айқасқан сілтемелер. Мазмұнды баптау. Заттық көрсеткіш. Әдібиеттер тізімі.
|
Дәріс - 2 сағ., зерт. жұм. - 2 сағ. |
Excel-де қолданылатын функциялармен, сандардың, кестедегі ақпараттарды өзгертуден қорғау әрекеттерін орындау, кестені баспаға шығару әрекеттерін үйрену. |
9 |
Рецензиялау. Графиктік объектілерді және диаграммаларды кірістіру. |
Дәріс - 2 сағ., зерт. жұм. - 2 сағ. |
Excel-де қолданылатын функциялармен, сандардың, кестедегі ақпараттарды өзгертуден қорғау әрекеттерін орындау, кестені баспаға шығару әрекеттерін үйрену. |
10 |
Макростар. Үстелдік баспа жүйелері. |
Дәріс - 2 сағ., зерт. жұм. - 2 сағ. |
Мәліметтер қорының негізгі ұғымдарымен таныcу, кестені толтырудың тәсілдерін үйрену, кестелер шеберінің көмегімен мәлеметтер қорын құру. |
11 |
Scribus программасының интерфейсі. Жарияланымды құру және сақтау. Бейнені кірістіру және редакциялау |
Дәріс - 2 сағ., зерт. жұм. - 2 сағ. |
Мәліметтер қорының негізгі ұғымдарымен таныcу, кестені толтырудың тәсілдерін үйрену, кестелер шеберінің көмегімен мәлеметтер қорын құру. |
12 |
Мәтіндік блоктар және олардың түрленуі. Қабаттар. Scribus баспа жүйесіндегі шаблондар |
Дәріс - 2 сағ., зерт. жұм. - 2 сағ. |
|
13 |
Беттеу. PDF-құжаттарын құру.
|
Дәріс - 2 сағ., зерт. жұм. - 2 сағ. |
Компьютерлік желілердің түрлері. Интернетте сайттарды қолдану. |
14 |
Электронды коммуникациялардың түрлері. Интернет керек ақпараттың көзі ретінде. Деректемелермен жұмыс істеу әдістері. Контент-талдау, он-лайн фокус-топтың, он-лайн сұхбат, аудиторияны зерттеу |
Дәріс - 2 сағ., зерт. жұм. - 2 сағ. |
“Электрондық үкімет” инфрақұрылымы. |
15 |
Ақпараттық қауіпсіздік. Ақпаратқа қол жетімдік саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасы. Компьютерлік вирустар туралы түсінік беру. Антивирустық бағдарламалар. Файлдарды архивтеу, архиватор бағдарламалары туралы түсінік беру. Ақпараттық коммуникациялық технологиялар. “Электрондық үкімет” инфрақұрылымы. “E-learning” электрондық оқыту негізі. |
Дәріс - 2 сағ., зерт. жұм. - 2 сағ. |
“E-learning” электронды оқыту негізі. |