Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Метаболические карты по биохимии.pdf
Скачиваний:
190
Добавлен:
10.04.2015
Размер:
2.32 Mб
Скачать

 

 

 

 

 

 

 

Белки-2:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Пути детоксикации аммиака:

 

 

 

 

 

связывание

 

 

трансформация

 

 

 

выведение

 

 

 

(Цикл синтеза мочевины)

 

 

 

(нервная и мышечная ткани)

 

(почки и печень)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

глутамин-

 

 

 

 

 

Глн глутаминаза (3) Глу

Глу + АТФ

синтетаза (6)

Глн + АДФ + Ф

 

 

 

 

 

 

 

н

 

 

H2O

 

 

 

 

 

 

NH3

 

 

 

 

 

 

 

NH3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

NH

+

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4

 

 

 

аспарагин-

 

 

 

 

 

Асн

аспарагиназа (3)

Асп

 

 

синтетаза (6)

 

 

 

 

 

 

 

 

Асп + АТФ

Асн + АДФ + Ф

н

 

 

H2O

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

NH3

 

 

 

 

Глн

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Глу

 

 

 

 

 

 

 

NH +

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4

 

 

 

 

 

 

 

 

Вступление АК в ЦТК

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ала

 

 

 

 

 

 

 

 

Лей

 

 

 

 

 

Сер

COOH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Гли

 

 

 

 

 

Трп

 

 

 

 

 

C O

 

CO2

 

 

 

 

Глюкоза

 

 

 

Цис

 

 

 

 

 

Лиз

 

 

 

Трп

CH3

 

 

 

 

 

 

Фен

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Тир

 

ГНГ

 

 

CO2

Тре

Пируват

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ФЕП

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH3

 

 

CH3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

O C S-KoA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

C O

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ацетил-КоА

 

CH2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

O C S-KoA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Асп

COOH

 

 

 

 

 

 

 

H2C COOH

 

Ацетоацетил-КоА

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Асн

O C

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

HO C COOH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

H2C COOH

 

Кетоновые тела

 

COOH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Цитрат

 

 

Оксалоацетат

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COOH

 

 

 

 

Глу

 

 

 

 

 

 

 

CH2

 

H2C CH2 COOH

 

Глн

Фен

 

 

 

 

 

 

CH2

HOOC C O

 

Гис

 

 

 

 

 

 

 

Про

Тир

HOOC C

C COOH

 

O

C

S-KoA

 

-кетоглутарат

 

Арг

Асп

 

H

H

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сукцинил-КоА

 

 

 

 

 

 

 

 

Фумарат

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COOH

 

H3C CH2 C O

 

Иле

 

 

 

 

 

 

H C CH C O

 

 

Вал

 

 

 

 

 

 

 

3

S-KoА

 

 

S-KoА

 

Мет

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Метил-малонил-КоА

Пропионил-КоА

 

Тре

43

 

 

 

 

 

 

Цикл синтеза мочевины:

 

 

 

 

 

 

 

HOOC CH2

CH2

CH

COOH

 

 

 

R

 

 

C

 

COOH

 

 

 

 

NH2

 

Глутамат

 

 

 

 

 

 

O

альфа-кетокислота

НАДФ+

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Глутамат

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

R

 

CH

COOH

 

 

дегидрогеназа (1)

 

Трансаминаза

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

НАДФН • Н+

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

NH2

аминокислота

 

 

альфа-Кетоглутарат

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Карбомоилфосфат-

 

 

 

 

 

 

Митохондрия

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2 АТФ + HCO3- + NH3

 

синтетаза (6)

H2N

C OPO32- + 2 АДФ + Pi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Карбомоилфосфат

O

Pi

O

C

NH2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

NH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(CH2)3

 

 

 

 

Орнитин

 

Орнитин-карбамоил-

 

 

 

 

+

 

 

 

 

 

 

 

 

трансфераза (2)

 

 

 

CH NH3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COO-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Цитруллин

 

 

 

NH +

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(CH2)3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COO-

HC NH

+

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Цитруллин

CH

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

COO-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH NH +

Орнитин

 

 

 

 

 

 

 

 

 

АТФ

 

 

 

 

3

 

 

O

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COO-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

H2N C NH2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Аспарат

 

 

Мочевина

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Аргинино-

 

 

 

 

 

АДФ + PPi

 

 

 

 

Аргиназа

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

сукцинат-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

синтетаза (6)

 

(3)

HOH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COO-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

H N

C

NH

+

 

 

 

 

CH2

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

2

Аргинино-

 

 

 

NH C NH

 

 

 

 

NH

 

 

 

CH

 

 

 

 

 

 

 

сукцинат-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

NH

 

 

 

 

(CH2)3

 

 

лиаза (4)

 

 

 

-

 

 

 

 

 

HC

NH

+

 

 

 

 

COO

 

 

(CH2)3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

Аргинино-

 

 

NH3+

 

 

 

 

COO-

 

 

 

 

 

 

HC

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

сукцинат

 

 

COO-

 

 

 

Аргинин

 

COO-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COO-

 

 

 

 

 

альфа-Кетоглутарат

 

 

 

 

 

 

 

Фумарат

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

HOH

фумараза

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-

 

 

 

COO-

 

 

 

 

Глутамат

 

