- •1. Фармацыйны и цывілізацыйны падыходы. Перыядызацыя сусветная гісторыі.
- •Цивилизационная концепция:
- •2. Асноўныя этапы развіцця Беларусі у кантэксце сусветнай гісторыі. Перыядызацыя.
- •3. Перадумовы рассялення і гаспадарчай дзейнасці на тэр-ыі б.
- •6.Узнікненне сярэднявечна цывілізацыі ў Нўропе. Станаўленне феадалізму . Асноўныя рысы феад. Спосабу вытворчасці.
- •7. Пачатак пераходу да класавага грамадстваі ўзнекненне раннефеад. Утварэнняў усходніх славян. Кіеўская Русь.
- •5. Этнічная гісторыя. Балты, славяне – іх роля ў этнагенэзе беларусаў.
- •8. Полацкае княства – выток бел. Дзяржаўнасці
- •9. Духоўны ўплыў усходнеміжземнаморскай цывілізацыі на усходніх славян. Культура Беларусі 9-13стст
- •10. Утварэнне вялікага княства Літоўскага, Рускага і Жамойцкага. Роля ўсходне-слав. Зямель у дзярж. Будаўніцтве ВкЛ
- •14. Асноўныя дасягненні бел культуры падчас існавання ВкЛ. Роля і месца культуры б ў еўрапейскім культурна-цывілізацыйным працэсе.
- •12. Эвалюцыя сацыяльна-эканамічных адносін на тэрыторыі б у кантэксце агрерна-рамеснай цывілізацыі.
- •16. Дзяржаўна-прававое становішча ВкЛ у Рэчы Паспалітай. Пачатак паланізацыі
- •15. Барацьба за гегемонію ва Ўсходняй Еўропе. Утварэнне Рэчы Паспалітай.
- •17. Асаблівасці складвання канфесійных адносін на тэрыторыі б ў 16-18 ст.Ст. Роля уніяцтва ў гісторыі бел. Народа.
- •18. Рэч Паспаліта ў Еўрапейскай геапалітыцы. Падзелы рп.
- •21. Расійскі шлях палітычнай мадэрнізацыі. Саслоўная, нацыянальная, канфесійная палітыка Расіі у бел. Губерніях.
- •26.Асноўныя тэндэнцыі станаўлення і развіцця сусветнай капіталістычнай гаспадаркі на мяжы 19-20 стст
- •23.Буржуазныя рэформы 60-70-х гадоў 19ст., асаблівасці на Беларусі. Станаўленне індустрыальнага грамадства на б.
- •24. Разлажэнне феадалізму і зараджэнне капіталістычных адносін на бел землях у першай палове 19 ст. Перадумовы і наступствы сялянскай рэформы 1861г на б.
- •29.Пачатак бел нацыянальнага Адраджэння. Афапмленне бел нацыянальнай ідэі і фарміраванне бел нацыі.
- •27. Эканамічнае развіццё б ў перыяд манапалістычнага капіталізму.
- •28. Эканамічныя і палітычныя перадумовы Першай сусветнай вайны. Пачатак Першай сусветнай і акупацыя бел тэрыторыі.
- •30. Барацьба палитычных партый б за выбар шляхоў грамадскага развіцця(1917г.) Мэты і задачы бел палітычнага руху.
- •31. Абвяшчэнне бнр, яе гістарычнае месца.
- •32. Утварэнне бсср і яе асноўныя характарыстыкі.
- •33. Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў бсср і яе асноўныя характарыстыкі.
- •34.Б у гады замежнай ваеннай інтэрвенцыі і грамадзянскай вайны. Палітыка “ваеннага камунізму”. Перадумовы нэПа.
- •35. Нацыянальна-дзяржаўнае будаўніцтва ў б ў 1920-1926гг.
- •38.Фарміраванне адміністрацыйна-каманднай эканомікі і аўтарытарна-таталітарнага рэжыму ў бсср.
- •36.Шляхі і метады будаўніцтва індустрыальнага грамадства ў Савецкай Беларусі.
- •40.Спробы дэмакратызацыі грамадска-палітычнага жыцця ў рэспубліцы ў 1950х-1960х
- •37. Станаўленне і развіццё савецкай бел культуры ў 1920-1930-я гг. Палітыка беларусізацыі.
- •39. Спецыфіка сацыяльна-эканамічнага развіцця бсср у першае пасляваеннае дзесяцігоддзе(1944-1954гг).
- •46.Прычыны Другой Сусветнай вайны, яе асноўныя этапы.
- •41.Асноўныя тэндэнцыі індустрыальнага развіцця бсср ва ўмовах разгортвання нтр.
