- •Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министірлігі
- •5 Оқу пәнінің сипаттамасы
- •5.1 Оқу пәнінің қызметі.
- •5.2 Оқу пәннің оқыту мақсаты
- •5.3 Пәнді оқыту міндеттері
- •5.4 Оқу пәнінің мазмұны
- •5.5 Оқу пәнін оқыту жоспары
- •6 Негізгі және қосымша әдебиет тізімі
- •6.1 Негізгі әдебиет
- •6.2 Қосымша әдебиет
- •8 Оқу пәнінің саясаты
- •Дәріс конспектісі
- •Ақпараттық жүйелер мен ресурстар
- •Ақпараттық ресурстар
- •Сандарды ондық жүйеден кез келген жүйеге аудару.
- •Бақылау сұрақтары:
- •Есептеу техникасының даму тарихы.
- •1.Жүйелік блок
- •2.Монитор
- •3.Перне тақтасы
- •Бақылау сұрақтары:
- •Операциялық жүйе дегеніміз не?
- •Программалық қамту қалай жіктелінеді?
- •Қандай программалар қолданбалы деп аталады?
- •Жүйелік программалардың ролі қандай және олар қандай мақсатқа арналған?
- •Программалық қамтамасыз етудің даму диалектикасы
- •1 Сурет. Программалық қамтамасыз етуінің деңгейлері
- •Жаңа программалық қамтамасыз ету
- •Программалық қамтамасыз етудің түрлері (лицензиялық, шартты тегін, тегін) және оларды қолдану ережелері
- •Лицензиялық программалық қамтамасыз ету – бұл ресми программалық қамтама.
- •Программаны декомпиляциялау - бұл техникалық әдіс, құрамында программаның құрылымын зерттеу мақсатында объектілік кодты текстік күйге түрлендіру және эем үшін программаны кодтау.
- •Лицензиялық емес пқ – бұл әуесқойлық, жүктелген, бұзып алынған немесе қарақшыларының базарынан сатып алынған программалық қамтамасыз ету.
- •Қорап – бұл программаның дистрибутиві жазылған компакт-дискі, пайдаланушы нұсқаулары, лицензиялық келісім және бірнеше қағаз буклеттер салынған әдемі корапша.
- •Лицензия – бұл программалық өңімді қолдану құқығын беретін электронды растау.
- •Шартты-тегін программалар ( ағыл. Shareware) – бұл белгілі бір шарттармен тегін қолдануға болатын программалар.
- •Бақылау сұрақтары:
- •Тақырыбы: Аппараттық программалық қамтамасыз етудi даму диалектикасы. Дербес компьютерлердің құрылымдық ерекшеліктері бойынша жіктеуі
- •1946 Жыл эем кезеңін қайта есептеу нүктесі болып саналады, осы жылы есептеуші машинаның алғашқы тәжірибелі үлгісінің шығарылуы басталды.
- •Бақылау сұрақтары:
- •Мәтіндік құжаттарды қолдану салалары және түрлері
- •Мәтінді өңдеу процессінің аппараттық және программалық қамтамасыз етуі
- •Құжат терезесінің түрін баптау. Құжатты қарап шығу тәртіптемесі. Терезелерді бөлу және реттеу
- •Құжаттың касиеттеріне жеке мәліметтерді қалай қосуға болады?
- •Бақылау сұрақтары:
- •Тақырыбы: Стильдер. Стильдерді ауыстыру, жаңа стиль құру. Беттерді белгілеу. (2 сағат)
- •Мәтіннің абзацтарын, кестелерін, тізім және таңбаларының сыртқы түсін дереу өзгертетін және оларға қолданылатын пішімдеу параметрлерін стиль деп атайды.
- •Стильді құру және өзгерту
- •Беттерді белгілеу Беттердің параметрі
- •Қағаз өлшемі қосымшасы
- •Беттің өңі (фоны).
- •Беттердің және бөлімнің бөлінуі.
- •1 Тапсырма
- •2 Тапсырма
- •3 Тапсырма
- •1 Тапсырма
- •2 Тапсырма
- •3 Тапсырма
- •1 Тапсырма
- •2 Тапсырма
- •Бақылау сұрақтары:
- •Тақырыбы: Құжат құрылымы. Беттерді нөмірлеу. Колонтитулдер. Құжатта сілтемелерді ұйымдастыру. Сілтемелер. Айқасқан сілтемелер. Мазмұнды баптау. Заттық көрсеткіш. Әдібиеттер тізімі.
