16. Дзяржаўна-прававое становішча ВкЛ у Рэчы Паспалітай. Пачатак паланізацыі

сацыяльных вярхоў бел грамадства.

ВКЛ вымушана было прыняць многія з польскіх умоў аб'яднання дзвюх дзяржаў. Вышэйшым агульным органам улады станавіўся сойм, які мог збірацца толькі на тэрыторыі Польшчы. Кіраўнік саюза дзяржаў, якога маглі выбіраць феадалы Польшчы і ВКЛ, таксама быў агульным.. Асобнымі

Асобнымі ў ВКЛ і Польшчы захоўваліся:

— адміністрацыйны апарат;

— заканадаўства (у ВКЛ яно было прадстаўлена Статутам 1588 г.);

— судовая арганізацыя;

— войска;

— тытул (захоўваліся афіцыйныя назвы дзяржаў пры існаванні агульнай назвы Рэч Паспалітая);

— пячатка з сімвалам дзяржавы (у ВКЛ — выява «Пагоні»);

— мова афіцыйнага справаводства.

Адбываецца пераход шляхты ў прывіліяванае каталіцтва. Берасцейская царкоўная унія 1596г з мэтаю акаталічвання простага насельніцтва.

15. Барацьба за гегемонію ва Ўсходняй Еўропе. Утварэнне Рэчы Паспалітай.

Перадумовы Люблінскай уніі:

1)Доўгае існаванне персанальнай уніі ВКЛ і Польшчы (з Крэускай уніі)

2)Паступовае збліжэнне паліт. і дзярж. інстытутаў абедзвюх дзяржаў

3)Адзіная палітыка ў межнар. адносінах

4)Адзіная адміністрацыя каталіцкай царквы

Прычыны заключэння вунii памiж ВКЛ i Польшчай:

1. Iмкненне беларуска-лiтоускай шляхты да набыцця "залатых шляхецкiх вольнасцей";

2. Цяжкае стапновiшча ВКЛ на мяжы страты незалежнасцi у Лiвонскай вайне(1558-1583),страта Полацка(1563);

3. Польшча сама дамагалася вунii.Польскай шляхце ВКЛ мроiлася у якасцi багатага прыдатка да вялiкай Польшчы.

4. уплыў каталіцтва у ВкЛ.

1563 на Варшаўскім сейме палякі склалі дыкларацыю аб з’яднанні ВКЛ з Польшчай, прапанавалі літоўцам падпісаць дэкларацыю, але яны адмовіліся і пакінулі сейм(1563)

1564-чарговы сойм(чарговая хваля) ВКЛ з аднаго боку была уцягнута ў вайну за Лівонскую спадчыну, з другога- Польскае каралеўства об’явіла, што жадае заключыць унію без вайны, шляхам сеймавай пастановы і мае намер далучыць да сваёй тэрыторыі ўсе княства цалкам.

У гэты час магнаты Польшчы пачалі больш актыўна дзейнічаць, каб павялічыць колькасць у уніі ў княтсве. У сувязі з тым праводзілася:

1)Ураўнаванне ў правах праваслаўных с катал. шляхтай літоўскага паходжання (1563)

2)Прапаганда касцелаў шляхецкіх вольнасцей у Польшчы і абяцанне гэтых жа вольнасцей і для шляхты княства пасля уніі

3)Абяцанне караля, што саюз дзвюх дзяржаў будзе заснаваны на “міласці” і братэрскім узаемаразуменнем

4)Абвяшчэнне Ж. Аугуста, што дзякуючы уніі шляхта атрымае дапамогу ў Лівонскай вайне

Значны ўклад ВКЛ да Польшчы адыграл Ватыкан (некалькі гадоў). 10 студзеня 1563 у Любліне адкрыўся агульны сейм Польшчы і ВКЛ.

22. Узнікненне і развіццё бел нацы\янальна-вызваленчага рухусупраць каланіальнай палітыкі царскага ўраду. Асноўныя мэты, этапы і формы праявлення нац-вызваленчага руху на Б.

Акалічнасці ўзнікнення:

-эканамічныя(развіццё капіталіст. адносін, фарміраванне буржуазіі і пралетарыату)

- зрухі ў культурн жыцці(завяршэнне фарміравання бел літаратурн мовы, бел літ-ры рэвалюцыйна-дэмакратычн зместу, беларусазнаўства

Першымi праявамi беларускага нацыянальнага руху было стварэнне i дзейнасць тайных таварыстваў фiламатаў i фiларэтаў.

Культурна-нацыянальныя iмкненнi выявiлiся ў новай беларускай лiтаратуры (Баршчэўскi, Чачот, Багрым, Сыракомля, Дунiн-Марцiнкевiч). Гэта сведчыла аб фармiраваннi беларуская народная iнтэлiгенцыi.

Пасля падаўлення паўстання ў 1831 г. у Беларусi, як у Расii, пачынаецца рух рэвалюцыянераў-дэмакратаў разначынцаў.

Усе гэта прымусiла расiйскi ўрад дзейнiчаць больш рашуча. Царызм праводзiў разбор шляхты; быў адменены статут на тэрыторыi Вiцебскай i Магiлеўскай вобласцi; усiм пасадам i дзяржаўным установам былi дадзены расiйскiя назвы.

У 1832 г. быў створаны асобны камiтэт па справах Заходнiх губерняў. На кiруючыя пасады сталi прызначацца чыноўнiкi з Расii.

У 1832 г. быў закрыты Вiленскi ўнiверсiтэт. Усе справаводства было перакладзена на рускую мову.

У 1839 г. была аб`яднана ўнiяцкая царква з праваслаўнай. Мэта – аслабiць польска-каталiцкi ўплыў на беларускiя землi. Усе духавенства пазбаўлялася зямлi