- •47. Пачатак Другой Сусветнай вайны. З’яднанне Зах. Б з бсср.
- •42.Эканоміка б ў 70-я – першай палове80х гг. Прычыны паступовага запавольвання тэмпаў эканамічнага росту і ўзнікнення цяжкасцей у сацыяльнай сферы.
- •43. Складанасці і супярэчнасці культурнага развіцця б ў пасляваенны час.
- •44. Асноўныя ддасягненні бел мастацкай культуры, адукацыі, навукі ў 1960-я-1980-я гады.
- •45.Грамадска-палітычнае, эканамічнае, нацыянальна-культурнае становішча Зах.Беларусі ў складзе Польскай дзяржавы.
- •48. Пачатак Вялікай Айчыннай вайны Захоп б гітлераўскімі войскамі.
- •49. Нямецкі акупацыйны рэжым на Беларусі ў гады Велікай Айчыннай вайны. Калабрацыянізм.
- •50. Партызанскі рух і падпольная барацьба на Беларусі ў гады Вялікай Айчыннай вайны.
- •51.Вызваленне Беларусі. Вынікі вайны для бел народа і яго ўклад у перамогу над фашізмам.
- •52.Змены ў сістэме міжнародных адносін на мяжы 20-21 стст. Стварэнне перадумоў для пабудовы постканфрантацыйнага свету.
- •53.Спосабы мадэрнізацыі савецкай грамадска-палітычнай сістэмы падчас палітыкі перабудовы. Прычыны крызісу і распаду ссср.
- •54. Абвяшчэнне Рэспублікі Беларусь. Заканадаўча-прававое афармленне і шляхі далейшага ўмацавання яе дзяржаўнага суверынітэту.
- •55. Нацыянальна-культурнае адраджэнне канца 20-га ст. Алейшае фарміраванне бел нацыянальнай ідэі і роля гэтага працэсу ва ўмацаванні дзяржаўнага суверынітэту.
- •58. Геапалітыснае становішча Беларусі. Месца рб ў інтэграцыйных працэсах на постсавецкай і еўразійскай прасторы ва ўмовах глабалізацыі.
- •56.Першыя спробы перабудовы эканомікі ў другой палове 1980-х гадоў. Прычыны крызісу савецкай эканамічнай сістэмы.
- •57. Пошук шляхоў пераходу да рыначнай эканомікі. Распрацоўка нацыянальнай стратэгіі ўстойлівага эканамічнага развіцця краіны.
24. Разлажэнне феадалізму і зараджэнне капіталістычных адносін на бел землях у першай палове 19 ст. Перадумовы і наступствы сялянскай рэформы 1861г на б.
См. Вопрос 23 (там то же самое)
29.Пачатак бел нацыянальнага Адраджэння. Афапмленне бел нацыянальнай ідэі і фарміраванне бел нацыі.
Бел нацинольн движение начинается в 80-е гг 19в. Этому способствуют: экономические, культурные и политич факторы. Развитие капитализма способствует формированию бел буржуазии, которая выступает за бел государственность. В конце 19в происходит становление бел. языка, развитие литературы(Багушевич, Гуринович, Лучина), развитие научного белорусознавства. Сдвиги в культуре привели к росту национального самосознания, когда в 1897 при переписи населения 74% назвали родным языком бел. В это время названия Беларусь и беларусы распространяется по всей территории. Политическому пробуждению населения способствует деятельность народницких кружков и возникновение организаций и партий. Первой партией была БУНД(1897), затем эсэры(1902), БСГ(1903).
27. Эканамічнае развіццё б ў перыяд манапалістычнага капіталізму.