- •Құжат құрылымы. Беттерді нөмірлеу. Колонтитулдер.
- •Беттерді нөмірлеу. Колонтитулдер.
- •Құжатта сілтемелерді ұйымдастыру. Сілтемелер. Айқасқан сілтемелер. Мазмұнды баптау. Заттық көрсеткіш. Әдібиеттер тізімі. Сілтемелер.
- •Айқасқан сілтемелер.
- •Мазмұнды баптау.
- •Әдебиеттер тізімі
- •Қазақтың ұлттық спорт ойындары мен қазғалмалы ойындар
- •Бақылау сұрақтары:
- •Рецензиялау
- •Графиктік объектілерді және диаграммаларды кірістіру. Word қосымшасында графикпен танысу
- •Төсемді пайдалану
- •Графиктік объектіні пішімдеу.
- •Барлық суретті немесе сурет бөлігін жою.
- •Диаграмма және графиктер құру.
- •Қазақстан мәдениеті және ұлттық салт-дәстүр туралы
- •Кимешек
- •Тақырыбы: Макростар. Үстелдік баспа жүйелері. (2 сағат)
- •Макростар
- •Пернелерге макрос міндеті
- •Макросты жазу
- •Макрос терезесі арқылы макросты орындау.
- •Үстелдік баспа жүйелері
- •Жобалардың үлгі ретінде тақырыптары
- •Жобалар тақырыптары
- •Қосымша материал Басылымның түрлері
- •Тақырыбы: Scribus программасының интерфейсі. Жарияланымды құру және сақтау. Бейнені кірістіру және редакциялау. (2 сағат)
- •Scribus программасының интерфейсі. Жарияланымды құру және сақтау
- •Бейнені кірістіру және редакциялау
- •Тақырыбы: Мәтіндік блоктар және олардың түрленуі. Қабаттар. Scribus баспа жүйесіндегі шаблондар. (2 сағат)
- •Информатиканың негізгі объектісі, яғни оның шикізаты мен беретін өнімі ақпарат Мәтіндік блоктар және олардың түрленуі
- •Мәтінді құжатқа қалай орналастыруға болады?
- •Тре́кинг (ағылшын тілінен алынған, алшақтық, басындағы әріпті соңғы әріптерден ерекшелеуші)
- •Қабаттар. Scribus баспа жүйесіндегі шаблондар
- •Парақ шебері
- •Әлемдегі ең танымал газеттер
- •Баспаға арналған pdf
- •Желілік технологиялар
- •Компьютерлік желілердің түрлері.
- •Желілік техникалық құралдар. Жергілікті немесе аймақты тармақталған желілер архитектураларына байланысты негізгі компонеттер мен технологиялар мынадай бөліктерден тұрады:
- •5. Мәліметтер базасы
- •Интернетке қосылу
- •Хабардың тақырыбы
- •«Омар Хайям-математик және ақын» тақырыптық газет жасау
- •Шаблоннан құжат құру
- •Колонтитулдер, шебер-беттерін құру
- •Беттер-шеберін пайдалану
- •Батырмалар
- •Мәтіндік блоктарды құру
- •Мәтінді жүктеу және түзету
- •Батырманы және атауды көшіру
- •Презентациялар жарияланымы Тағы бір батырма қосып, «Қазақстанның Қызыл кітапқа енгізген өсімдіктер туралы» слайдты рәсімдеңіз.
- •Жобаларды әзірлеу
- •Жобалар тақырыбы:
- •«Адам және тарих» тақырыбы.
- •« Ешкімде, ештенеде ұмытылмайды» тақырыбына гезеттер.
- •Коммуникация – бұл хабарлама, берілім.
- •Телефон – бұл дыбысты үлкен ара қашықтыққа жеткізе алатын кез келген құрылғы.
- •Пейджер – жеке қоңырауларды қабылдағыш.
- •Мобильді байланыс – бұл белгілі бір жерге немесе аумаққа байланбаған, дыбыстық, мәтіндік, графикалық мәліметті сымсыз абоненттік терминалдарға жеткізетін телебайланыс түрі.
- •Электронды пошта (ағлш.Email, e-mail,ағлш. Тілінен electronic mail) – бұл технология мен ол ұсынып отырған қызметтер: бөлінген компьютерлік желіде хабарламаны тарату және қабылдау.
