Тыпізацыя азёр Беларусі па рэжыму узроўняў
|
Тып возера |
Типологические характеристики, см | ||||
|
А |
±h |
h |
hmin |
hma | |
|
1. Азёры з высокім веснавым паўнаводдзем і летняй (асенне-зімовай) межанню. Паўночная (Паазерская) група азёр | |||||
|
1.1.З устойлівым рэжымам узроўня , ΔF ≤ (10 | |||||
|
1.1а. З нізкім разцягнутым веснавым паўнаводдзем і высокай асенне-зімовай межанню (падтыпвоз.Нарач) |
15-20 |
0,00 -(-0,25) |
5-10 |
-8 |
+10 |
|
1.1б. . З нізкім разцягнутым веснавым паўнаводдзем і асенне-зімовай межанню(падтып воз.Нящэрда) |
20-40 |
0,00-0,50 |
5-10 |
-14 |
+24 |
|
1.1в.З веснавым паўнаводдзем і асенне-зімовай межанню(падтыпвоз.Чарэйскае) |
30-60 |
0,00-(-1,00) |
5-20 |
-24 |
+37 |
|
1.2. З сярэднеустойлівым рэжымам узроўня, (10 ≥ ΔF ≤20) | |||||
|
1.2а.З высокім веснавым паўнаводдзем, і нізкай асенняй межанню(падтып воз. Чарсцвяты) |
40-80 |
0,00- (-0,25) |
5-15 |
-28 |
+48 |
|
1.2б. З высокім веснавым паўнаводдзем , асенняй паводкаю, летняй і зімовай межанню(падтып воз.Езярыща) |
50-55 |
0,00-0,10 |
10-15 |
-18 |
+35 |
|
1.3. З няўстойлівым рэжымам узроўня, ΔF≥20 | |||||
|
1.3а. З добра выражаным высокім веснавым паўнаводдзем і летне-асенняй межанню межанню (падтып воз. Сянно) |
50-60 |
0,00-6,00 |
10-15 |
-19 |
+45 |
|
1.3б.З добра выражаным высокім веснавым паўнаводдзем і асенне-зімовай межанню (падтып возера Атолава) |
Около 60 |
0,00- (-1,67) |
Около 15 |
-24 |
+39 |
|
2. Азёры з нізкім веснавым паўнаводдзем і нізкай межанню Азеры цэнтральнай часткі Беларусі | |||||
|
2.1.З устойлівым рэжымам узроўня, ΔF ≤ (10 | |||||
|
2.1а. З нізкім разцягнутым веснавым паўнаводдзем і нізкай асенняй межанню (падтып воз. Свіцязь)подтип озера Свитязь) |
Около 15 |
0,00-1,00 |
Около 5 |
-8 |
+7 |
|
3. Азеры з нізкім веснавым паўнаводдзем і нізкай межанню. Паўднёвая (палеская) група азёр | |||||
|
3.1. З устойлівым рэжымам узроўня, ΔF ≤ (10 | |||||
|
3.1а. Знізкімразцягнутым веснавым паўнаводдзем і высокай асенняй межанню (падтып воз Аыганашчанскае) |
20-30 |
0,00-2,00 |
5-7,5 |
-13 |
+15 |
|
3.2. З сярэдняустойлівым рэжымам узроўня, (10 ≥ ΔF ≤20) | |||||
|
3.2а. З разцягнутым веснавым паўнаводдзем і асенняй межанню (падтып воз. Чырвонае) |
30-50 |
Около 3,00 |
7,5-9,0 |
-11 |
+27 |
|
3.2б. З добра выражаным веснавым паўнаводдзем і асенняй межанню(падтып воз. Чорнае) |
50-60 |
0,00 |
10-15 |
-23 |
+32 |
|
3.3.З няустоўлівым рэжымам узроўня, ΔF≥20 | |||||
|
3.3а. З добра выражаным высокім веснавым паўнаводдзем і нізкай асенняй межанню (падтып воз. Спораўскае) |
Около 100 |
0,00 |
25-40 |
-40 |
+58 |
Група азёр Беларускага Паазер’я характарызуецца высокім веснавым паўнаводдзем і, у залежнасці ад прыродных умоў вадазбора, летняй, асенняй і асення-зімовай межанню. Амплітуда ваганняў узроўня вады вышэй ярэдняй велічыні для вадаёмаў рэспублікі. Інтенсіўнасць пад’ёма узроўня вады болй 10 см у месяц. Розныя
Рыс. 5.8.Тыпы вагання узроўня вады азёр Паазерскага тыпу:1– устойлівы,2- сярэдне устойливы,3- няустойливы .
прыродныя ўмовы вобласці вызначаюць розныя тыпы узроўневага рэжыму азёр (рыс. 5.8).
Адзіным і добра вывучаным возерам цэнтральнай часткі Беларусі з’яўляецца возера Свіцязь. Возера адрозніваецца нізкім разцягнутым веснавым паўнаводдзем і нізкай асенняй межанню. Як і возера Кромань, дзе есць назіранні за рэжымам узроўня вады яно адносіцца да групы з ўстойлівым рэжымам.
Азёры Палесся адрозніваюцца ад паўночнай групы азёр невысокім паўнаводдзем і наяўнасцю асенняй межані (рыс. 5.9).
Сярэдняя амплітуда вагання ўзроўняў вады азёр ніжэй сярэдняй велічыні па Беларусі.
Рыс. 5.9.Тыпы вагання узроўня вады азёр Палесскага тыпу:1– устойлівы, 2- сярэдне устойливы,3- няўстойливы .