 

 

 

 

 

 

COO

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH2

 

 

 

CH2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

HC OH

 

 

 

C O

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COO-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COO-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Малат

 

 

 

Оксалоацетат

 

 

 

Суммарное уравнение:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Аспарагиновая кислота + NH3 + CO2 + 3АТФ

 

3 HOH + Мочевина + Фумарат +

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2 АДФ + АМФ + 2 Pi + пирофосфат

 

 

 

 

 

 

 

44

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Белки-3 Синтез катехоламинов

COOH

фенилаланин-4

 

COOH

 

монооксигеназа (1)

 

 

CH2 CH

 

 

HO

CH2 CH

NH

 

 

 

NH2

2

O2

HOH

 

 

 

 

 

Фенилаланин

Тирозин

 

 

COOH

Тирозин-

HO

COOH

 

 

гидроксилаза (1)

 

 

 

HO

CH2 CH

 

HO

CH2 CH

 

 

 

 

NH2

O2

HOH

NH2

 

 

Тирозин

Диоксифенилаланин

 

 

(ДОФА)

HO

HO

Фенилэтанол- амин-N-метил- трансфераза

(2)

HO

HO

 

 

 

ДОФА-Декарбоксилаза

 

 

 

(4)

CO2

 

 

 

 

OH

Дофамин -

 

HO

 

бета-гидроксилаза (1)

 

 

 

CH CH2 NH2

 

 

HO

CH2 CH2 NH2

Норадреналин

HOH

O2

 

Дофамин

 

 

S-аденозил- метионин

S-аденозин- гомоцистеин

OH

CH CH2 NH CH3

Адреналин

45

 

 

 

 

 

Метаболизм SAM и креатина

 

 

 

 

 

ТГФК

 

 

CH3

 

 

АТФ

 

 

 

 

 

 

 

 

N5-CH3-ТГФК

 

 

 

S

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH

 

 

 

PPi+Pi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH2

 

Метионин-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

HC

NH

 

 

 

 

NH2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

аденозил-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Метилтрансфераза(2)

COOH

трансфераза

 

 

N

N

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(2)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Метионин

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

N

N

 

 

 

 

SH

 

 

 

 

 

 

 

S

CH2 O

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH

 

 

 

 

 

 

 

CH2

 

H

H

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

H

 

H

 

 

 

 

 

CH2

 

 

 

 

 

 

 

CH2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

OH

OH

 

 

 

 

 

H2N CH

 

 

 

 

 

 

 

HC NH2

 

 

 

 

 

 

 

COOH

 

 

 

 

 

 

 

COOH

 

 

 

 

 

 

 

Гомоцистеин

 

 

 

 

 

 

 

S-аденозилметионин

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

NH2 Гуанидил-

 

 

 

 

 

NH2

 

 

 

 

 

 

 

N

 

 

ацетат-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

N

 

 

 

 

 

C NH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

метил-

 

 

 

 

Орнитин

 

 

Аденозин

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

N

N

 

трансфераза

 

 

 

 

 

NH

 

 

 

S

CH2 O

 

(2)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH2

 

 

 

 

 

 

 

HN

C NH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH2

 

H

H

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

H O

 

 

 

 

 

 

NH

 

 

CH2

 

NH

 

H

 

 

H

 

 

 

 

 

 

 

 

 

+

2

2

CH2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Глицинамидино-

 

 

 

OH

OH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

H C COOH

CH2

 

CH

 

HC NH2

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

трансфераза(2)

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

Гуанидинацетат

H2N CH

 

COOH

 

COOH

 

 

 

 

 

 

HN C

NH2

 

 

 

 

COOH

 

Глицин

 

S-аденозилгомоцистеин

 

 

 

 

 

 

Аргинин

 

 

 

 

 

N CH3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

H2C COOH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Креатин

 

 

 

 

 

 

 

Цикл Мейстера и цикл Робертса (ГАМК-шунт)

 

HOOC CH CH2 CH2 COOH

 

гамма-глутамил-

NH2 Глутаминовая кислота

глутамат-

цистеин-синтетаза (6)

 

декарбоксилаза (4)

АТФ

цистеин

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

АДФ + Pi

 

 

 

 

 

 

H2C

 

SH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CO NH CH COOH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH2

 

 

 

 

 

 

 

 

CH2

 

 

H2N

 

 

 

CH

 

гамма-Глутамил-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

COOH

 

цистеин

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

АТФ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

глутатион-

 

 

 

 

глицин

 

 

 

синтетаза (6)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

АДФ + Pi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

H2C

 

 

SH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CO NH CH CO NH CH2 COOH

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CH2

 

 

 

 

 

CH2

 

гамма-Глутамил-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

H2N

CH

 

 

цистеинил-глицин

 

 

 

 

 

 

 

COOH

 

 

 

 

(глутатион)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CO2

CH2 CH2 CH2 COOH

NH2

Гамма-аминомасляная кислота (ГАМК)

(O)

ГАМК-амино- трансфераза (2)

NH4+

O

H C CH2 CH2 COOH

Янтарный полуальдегид

HOH

NAD+ OH

CH2 CH2 CH2 COOH

ГОМК

NADH • H+

HOOC CH2 CH2 CH2 COOH

Янтарная кислота

46