- •Таратылым тізімі (ағлш. Mailing list) – бұл белгілі бір жазылушылар тобына хабарламаларды жібіруге мүмкіндік беретін механизм.
- •Әлеуметтік желі – бұл контентті сол қатысушылардан құралған көп рет пайдалануға болатын интерактивті веб-сайт.
- •Дауыс конференциясы нені білдіреді? Дауыс конференциясы – бұл жекеленген бөлме түсінігіне негізделген, көптеген коммуникациялар түрі.
- •VoIp (ағлш. Voice over ip; ip-телефония) – бұл сөз сигналының тасымалын Интернет немесе басқа кез келген ip-желі арқылы қамтамасыз ететін байланыс жүйесі.
- •Интернет – бұл ғылыми, іскерлік, танымал және көңіл көтеретін ақпаратты ашық түрде сақтау және тарату құрылғысы.
- •Интернет-аналитика – бұл аналитиканың жеке жағдайы, нақтырақ айтқанда, процесс және Интернеттің аудиториясын түсінуіне, олардың көздерімен талаптарына қолданылатын әдістемесінің анализі.
- •Библиометрика – бұл ақпарат және мәтіндерді зерттеу тәсілдерінің жиынтығы.
- •Мәтін оқылымы – бұл мәтіннің мақсатты аудиторияға түсінікті болуы және онымен қабылдануы.
- •Сұхбат (сұхбат, ағлш. Interview) – бұл интервьюер өз әңгімелесушісіне сұрақтар қойып және ол сұрақтарға жауап алатын екі немесе одан да көп адамдар арасындағы әңгіме түрі.
- •Респондент - бұл сұхбаттың сұрақтарына жауап беретін адам.
- •Ақпараттық қауіпсіздік. Ақпаратқа қол жетімдік саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасы.
- •Файлдарды архивтеудің қажеттілігі
- •Ағымдағы каталогтардағы файлдарды сығу
- •Ақпараттық коммуникациялық технологиялар. “Электронды үкімет” инфрақұрылымы.
Бақылау сұрақтары:
Іс жүргізу қандай салаларға қатысты болды?
Қандай құрылғы XX ғасырдың аяқ кезінде мәтіндік құжаттарды дайындауда негізгі құрал болды?
Мәтіндік құжаттарды қолдануда қанша негізгі бағыттарды білесіз?
Іс-жүргізу деген не?
Құжат айналымы деп нені айтады?
Ғылыми әдебиет деп нені айтады?
Ғылыми зерттеулердің нәтижелері қайда шығарылады?
Жарнамалық қызмет деген не?
Қандай мәтіндік процессорлар мәтіндік құжаттарды дайындауға арналған аса танымал орталар болып саналады?
*Microsoft Word текстік процессорында құжатты тез ашу тізімін баптаңыз. Сол тізімде көрсетілген құжаттардың саны 10 тең болсын.
*Баспа процессінде пергаменттін орнына кағаз келді ма?
Терезенің сыртқы түрін баптау үшін, не істеу керек?
Редакциялау тілін қалай баптауға болады?
Үндемеу бойынша тіл қалай бапталады?
Редакциялау қосымша тілдер қалай қосылады?
Жеке ақпараттарды қалай құжаттың қасиетіне қосуға болады?
Белгілеу тәртіптемесіне қалай өтуге болады?
Оқу тәртіптемесіне қалай өтуге болады?
Құрылым тәртіптемесіне қалай өтуге болады?
20. Черновик тәртіптемесіне қалай өтуге болады?
21. *Макет тәртіптемесіне қалай ауысуға болады?
22. *Құжаттың схемасы дегеніміз не?
Дәріс №7
Тақырыбы: Стильдер. Стильдерді ауыстыру, жаңа стиль құру. Беттерді белгілеу. (2 сағат)
Жоспары: Стильдер. Стильдерді ауыстыру, жаңа стиль құру. Беттерді белгілеу.
Мақсаты: Стильдерді ауыстырумен, жаңа стиль құрумен, беттерді белгілеумен таныстыру.
Негізгі ұғымдар тізбесі: стиль.
Стильдер. Стильдерді ауыстыру, жаңа стиль құру.