Развіццё прамысловасці Беларусі ў пачатку XX ст. стала адной з прыкмет мадэрнізацыі — паступовага пераходу ад феадальнага да капіталістычнага спосабу вытворчасці. Працэс індустрыялізацыі быў звязаны з промысловым пераваротам, або прамысловай рэвалюцыяй. Яна пачалася ў Беларусі ў 30-я гады ХІХ ст. і была звязана з узнікненнем першых фабрык, паступовыы пераходам ад ручной дамашыннай працы, фарміраваннем і колькасным ростам новых вытворчых сіл: прамысловай буржуазіі і фабрычнага пралешарыяту. Працэс прамысловага развіцця ў Беларусі меў сваеасаблівасці, якіязаключаліся у наступным:
• пад уздзеяннем усерасійскага і еўрапейскага рынкаў якое па меры будаўніцтва чыгунак няўхільна нарастала, у 60—80-я гг. ХІХ ст. канчаткова вызначылася спецыялізацыя беларускай прамысловасці па перапрацоўцы мясцовай сельскагаспадар-чай, лясной і мінеральнай сыравіны. У пачатку XX ст. у першую чаргу развівалася кардонна-папяровая, запалкавая і лесахімічная вытворчасць;
• працягваўся працэс пераважнага размяшчэння прамысловасці ў сельскай мясцовасці — бліжэй да крыніц сыравіны і таннай рабочай сілы. Большасць фабрык і заводаў былі размешчаны і знаходзіліся ў мястэчках і маёнтках. Наибольшие развіццё атрымалі тут вінакурэнне і дрэваапрацоўка;
• вялікую долю ў Беларусі складала рамесная і мануфактурная дробная вытворчасць. Былі шырока распаўсюджаны прадпрыемствы, дзе працавалі 5—15 рабочых без паравога рухавіка. У 1900 г. на адно прадпрыемства ў сярэднім пры-ходзілася 39 рабочых. Найбуйнейшым прадпрыемствам ва ўсёй Беларусі лічылася тытунёвая фабрыка Шарашэўскага ў Гродне. На ей у 1900 г. працавала 1445 рабочых;
• дробны характар вытворчасці абумовіў даволі нізкі ўзро-вень яе канцэнтрацыі. У пачатку XX ст. канцэнтрацыя вытворчасці павялічваецца ў сувязі з пачаткам працэсу аб'яднання капіталаў у формеакцыянерных таварыстваў (прад-прыемстваў, дзе капітал утвараўся з грашовых укладаў шэрага прадпрымальнікаў і існаваў у форме акцый, якія свабодна прадаваліся і купляліся) і сіндыкатаў (формы аб'яднання прадпрымальнікаў для рэгулявання аб'ёмаў вытворчасці і адзінай цаны на сваю прадукцыю). Так, напрыклад, у Мінску дзейнічала акцыянернае таварыства запалкавай фабрыкі «Маланка». На аснове мясцовых капіталаў утвараліся акцыянерныя таварыствы тытунёвай фабрыкі «Неман» у Гродне, запалкавых фабрык у Пінску і Мазыры і інш. Расійскім і замежным акцыянерным таварыствам належалі льнопрадзільная фабрыка «Дзвіна», электрычная станцыя і трамвай у Віцебску, папяровая фабрыка ў Шклове.
Развіццё капіталістычнай гаспадаркі, станаўленне таварна-грашовых адносін непасрэдна залежылі ад шляхоў зносін. У канцы XIX ст. у разліку на 100 км2 Беларусь мела шашэйных дарог у 2 разы, а рачных — у 3 разы больш, чым еўра-пейская частка Расіі. У найболыпай ступені патрэбам буржуазнага развіцця адпавядала чыгуначнае будаўніцтва. Праз тэрыторыю Беларусі прайшлі важнейшыя магістралі: Маскоўска-Брэсцкая, Лібава-Роменская і інш. У буйныя чыгуначныя вузлы ператварыліся Мінск, Віцебск, Брэст, Баранавічы, Гомель і іншыя гарады.
Развіццё чыгункі садзейнічала хуткаму развіццю прамысловасці, гандлю, зліццю мясцовых рынкаў Беларусі ў нацыянальны рынак. Дзякуючы чыгунцы значна ўзмацніліся сувязі беларускага рынку з агульнарасійскім і еўрапейскімі рынкамі.
У канцы XIX ст. з'явіўся новы сродак гарадскога транспарту. У 1898 г. Віцебск стаў трэцім горадам у Расіі пасля Кіева і Ніжняга Ноўгарада, дзе быў пушчаны гарадскі электрычны трамвай, што адбылося раней, чым, напрыклад, у Маскве і Пецярбургу.
Развіццё прамысловасці і транспарту з'яўлялася асновай росту гарадоў. Аднак беларускія гарады так і не ператварыліся ў буйныя прамысловыя цэнтры ў сувязі з пераважным размяшчэннем прамысловасці, якая спецыялізавалася на пера-працоўцы сельскагаспадарчай сыравіны, у сельскай мясцовасці. Найболын буйныя прадпрыемствы, напрыклад Віцебская фабрыка «Дзвіна» і інш., знаходзіліся ў гарадах. Тітрацэс урбанізацыі, як прыкмета мадэрнізацыі грамадства, меў на Беларусі свае асаблівасці. Нягледзячы на двухкратны рост жыхароў у гарадах, іх удзельная вага практычна не змянілася, таму іііто сельскае насельніцтва расло яшчэ хутчэй. К пачатку XX ст. захоўвалася штучная перанаселенасць гарадоў Беларусі яўрэйскім жыхарствам, што было звязана з існаваннем «мяжы яўрэйскай аселасці».