- •1. Фармацыйны и цывілізацыйны падыходы. Перыядызацыя сусветная гісторыі.
- •Цивилизационная концепция:
- •2. Асноўныя этапы развіцця Беларусі у кантэксце сусветнай гісторыі. Перыядызацыя.
- •3. Перадумовы рассялення і гаспадарчай дзейнасці на тэр-ыі б.
- •6.Узнікненне сярэднявечна цывілізацыі ў Нўропе. Станаўленне феадалізму . Асноўныя рысы феад. Спосабу вытворчасці.
- •7. Пачатак пераходу да класавага грамадстваі ўзнекненне раннефеад. Утварэнняў усходніх славян. Кіеўская Русь.
- •5. Этнічная гісторыя. Балты, славяне – іх роля ў этнагенэзе беларусаў.
- •8. Полацкае княства – выток бел. Дзяржаўнасці
- •9. Духоўны ўплыў усходнеміжземнаморскай цывілізацыі на усходніх славян. Культура Беларусі 9-13стст
- •10. Утварэнне вялікага княства Літоўскага, Рускага і Жамойцкага. Роля ўсходне-слав. Зямель у дзярж. Будаўніцтве ВкЛ
- •14. Асноўныя дасягненні бел культуры падчас існавання ВкЛ. Роля і месца культуры б ў еўрапейскім культурна-цывілізацыйным працэсе.
- •12. Эвалюцыя сацыяльна-эканамічных адносін на тэрыторыі б у кантэксце агрерна-рамеснай цывілізацыі.
- •16. Дзяржаўна-прававое становішча ВкЛ у Рэчы Паспалітай. Пачатак паланізацыі
- •15. Барацьба за гегемонію ва Ўсходняй Еўропе. Утварэнне Рэчы Паспалітай.
- •17. Асаблівасці складвання канфесійных адносін на тэрыторыі б ў 16-18 ст.Ст. Роля уніяцтва ў гісторыі бел. Народа.
- •18. Рэч Паспаліта ў Еўрапейскай геапалітыцы. Падзелы рп.
- •21. Расійскі шлях палітычнай мадэрнізацыі. Саслоўная, нацыянальная, канфесійная палітыка Расіі у бел. Губерніях.
- •26.Асноўныя тэндэнцыі станаўлення і развіцця сусветнай капіталістычнай гаспадаркі на мяжы 19-20 стст
- •23.Буржуазныя рэформы 60-70-х гадоў 19ст., асаблівасці на Беларусі. Станаўленне індустрыальнага грамадства на б.
- •24. Разлажэнне феадалізму і зараджэнне капіталістычных адносін на бел землях у першай палове 19 ст. Перадумовы і наступствы сялянскай рэформы 1861г на б.
- •29.Пачатак бел нацыянальнага Адраджэння. Афапмленне бел нацыянальнай ідэі і фарміраванне бел нацыі.
- •27. Эканамічнае развіццё б ў перыяд манапалістычнага капіталізму.
- •28. Эканамічныя і палітычныя перадумовы Першай сусветнай вайны. Пачатак Першай сусветнай і акупацыя бел тэрыторыі.
- •30. Барацьба палитычных партый б за выбар шляхоў грамадскага развіцця(1917г.) Мэты і задачы бел палітычнага руху.
- •31. Абвяшчэнне бнр, яе гістарычнае месца.
- •32. Утварэнне бсср і яе асноўныя характарыстыкі.
- •33. Усталяванне савецкай грамадска-палітычнай сістэмы ў бсср і яе асноўныя характарыстыкі.
- •34.Б у гады замежнай ваеннай інтэрвенцыі і грамадзянскай вайны. Палітыка “ваеннага камунізму”. Перадумовы нэПа.
- •35. Нацыянальна-дзяржаўнае будаўніцтва ў б ў 1920-1926гг.
- •38.Фарміраванне адміністрацыйна-каманднай эканомікі і аўтарытарна-таталітарнага рэжыму ў бсср.
- •36.Шляхі і метады будаўніцтва індустрыальнага грамадства ў Савецкай Беларусі.
- •40.Спробы дэмакратызацыі грамадска-палітычнага жыцця ў рэспубліцы ў 1950х-1960х
- •37. Станаўленне і развіццё савецкай бел культуры ў 1920-1930-я гг. Палітыка беларусізацыі.
- •39. Спецыфіка сацыяльна-эканамічнага развіцця бсср у першае пасляваеннае дзесяцігоддзе(1944-1954гг).
- •46.Прычыны Другой Сусветнай вайны, яе асноўныя этапы.
- •41.Асноўныя тэндэнцыі індустрыальнага развіцця бсср ва ўмовах разгортвання нтр.
- •47. Пачатак Другой Сусветнай вайны. З’яднанне Зах. Б з бсср.
- •42.Эканоміка б ў 70-я – першай палове80х гг. Прычыны паступовага запавольвання тэмпаў эканамічнага росту і ўзнікнення цяжкасцей у сацыяльнай сферы.
- •43. Складанасці і супярэчнасці культурнага развіцця б ў пасляваенны час.
- •44. Асноўныя ддасягненні бел мастацкай культуры, адукацыі, навукі ў 1960-я-1980-я гады.
- •45.Грамадска-палітычнае, эканамічнае, нацыянальна-культурнае становішча Зах.Беларусі ў складзе Польскай дзяржавы.
- •48. Пачатак Вялікай Айчыннай вайны Захоп б гітлераўскімі войскамі.
- •49. Нямецкі акупацыйны рэжым на Беларусі ў гады Велікай Айчыннай вайны. Калабрацыянізм.
- •50. Партызанскі рух і падпольная барацьба на Беларусі ў гады Вялікай Айчыннай вайны.