Құжаттармен жұмыс істеу барысында мәтінге әртүрлі көркемдеулер пайдалануға тура келеді. Мәтінге қажетті қаріп, абзац параметрлерін орнату қажет. Құжаттарды рәсімдеу жұмысын тездету үшін стильдерді қолдануға болады.
Стиль деген не?
Мәтіннің абзацтарын, кестелерін, тізім және таңбаларының сыртқы түсін дереу өзгертетін және оларға қолданылатын пішімдеу параметрлерін стиль деп атайды.
Стильдің негізгі типтері:
символ (таңба) стилі – символдарды пішімдейтін, оның ішінде қаріп, өлшем, абзац, аралық, қаріптердің сызылымы және орналасу параметрлерін қамтиды;
абзац стилі – абзацтың сыртқы түрін, яғни қаріп, мәтін туралануын, табуляция позициясын, жол аралықтарын, шегіністер параметрін анықтайды;
тізім стилі – ұқсас туралануды, нөмірлеу және маркерлер таңбаларын және барлық тізімдерге қаріптерді қолданады;
кесте стилі – жиектердің түрін, құюды, мәтін туралануын және қаріпті белгілейді.
Әр шаблонның өз стилі бар, жаңадан құрылған құжатқа сол стиль беріледі. Құжаттармен жұмыс істеу барысында:
стильдердің параметрлерін өзгертуге;
басқа шаблондардан және құжаттардан стильдерді қосуға;
жаңа стильдер құруға болады.
Стильдің ата болады. Әртүрлі шаблондар мен құжаттарда бір атауы бар стильдер әртүрлі көркемделуі мүмкін.
Стильмен жұмыс істеу үшін Басты (Главная) қосымша бетінің Стиль панелі пайдаланылады, ол тақтаде экспресс-стильдер бейнеленеді (8-сурет )
8-сурет Экспресс-стильдер тізімі терезесі.
Экспресс-стильдер тізімінен стильді пайдалану үшін:
- мәтін үзіндісін ерекшелеу;
- Стиль тобындағы стильдің графиктік түрінде ұсынылу жолында оң жақта төмен батырманы басу қажет (Стиль жолындағы батырманы басуға болады);
- пайда болған галереяда қажетті стильді таңдап, ерекшеленген үзінді тышқанның сілтемесі көрсетіп тұрған жердегі стильдің пішімдеуін қабылдайды
Стильдер тізімінде «а әріпі» мен стиль таңбасы, ал «¶» - таңбасымен абзац стилі белгіленген.
Таңдалған стильдің атауын өзгерткіңіз келсе, сәйкесінше тышқанның оң жақ батырмасын басып, контекстік мәзірден Атауын өзгерту (Переименовать) пунктін таңдау керек.
Ерекшеленген үзіндінің барлық параметрлерін қайтару үшін, галерея стилінде Стильді тазарту (Очистить стиль) батырмасын басу керек.
Экспресс-стильдер тізімінде жоқ стильді пайдалану үшін, қосымша параметрлері батырмасын басса, келесі терезе шығады (9-сурет)
9-сурет. Галерея стильдерінде стильді таңдау
Егер тышқанның сілтемесін таңдалған стильге бағыттасақ, ол стильді көре аламыз және де мәтін үзіндісі таңдалған стильмен бейнеленеді, бірақ құжаттың ерекшеленген үзіндісі бейнеленбейді. Стильді таңдағаннан кейін құжаттың үзіндісі тағы да ерекшеленеді, ал таңдалған стиль Басты (Главная) қосымша бетінде Стиль тобында бейнеленеді.
Еркін стильді таңдау үшін Стильдер тапсырмалар тақтасын пайдалануға болады.
Стильдер тапсырмалар тақтасындағы Басты (Главная) қосымша бетіндегі Стильдер батырмасын басу керек.
Стильдер тапсырмалар тақтасындағы қажетті стильді тышқанмен шертіңіз.
Егер қажетті стиль тапсырмалар тақтасында бейнеленбесе, Параметрлер (Параметры) (10-сурет) сілтемесін тышқанмен шертіңіз.
Стильдер тапсырмалар тақтасындағы Параметр терезесінде (Параметры области стилей)терезесінде ашылған Көрсетілген стильдер (Отображенные стили) тізімдер ішінен Барлығы (Все) тәртібін таңдаңыз (11-сурет)
Стильдер жиынтығын өздігінен де құруға болады.
10-сурет. Стильдер терезесі
11-сурет. Стильдер параметрлерінің аймағы