- •51.Вызваленне Беларусі. Вынікі вайны для бел народа і яго ўклад у перамогу над фашізмам.
- •52.Змены ў сістэме міжнародных адносін на мяжы 20-21 стст. Стварэнне перадумоў для пабудовы постканфрантацыйнага свету.
- •53.Спосабы мадэрнізацыі савецкай грамадска-палітычнай сістэмы падчас палітыкі перабудовы. Прычыны крызісу і распаду ссср.
- •54. Абвяшчэнне Рэспублікі Беларусь. Заканадаўча-прававое афармленне і шляхі далейшага ўмацавання яе дзяржаўнага суверынітэту.
- •55. Нацыянальна-культурнае адраджэнне канца 20-га ст. Алейшае фарміраванне бел нацыянальнай ідэі і роля гэтага працэсу ва ўмацаванні дзяржаўнага суверынітэту.
- •58. Геапалітыснае становішча Беларусі. Месца рб ў інтэграцыйных працэсах на постсавецкай і еўразійскай прасторы ва ўмовах глабалізацыі.
- •56.Першыя спробы перабудовы эканомікі ў другой палове 1980-х гадоў. Прычыны крызісу савецкай эканамічнай сістэмы.
- •57. Пошук шляхоў пераходу да рыначнай эканомікі. Распрацоўка нацыянальнай стратэгіі ўстойлівага эканамічнага развіцця краіны.
12. Эвалюцыя сацыяльна-эканамічных адносін на тэрыторыі б у кантэксце агрерна-рамеснай цывілізацыі.
Паступова ўся зямля ў ВКЛ падзялілася на катэгорыі ў залежнасці ад таго ці іншага ўладальніка: дзяржаўную, прыватнауласніцкую і царкоўную. Разам з тым сяляне падзяляліся на катыгорыі ў аднапеднасці са сваім маемасным і падатным становішчам.
Поўнай уласнасцю феадалаў была чэлядзь нявольная. Яна не мела сваёў уласнай гаспадаркі і жыла пры двары феадала. Акрамя працы на полі чэлядзь выконвала і інш. ф-цыі ў гаспадарцы: апрацоўвала агароды, сады, пасвіла статкі. За працу давалі месяцыну хлебам.
Асноўную частку сялян складалі цяглыя сяляне. Яны мелі меньшую ступень асабітсай залежасці ад уладальніка, карысталіся зямельнымі надзеламі.
За карыстанне зямлей сяляне былі плаціць уласніку пэўную рэнту. Формы рэнты былі розныя: адработачная, граўшовая, прадуктовая. Адработачная рэнта – паншчыная. Часцей за ўсе гэта былі палявыя работы. Некаторая частка сялянства ў якасці асноўнай павіннасці абкладалася чыншам-грашовую форму рэнты. Разам з паншчына і чыншам сяляне выконвалі і дадатковыя: талокі-агульныя сезонныя рабочыя работы, гвалты, ці згоны-агульныя тэрміновыя асновы.
Цяглыя сяляне падзяляліся на “пахожых”і “непахожых”. Цяглыя сяляне мелі права пераходу ад аднаго ўладара да другога
Людзі служэбныя, ці служкі, складалі трэцюю катэгорыю. Па сваім эканам. становішчы яны былі блізкія да цяглавага сялянства. яны таксама былі землекарыстальнікамі, сядзелі на сваіх вотчынах. Але ад сялян яны адрозніваліся сваёй асаблівай службай. Галоўнай іх павіннасцю была вясковая служба. Аграрная рэформа 1529г канчаткова замацавала сялян за зямлёй - была створана так званая фольваркава-паншчынная сістэма - другое выданне прыгоніцтва.
Жыгімонт 2 Аўгуст у 1557г. абвясціў аб правядзенні ў дзярж. землях рэформы, якая ўвайшла ў гісторыю пад назвай “валочная памера”. Уся зямля падзялялася на роўныя надзелы, валокі, памерам 21.3 га. Лепшыя землі забіралі княжацкія фальваркі, у якіх сяляне адбывалі паншчыну. У выніку валочнай памеры прыбыткі феадалаў ад маенткаў значна выраслі. Сялян стала можна прадаваць, мяняць, аддаваць у якасці закладу як усю сям’ю, так і асобных яе членаў. У зах. і цэнт. Б. ажыццяўленне рэформы прывяло да змены абшчыннага землекарыстання падворным.
У 14-16ст. адбываецца значны рост гарадоў і гарадскога насельніцтва. Гарады былі цэнтрамі рамяства і гандлю. Найбольш буйнымі гарадамі на тэрыторыі Б. з’яўляліся Полацк, Магілёў, Віцебск, Мінск, Брэст, Слуцк. Раслі і паселішчы гарадскога тыпы-мястэчкі. Каля 40% усіх гарадоў былі прыватнаўласніцкімі. Разам з прыватнауласнымі былі і дзяржаўныя гарады. Іх насельніцтва лічылася вольным. Прыватныя ўладанні ў вялкакняжацкіх гарадах атрымалі назву “юрыдык”.
З ростам гарадоў гараджане імкнуліся пазбавіцца ад феадальнай залежнасці і атрымаць свабоду, а таксама права на самакіраванне. Феадальная залежнасць перашкаджала развіваць гарадскія промыслы і гандаль. Таму з канца 14ст. літоўскія князі сталі дараваць гарадам права на самакіраванне, названае магдэбурскім.
Насельніцтва гарадоў фарміравалася за кошт беглых сялян, а таксама з рамеснікаў, пераселеных феадаламі ў горад. Сярод жыхароў гарадоў каля 80% былі беларусы. Тут жылі таксама рускія, украінцы, літоўцы, яўрэі, палякі, татары, немцы.